آفریقای جنوبی

به گزارش مجاهدت از مشرق، آژانس همکاری بین‌المللی توسعه اسرائیل (ماشاو)، بازوی نفوذ نرم رژیم صهیونیستی است و هدف اصلی آن کسب نفوذ سیاسی و اقتصادی در پوشش اهداف توسعه پایدار است. این آژانس با پروژه‌هایی در حوزه کشاورزی، بهداشت و مدیریت آب، روابط دیپلماتیک را تقویت می‌کند، اما پشت‌پرده، این کمک‌ها برای مقابله با انزوا، کسب رأی در سازمان ملل و رقابت با قدرت‌هایی مانند چین و کشورهای عربی استفاده می‌شود.

زمینه تاریخی از اتحاد اولیه تا بازگشت استراتژیک

ماشاو در دهه ۱۹۶۰ به عنوان ابزاری برای گسترش نفوذ اسرائیل در کشورهای دنیا تأسیس شد، زمانی که این رژیم به دنبال شکستن انزوا پس از استقلال آفریقایی‌ها بود. در آن دوران، اسرائیل روابط دیپلماتیک با بیش از ۳۰ کشور آفریقایی برقرار کرد و ماشاو پروژه‌هایی مانند آموزش کشاورزی و مدیریت آب را اجرا کرد. با این حال، پس از جنگ ۱۹۷۳، بسیاری از این کشورها روابط را قطع کردند، که ضربه‌ای به استراتژی ماشاو بود. از دهه ۲۰۱۰، اسرائیل تحت رهبری نتانیاهو به آفریقا بازگشت و ماشاو را برای بازسازی روابط استفاده کرد، با تمرکز بر «دیپلماسی توسعه‌ای» برای کسب حمایت در سازمان ملل علیه قطعنامه‌های فلسطینی.

این بازگشت نه بر پایه نیازهای توسعه‌ای آفریقا، بلکه بر اساس منافع استراتژیک اسرائیل بود. ماشاو پروژه‌هایی مانند مراکز آموزشی در اتیوپی و کنیا اجرا کرد، اما منتقدانی مانند الجزیره استدلال می‌کنند که این کمک‌ها «endgame» اسرائیل برای نفوذ است، جایی که توسعه به عنوان پوششی برای اهداف ژئوپلیتیک عمل می‌کند. برای مثال، کمک‌های ماشاو به اتیوپی (بزرگ‌ترین دریافت‌کننده با ۱.۳ میلیارد دلار تا ۲۰۲۵) ظاهراً برای کشاورزی است، اما بخشی از تلاش برای دسترسی به منابع آبی نیل و رقابت با مصر است.

اهداف پنهان: نفوذ سیاسی و اقتصادی فراتر از توسعه

اهداف ماشاو در آفریقا عمدتاً ژئوپلیتیک هستند و توسعه را به حاشیه می‌رانند. اسرائیل از ماشاو برای کسب رأی در سازمان ملل استفاده می‌کند. از طرفی منتقدان تأکید می‌کنند که ماشاو بخشی از رقابت نرم با قدرت‌های منطقه‌ای است، مانند مقابله با نفوذ ترکیه، عربستان و ایران در آفریقا.

از نگاه اقتصادی، ماشاو بازارهایی برای شرکت‌های اسرائیلی ایجاد می‌کند. پروژه‌های آبیاری قطره‌ای در کنیا و اوگاندا، که توسط ماشاو تبلیغ می‌شوند، وابستگی به فناوری‌های اسرائیلی مانند Netafim ایجاد می‌کنند، شرکتی که در شهرک‌های غیرقانونی فلسطین فعال است. این رویکرد، که به عنوان «technopolitics» توصیف می‌شود، توسعه را به ابزاری برای صادرات دانش اسرائیلی تبدیل می‌کند، در حالی که ریشه‌های استعماری آن (مانند استفاده از منابع فلسطینی برای نوآوری) پنهان می‌ماند. در حقیقت می توان گفت “endgame” اسرائیل در آفریقا، تبدیل قاره سیاه به بازاری برای سلاح، فناوری و نفوذ سیاسی است، نه حل مشکلات فقر و توسعه.

تأثیر بر کشورهای دریافت‌کننده: وابستگی و تضعیف استقلال

کمک‌های ماشاو، هرچند در کوتاه‌مدت مفید هستند، در بلندمدت کشورهای آفریقایی را وابسته می‌کنند و استقلال‌شان را تضعیف می‌نمایند. پروژه‌های آموزشی ماشاو هزاران متخصص آفریقایی را تربیت کرده، اما این افراد اغلب به فناوری‌های اسرائیلی وابسته می‌شوند، که هزینه‌های نگهداری بالا دارد و توسعه بومی را مانع می‌شود. منتقدان استدلال می‌کنند که این مدل، مشابه کمک‌های استعماری، منابع محلی را بهره‌برداری می‌کند و بحران‌های اقتصادی را تشدید می‌نماید.

در سطح سیاسی، ماشاو به عنوان ابزاری برای خرید حمایت عمل می‌کند، اما این حمایت شکننده است. پس از جنگ غزه، کشورهایی مانند آفریقای جنوبی روابط را کاهش دادند، که نشان‌دهنده مقاومت مردمی به نفوذ اسرائیل است. تأثیر منفی بر حقوق بشر نیز مشهود است: همکاری‌های امنیتی ماشاو در آفریقا به نقض حقوق بشر کمک کرده، مانند استفاده از فناوری‌های نظارتی اسرائیلی برای سرکوب.

در پایان باید گفت ماشاو در آفریقا، ظاهراً برای توسعه فعالیت می‌کند، اما این فعالیت‌ها بخشی از استراتژی ژئوپلیتیک اسرائیل برای نفوذ سیاسی و اقتصادی است. با پروژه‌هایی مانند آبیاری در کنیا و آموزش در اتیوپی، این آژانس بازارهای افریقایی و برخی حمایت‌ها را کسب می‌کند، اما وابستگی ایجاد کرده و استقلال کشورها را تضعیف می‌نماید. چنین عملی که ریشه در رقابت جهانی دارد، نه تنها توسعه پایدار را مانع می‌شود، بلکه به انزوای بیشتر اسرائیل منجر شده است. کشورهای آفریقایی باید با هوشیاری به این کمک‌ها نزدیک شوند و بر توسعه بومی تمرکز کنند.

به گزارش مجاهدت از مشرق از گاردین، فعالان حامی فلسطین خواستار صدور دستور بازداشت علیه اسحاق هرتزوگ، رئیس‌ رژیم اسرائیل، به اتهام ارتکاب جنایات جنگی، پیش از سفر او به بریتانیا در هفته جاری شده‌اند.

این اتهامات که توسط گروه «دوستان الاقصی» مطرح شده، هرتزوگ را متهم به همکاری در کشتار غیرمستقیم غیرنظامیان در غزه کرده‌اند. یکی از وکلای مشاور این گروه اعلام کرد که پرونده بر اساس اظهارات هرتزوگ پس از هفتم اکتبر (۱۵ مهرماه ۱۴۰۲) شکل گرفته، زمانی که رئیس‌ اسرائیل گفته بود تمام فلسطینی‌ها در غزه مسوول عملیات طوفان الاقصی هستند.

اسماعیل پاتل، بنیان‌گذار این گروه گفت: «کسی که مرتکب نقض شدید حقوق بشر و کشتار شده، نباید اجازه ورود به انگلیس را داشته باشد.»

وی افزود که بیش از ۶۰ هزار نفر در غزه به شهادت رسیده‌اند و اسرائیل به جنایات جنگی متهم است.

این اظهارات در پرونده دادگاه بین‌المللی عدالت در لاهه توسط آفریقای جنوبی به عنوان بخشی از اتهام نسل‌کشی اسرائیل مورد استفاده قرار گرفته است.

وکیل پرونده گفته است: «آفریقای جنوبی پرونده‌ای کامل به شورای امنیت سازمان ملل ارائه کرده که نشان می‌دهد سربازان و افسران اسرائیلی از سخنان هرتزوگ استفاده کرده و آن را در میدان به اجرا گذاشته‌اند.»

در سال ۲۰۲۴، دادگاه کیفری بین‌المللی برای بنیامین نتانیاهو نخست ‌وزیر اسرائیل و یوآو گالانت وزیر جنگ دستور پیگرد قضایی صادر کرده بود.

هرتزوگ قرار است طی یک سفر سه روزه به انگلیس با مقامات این کشور دیدار کند. کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر انگلیس وعده داده در صورت عدم توافق اسرائیل برای آتش‌بس و احیای راهکار دو کشوری تلاش کند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، روزنامه Valor Econômico گزارش داد، برزیل در تلاش است تا بریکس یک جلسه اضطراری برای بررسی تهدیدات احتمالی آمریکا برای نظم نوظهور چندقطبی برگزار کند.

گفته می‌شود، این اقدام به عنوان پاسخی به آنچه «حملات آمریکا به چندقطبی‌سازی» توصیف شده است، انجام می‌شود.

این کشور تلاش می‌کند با برگزاری اجلاس اضطراری بریکس، واکنش جمعی اعضا در برابر این فشارها یا تهدیدات را هماهنگ کند.

لسو آموریم، مشاور ویژه رئیس‌جمهور برزیل، رهبری مذاکرات برای برگزاری جلسه روسای دولت‌های عضو بریکس را بر عهده دارد.

وی قرار است به چین سفر کند تا در مراسم گرامیداشت هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم شرکت کرده و همچنین مذاکرات دوجانبه‌ای درباره چندقطبی‌سازی داشته باشد.

در همین حال، اجلاس سازمان همکاری شانگهای (SCO) از ۳۱ آگوست (امروز) تا اول سپتامبر در تیانجین، چین در حال برگزاری است و پکن در ۳ سپتامبر یک رژه نظامی به مناسبت هشتادمین سالگرد پیروزی چین بر ژاپن و پایان جنگ جهانی دوم برگزار خواهد کرد.

رئیس‌جمهور برزیل، لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا هم سه هفته پیش گفته بود برزیل قصد دارد درباره واکنش به تعرفه‌های تجاری «دونالد ترامپ» با سایر کشورهای عضو بریکس گفت‌وگو کند.

ترامپ تعرفه واردات کالا از هند را که یکی از اعضای بنیان‌گذار بریکس است، به ۵۰ درصد افزایش داده است. اوایل ماه جاری نیز ترامپ تعرفه ۵۰ درصدی بر کالاهای وارداتی از برزیل اعمال کرده بود؛ اقدامی که برزیلیا آن را تلاش غیرقانونی برای تاثیرگذاری سیاسی بر سیاست داخلی خود محکوم کرد.

بریکس در سال ۲۰۰۶ با عضویت کشورهای برزیل، روسیه، هند و چین تاسیس شد و آفریقای جنوبی نیز ۴ سال بعد به آن پیوست. بریکس، این گروه درحال حاضر با پیوستن کشورهایی نظیر ایران به این بلوک، از نظر مجموع تولید ناخالص داخلی از گروه هفت پیشی گرفته است.