به گزارش نوید شاهد، مادران و همسران شهدا ستون‌های فرهنگی ایثار و مقاومت در کشور ما هستند. آن‌ها تنها کسانی نیستند که عزیزانشان را از دست داده‌اند، بلکه مربیانی بوده‌اند که فرزندانی شجاع و همسرانی فداکار برای این مسیر تربیت کردند. این زنان، در بزنگاه‌های تاریخی، نه تنها سکوت نکردند، بلکه با ایستادگی و حمایت معنوی از همسران و فرزندانشان، فرهنگ ایثار را زنده نگه داشتند. عشق آن‌ها به خداوند و باور عمیقشان به ارزش جهاد، عامل پایداری و اقتدار ما در سال‌های دفاع مقدس بوده است. نوید شاهد به مناسبت فرارسیدن میلاد حضرت فاطمه زهرا (س) و روز زن با دکتر «سمیه گنجی» مشاور امور زنان و خانواده بنیاد شهید و امور ایثارگران در این باره به گفت‌وگو پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.
روز زن در تقویم ملی ایران با نام حضرت فاطمه زهرا(س) گره خورده است. از دیدگاه شما این انتخاب چه پیامی دارد؟
نامگذاری روز زن در ایران بر اساس میلاد با سعادت حضرت فاطمه زهرا(س) توسط امام خمینی(ره)، جایگاه والای زن در اسلام را نشان می‌دهد. امام خمینی(ره) در پیامی خود به مناسبت این روز، مقام زن را از منظر اسلام تبیین کردند و بر ارزش والای او در تربیت نسل‌ها، نقش اجتماعی، و جایگاه انسانی تأکید نمودند. حضرت زهرا(س) در تمام روایات نه صرفاً به‌عنوان زن، بلکه به‌عنوان انسانی کامل و برتر، معرفی شده است. این تأکید بر جایگاه زن، در فرهنگ اسلامی ریشه دارد و پیامی الهی برای احترام و تکریم زنان است.
جایگاه زن در اسلام و فرهنگ ایرانی را چگونه تفسیر می‌کنید؟
اسلام زن را به‌عنوان یک مقام برجسته انسانی معرفی کرده و هیچ تفاوت ذاتی میان زن و مرد قائل نشده است. تفاوت‌ها تنها در نقش‌های اجتماعی و وظایف است. متأسفانه فرهنگ غربی زن را جنس دوم معرفی کرده، اما در ادبیات کهن ایرانی، زن مظهر جلال و جمال الهی است. هنر و تاریخ ایران، زن را با وقار و شکوه به تصویر کشیده است. این نگاه، زن را عنصری محوری در خانواده و جامعه می‌داند.
نقش زنان در تاریخ و فرهنگ ایران چگونه تبلور یافته است؟
در طول تاریخ ایران، زنان از جایگاهی رفیع برخوردار بوده‌اند. شواهد باستان‌شناسی، مانند دیوارنگاره‌های تخت جمشید، نشان می‌دهند که ملکه‌ها در کنار پادشاهان به‌عنوان همتایان آنان حضور داشته‌اند. این جایگاه، برخلاف دیدگاه‌های فرهنگ غربی، به زن ارزش انسانی بخشیده است. در ایران اسلامی، احترام به زن به‌ویژه در نقش مادری و همسری برجسته است. این نگاه، زن را محور خانواده و تربیت نسل‌های آینده معرفی می‌کند.
در فرهنگ انقلاب اسلامی، جایگاه بانوان چگونه تعریف می‌شود؟
بانوان شهدا، مادران و همسرانی که عزیزانشان را برای جهاد در راه خدا تقدیم کردند، نمادی از عشق الهی و ایثار هستند. این زنان، الگویی بی‌بدیل از ایمان، صبر، و فداکاری‌اند. امام خمینی(ره) فرمودند: «از دامن زن مرد به معراج می‌رود.» این جمله نشانگر نقش کلیدی زن در تربیت انسان‌های بزرگ است. امروز، جامعه باید به مادران و همسران شهدا به‌عنوان الگوهای سبک زندگی نگاه کند.
در برابر هجمه‌های فرهنگی غرب، نقش الگوهای اسلامی-ایرانی چیست؟
الگوهایی که از فرهنگ غربی به ما تحمیل شده‌اند، با ارزش‌های اصیل اسلامی در تضاد هستند. در فرهنگ اسلامی، مادران و همسران شهدا به‌واسطه پیروی از پیامبر اکرم(ص) و اهل‌بیت(ع)، خود به الگو تبدیل شده‌اند. قرآن کریم رسول خدا را اسوه حسنه معرفی می‌کند و مادران شهدا با اقتدا به این اسوه، در اوج معنویت قرار گرفته‌اند. وظیفه ماست که این الگوها را ترویج و معرفی کنیم.
آیا فکر می‌کنید نقش مادران و همسران شهدا در جامعه امروز به‌درستی شناخته شده است؟
متأسفانه آن‌طور که باید و شاید، نقش این بانوان شناخته نشده است. ما گاهی از کنار این مادران و همسران با بی‌تفاوتی عبور می‌کنیم، در حالی که هر کدام از آن‌ها کتابی از ایثار، عشق، و معرفت هستند. این بانوان، با گذشت از عزیزترین دارایی‌های خود، یعنی فرزندان و همسرانشان، فرهنگ ایثار و شهادت را حفظ کردند. جامعه ما باید قدردان این فداکاری باشد و با تکریم آن‌ها، پیام صبر، ایثار، و مقاومت را به نسل‌های بعد منتقل کند.
به نظر شما، این بانوان چه نقشی در تربیت نسل آینده دارند؟
مادران و همسران شهدا نه تنها الگوهای مقاومت و ایثار برای جامعه امروز هستند، بلکه الهام‌بخش نسل‌های آینده نیز خواهند بود. تربیت فرزندان با روحیه‌ای ایثارگرانه و ایمان عمیق به خدا، همان رسالتی است که این زنان به جامعه ما نشان داده‌اند. این فرهنگ باید به‌درستی منتقل شود، چرا که ریشه اقتدار ملی ما، همین ارزش‌هاست. اگر امروز فرهنگ ایثار و شهادت زنده است، به خاطر حضور همین مادران و همسران است که الگویی زنده از سبک زندگی اسلامی ایرانی هستند.
از دیدگاه شما، جامعه امروز چگونه می‌تواند از الگوهای این بانوان بهره‌مند شود؟
مهم‌ترین گام، شناخت و معرفی این الگوهاست. ما باید خاطرات و تجربیات مادران و همسران شهدا را جمع‌آوری کرده و با تولید آثار هنری در اختیار نسل‌های جوان قرار دهیم. این آثار می‌تواند به شکل مستند در قالب فیلم در اختیار مخاطب به ویژه نسل جوان قرار بگیرد. همچنین باید به بانوان ایثارگر به‌عنوان سرمایه‌های فرهنگی نگاه کنیم و از آن‌ها بیاموزیم که چگونه در برابر سختی‌ها ایستادگی کنیم.
چه پیامی برای جامعه در خصوص جایگاه زن و خانواده دارید؟
زن در خانواده، محور عشق و تربیت است. بانوان نقش مهمی در استحکام جامعه دارند و باید قدردان این جایگاه بود. همان‌طور که امام خمینی(ره) اشاره داشتند، فرهنگ ایثار و شهادت ریشه در اعتقاد و باور دارد. این فرهنگ است که دشمنان را به زانو درمی‌آورد، نه صرفاً سلاح یا تجهیزات نظامی. باید با تمرکز بر ارزش‌های اسلامی و ایرانی، زنان و خانواده‌ها را به عنوان محور مقاومت فرهنگی حفظ کنیم.
انتهای پیام/
منبع خبر