اخبار سلامتی

به گزارش مجاهدت از مشرق، علیرضا ناجی، در پاسخ به این سوال که آیا آلوده شدن مجدد به ویروس کرونا بستگی به مقدار آنتی بادی‌های خنثی کننده در فرد دارد یا خیر، اظهار کرد: اگر مقدار این آنتی بادی‌ها کم باشد، احتمال عفونت مجدد بسیار است.

وی با اشاره به اینکه برای پرداختن به این موضوع که احتمال ابتلای مجدد به کرونا، علم همواره به بررسی اطلاعات موجود می‌پردازد توضیح داد: همچنان اطلاعات زیادی درباره اومیکرون وجود ندارد اما دانش ما در مورد واریانت غالب دلتا می‌تواند به درک واریانت های جدید کمک کند.

ناجی گفت: اومیکرون به دلیل سرایت پذیری بالا اکثریت افراد را آلوده می‌کند زیرا می‌تواند از مصونیتی که ممکن است داشته باشیم چه از طریق واکسیناسیون یا عفونت قبلی با واریانت های قبلی فرار کند، به این ترتیب، ممکن است فردی که به اومیکرون مبتلا شده بار دیگر به همان سویه یا انواع احتمالی که شاید در آینده ظاهر شوند مبتلا شود ولی نکته اینجاست که تمام این موارد به تعداد آنتی بادی‌های خنثی کننده بدن بستگی دارد.

رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، یادآور شد: تنها گزینه برای دانستن اینکه آیا یک فرد در معرض خطر عفونت مجدد است یا خیر، تنها به میزان آنتی بادی وابسته است اما باید توجه داشته باشیم که این روش اندازه‌گیری با آزمایش‌های متداول انجام نمی‌شود و فقط در چارچوب پروژه‌های تحقیقاتی می گنجد.

به گفته ناجی، با گذشت زمان پس از عفونت و کاهش فعالیت پاسخ ایمنی، خطر ابتلاء به عفونت‌های مجدد افزایش می‌یابد زیرا مقدار آنتی بادی‌های خنثی کننده نیز در بدن کاهش پیدا می‌کند، به همین دلیل است که افراد مبتلا به عفونت نیز باید مدتی پس از ابتلاء به کرونا واکیسنه شوند.

وی افزود: اطلاعاتی بر این مبنا وجود دارد که از میان مبتلایان به کرونا، واکسیناسیون محافظت بیشتری در برابر عفونت مجدد ایجاد می‌کند، همین موضوع در مورد افراد واکسینه شده که آلوده نشده‌اند نیز اتفاق می‌افتد، زیرا با گذشت زمان آنتی بادی‌های خنثی کننده آنها نیز از بین می‌رود به همین دلیل است که برای افزایش میزان آنتی بادی‌ها و کاهش خطر عفونت، از دوز بوستر یا یادآور استفاده می‌شود.

ناجی عنوان کرد: اگر واریانت جدیدی از ویروس ظاهر شود که بتواند از مصونیت ایجاد شده توسط اومیکرون یا واکسن‌هایی که در حال حاضر موجود است فرار کند، احتمال عفونت مجدد هم می‌تواند افزایش یابد، همانطور که در هفته‌های اخیر مشاهده کردیم سویه اومیکرون خطر عفونت مجدد را افزایش داده است.

وی تاکید کرد: مطالعات علمی نشان می‌دهد که با افزایش خطر عفونت مجدد بین پنج تا شش برابر بیشتر از نوع دلتا مواجه هستیم.

ناجی پایش واریانت های جدید کرونا را ضروری ذکر کرد و گفت: برای پیشگیری از ورود اومیکرون به سلول‌ها، می‌دانیم که مقادیر بیشتری از آنتی بادی‌های خنثی کننده مورد نیاز است بنابراین این موضوع یکی از دلایلی به حساب می‌آید که چرا مطالعات بالینی با واکسن‌هایی که به طور خاص برای اومیکرون طراحی شده‌اند آغاز شده.

وی با تاکید بر این موضوع که نمی‌توان در آینده احتمال بروز واریانت های دیگر کرونا را رد کرد که بیشتر از اومیکرون قابل انتقال هستند و از ایمنی فرار می‌کنند یا خیر، اهمیت پایش در واریانت های جدید را یادآور شد.

ناجی با بیان اینکه احتمال عفونت‌های مجدد به سویه های مختلف کرونا واقعی و دور از تصور نیست اضافه کرد: باید توجه داشته باشیم که خطر بستری شدن در بیمارستان یا ابتلاء به بیماری شدید از لحظه‌ای که بر یک عفونت طبیعی کرونایی غلبه می‌کنیم و یا به طور کامل واکسینه می‌شویم به شدت کاهش می‌یابد.

به گفته وی، ایمنی ثابت شده که ایمنی سلولی و هومورال در برابر ویروس کرونا برای جلوگیری از بستری شدن در بیمارستان و مرگ و میر، مسئله کلیدی است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: به رغم اینکه واکسیناسیون نمی‌تواند به طور کامل از عفونت‌های مجدد سویه های مختلف کرونا پیشگیری کند، اما می‌تواند از مرگ افراد آلوده در مقیاس جهانی جلوگیری کند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا در پاسخ به این پرسش که «چه افراد مبتلا به اُمیکرون باید به پزشک مراجعه کنند؟»، بیان داشت:‌ افرادی که دارای بیماری زمینه‌ای و نقص سیستم ایمنی نیستند؛ همچنین  افرادی که نه خیلی مُسن بوده و نه خیلی جوان و کودک هستند می‌توانند در صورت ابتلا به کرونا در خانه درمان را پیگیری کنند.

وی ادامه داد:‌اگر فردی دچار تنگی نفس شد یا کودکان مبتلا به اُمیکرون باید به پزشک مراجعه کند.

استاد بیماری‌های عفونی یادآور شد:‌میزان بیماران بستری در مراکز درمانی ۸ برابر بیشتر شده؛ضمن اینکه تعداد بیماران سرپایی نیز بسیار بالا رفته است.

مردانی با بیان اینکه بیش از ۲۰ میلیون نفر دُز سوم را تزریق نکرده‌اند، گفت:‌مردم حتما دُز سوم را تزریق کنند.

عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا افزود: اگر فردی اصلا واکسن نزده باشد قریب به یقین به کرونا مبتلا می‌شود، اگر فردی یک دُز را تزریق کرده باشد احتمال ۲۰ درصد مبتلا نخواهد شد.

وی اضافه کرد:‌اگر فردی ۲ دُز واکسن را تزریق کرده باشد ۳۰ تا ۴۰ درصد امکان ابتلا دارد و فردی که ۳ دُز را تزریق کرده باشد ۷۰ درصد امکان عدم ابتلا را دارد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، اگرچه هنوز برای رسیدن به یک نتیجه‌گیری قطعی برای پاسخ به پرسش اول زود است، اما بسیاری از پزشکان بر این باورند که ابتلا به سویه اومیکرون ویروس کرونا ممکن است اثرات عمیق‌تری بر بدن بگذارد و برای دوره‌ای طولانی‌تر از آنچه پیش‌بینی می‌شد، بدن را درگیر کند.

بطور معمول «کووید طولانی» چند هفته پس از ابتلا به «کووید۱۹» تشخیص داده می‌شود، یعنی زمانی که بیمار با وجود داشتن نشانه‌های بهبودی، همچنان برخی علائم این بیماری را دارد.

به گفته ماریا ون کرخوف، از کارشناسان سازمان جهانی بهداشت اثرات بلندمدت کووید معمولاً حدود ۹۰ روز پس از از بین رفتن علائم عفونت اولیه ظاهر می‌شود.

تحقیقات نیز نشان داده که بیش از یک سوم از افرادی که سابقۀ ابتلا به کووید۱۹ را داشته‌اند، پس از گذشت بهبودی برخی از علائم «کووید طولانی» را نشان داده‌اند. این علائم عبارتند از خستگی، تنگی نفس، اضطراب، سردرد، اختلال «مه مغزی» که باعث فراموشی و ایجاد تفکرات پریشان و نداشتن تمرکز می‌شود و شماری از اختلالات دیگر.

اگر فردی به دلیل ابتلا به کووید۱۹ در بیمارستان بستری شده‌، احتمال ابتلای او به «کووید طولانی» بیشتر است، با این وجود تحقیقات نشان داده که حتی پس از یک عفونت خفیف نیز ممکن است فرد دچار «کووید طولانی» شود.

دکتر لیندا گنگ از دانشگاه استنفورد که در تحقیقات بالینیِ بسیاری دربارۀ «کووید طولانی» مشارکت داشته، معتقد است که اگرچه نمی‌توان هنوز با قطعیت صحبت کرد، اما با توجه به شیوع قابل توجه سویه اومیکرون در کشورها، باید در انتظار موج جدیدی از بیمارانی بود که دچار «کووید طولانی» شده‌اند.

به همین دلیل او تاکید می‌کند که «باید خود را برای رویارویی با چنین وضعیتی آماده کنیم.»

دانشمندان هنوز نتوانسته‌اند پاسخی برای آن بیابند. با این وجود این احتمالات مطرح است که «کووید طولانی» در واقع یک اختلال خودایمنی باشد. نظریه دیگر آن است که شاید ویروس‌های نهفته در بدن دوباره فعال شده باشند.

دانشمندان همچنین به دنبال پاسخی برای این پرسش هستند که آیا واکسیناسیون در مقابل کووید۱۹ می‌تواند علائم «کووید طولانی» را کاهش دهد یا خیر.

تا کنون نتیجۀ دو تحقیق نشان داده که واکسینه شدن قبل از ابتلا به کووید۱۹ به پیشگیری از ابتلا به «کووید طولانی» یا دست‌کم کاهش شدت آن کمک کرده است.

چرا «ابتلای عمدی» به کووید۱۹ ایدۀ خوبی نیست؟

همزمان با تسریع شیوع سویه اومیکرون در جوامع و تاکید مقامات بهداشت بر رعایت توصیه‌های بهداشتی در کنار واکسیناسیون عمومی، تکرار برخی جملات از جمله اینکه «اومیکرون آنقدرها هم بد نیست… واکسن زدن آنقدرها هم محافظت نمی‌کند… درنهایت همه ما مبتلا می‌شویم» در جامعه رو به افزایش است.

ترویج این جملات حتی باعث شده این باور در میان گروهی از مردم بوجود آید که شاید با یک بار ابتلا به کووید۱۹ (حتی بصورت عامدانه) بتوان برای همیشه از نگرانی‌های بهداشتی ناشی از آن رهایی یافت

اما ایدۀ ابتلای داوطلبانه به این بیماری، از سوی پزشکان بطور جدی رد شده است که در ادامه ۵ دلیل برای اثبات خطرناک بودن این کار ارائه می‌شود:

اول اینکه اگر مصونیت ایجاد شده توسط واکسن نتواند از شما در مقابل کووید۱۹ محافظت کند، مصونیت ایجاد شده در پی ابتلا و عفونت نیز نمی‌تواند این کار را بکند. ایدۀ ابتلای داوطلبانه برای خلاص شدن از شر این بیماری، عمدتا از سوی کسانی مطرح می‌شود که شناخت درستی از این بیماری ندارند. زیرا ممکن است یک فرد برای چندین بار به کرونا مبتلا شود و باز هم بدنش به سطح ایمنی لازم برای مقابله با آن نرسد.

دوم، اگرچه سویه «اومیکرون» ویروس کرونا به خطرناکی سویه «دلتا» نیست، اما نباید این واقعیت را فراموش کرد که مبتلایان به این سویه نیز با خطر مرگ روبرو هستند و هر روز هم بر شمار قربانیان این بیماری افزوده می‌شود. قربانیان این سویه نیز تنها سالمندان یا افراد مبتلا به سایر بیماری‌ها نیستند و اومیکرون از میان سایر گروههای سنی نیز قربانی می‌گیرد.

نکته سوم اینکه، بیماری ناشی از ابتلا به ویروس «SARS-CoV-۲» از بسیاری جهات همچنان یک بیماری ناشناخته است و مطالعات نشان داده حتی افرادی که به شکل ظاهرا خفیف به این بیماری مبتلا شده‌اند نیز ممکن است به «کووید طولانی» دچار شوند یا بیماری‌های دیگری در آنها پدیدار شود و به ویژه بر عملکرد قلب و کلیه آنها تاثیر بگذارد.

چهارم، متخصصان هشدار می‌دهند که هرگز نباید پیامدهای ابتلای به کووید را دست‌کم گرفت. آمارها حاکی از آن است که میزان ابتلا به «کووید طولانی» در میان بیماران بستری شده بین ۲۵ تا ۷۵ درصد و در میان بیماران غیربستری شده نیز ۱۰ تا ۴۰ درصد است و برخی از مبتلایان به کووید۱۹ حتی برای ماه‌ها بعد از بهبودی، از عوارض آن رنج می‌برند و برای ماه‌ها قادر به بازگشت به محل کار خود نیستند. هنوز بطور دقیق روشن نیست که عوارض ناشی از ابتلا به ویروس کرونا و سویه‌های آن تا چه زمان در بدن فرد مبتلا دیده خواهند شد.

و درنهایت، ابتلای داوطلبانه به کووید۱۹ به معنای به گردش درآوردن ویروس است. هر چه ویروس بیشتر در گردش باشد، هم احتمال جهش بیشتر و پدیدار شدن سویه‌های جدیدتر وجود دارد و هم بیماران بیشتری وجود خواهند داشت که به طور بالقوه به مراقبت‌های ویژه نیاز خواهند داشت، آن هم در حالی که ممکن است مکانی برای مراقبت از همه انها وجود نداشته باشد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، با شیوع سویه اومیکرون در کشور و افزایش موارد ابتلاء، یکی از سوالاتی که در این روزها بر سر زبان‌ها افتاده است، مدت زمان قرنطینه بیماران است.

در پیک‌های قبلی و البته در دوران شیوع دلتا، گفته می‌شد حداقل مدت زمان قرنطینه بیماران کرونایی، سه هفته است و در این مدت احتمال ناقل بودن بیمار وجود دارد. از همین رو، اغلب بیماران در قرنطینه خانگی، به همان سه هفته بسنده می‌کردند.

حالا که سویه اومیکرون از راه رسیده است، دوباره موضوع قرنطینه خانگی بیماران بر سر زبان افتاده است. به طوری که برخی از متخصصین پزشکی، مدت ۵ روز را کافی دانسته‌اند. در حالی که برخی نیز، ۲۵ روز قرنطینه خانگی را مطرح می‌کنند.

اولین اظهار نظر در مورد زمان قرنطینه

مسعود مردانی عضو کمیته علمی کشوری کووید ۱۹، با عنوان این مطلب که سازمان جهانی بهداشت، مدت قرنطینه اومیکرون را ۵ روز اعلام کرده است، گفت: افراد مبتلا بعد از گذشت ۵ روز، می‌توانند با زدن ۲ ماسک از قرنطینه خارج شوند و به امور روزمره بپردازند.

اما، بعد از این اظهار نظر بود که نظرات دیگری مطرح شد، مبنی بر اینکه مدت زمان قرنطینه خانگی اومیکرون، باید حداقل ۱۰ تا ۱۵ روز باشد. در همین حال، یکی از پزشکان متخصص نیز از مدت زمان ۲۵ روزه برای قرنطینه خانگی نام برده است.

تا ۲۵ روز ناقل هستیم

حسین کیوانی استاد ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی ایران، اظهار کرد: اگر کسی اومیکرون بگیرد حداقل تا ۶ ماه مبتلا به اومیکرون نمی‌شود اما ممکن است به سویه های دیگر مبتلا شود.

وی گفت: بیمار اومیکرون تا ۲۵ روز می‌تواند ناقل باشد. این بیمار، ۷ تا ۱۰ روز پس از ابتلاء نیاز به استراحت دارد اما احتمال انتقال ۳ تا ۴ هفته پس از ابتلاء وجود دارد.

کیوانی اظهار کرد: دو تا ۵ روز قبل از بروز علائم اومیکرون به این ویروس مبتلا شدیم. باید حتماً فاصله با افراد رعایت شود و استفاده از ماسک ضروری است. اگر واکسیناسیون گسترده را نداشتیم تلفات ناشی از اومیکرون بیشتر می‌شد و احتمال به وجود آمدن سویه دیگری از ویروس وجود دارد.

این در حالی است که هر روز بر تعداد مبتلایان به اومیکرون افزوده می‌شود و اگر قرار باشد دستورالعمل‌های بهداشتی به درستی رعایت نشود، قطع به یقین شاهد روزهای تلخ و سختی خواهیم بود که با افزایش موارد ابتلاء و فوتی‌ها همراه خواهد شد.

آمیتیس رمضانی مدیر گروه تحقیقات بالینی انستیتو پاستور ایران، با عنوان این مطلب که به نظر می‌رسد زمان ١٠ روزه برای دوران قرنطینه مناسب باشد و افراد در صورت رفع کامل علائم بیماری می‌توانند از قرنطینه خارج شوند، گفت: دوره پنهان اومیکرون نسبت به سویه‌های قبلی کمتر است البته در برخی افراد این دوره پنهان، به یک الی دو روز هم می‌رسد.

وی با بیان اینکه افراد مبتلا به اومیکرون باید تا از بین رفتن علائم، خود را قرنطینه کنند، افزود: دوران قرنطینه برای همه بیماران واکسن زده یا نزده، تفاوتی ندارد و همه بیماران باید تا ۱۰ روز خود را قرنطینه کنند.

این فوق تخصص عفونی ادامه داد: کشورهای مختلف زمان‌های متفاوتی را برای دوران قرنطینه در نظر گرفتند یعنی در آمریکا ٥ روز و در انگلیس ٧ روز دوره قرنطینه، اعلام شده است اما به نظر می‌رسد زمان ١٠ روزه برای دوران قرنطینه مناسب‌تر باشد و افراد در صورت رفع کامل علائم بیماری، می‌توانند از قرنطینه خارج شوند.

رمضانی با بیان اینکه تظاهرات بیماری در سویه اومیکرون خفیف‌تر از سویه‌های قبلی نیست، افزود: بر این اساس افراد مبتلا به اومیکرون دارای علائم زیاد از جمله گلو درد شدید هستند اما کمتر درگیری ریه پیدا می‌کنند.

دبیر انجمن علمی بیماری‌های عفونی، درباره درصد احتمال منفی بودن تست PCR در مبتلایان به سویه اومیکرون، گفت: کیت‌های تشخیصی بین ٥٠ تا ٦٥ درصد کارایی مثبت دارند و ابتلای فرد را نشان می‌دهند اما به نظر می‌رسد پاسخ منفی در این کیت‌ها نسبت به واریانت‌های قبلی بیشتر است.

تنها راه شکستن چرخه انتقال ویروس

پوژیا شجاعی متخصص آی سی یو بیمارستان امام حسین (ع)، تنها راه شکستن چرخه انتقال کرونا را، رعایت پروتکل‌های بهداشتی، ماسک زدن و عدم تردد در اماکن پر ازدحام و مسقف دانست و گفت: چرخش بالای ویروس کرونا می‌تواند سر آغاز شکل گیری جهش‌های جدید باشد، دور از تصور نیست که واریانت های جدید همانند سویه های دیگر خطرات بیشتری به دنبال داشته باشند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با بیان اینکه بیشترین نگرانی کادر بهداشت و درمان معطوف به هفته‌های آینده است، خاطرنشان کرد: طبق پیش بینی‌های انجام شده به نظر می‌رسد در هفته‌های آتی به پیک کرونا برسیم.

این متخصص آی سی یو در ادامه با بیان اینکه درمان بیماران کرونایی با سویه اومیکرون تفاوت چندانی با سایر سویه های قبلی ندارد، اضافه کرد: بیشتر درمان‌ها حمایتی است ولی اگر چنانچه وضعیت بیماری‌زایی حادتر شود و یا فرد دچار تب مقاوم، افت اکسیژن خون و یا مشکلات حاد ریوی باشد حتماً باید به مراکز درمانی مراجعه کند.

وی ادامه داد: بیشتر افرادی که به رغم دریافت سه دوز واکسن کووید ۱۹ دوباره به کرونا مبتلا شده‌اند، این بیماری را همانند یک سرماخوردگی تجربه کرده‌اند که بعد از گذشت چهار تا پنج روز علائم بیماری کمتر شده است.

شجاعی با بیان اینکه سخت‌ترین دوره پاندمی زمانی است که مردم از رعایت شیوه نامه‌ها خسته می‌شوند، گفت: به هیچ عنوان واکسن زدن مهر تأییدی بر عدم ابتلاء و یا تجربه یک دوره سبک بیماری نیست، ممکن است هر فردی با هر شرایطی به کرونا مبتلا شود و شرایط سخت بیماری را تجربه کند بنابراین تنها راه مقابله با این بیماری رعایت بی کم و کاست پروتکل‌های بهداشتی است.

ناقل هستیم یا خیر

شاید یکی از مهم‌ترین پرسش‌های دوران پاندمی کرونا، موضوع ناقل بودن افراد مبتلا است. اساساً، وقتی قرار است از چرخش ویروس در جامعه پیشگیری شود، باید مطمئن شد که آیا افراد بیمار، دوره بیماری‌زایی را پشت سر گذاشته‌اند یا خیر. زیرا، در صورت وجود ویروس در بدن بیماران و خروج آنها از قرنطینه، موضوع چرخش ویروس از طریق افراد ناقل، تکرار خواهد شد.

متأسفانه یکی از مسائلی که باعث عدم کنترل بیماری و گردش ویروس در جامعه می‌شود، همین موضوع ناقل بودن افراد بیمار بعد از دوران قرنطینه خانگی است‌.