به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، موشک های کروز ضد کشتی از جمله مهم ترین عرصه های طراحی و تولید محصولات مدرن در دکترین دفاعی و بازدارندگی کشورمان به حساب می آیند که در سالهای اخیر توجه خاصی به این خانواده تسلیحاتی در کشور ما شده است. اما آخرین رونمایی در این حوزه، شامل معرفی محصولی خاص و کم نظیر در جهان بود که با عملیاتی شدن این موشک کروز ضد کشتی با برد بسیار بالا، ایران وارد یک باشگاه بسیار خاص و استراتژیک در دنیا شده است.
بیشتر بخوانید:
تذکر مهم موشکی سپاه به آمریکا با حمله به رادار «AN/TPY-۲» / چشم و گوش پدافندی ایالات متحده در تیررس نسل جدید خانواده فاتح +عکس
موشک‌های بالستیک «شهاب ۳ و قدر» به خاطره‌ها می‌پیوندند/ اتفاقات مهمی که با ورود «حاج قاسم» به صنعت موشکی ایران رخ داد +عکس
موشک شهید «ابومهدی مهندس» با برد بیش از 1000 کیلومتر نسل جدیدی از تسلیحات ضد کشتی کشور ما محسوب می شود که بر پایه موشک های کروز برد بلند حمله به اهداف زمینی مثل هویزه توسعه پیدا کرده اما نکته بسیار مهم درباره این دستاورد دفاعی این مسئله است که تا به امروز تنها سه کشور آمریکا، روسیه و چین موشک های کروز ضد کشتی در برد بالای هزار کیلومتر را در اختیار داشته اند و جمهوری اسلامی ایران با موشک جدید تبدیل به چهارمین کشور جهان با این توانایی شده است. در ادامه نگاهی به هم رده های جهانی موشک ابومهدی مهندس خواهیم داشت.
یانکی ها و تاماهاوک در مدل های مختلف
موشک کروز تاماهاوک یکی از سلاح های استاندارد نیروی دریایی آمریکا به حساب می آید که بیشتر برای مخاطبان با عنوان سلاحی ضد اهداف زمینی شناخته می شود. مدل ابتدایی ضد کشتی این موشک که با کدهای RGM و UGM با عدد شناسایی معروف 109 شناخته می شدند از ترکیبی سیستم های اینرسیایی و ماهواره ای و رادار فعال در مرحله آخر بهره برده و بردی در حدود 2500 کیلومتر داشتند. این موشک ها در سال 1994 میلادی از خدمت خارج شده اند.
موشک کروز تاماهاوک در جریان آزمایش های ضد کشتی
نسل جدید موشک های کروز تاماهاوک در بلوک 5 که در حال حاضر در آخرین مراحل توسعه بوده و قرار است به زودی وارد مرحله تولید انبوه و تحویل به یگان های عملیاتی شود، توان درگیری با اهداف دریایی را پیدا خواهد کرد. برد این موشک در حدود 1600 کیلومتر خواهد بود. این موشک با سرعت 890 کیلومتر بر ساعت حرکت کرده و دارای یک سر جنگی نفوذگر به اهداف سخت است.
روسها به دنبال برد بالا و سرعتی چشمگیر
موشک های ضد کشتی زیادی در طول بیش از 50 سال اخیر در اتحاد جماهیر شوروی سابق و فدراسیون روسیه توسعه پیدا کرده اند و در حال حاضر در بخش موشک های کروز ضد کشتی عملیاتی، برد بلند ترین سلاحی که روسها در اختیار دارند موشک های سری 3M54K و 3M54T برای پرتاب از زیردریایی و کشتی از خانواده کالیبر است که بردی در حدود 660 کیلومتر دارد. اما روسیه از اواخر سال 2019 تا به امروز چندین آزمایش روی موشک کروز ضد کشتی جدید خود یعنی Zircon انجام داده که این موشک که به گفته منابع روسی بسته به نوع هدف، بردی بین هزار الی 2 هزار کیلومتر خواهد داشت و می تواند با سرعت 8 تا 9 برابر سرعت صوت حرکت کرده و از موتور اسکرم جت بهره می برد.
تصویر گرافیکی از موشک ضد کشتی Zircon
این موشک برای شلیک از زیردریایی ها و کشتی ها توسعه پیدا کرده و وزن سر جنگی آن بین 300 الی 400 کیلوگرم خواهد بود. البته با این مقدار از سرعت، در صورت برخورد به هدف اصولا بود یا نبود سر جنگی خیلی تفاوت نداشته و انرژی جنبشی حاصل باعث خسارت شدید و به احتمال فراوان غرق شناور دشمن خواهد شد. در آزمایش این موشک در سال 2020 از ناو محافظ Admiral Gorshkov، این موشک توانست هدفی را در فاصله بیش از 500 کیلومتری هدف قرار دهد. روسها اعلام کرده اند در سالهای آینده میلادی این موشک را وارد خدمت خواهند کرد.
اژدهای زرد به دنبال مقابله با ناوهای آمریکایی
اصولا نمی توان حرفی از موشک های نسل جدید در جهان زد و به سراغ جمهوری خلق چین نرفت؛ کشوری که یکی از فعال ترین برنامه های موشکی جهان را داشته و هر سال نیز به سمت افزایش کیفیت و کمیت قوای موشکی خود می رود. چینی ها در بحث ضد کشتی یک هدف اصلی دارند و آن هم نیروی دریایی آیالات متحده آمریکا است. در سالهای اخیر و خصوصا پس از آغاز مدرن سازی سنگین نیروهای مسلح چین از حدود سال 2005 به این طرف، حجم بسیار زیادی از موشک های کروز ضد کشتی در بردهای مختلف وارد خدمت نیروی های مسلح چین شده است.
تصویری که گفته می شود موشک YJ-100 زیر بالهای بمب افکن اچ 6 قرار گرفته
برد بلند ترین موشک کروز ضد کشتی حال حاضر چینی ها مدل YJ-100 است که از بمب افکن های مدل H-6 و همچنین ناوشکن های سنگین تایپ 055 پرتاب می شود. این موشک در حال حاضر بردی در حدود 800 کیلومتر داشته و سرعت آن نیز زیر صوت است. بر اساس آنچه امروزه به صورت عملیاتی (حداقل بر اساس اطلاعات موجود) می توان گفت این است که چینی ها موشک کروز ضد کشتی با برد هزار کیلومتر یا بیشتر از آن را ندارند ولی برخی از منابع اعتقاد دارند که چینی ها در حال توسعه موشکی به اسم HN2000 هستند که ماموریت تخصصی آن ضد کشتی بوده و برد آن نیز در حدود 2 تا 4 هزار کیلومتر خواهد بود. هنوز اطلاعات خاصی در خصوص این موشک منتشر نشده و مشخص نیست در چه مرحله ای از توسعه قرار دارد.
ابومهدی به نداجا ملحق می شود
اما در روز صنعت دفاعی شاهد رونمایی از موشک جدید کروز ضد کشتی ایران بودیم که به یاد شهید بزرگوار ابومهدی المهندس و خدمات بی دریغ او به جبهه مقاومت و انقلاب اسلامی، به عنوان ابومهدی نامگذاری شد. خبر جالب دیگر در خصوص این موشک اینکه به نظر می رسد نیروی دریایی ارتش اولین مشتری این سلاح استراتژیک باشد. بر اساس تصاویر پخش شده مربوط به آزمایش های این موشک مشخص شده که پرتاب آن از روی لانچرهای زمینی متحرک صورت می گیرد. احتمالا اولین یگان های به کار گیرنده این سامانه، واحدهای موشکی ساحل به دریای نداجا در سواحل مکران باشند.
موشک کروز ضد کشتی شهید ابومهدی
شلیک موشک کروز ابومهدی از پرتابگر زمینی
با وجود امکان استقرار گسترده لانچرهای ساحلی جهت شلیک این موشک و انهدام اهداف در مناطق دوردست، بررسی های اولیه نشان می دهد این موشک با توجه به اندازه بسیار بزرگ خود، به راحتی قابل نصب روی شناورهای فعلی نیروی دریایی ارتش نیست ولی مشخصا در نسل های بعدی ناوهای ایرانی و در وزن های 5 هزار تن به بالا که به سیستم های پرتاب عمودی مجهز خواهد بود، امکان نصب سهولت پیدا خواهد کرد؛ مسئله ای که قدرت آتش ناوهای نداجا را در حد غیر قابل تصوری افزایش داده و عملا نیروی دریایی کشور ما را در منطقه به طور کامل بی رقیب و در جهان نیز در کنار ابرقدرت های دریایی جهان در بحث برد درگیری قرار خواهد داد.
شعاع موشک ابومهدی با برد 1200 کیلومتر با فرض پرتاب از سواحل ایران، نقطه سفید وسط دایره
در سناریوی شلیک از سواحل جنوب شرقی کشور و با فرض برد 1200 کیلومتر برای این موشک، متوجه می شویم که وسعت بسیار زیادی از منطقه دریای عرب (که مابین دریایی عمان و اقیانوس هند قرار دارد) توسط این موشک پوشش داده خواهد شد و این مسئله سیگنالی بسیار قدرتمند و خاص برای یک کشور و یک نیرو و آن هم نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا خواهد بود. مشخصا در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران بحث حملات دوربرد ضد کشتی به منظور ایجاد فضای ضد دسترسی و دور کردن ناوهای هواپیمابر و شناورهای لجستیکی از سواحل کشور در دستور کار قرار گرفته است؛ امری که لایه ای جدید و وسیع از خطوط دفاعی را برای کشور ایجاد خواهد کرد.