همین دیروز| گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: «سارتر» فرانسوی بود و مغزش کار می‌کرد و فیلسوف بود و چشم‌های تیزبین داشت و فعال اجتماعی بود و نویسنده و منتقد بود و محبوب و مشهور بود و کسی بود که فلسفه را به میان مردم آورد و مُد روز کرد و جوانان هم‌نسل خود را به مطالعه درباره حقیقت و به اندیشیدن علاقه‌مند کرد و هنوز هم فیلسوفی است که آثارش خوانده میشود و طرفدار دارد و خلاصه این‌که جایگاه ممتازی داشت در عالم روشنفکری.
سارتر در حوزه فلسفه یکی از بنیان‌گذاران فلسفه «اگزیستانسیالیسم» یا «اصالت وجود» بود که به‌صورت متمرکز به انسان و نگرش انسان به هستی می‌پردازد و از یک منظر زندگی را به همین شکل که هست با خوبی‌ها و خوشی‌ها و دردها و رنج‌هایش می‌پذیرد. جمله مشهور سارتر هم این‌که:«ما محکومیم به آزادی. یعنی انتخابی نداریم جز آن‌که انتخاب کنیم و بار مسئولیت انتخاب‌مان را بر دوش بکشیم».
«سارتر» نماد اعتراض بود و «روشنفکرِ در میدان» و «فیلسوف همیشه معترض» لقب گرفت
وقتی چشم‌هایش را بست!
سارتر در حوزه فعالیت اجتماعی فیلسوفی روشن‌بین و باعطوفت بود که وجدان بیدار بشری را فریاد می‌کرد و بالطبع در آن دوره‌ای که زندگی می‌کرد، بیش‌ترین فریاد را بر سر آمریکا می‌کشید به‌خاطر جنایاتش در جنگ ویتنام. سارتر حتی همراه دانشجویان در تظاهرات ضدجنگ شرکت می‌کرد و خیلی هم راحت و واضح صحبت می‌کرد: «آمریکا دو گزینه در اختیار ویتنامی‌ها قرار داد. یا… آن کشور به دو نیم تقسیم خواهد شد و یک‌نیمه آن را عوامل آمریکا اداره خواهند کرد، گزینه دوم این‌که تقریباً همگی کشته شوید». حالا همین آدم وقتی کار به قضاوت درباره صهیونیسم و تشکیل رژیم جعلی در فلسطین رسید، چشم‌هایش را بست.
«ادوارد سعید» معتقد بود: هرگز نفهمیدیم چرا سارتر از حقوق فلسطینیان دفاع نکرد
از نخستین روزی که رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۴۸ میلادی تشکیل شد، وجدان‌های بیدار و روشنفکران روشنگر به موجودیت جعلی این رژیم و جنایات صهیونیست‌ها در سرزمین‌های اشغالی ازجمله کشتار روستاییان برای تصرف اراضی اعتراض کردند و البته دستگاه تبلیغات سیاسی و فرهنگی صهیونیست‌ها نیز در اروپا و سراسر دنیا فعال بود و حقیقت را می‌پوشاند و دگرگون جلوه می‌داد. در چنین شرایطی بود که دوستان و اطرافیان سارتر و روشنفکرانی از سراسر جهان قضاوت او را خواستار بودند و گمان کردند ناحق نخواهد گفت اما سارتر دیگر آن آدم جسور با چشم‌های باز نبود.
«ادوارد سعید» نویسنده فلسطینی‌تبار که او هم فعال اجتماعی بود دراین‌باره می‌نویسد: «به دلایلی که همچنان نمی‌توانیم درباره آن مطمئن باشیم سارتر واقعاً در موضع مبنایی طرفداری از صهیونیسم ثابت ماند؛ چه به این دلیل که [شاید] ضدسامی شناخته شود یا به دلیل این‌که [ممکن است] پیرامون هولوکاست احساس گناه می‌کرد یا این‌که به خود اجازه نمی‌داد هیچ تقدیر عمیقی از فلسطینیان به عنوان قربانیان و رزمندگان علیه بی‌عدالتی اسراییل کند یا به دلایل دیگری که هرگز نخواهم فهمید».
رهبر انقلاب در یک سخنرانی از دفاع سارتر از رژیم صهیونیستی و تعبیر نادرست «سرزمین بى‌مردم» انتقاد کردند
سرزمین بی‌مردم؟!
قسمت تلخ‌تر ماجرا این است که سارتر در طرفداری از اسراییل، گفت و نوشت و بیانیه هم امضاء کرد تا ثابت شود که وجدان بیدارش مرده است. خیلی‌ها همان‌موقع مذاقشان تلخ شد و هنوز هم این اشتباه بزرگ در برابر حقیقت آشکار، لکه ننگ و سیاهی و ظلمت در کارنامه مردی است که به‌صراحت از مردم و جامعه و تفکر و رفع تبعیض و برابری و انسانیت سخن می‌گفت.
سارتر تسلیم شد و کارش از خاطره‌ها پاک نشد؛ هم‌نسلانش را و حقیقت را ناامید کرد. انگار که همیشه انکار حقیقت تلخ‌تر است از ندیدن حقیقت حتی. رهبر انقلاب در یک سخنرانی درباره رژیم صهیونیستی در سال ۱۳۷۸ شمسی به موضع‌گیری سارتر اشاره کردند و فرمودند: «این دروغ به افکار عمومى دنیا، یکى از آن حرف‌هاى عجیب است. این‌قدر اینها به‌وسیله رسانه‌هاى صهیونیستى که دست یهودی‌ها بود، دروغ گفتند… خیلی‌ها هم دروغ‌هاى آن‌ها را باور کردند. حتى این نویسنده فیلسوف اجتماعى فرانسوى -«ژان پل‌سارتر»- را… فریب دادند. همین «ژان پل‌سارتر» کتابى نوشته بود که بنده در سى‌سال قبل آن را خواندم. نوشته بود: مردمى بى‌سرزمین، سرزمینى بى‌مردم! یعنى یهودی‌ها مردمى بودند که سرزمینى نداشتند؛ به فلسطین آمدند که سرزمینى بود و مردم نداشت! یعنى‌چه مردم نداشت؟ یک ملت در آن‌جا بود و کار مى‌کرد. شواهد زیادى هم هست.
یک نویسنده خارجى مى‌گوید در سرتاسر سرزمین فلسطین، مزارع گندم مثل دریاى سبزى بود که تا چشم کار مى‌کرد، دیده مى‌شد. سرزمین بى‌مردم یعنى چه؟! در دنیا این‌طور وانمود کردند که فلسطین یک جاى متروکه مخروبه بدبختى بود؛ ما آمدیم این‌جا را آباد کردیم! دروغ به افکار عمومى! همیشه سعى مى‌کردند خودشان را مظلوم جلوه دهند؛ الان هم همین‌طور است!
در این مجلات آمریکایى ـ مثل «تایم» و «نیوزویک» ـ که بنده گاهى به اینها مراجعه دارم اگر کوچکترین حادثه‌اى علیه یک خانواده یهودى اتفاق بیفتد، عکس و تفصیلات و سن کشته‌شده و مظلومیت بچه‌هایش را بزرگ مى‌کنند؛ اما صدها و هزارها مورد قساوت نسبت به جوانان فلسطینى، خانواده‌هاى فلسطینى، بچه‌هاى فلسطینى، زن‌هاى فلسطینى، در داخل فلسطین اشغال‌شده و در لبنان اتفاق مى‌افتد، ولى کمترین اشاره‌اى به آن‌ها نمى‌کنند!»
امروز در تاریخ مناسبت‌های دیگری هم هست
امروز ۳۱ خرداد مصادف با ۲۱ ژوئن میلادی و ۱۰ ذیقعده هجری قمری در تقویم تاریخ، مناسبت‌های دیگری هم دارد.
ـ انقراض «سلسله سامانیان» توسط «ایلک خان» در سال ۳۸۹ قمری
ـ زادروز «سبط ماردینی» منجم و ریاضی‌دان مشهور مسلمان در سال ۸۲۶ قمری
ـ درگذشت «فخرالدین محمد بن حسن بن شهید ثانی» عالم نامدار شیعه در سال ۱۰۳۰ قمری
ـ زادروز «آبه پِرِوو» رمان نویس معرف فرانسوی در سال ۱۶۹۷ میلادی
ـ شهادت دکتر «مصطفی چمران» فیزیک‌دان، فعال سیاسی و مبارز انقلابی در سال ۱۳۶۰ شمسی
انتهای پیام/
منبع خبر