اتیوپی

سرویس جهان مشرق _ تقریبا از شب سوم نوامبر سال گذشته میلادی (اواسط آبان ۹۹ شمسی) و در شب انتخابات ریاست جمهوری امریکا بود که اخباری از وقوع درگیری‌های سنگین میان ارتش اتیوپی و نیروهای جنبش آزادیبخش تیگرای در شمال این کشور منتشر شد.

اخبار این درگیری در آن هنگام تحت تاثیر جو رسانه ای غالب انتخابات ریاست جمهوری امریکا چندان تحت پوشش قرار نگرفت، اما گزارش های میدانی و تصاویری که هر از گاهی از این منطقه منتشر میشود حاکی از حجم بالای درگیریها میان دو طرف است.

به طور کلی از زمان پایان جنگ جهانی دوم و استقلال کشور اتیوپی از استعمارگران ایتالیایی، استان های شمالی این کشور دچار تنش و فعالیت جنبش‌های استقلال طلبانه بودند.

کشور اریتره در دوران پیش از اشغال توسط ایتالیا، کشوری مستقل از خاک اتیوپی بود و پس از پایان جنگ جهانی دوم نیز بر این موضوع تاکید میکرد اما در دهه ۵۰ میلادی مجمع عمومی سازمان ملل متحد، اریتره را به عنوان استانی از کشور اتیوپی و نه یک کشور مستقل به رسمیت شناختند.

از همین زمان جنبش های آزادیبخش در اریتره و برخی استان های دیگر نظیر تیگرای تشکیل شده و به مبارزه با دولت اتیوپی پرداختند. در سال ۱۹۷۴ نظامیان اتیوپی طی کودتایی نظام پادشاهی این کشور را سرنگون کرده و دولت کمونیستی در این کشور برپا شد. این امر موجب شد تا شوروی سابق تا پایان دهه ۸۰ میلادی به حمایت از این کشور بپردازد و پیروزی نظامی برای جدایی طلبان شمالی دشوار شود.

اما سیاست های اصلاحی گورباچف در سالهای پایانی عمر اتحاد جماهیر شوروی و کاهش حمایت از متحدین خارجی و ورود کشورهایی نظیر چین و امریکا در حمایت از جدایی طلبان اتیوپی موجب شد تا در پایان جنگ بزرگ میان اتیوپی و اریتره در سال ۱۹۹۱ که منجر به کشته شدن ده ها هزار نفر از نیروهای دو طرف شد، سرانجام کشور اریتره به شکل رسمی استقلال خود را به دست آورده و ارتباط اتیوپی با ساحل دریای سرخ و آبهای آزاد نیز قطع شود.

از آن زمان تا کنون نیروهای جدایی طلب استان تیگرای نیز همچنان بر حق استقلال خود از اتیوپی پافشاری میکنند و ۳ دهه پس از جنگ ویرانگر با اریتره، هم اکنون کشور اتیوپی با شعله ور شدن مجدد میدان نبرد در شمال این کشور پس از ۳۰ سال در خطر جدایی یک استان دیگر این کشور نیز قرار گرفته است.

دامنه درگیری‌ها تا سودان و اریتره نیز گسترش یافته است و در حال حاضر میان نیروهای دو طرف درگیری‌های شدیدی جریان دارد و گزارش‌ها حاکی از کاربرد توپخانه توسط دو طرف و هواپیماهای بی‌سرنشین مسلح چینی توسط دولت مرکزی اتیوپی است.

اما از نخستین روزهای درگیری میان شبه نظامیان تیگرای و ارتش اتیوپی، اخبار عجیبی از شلیک راکت های برد بلند و موشک های بالستیک تاکتیکی مدرن توسط شبه نظامیان تیگرای به عمق خاک اتیوپی تا فاصله ۲۰۰ کیلومتر منتشر میشد.

بیشتر این حملات به فرودگاه ها و پایگاه‌های هوایی اتیوپی به ویژه پایگاه Bahir Dar انجام میشد که محل پرواز جنگنده‌های پشتیبانی نزدیک این کشور در نبرد با شورشیان تیگرای محسوب میشد.

ماه گذشته میلادی با انتشار تصاویری از مناطق تحت کنترل Tigray مشخص شد که این حملات دوربرد و دقیق توسط پرتابگرهای راکت چندگانه و موشک‌های بالستیک تاکتیکی ساخت چین انجام میشود.

به طور دقیق مشخص نیست که شبه نظامیان تیگرای چگونه به سلاح‌های سنگین و دقیق زن نظیر راکت اندازهای چندگانه A۲۰۰ و موشک بالستیک تاکتیکی DF۱۲ ساخت چین دست پیدا کرده‌اند اما محتمل ترین فرض در این میان انتقال این سلاح‌ها از کشور اریتره به منطقه تیگرای خواهد بود.

اما تصاویر ماهواره‌ای که به تازگی توسط ماهواره تجاری Planet از پایگاه هوایی باهیردار در مرکز اتیوپی منتشر شده نشان میدهد که شورشیان تیگرای دست به یک عملیات حیرت انگیز و موفق علیه نیروی هوایی اتیوپی زده‌اند.

مقایسه تصاویر ماهواره ای که قبل و پس از این حادثه گرفته شده است نشان میدهد شبه نظامیان تیگرای با استفاده از یک تیر موشک بالستیک تاکتیکی DF-۱۲ یا M۲۰ ساخت چین موفق شده اند محل قرارگیری جنگنده‌های میگ۲۳ ارتش اتیوپی را بر روی رمپ پروازی این پایگاه هوایی هدف قرار داده و احتمالا ۶ فروند جنگنده ارتش این کشور را نابود کنند.

موشک بالستیک DF-۱۲ ساخت چین یک موشک تاکتیکی کوتاه برد و دقیق زن بوده که بردی حدود ۴۰۰ کیلومتر در نسخه طراحی شده برای ارتش خلق چین و ۲۸۰ کیلومتر در نسخه صادراتی برخوردار است و دایره خطایی کمتر از ۳۰ متر دارد.

به نظر میرسد عملیات فوق یکی از موفقترین تجارب استفاده از سلاح‌های توپخانه‌ای و موشکی ساخت چین در سالهای اخیر بوده است.