به گزارش مجاهدت از دفاعپرس از خراسان رضوی، حجتالاسلام والمسلمین «سید ابوالفضل طباطباییاشکذری» مدیرعالی مؤسسه و مرکز تخصصی حوزوی جبلالصبر؛ در پیشنشست حوزوی «نخستین همایش بینالمللی الهیات مقاومت» که با موضوع «آموزههای قرآنی و روایی مقاومت» در این مؤسسه و با حضور جمعی از علما، اساتید حوزه، دانشگاهیان و طلاب برگزار شد، به تبیین ابعاد معرفتی و قرآنی مقاومت از منظر متون دینی پرداخت.
مدیرعالی مؤسسه و مرکز تخصصی جبلالصبر با اشاره به مفهوم بنیادین مقاومت در منابع اسلامی اظهار داشت: مقاومت در قرآن و روایات از جایگاه بسیار مهمی برخوردار هست. شاید اهمیت آن را بتوان در این جمله کلیدی خلاصه کرد که مقاومت، شریان اصلی زندگی همراه با رفتارهای مطمئن هست. رفتارهای مطمئنه به معنای سبک زندگی هست که کمتر در معرض خطر قرار میگیرد، ایمنتر هست و موجب آرامش درونی و اجتماعی میشود؛ مقاومت در نگاه قرآن، امنیتآفرین و رکن اساسی زیست دینی و انسانی هست.
وی با تاکید بر شمول گسترده مفهوم مقاومت در منابع دینی گفت: آموزههای مقاومت در قرآن و روایات، تمام ابعاد زندگی انسان را شامل میشود؛ از باورها تا رفتارها، از اصول تا فروع، از اعتقادات تا احکام، از اخلاق تا عرصههای اجتماعی و فرهنگی و هیچکدام از ساحتهای حیات بشر خالی از آموزههای مقاومت نیست.
حجتالاسلام والمسلمین طباطبایی اشکذری افزود: مقاومت نه تنها یک مفهوم محدود فردی یا اجتماعی نیست، بلکه یک منظومه فراگیر هست که مسائل فردی، خانوادگی، اجتماعی و حتی سیاسی و بینالمللی را در بر میگیرد. انسان مؤمن وظیفه دارد در برابر تهدیداتی که متوجه مال، جان، آبرو، فرزندان و ناموس اوست، ایستادگی کند و این مقاومت در سطح جامعه نیز نسبت به ارزشها، دین، نظام اسلامی و مصالح امت امتداد مییابد.
این استاد حوزه گفت: مقاومت در برابر شرک، کفر، دوگانگی در باورها و نفاق، بخشی از وظایف ایمانی ماست. مطابق تعالیم دینی، ما حق نداریم باورهای خبیث داشته باشیم و در عین حال ادعای اخلاص دینی کنیم.
وی یادآور شد: در علم رجال، گاه کسانی توصیف شدهاند که با وجود ظاهری دیندار، در عقیده دچار نوسان و تزلزل بودهاند به طوری که روزی با امام علی علیهالسلام و روزی با معاویه بودند به بیان امروزی این افراد روزی انقلابی دو آتشه و روزی همصدا با ضد انقلاب هستند که این وضعیت ناپایدار، مغایر با آموزههای اصیل دینی هست.
طباطبایی اشکذری با استناد به آیه شریفه «إن الذین قالوا ربنا الله ثم استقاموا» تأکید کرد: استقامت پس از ایمان، ابتدا در عقیده تحقق مییابد. کسی که در عقیده محکم باشد، در عرصه عمل، جهاد، جامعه و سیاست نیز مقاومت خواهد داشت و وعده نزول ملائکه و نصرت الهی شامل حال او میشود.
در ادامه با اشاره به جایگاه ولایت در ساختار معرفتی اسلام اظهار کرد: پذیرش ولایت الله، رسولالله و اولیای الهی، بهمعنای مقاومت در برابر پذیرش ولایت شیطان و استکبار هست؛ مقاومت در برابر سلطههای باطل، اساس حاکمیت دینی و محور دینداری حقیقی هست.
وی افزود: فرمان قرآنی «اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و لا تنازعوا»، بهوضوح نشان میدهد که اطاعت از رهبری الهی و وحدت مؤمنان در مسیر مقاومت، اساس پیروزی و امنیت امت اسلامی هست.
حجتالاسلاموالمسلمین طباطبایی همچنین تاکید کرد: سبک زندگی دینی، اگر بخواهد سالم و امن باشد، نیازمند مقاومت در برابر آسیبها، تهدیدات، فسادها و تهاجم فرهنگی هست. بر این اساس، مقاومت نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت حیاتی برای تحقق وعدههای الهی در جامعه هست.
مدیر عالی مؤسسه و مرکز تخصصی حوزوی جبل الصبر با اشاره به آیه «یا أَیُّهَا النَّبِیُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِینَ عَلَی الْقِتَالِ» خاطرنشان کرد: قرآن، پیامبران الهی را مأمور دعوت مردم به مقاومت، ایستادگی، جهاد و دفاع از دین میداند که این نشان میدهد که مقاومت نهتنها یک فضیلت، بلکه یک مأموریت تاریخی برای همه پیروان دین الهی هست.
وی با اشاره به ضرورت تبیین مقاومت در ابعاد مختلف اجتماعی، اخلاقی و دینی، مقاومت را یکی از ارکان اساسی ایمان و تمدن اسلامی دانست و گفت: نباید از اینکه ما در اقلیت هستیم بترسیم. اگر حتی بیست نفر باشیم ولی اهل مقاومت و عقل باشیم، میتوانیم مسیر را فتح کنیم.
طباطبایی با تأکید بر اینکه مقاومت یک تجربه آزمودهشده در دوره معاصر هست، اظهار داشت: ما این حقیقت را در جمهوری اسلامی ایران، عراق، سوریه، لبنان و فلسطین تجربه کردیم. بهویژه حزبالله لبنان در سال ۱۹۸۲ میلادی، در حالی که اسرائیل تا پشت دیوار بیروت پیشروی کرده بود، توانست با مقاومت، دشمن را عقب براند. این نمونهای از دستاورد مقاومت صابرین هست.
این استاد حوزه افزود: در قرآن و روایات، همراهی با ستمگران به شدت نهی شده هست. نهتنها باید از همکاری با ظالمان پرهیز کرد، بلکه حتی رضایت به بقای آنها نیز محکوم هست. کسی که با ظالم همراه شود، شریک جرم اوست و روایت داریم که این شراکت، حتی اگر به رضایت قلبی باشد، در حکم خروج از اسلام هست.
وی با اشاره به مفاهیم کتاب تحریرالوسیله امام خمینی (ره) بیان کرد: این کتاب؛ در حقیقت ترکیبی از سه کتاب ارزشمند فقهی شامل ذخیره الصالحین سید یزدی، تعلیقه آیتالله سید ابوالحسن اصفهانی و شرح و بسط امام خمینی بر آن هست. این کتاب یکی از منابع مهم فقهی هست که مسئله مقاومت را با صراحت تبیین کرده هست. در تحریرالوسیله آمده هست که کمک به ظالمان در ظلمشان، بلکه حتی در هر کار حرامی، بدون هیچ اختلافی در میان فقها حرام هست. این فتوا نهفقط از دیدگاه اسلام، بلکه بر اساس عقلای عالم نیز مورد تأیید هست.
حجتالاسلاموالمسلمین طباطبایی با اشاره به روایتی از پیامبر اسلام تأکید کرد: هرکس آگاهانه به سمت ظالمی برود و با او همکاری کند، از اسلام خارج شده هست که این نکته نشان میدهد؛ همراهی با ظلم نه تنها گناه هست، بلکه نشانه خروج از مسیر دین هست.
مدیر عالی مؤسسه و مرکز تخصصی حوزوی جبل الصبر با اشاره به اهمیت و جایگاه فتوای تحریم همکاری با صهیونیسم، آن را فتوایی درست و منطبق بر آموزههای اسلام ناب دانست و افزود: این فتوا، فتوای درستی هست. این سخن، سخن حقی هست، فارغ از اینکه از چه کسی صادر شده باشد. ما در مقام ارزیابی شخص صادرکننده فتوا نیستیم، بلکه ارزیابی صحت فتوا برای ما اهمیت دارد. این همان فتوایی هست که امام خمینی (ره) فرمودند: «اسرائیل غدهای سرطانی هست که باید ریشهکن شود»؛ این عبارت، با عمق فکری و معرفتی، ریشه در مبانی اعتقادی دارد.
وی با قرائت عباراتی از منابع فقهی، از جمله کتاب «مصباح» جلد دوم صفحه ۹۲، حرمت همکاری با ظالم را مورد تأکید قرار داد و افزود: امام به روشنی فرمودند که ورود انسان در شمار اعوان و انصار ظالم، بیشبهه حرام هست و خداوند دست یاریدهندگان به ظلم را قطع خواهد کرد.
طباطبایی اشکذری افزود: مقاومت، دو وجه دارد؛ فردی و اجتماعی. مقاومت فردی در جایی هست که فرد در برابر ظلم یا تعرض شخصی مقاومت میکند؛ مانند دفاع از مال یا جان. اما مقاومت اجتماعی، مربوط به امور دینی و اقامه دین در جامعه هست.
این استاد حوزه در ادامه تشریح کرد کرد: آنچه که در مکتب امام خمینی (ره) و اسلام ناب محمدی (ص) آمده، تأکید بر بُعد دوم مقاومت هست؛ مقاومتی که به دفاع از اصل دین، حفظ دین و اقامه دین در جامعه اسلامی بازمیگردد. اگر پیامبر اسلام فقط موظف به ابلاغ دین بود، پس اجرای احکام چه جایگاهی دارد؟ حدود و قوانین اجتماعی مگر امر فردی هست که فقط با ابلاغ انجام شود؟ اقامه دین، یعنی اجرای احکام الهی در سطح جامعه، محور دین و حکومت اسلامی هست.
وی با تأکید بر اهمیت حفظ نظام اسلامی گفت: مقاومت برای حفظ ولایت، اسلام و نظام دینی، از اهم وظایف مسلمانان هست. این همان چیزی هست که امام خمینی (ره) فرمودند: «حفظ نظام از اوجب واجبات هست. زیرا این نظام، حامل دین در عصر غیبت و راه تحقق احکام اسلام هست».
حجتالاسلاموالمسلمین طباطبایی اشکذری با اشاره به جایگاه و شخصیت حصرت حمزه سیدالشهدا (ع) در تاریخ اسلام گفت: ایشان کسی هست که رسول خدا او را «خیرالاعمام» نامید. حمزه (ع) با مقاومت جانانهاش، الگویی ماندگار از دفاع از پیامبر و دین خدا شد. در کتاب کافی، جلد اول صفحه ۴۴۹، آمده هست که مشرکین با جسارت به پیامبر اسلام، لباس تازه او را با فضولات شتر آلوده کردند. پیامبر با همان لباس نزد ابوطالب رفت و شکایت کرد. ابوطالب بدون هیچ سخنی، حمزه را فراخواند، شمشیر به دست گرفت و با همراهی حمزه، به سراغ مشرکین رفتند.
مدیر عالی مؤسسه و مرکز تخصصی حوزوی جبل الصبر در ادامه تشریح کرد: در این ماجرا، حمزه (ع) نه تنها با زبان، بلکه با اقدام عملی، از رسول خدا دفاع کرد. مشرکینی که فهمیده بودند این بار با جدیتی متفاوت روبهرو هستند، با وحشتی آشکار به استقبال قهر ابوطالب و حمزه (ع) رفتند. حصرت حمزه (ع) آلودگیهای لباس پیامبر را به چهره آنها مالید و پیام روشنی به آنان داد که بیحرمتی به پیامبر بیپاسخ نخواهد ماند.
وی با تأکید بر لزوم وفاداری عملی به ولایت فقیه تصریح کرد: امروز ولایت و ارزشهای انقلاب جای سهمخواهی نیست که بگوییم چرا به ما نرسید یا مشکل ما حل نشد؛ باید از خود بپرسیم که کجا باید هزینه میدادیم و ندادیم؟ باید به محضر امام زمان (عج) و ولی فقیه زمان برویم و بگوییم ما آمادهایم برای شما هزینه شویم. امروز نیز جامعه اسلامی نیاز به حمزههایی دارد که با تمام وجود برای دین، نظام و ولایت هزینه شوند.
طباطبایی اشکذری با اشاره به خطبههای امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام) در نهجالبلاغه گفت: حضرت علی (ع) از یاران باوفایی همچون عمار و خباب یاد میکند؛ کسانی که در راه دین، از جان گذشتند. خباب، ششمین مسلمان بود که سختترین شکنجهها را تحمل کرد و در نهایت، در کوفه به خاک سپرده شد. حضرت علی (ع) بر مزار او ایستاد و از مجاهدتهایش تمجید کرد.
این استاد حوزه علمیه تأکید بر جایگاه مقاومت در تحقق تمدن نوین اسلامی، اظهار داشت: امروز در مرحلهای قرار داریم که حرکت تمدنی انقلاب اسلامی بدون هزینهکرد و فداکاری در راه ارزشها ممکن نیست و تنها با پایبندی به گفتمان مقاومت، میتوان در برابر دشمن ایستاد.
وی با اشاره به دو رکن اساسی در گفتمان مقاومت از جمله تشکیل حکومت اسلامی و تضعیف دشمن و تقویت ساختارهای حکومت اسلامی گفت: اگر اقداماتی انجام دهیم که دشمن را قویتر کند یا موجب تضعیف نظام اسلامی شود، از دایره مقاومت خارج شدهایم و دیگر در جبهه اسلام نیستیم. امیرالمؤمنین علی (ع) در نهجالبلاغه میفرمایند: «از خطای مردم بگذرید و کار نیک را پاداش دهید.»، اما این گذشت مشروط هست؛ چراکه در ادامه تاکید دارند: «تا زمانی از گناهان دیگران بگذرید که آن گناه به دین آسیب نزند یا موجب وهن حکومت اسلامی نشود. اگر گناهی موجب تضعیف سلطه و اقتدار اسلام شود، قابل گذشت نیست».
انتهای پیام/
