سونامی اخبار دروغ امنیت ملی و روح و روان مردم را به مخاطره انداخته است

به گزارش مجاهدت از گروه جامعه دفاع‌پرس، «اکبر نصراللهی» رئیس دانشکدگان جامعه و رسانه دانشگاه آزاد اسلامی در نشست تخصصی خبررسانی نادرست و اینفودمی در دهمین کنگره بین المللی سلامت و بلایا در سالن همایش‌های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: اگرچه اینفودمی بیشتر در دوران پاندمی کووید-۱۹ به شهرت رسید، اما به کرونا و دوره آن محدود نیست.

سردبیر فصلنامه علمی و پژوهشی مطالعات جامعه شناختی فضای مجازی با تشریح نقش شبکه‌های اجتماعی در دوره کرونا گفت: با ظهور کرونا در اواخر بهمن ۹۸ و قرنطینه خانگی، تعطیلی مراکز آموزشی، تجاری، مذهبی و..، شبکه‌های اجتماعی، جایگزین ارتباطات رودرو شده‌اند؛ لایو‌های اینستاگرامی، گفتگو‌های تصویری خانوادگی و دوستانه، عضویت در گروه‌های مختلف مجازی، همگی تبلور جهش بی‎سابقه، ناگهانی و گریزناپذیر مردم به این شبکه‌ها و استفاده هدفمند از آن‌ها برای پر کردن خلاء ارتباطی بود.

وی ادامه داد: در عین حال در کنار مزایا و منافع بالقوه فضای مجازی در دوره کرونا، شبکه‌های اجتماعی کارکرد‌ها و معایب زیادی نیز داشته هست؛ تا آنجا که مدیرکل وقت سازمان جهانی بهداشت دکتر تدروس در کنفرانس امنیتی مونیخ در ۱۵ فوریه ۲۰۲۰ گفت: ما فقط در حال مبارزه با بیماری همه گیر کووید ۱۹ نیستیم؛ بلکه همزمان در حال مبارزه با یک اپیدمی اطلاعاتی یا اینفودمی نیز هستیم که خود میتواند سرچشمه مشکلاتی جدی باشد.

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، اینفودمی را انبوه اطلاعات راست و دروغ، غیر ضرور و شبه اطلاعات در موضوعات مختلف دانست و افزود: با فراگیرشدن استفاده از تکنولوژی‌های ارتباطی و امکان تولید و توزیع اطلاعات برای همه، شبه اطلاعات و اخبار نادرست و بعضا آمیخته با واقعیت با سرعت بیش از ویروس‌های آنفلونزا و کرونا جسم و روح مردم را هدف قرار می‌دهند بنابراین ضرورت دارد مردم و مسئولان همان‌طور که در برابر ویروس کرونا از خود مراقبت می‌کنند، مراقب ویروس شایعات و محتوا‌های کذب هم باشند.

نصراللهی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به گرایش مردم به گرایه کردن اخبار دروغ و فیک به برخی تحقیقات اشاره کرد و گفت: نتیجه پژوهش ۱۱ ساله موسسه تکنولوژی ماساچوست بر روی ۱۲۶ هزار فیک‌نیوز (FakeNews) منتشر شده در توییتر سابق (ایکس) نشان داده که اشتیاق مردم برای بازنشر فیک‌نیوز ۷۰ درصد بیشتر از اخبار واقعی هست؛ هر خبر واقعی در حدود ۶ برابر دیرتر از هر فیک‌نیوز به دست ۱۵۰۰ نفر می‌رسد و بطور نسبی اخبار واقعی به ندرت توسط ۱۰۰۰ نفر به اشتراک گذاشته می‌شود، اما اشتراک گذاری محبوب‌ترین فیک‌نیوز بیش از ۱۰۰ هزار بار هست. همچنین جذاب‌ترین فیک‌نیوز بازنشر شده، خبر‌های سیاسی بودند و پس از آن موضوعاتی در مورد تجارت، تروریسم، علم، سرگرمی و بلایای طبیعی برای مردم جذاب بوده هست.

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی افزود: تحقیقات کوزی و همکارانش نشان داده هست که یک چهارم اطلاعات رسانه‌های اجتماعی جهان حاوی اطلاعات غلط پزشکی و محتوای تایید نشده مربوط به همه گیری کووید ۱۹ بوده هست.

نویسنده کتاب مدیریت پوشش اخبار بحران در رسانه‌های حرفه‌ای تصریح کرد: سودجویی و فروش بیشتر محصولات و خدمات با بهره گیری از ترس و نگرانی مردم، اهداف سیاسی با القاء ناکارامدی حاکمیت و تعلل در امر سلامت مردم، تضعیف اعتماد عمومی به سازمان‌ها و نهاد‌های بهداشتی، ناآرامی اجتماعی و ترغیب رفتار‌های ناهنجار و پرخطر مانند انبار کردن کالاها، خوددرمانی با روش‌های غیرعلمی را از جمله اهداف اینفودمی در مورد بیماری‌های واگیردار مثل کرونا و سایر موضوعات دانست و تصریح کرد: سواد مجازی پایین، غفلت نخبگان، مسئولان و رسانه‌های رسمی، تاخیر در اقدام و تعارض در خبررسانی، پیامد‌های اینفودمی را افزایش و نتایج اقدامات مقابله‌ای را کُند، کم اثر و یا بی اثر می‌کند.

رئیس دانشکدگان جامعه و رسانه دانشگاه آزاد اسلامی، با تاکید به نقش مهم تقویت سواد رسانه و مجازی در سه سطح مسئولان، رسانه‌ها و مردم در مقابله با اینفودمی در حوزه‌های مختلف، خبررسانی بموقع، صحیح و جامع، کنشگری و تعامل فعال و مستمر سخنگویان سازمان‌ها و نهاد‌های درگیر بحران با خبرنگاران، استفاده حداکثری از رسانه‌های معتبر در شناخت، تولید و انتشار اخبار و تصحیح اطلاعات نادرست، اقدامات بازدارنده در مورد کنشگران غیرمسئول و نقل خبر‌های از منابع متخصص و مرتبط و در نهایت تقوای مجازی کاربران در هم رسانی پیام‌های دریافتی، مهمترین راهبرد‌های مقابله با اینفودمی هست.

انتهای پیام/341