آصف بیات

سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.

*******

روزنامه‌های امروز سه شنبه ۱۵ آذر در حالی چاپ و منتشر شد که گزارش بانک مرکزی از افزایش قیمت مسکن؛ تحلیل اغتشاشات، هشدار رئیس قوه قضائیه به اشوب‌گران و ادامه رایزنی بر سر برجام در صفحات نخست روزنامه‌ها برجسته شده است.

سخنان رئیس دستگاه قضا درباره اجرای احکام مفسدان و محاربان مورد توجه بسیاری از روزنامه‌ها قرار گرفته است، روزنامه آرمان ملی می‌نویسد:

تحولات و اتفاقاتی که طی بیش از دو ماه گذشته در جامعه رخ داده و اعتراضاتی که بعضا به آشوب کشیده شده به اموال عمومی خسارت وارد کرده و موجب کشته و مجروح شدن ماموران حافظ امنیت و مردم بی‌گناه شده است که باعث شده تا دستگاه قضائی و دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی برای حفظ آرامش و ایجاد امنیت در جامعه به برخوردجدی و محکم با عاملان این آشوب‌ها بپردازند. در همین راستا است که شاهد نوعی هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف برای برخورد و مقابله با این آشوب‌ها هستیم و به نظر می‌رسد که این همکاری و هماهنگی بسیار بهتر بتواند در این مقابله با عاملان این اتفاقات نتیجه مثبت و موثری بدهد.

روزنامه سازندگی نیز سخنان اژه‌ای را هشدار قاض القضات خوانده و نوشته است:

برخی افراد از روی غفلت یا لاابالی‌گری به‌صورت فردی مبادرت به گناه یا جرم یا زیر پا گذاشتن قانون می‌کنند؛ نوع مواجهه و برخورد با این قبیل افراد باید عمدتاً مبتنی بر تنبّه دادن او و نهی از منکر باشد؛ در مقابل، افرادی هستند که عالماً و عامداً و با هدف دهن‌کجی، با قانون و شرع و ارزش‌های اخلاقی مخالفت می‌ورزند؛ برخورد با این دسته دوم، متفاوت است؛ آنها نه از روی لاابالی‌گری بلکه به خواست دشمن در ملاء‌عام قوانین را زیر پا می‌گذارند و به مخالفت با قانون می‌پردازند، این یک گناه و جرم و خلاف قانون است و به خواست دشمنان و بدخواهان است؛ به این مسئله نیز نباید به‌عنوان یک جرم عادی نگاه کرد؛ این یک جرم آشکار است و ضابطین اختیار دارند و باید با یک جرم مشهود برخورد کنند و مجرمان را تعقیب کرده و به دستگاه قضایی تحویل دهند.

در ادامه این گزارش آمده است:

رئیس دستگاه قضا تأکید دارد که دستگاه اطلاعاتی ما نیز ضروری است رابطه بین این افراد و عناصر اصلی و لیدرها و سازمان‌دهندگان این موارد مجرمانه با سرویس‌های بیگانه و افراد بدخواه را شناسایی کنند و آنها را تحویل قوه قضائیه دهند و مسئولان ذی‌ربط قضایی نیز باید با جدیت با این قضیه برخورد کنند؛ چرا که این دیگر لاابالی‌گری نیست بلکه به خواست دشمن یک دهن‌کجی به قانون و شرع است؛ لذا به این موضوع نیز باید نگاه ویژه‌ای شود.

در حالی که رئیس دستگاه قضایی دستور برخورد با عوامل آشوب خیابانی را صادر کرده است، روزنامه شرق در گفتگو با یک ضد انقلاب اغتشاشات را تئوریزه کرده است! آصف بیات به شرق گفته است:
شکی نیست که تحولات «زندگی واقعی»، یعنی تحولات سطوح بالاتر از سطح زندگی فردی، بر پژوهش‌های من اثر داشته است. پیش از این هم گفتم، انقلاب ایران نقطه‌عطفی در زندگی خود من بود؛ نقطه‌عطفی که هم بر زندگی شخصی‌ام تأثیر گذاشت و هم بر کار و مسیر پژوهشی‌ام. پس از انقلاب ایران ما شاهد برآمدن تجلیات گوناگون اسلام‌گرایی در سطح جهان بودیم. پس از آن بود که من به مطالعه و بررسی شکل‌های خاص سیاست‌ورزیِ ستیزه‌جویانه با تمرکز بر خاورمیانه و شمال آفریقا پرداختم. تقریباً هم‌زمان با آن، و در پی سقوط بلوک شوروی و پیشروی نولیبرالیسم و پایان جنگ سرد، شیوه‌های کنشگری و منازعات سیاسی، به شکل‌هایی که تا آن زمان متصور بود، تغییر کرد.

در ادامه این گفتگو آمده است:

مَخلص کلام این‌که در نظر من فضای ایدئولوژیک، اجتماعی ـ اقتصادی و سیاسی پس از جنگ سرد عمیقاً بر خصلت ‌و منش و روش انقلاب‌های جاری در قرن بیست‌ویکم و ناگزیر کار پژوهشی من اثر داشته و گذاشته است. امروزه سرعت تغییرات فناورانه، جمعیتی، اجتماعی و مهم‌تر از همه زیست‌محیطی، حیرت‌انگیز است. به نظر من باید بیش‌ از پیش به مفهوم «مدرنیته‌ سیال» و «زندگی سیال»، که زیگموند باومنِ جامعه‌شناس آنها را ساخته و پرداخته، توجه کنیم و نیز این‌که چگونه سیالیت کنونی سخن‌گفتن از ساختارها، الگوها و فرایندهای اجتماعیِ ماندگار و پایدار را سخت دشوار ساخته است.

هم افزایی رسانه‌های اصلاح‌طلب با ضد انقلاب در روزهای اخیر بسیار بیشتر از قبل است، میدان دادن به آصف بیات کارشناس رادیوفردا (ارگان سازمان سیا) نشانه‌ای روشن بر این ماجراست. بیات نویسنده کتاب شورش‌های خیابانی است. در گزارش شرق و اظهارات بیات، حتی یک عبارت مبنی بر مذمت اعتراض خیابانی و تأکید بر اینکه اغتشاش موجب حدّت مشکلات می‌شود به چشم نمی‌خورد. چرایی این رویکرد در کلام و بیان اصلاح‌طلبان و تریبون‌های آنها به شدت محل تأمل است.

رضا پهلوی سالروز جنایت پدرش را گرامی می‌دارد!

روزنامه جوان در ستون اخبار ویژه درباره فراخوان ضد انقلاب نوشته است:

رضا پهلوی در پیامی از مردم ایران خواسته تا در آستانه ۱۶ آذر که در ایران به عنوان روز دانشجو شناخته می‌شود، اعتصاب و اعتراض صورت بگیرد. نکته جالب، اما اینکه او در این پیامش اسمی از روز دانشجو نیاورده، زیرا می‌داند ۱۶ آذر یادآور جنایت پدرش در کشتار سه دانشجوی مخالف دولت کودتا و مخالف حضور مقام امریکایی (دولت حامی و شکل‌دهنده کودتا علیه دولت مصدق) بود.
سال ۱۳۳۲، حدود سه ماه و نیم از کودتای امریکایی ۲۸ مرداد می‌گذشت که ریچارد نیکسون معاون وقت رئیس‌جمهور امریکا به ایران آمد و با مقامات دربار و دولت دیدار کرد. او سپس در روز ۱۶ آذر راهی دانشگاه تهران شد، اما با اعتراض دانشجویان مواجه شد که نمی‌خواستند او در ایران یا در دانشگاه آنان باشد. اعتراض دانشجویان دانشکده فنی با خشونت نیروهای رژیم پهلوی روبه‌رو شد و آن‌ها با حمله به دانشکده فنی دانشگاه تهران سه دانشجو به نام‌های شریعت رضوی، احمد قندچی و مصطفی بزرگ‌نیا را به شهادت رساندند. از آن سال به بعد دانشجویان یاد آن شهدای دانشجو را گرامی می‌دارند. پس از پیروزی انقلاب نیز روز ۱۶ آذر روز «دانشجو» نامیده شد و هرساله مراسم‌ها و اجتماعاتی در دانشگاه‌های کشور برگزار می‌شود.

در ادامه این خبر آمده است:

اکنون که براندازان تلاش کرده‌اند این سه روز یعنی ۱۴، ۱۵ و ۱۶ آذر را با اعتصاب و اعتراض بگذرانند، رضا پهلوی هم خواستار شکل‌گیری اعتصاب و اعتراض در این سه روز شده و به روی خود نیاورده که ۱۶ آذر گرامیداشت شهدای دانشجویی است که با جنایت رژیم پهلوی کشته شدند.
خود مانور براندازان روی تاریخ ۱۶ آذر هم جالب توجه است. به قول یک کاربر در توئیتر «به دستور محمدرضا پهلوی، در داخل دانشگاه تهران به دانشجویانی که به روابط با امریکا و انگلیس بعد کودتا معترض بودند، تیر مستقیم جنگی شلیک کردند، شد روز دانشجو؛ حالا با فراخوان پسر محمدرضا و با حمایت امریکا و انگلیس، در روز دانشجو، بزرگداشت گرفتند. دنیا همین‌قدر مضحک است.»

نه به اعتصاب اجباری

روزنامه همشهری در گزارش اول خود به شکست فراخوان ضد انقلاب و معاندین برای اعتصابات سریالی پرداخته و نوشته است:

در شرایطی که چهره‌ها و رسانه‌های ضدانقلاب در روزهای اخیر با بسیج همه امکانات خود، مشغول فراخوان دادن برای تجمع و اعتصاب‌های سراسری طی روزهای ۱۴ تا ۱۶ آذرماه هستند، بررسی‌های میدانی از شهرهای مختلف و به‌ویژه تهران، حکایت از آن دارد که فراخوان اغتشاش در نخستین روز خود با شکست قابل‌توجهی مواجه شده ‌است. شهروندانی که دیروز در سطح شهرهای مختلف کشور تردد می‌کردند، شاهد فعالیت عادی کسبه و بازاریان بودند.
جریان‌های معاند، از طیف‌ها و گروه‌های مختلف؛ از سلطنت‌طلب و مارکسیست گرفته تا منافقین، در روزهای اخیر تلاش کردند با ایجاد نوعی «اتحاد صوری» بر اعلام فراخوان اعتصاب و اغتشاش در روزهای ۱۴ تا ۱۶ آذرماه، آتش ناآرامی‌ها را در ایران همچنان شعله‌ور نگه دارند؛ رویکردی که اکنون شکست آن در نخستین گام نمایان شده‌است. نکته جالب اینجاست که فراخوان‌دهندگان که در جریان فراخوان‌های گذشته با «نه» بزرگ مردم و اصناف مواجه شده بودند، تلاش کردند با تغییر تاکتیک، روز نخست فراخوان (۱۴ آذرماه) را به «اعتصابات» اختصاص دهند؛ رویکردی که با ۲ دلیل عمده ازسوی جریان‌های معاند پیگیری شد؛ نخست «عدم‌استقبال اصناف» و دوم «استفاده از پوشش مردمی برای ایجاد آشوب و سخت کردن کار مأموران امنیتی».

روزنامه وطن امروز نیز در گزارشی با عنوان «بازار پای کار» نوشته است:

آشوب‌طلبان در ادامه اقدامات ضدایرانی خود فراخوان اعتصابی برای ۱۴، ۱۵ و ۱۶ آذرماه طی روزهای گذشته در فضای مجازی منتشر کردند و در پی به تعطیلی کشیدن نظام توزیع خرد کالا در کشور بودند که باز هم با عدم همراهی مردم و هوشیاری بازاریان همانند فراخوان‌های قبلی مغلوب شدند. به گزارش مجاهدت از «وطن‌امروز»، پیگیری‌ها از اتحادیه‌ها و اصناف حاکی از آن است همه بازاریان بی‌اعتنا به این فراخوان‌ها، از صبح دیروز به کسب‌وکار روزانه و عادی خود پرداخته‌اند و بازار با هوشیاری بازاریان، زنده و پویاست.

وطن امروز در ادامه نوشته است:

بررسی‌های میدانی از پایتخت نشان می‌داد آرامش کامل در یک روز بارانی بر بازار لاله‌زار و فردوسی حکمفرما بود. رسانه‌های معاند تبلیغات گسترده‌ای را در هفته اخیر برای تعطیل کردن اصناف و بازاریان انجام داده و حتی در این راه عده‌ای را تشویق به اقدامات خشونت‌آمیز از قبیل سنگ‌پراکنی و حمله با سلاح سرد به مردم و بازاریان کرده بودند. حتی در برخی صرافی‌ها مردم برای خرید ارز بدون نگرانی صف بسته بودند.

ماجرای ۴ شرط چند کشور غربی چیست؟

روزنامه جام‌جم در گزارشی به ۴ شرط اروپایی‌ها برای توافق در زمستان سخت پرداخته و می‌نویسد:

خیلی زودتر از چیزی که فکرش را بکنید پای معامله آمده‌اند. آنها حتی تا زمستان هم منتظر نماندند، چون وضعیت زمستان سخت، قابل تحمل نیست. حالا خبر رسیده چند کشور دخیل در اغتشاشات اخیر ایران به‌ویژه انگلیس که لندن را به اتاق جنگ علیه ایران تبدیل کرده بودند، پای معامله با تهران آمدند و برای ایران درخواست‌های جدید فرستاده‌اند. این کشورها اعلام کرده‌اند اگر ایران به شکل بدون شرط نفت و گاز خود را به بازار جهانی انرژی در شرایط بحرانی فعلی تزریق کند، آنها در مقابل اتاق جنگ علیه ایران را خاموش می‌کنند. این البته همه شروط آنها نبوده و یک بسته چهارشرطی برای ایران فرستاده‌اند که پذیرش دیدگاه‌های غرب در پرونده هسته‌ای، تعامل و کنار آمدن با رژیم عربستان سعودی و همراهی نکردن با روسیه هم شامل این درخواست بوده و گفته‌اند اگر ایران این شروط را بپذیرد، آنها هم در مقابل دست از حمایت از اغتشاشگران در ایران برخواهند داشت.

جام جم با طرح این پرسش که چرا اروپا به چنین تصوری رسیده که ایران در این بازی جدی تروئیکا قرار خواهد گرفت؟ نوشته است:

چندین اتفاق در سطح منطقه و جهان موجب شده تناقضاتی در رفتار کشورهای اروپایی و به‌ویژه انگلیس نسبت به ایران به وجود بیاید؛ ابتدا این‌که حوادث اخیر در ایران از نظر کشورهای اروپایی و آمریکایی به تضعیف جایگاه منطقه‌ای و داخلی ایران منجر شده و از این رو آنها فرصت مناسبی دیده‌اند که ایران را از موضع ضعف وادار به مذاکره مجدد با کشورهای ۱+۴ کنند و با توجه به شرایط موجود فعلی در کشورمان، تهران را وادار کنند امتیازاتی به کشورهای اروپایی و آمریکایی بدهد. درحالی که ایران تحت فشار و تهدید نه حاضر به مذاکره است و نه امتیاز می‌دهد و همان‌طور که سخنگوی وزارت خارجه هم دیروز گفت نیاز به برجام نیاز یکجانبه ایران نیست و از موضع ضعف و نیاز مذاکره نمی‌کنیم.