ادبیات پایداری

به گزارش نوید شاهد، «داوود ضامنی»، پژوهشگر: با اینکه نزدیک به سه دهه از تولد مفهومی به نام «ادبیات پایداری» در کشور ما می‌گذرد و کتاب‌های زیادی ذیل این عنوان رده‌بندی شده‌اند، اما پژوهش‌های این حوزه نشان می‌دهد که ما همچنان در موضوع ادبیات پایداری، در دوره پیشامسئله هستیم؛ یعنی با وجود مراکز مطالعاتی متعددی که در کشور تأسیس شده‌اند و به‌رغم برگزاری جشنواره‌ها، جایزه‌ها و رویدادهای مختلفی که در طول سال برگزار می‌شود (نظیر بیست‌ویک دوره جایزه‌ی کتاب سال دفاع مقدس)، همچنان نمی‌توانیم باقاطعیت ادعا کنیم که: «نظام مسائل گفتمان پژوهشی ادبیات پایداری را احصا کرده‌ایم و امروز این نظام مسائل در دسترس است.»

به نظر می‌رسد، برای این کار باید یک نگاه از بالا به پایین و به شکل مخروطی و مبتنی بر یک نگاه درجه‌بندی (مشتمل بر ماهیت مسائل، گستره مسائل، ابعاد مسائل، شدت مسائل، تنوع مسائل، عمق مسائل، اولویت مسائل و ربط مسائل با نیازهای فرهنگی و اجتماعی زمانه خویش)، به حوزه ادبیات پایداری داشته باشیم تا مشخص شود پروژه‌های پژوهشی از آن دست که محققانی مانند فرانک جمشیدی و مرضیه آتشی‌پور انجام داده‌ند، جایگاهشان کجاست و دقیقاً در کدام قسمت از «مخروط مسائل ادبیات پایداری» قرار می‌گیرد؟ مهم‌تر از این، هر پژوهشی (از جمله پژوهش این دو محقق توانا)، ذیل کدام دسته از سه نوع «پژوهش بنیادی»، «پژوهش کاربردی» و «پژوهش توسعه‌ای» قابل‌شناسایی است.

یکی از اشکالاتی که به این پژوهش وارد است، این است که مخاطب دقیقاً متوجه نمی‌شود آیا این پژوهش، آن‌طور که نویسندگان در صفحه ۳۸ نوشته‌اند: «هدف در این تحقیق، پی‌بردن به ماهیت مسئله‌ها در گفتمان پژوهشی ادبیات پایداری است.»، پژوهشی بنیادی است؟ یا براساس آنچه در صفحه ۱۱ کتاب آمده، مبنی بر این‌که چرایی مسئله‌گریزی یا ناپایداری مسئله در گفتمان پژوهشی ادبیات پایداری، مدنظر محققان کتاب بوده، یک پژوهش کاربردی است؟

۲

ما در این سال‌ها در عرصه ادبیات پایداری، اغلب به «مسئله‌ورزی»، آن‌هم بسیار بسیار محدود، اشتغال داشته‌ایم، نه به «فلسفه‌ورزی». صرف‌نظر از برخی آثار استاد علیرضا کمری نظیر «پویه پایداری»، «پرسمان یاد، یاد مانا» و کتاب سه‌نگاه به برخی از مسئله‌های موجود در سه ساحت فرهنگ، روایت و پژوهش جنگ / دفاع مقدس (جمشیدی و کمری) و نیز چند مقاله در همین حوزه از استادان دیگر، اثر قابل‌اعتنایی در حوزه «فلسفه ادبیات پایداری» مشاهده نمی‌کنیم حتی آثار محمد درودیان، نظیر پرسش‌های اساسی جنگ، مسئله‌های اساسی جنگ در آثار منتشره‌شده‌ی ارتش و سپاه یا جنگ ایران و عراق: موضوعات و مسائل، اغلب آثاری ادبی‌تاریخی‌اند تا کتاب ادبی‌فلسفی. به بیانی دیگر، می‌خواهم بگویم «ادبیات پایداری» یک حوزه اندیشیده‌ناشده است، لااقل تا به امروز. البته مراد و منظور من در اینجا، اندیشه فلسفی و عقل فلسفی است، نه عقل تاریخی یا اندیشه ادبی.

به‌هیچ وجه نمی‌خواهم ارزش کتاب‌های تاریخی و ادبی را که در این سال‌ها منتشر شده‌اند، نقض‌کنم، بلکه اتفاقاً برآنم که برخی از آنها (و قطعاً نه همه آنها)، واجد کارکردهای فرهنگی، تربیتی و حتی اجتماعی و سیاسی‌اند. اما، چنان‌که عرض کردم، ما با عقلانیت فلسفی به مصاف ادبیات پایداری نرفته‌ایم. لذا برخی مسئله‌هایی که تاکنون تحت‌عنوان «مسائل ادبیات پایداری» طرح شده‌اند، به اعتقاد بنده، شبه‌مسئله بوده‌اند، نه مسئله. چون وقتی یک پژوهشگر می‌خواهد با عقل فلسفی به سراغ ادبیات پایداری برود، اول باید مشخص کند که با چه سنت فلسفی می‌خواهد پروژه فکری‌اش را پیش ببرد.

هر سنت فسلفی دارای پیش‌فرض‌ها، اصول بنیادین (fundamental principles)، هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، روش‌شناسی و انسان‌شناسی خاص خود است که متفاوت با سنت فلسفی دیگر است. مثلاً فرض کنید آن سنت فلسفی‌ای که قائل به این است که واقعیت، یک امر بیرونی است، در شناخت جنگ و دفاع مقدس نیز بر آن است که ما هنگامی می‌توانیم این پدیده را بشناسیم که آن را به ابژه شناخت تبدیل کرده باشیم. حالا اگر بخواهیم با سنت فلسفی دیگری (مثلاً فلسفه‌ی کانت)، به سراغ جنگ و دفاع مقدس برویم، اساساً مسئله چیز دیگری می‌شود. کانت می‌گفت: همان‌طور که یک انقلاب کوپرنیکی در نجوم پیش آمد، یک انقلاب کوپرنیکی هم باید در فلسفه به‌وجود بیاید. کوپرنیک می‌گفت: تا دیروز همه تصور می‌کردند زمین، مرکز عالم است و همه سیارات و ستاره‌ها دور زمین می‌گردند. اما این‌طور نیست؛ زمین هم به دور خورشید می‌گردد. کانت می‌گفت: پیش از این ما تصور می‌کردیم برای اینکه شناخت ما از جهان یک شناخت واقعی باشد، باید آگاهی ما بر ابژه‌ها انطباق یابد. اما ما هیچ‌وقت به ابژه‌ها دسترسی نداریم. چون ابژه‌ها همیشه در محدوده آگاهی ذهن ما محصور هستند. کانت گفت: چطور است فرض کنیم که این ابژه‌ها هستند که باید خودشان را با شناخت ما تطبیق دهند.

 

شاید ایده کانت، در وهله اول، بسیار ساده‌انگارانه و حتی احمقانه به نظر برسد. اما همین تئوری، انقلابی در فلسفه ایجاد کرد. چون از آن پس فلاسفه رفتند سراغ جست‌وجوی آن شرایط پیشینی که در ذهن ما وجود دارد و ذهن آنها را بر جهان حمل می‌کند و به آگاهی ما شکل می‌دهد. استنتاج استعلایی کانت بیانگر تلاش‌هایش اولاً، برای رد این نظریه بود که ذهن، آینه‌ای است که جهان در آن تابیده می‌شود و ثانیاً، برای اثبات این نظریه که ساختارهای پیشینی ذهن، خودشان را به جهان تحمیل می‌کنند و در نتیجه، این ذهن است که به جهان شکل می‌دهد.

 

رد و نشان نظریه‌ی کانت در نظریه پدیدارشناسی هوسرل قابل پی‌گیری است. هوسرل می‌گفت: کنش‌های آگاهی، کنش‌های پنهان نیست، بلکه چنان‌چه بتوان آنها را به‌درستی توصیف کرد، آن‌گاه می‌توان ذوات آگاهی را نشان داد. هوسرل به این منظور از مفهومی به نام «اپوخه» استفاده می‌کند. اپوخه یعنی عزل نظرکردن یا کنارزدن رویکرد طبیعی‌انگارانه‌ای که ما به چیزها داریم.

 

یکی از مصادیق رویکرد طبیعی‌انگارانه در حوزه جنگ و دفاع مقدس این است که تصور کنیم هر کسی که در صحنه جنگ و دفاع مقدس حضور داشته، لزوماً شناخت دقیقی از واقعیت جنگ داشته یا دارد. در حالی که ممکن است صدها هزار نفر در صحنه جنگ حضور داشته باشند که واقعیت جنگ را درک نکرده یا واقعیت جنگ را درک کرده‌، اما توان زبانی لازم برای روایت‌کردن آن را نداشته باشند. این‌طور نیست که بگوییم فلانی جنگ را درک کرده اما نمی‌تواند آن را توصیف کند. چون به تعبیر هوسرل و برخی فیلسوفان زبانی، از آنجا که انسان چیزی جز زبان نیست، اگر کسی نتواند چیزی را توصیف کند (حال چه جنگ باشد، چه هر چیز دیگر)، یعنی آن چیز را نمی‌شناسد.

 

در نظریه پدیدارشناسی هوسرل مفهوم دیگری هم هست به نام «حیث التفاتی» که منظورش از کاربرد این مفهوم این است که آگاهی ما همواره متعلق دارد. آگاهی، امر دربسته‌ای نیست که بتوانیم هر کجا خواستیم آن را ببریم یا با خود حمل کنیم، بلکه آگاهی، رو به سوی جهان دارد. به این ترتیب، هوسرل آن سوژه منفصل از جهان را که دکارت می‌گفت: «می‌اندیشم، پس هستم» نقد می‌کند و کنار می‌زند.

 

جهان جنگ، به تعبیر هایدگر، یا یک جهان گشوده است یا فروبسته. ممکن است جهان جنگ، با همه اقتضائاتش، برای بسیاری، حتی برای برخی کسانی که در جنگ حضور داشته‌اند، فروبسته باقی بماند و نتوانند به شناخت این جهان برسند. ممکن است مطابق آنچه برخی فلاسفه گفته‌اند، هیچ‌گاه نتوان به حقیقت برخی چیزها شناخت پیدا کرد (نظیر مفهوم «شهادت» که یکی از پربسامدترین مفاهیم در حوزه ادبیات پایداری است). چون، به تعبیرمرلوپونتی، آگاهی از اساس بدن‌مند است. جهان ابتدا برای بدن من آشکار می‌شود. مرلوپونتی می‌گوید: ما دو بدن داریم؛ «بدن زیسته» و «بدن ابژکتیو». بدن ابژکتیو، مثل همه‌ی چیزها و اشیایی است که در جهان هست. اما بدن زیسته، بدنی است که من در مقام اول شخص تجربه می‌کنم. این بدن زیسته، چیزی مثل بقیه چیزها در جهان نیست. اگر بدنِ زیسته نباشد، جهان نیست. نه اینکه جهان، چیزی است ماورای بدن من که من چه آن را تجربه کنم، چه نکنم، همیشه هست. اصلاً شرط اینکه جهان باشد، این است که من تجربه‌اش کنم؛ یعنی بدن خیز برمی‌دارد برای شناخت جهان. اما هیچ‌گاه نمی‌تواند حقیقت جهان را درک کند. لذا ما همواره تقرب به حقیقت می‌جوییم.

 

فیلسوفان پست‌مدرن تمام این انگاره‌ها را کنار می‌گذارند و رد می‌کنند. برخی از آنها معتقدند آنچه موجب شناخت ما از حقیقت می‌شود، قدرت است. ساختارهای قدرت نه فقط تعیین می‌کنند حقیقت چیست، بلکه حقیقت را می‌سازند. مفهوم truth making ناظر است به این معنا که حقیقت کشف نمی‌شود، حقیقت ساخته می‌شود.

 

با این ملاحظات، پاسخ به پرسشِ «حقیقت جنگ و دفاع مقدس و ادبیات پایداری چیست؟»، منوط به این است که ما در چه سنت فلسفی می‌خواهیم به این پرسش پاسخ دهیم.‌

۳

اگر قائل به این باشیم که حقیقت کشف نمی‌شود، بلکه ساخته می‌شود، آنگاه پرسش مهم این است که پس ملاک صدق و کذب حقیقت چیست؟ آیا نگاه تاریخیِ مبتنی بر تواتر می‌تواند ما را به حقیقت دفاع مقدس برساند یا نگاه ادبی، ذوقی و هنری به دفاع مقدس، ما را به حقیقت رهنمون می‌سازد؟ کدام‌یک می‌توانند ما را به حقیقت جنگ و دفاع مقدس نزدیک کنند؟

 

برخی فیلسوفان، نظیر هابرماس و فوکو، البته با تقریری خاص و در بین اندیشمندان و فیلسوفان ایرانی دکترعبدالکریم سروش، معتقد است ملاک صدق و کذب حقیقت، توافق عقلاست و لاغیر؛ یعنی اگر عقلا چیزی را تأیید کنند و درباب موضوعی به توافق برسند، آن چیز «صادق» و اگر توافق نکنند، «کاذب» خواهد بود. به بیان دیگر، اگر عقلا تصدیق کنند که ادبیات (مشتمل بر شعر، رمان، داستان، خاطره)، حقیقت دفاع مقدس را بهتر، دقیق‌تر، گسترده‌تر، جامع‌تر، دلنشین‌تر و سودمندتر بیان می‌کند، آنگاه ارزش حقیقتی که هنرمندان و نویسندگان درباب جنگ و دفاع مقدس می‌گویند، دقیق‌تر و صادق‌تر از حقیقتی خواهد بود که مورخان درباره جنگ گفته‌اند و می‌گویند. پس، این‌که ما تاکنون چنین می‌پنداشته‌ایم مورخان، حقایق جنگ را بهتر، دقیق‌تر و باوضوح بیشتری بیان کرده‌اند یا تصور می‌کرده‌ایم که افراد حاضر در صحنه نبرد و میدان جنگ، بهتر و دقیق‌تر و واضح‌تر حقایق جنگ را روایت کرده‌اند، محل تردید قرار می‌گیرد؛ اگر به‌لحاظ فلسفی قائل به این قول باشیم که تصدیق عقلا موجب تولد حقیقت می‌شود. زیرا عموم مردم، که البته آنها هم بخشی از عقلا هستند، از کتاب‌های ادبی بیشتر از کتاب‌های تاریخی استقبال می‌کنند و این را هم می‌دانیم که در ادبیات جنگ و پایداری‌، نویسندگانی بوده و هستند که از قوه تخیل‌شان هم برای جذاب‌کردن روایت بهره برده‌اند. اگر بپذیریم که به هنگام روایت از حقیقت جنگ و دفاع مقدس، هیچ اشکالی ندارد اگر پای تخیل و انواع آرایه‌های ادبی، صناعات ادبی و ژانرهایی چون شعر و داستان و رمان به میان بیاید، آنگاه خواهیم پذیرفت که هنرمندان، حقیقت جنگ و دفاع مقدس را خیلی واضح‌تر، دقیق‌تر و درست‌تر از مورخان به ما ارائه خواهند داد.

 

از این بحث بنده نتایج عدیده‌ای حاصل می‌شود که مجال طرح و ورود به آنها نیست و ان‌شاءالله باید در نوبت‌های دیگری به آن پرداخت.

جمع‌بندی

الف. ما در این سال‌ها در مورد ادبیات پایداری عمدتاً مسئله‌ورزی کرده‌ایم، نه فلسفه‌ورزی. این شاید مهم‌ترین نقدی باشد که بنده به کتاب مسئله و ناخودآگاه متن دارم. زیرا مؤلفان محترم هم در این اثر عمدتاً مسئله‌ورزی کرده‌اند، نه فلسفه‌ورزی.

 

ب. هر سنت فلسفی، مسئله‌شناسی خاص خودش را دارد. ما نمی‌توانیم در دل یک سنت فلسفی تمام مسئله‌های حوزه ادبیات پایداری را تشخیص دهیم یا حتی بفهمیم.

 

ج. ما در مسئله‌شناسی ادبیات پایداری به هر سنت فلسفی قائل باشیم، باید به لوازم آن سنت و نیز نتایج و تبعات آن سنت فلسفی هم وقوف پیدا کنیم.

 

انتهای پیام/

 

به گزارش خبرنگار نوید شاهد، آیین تجلیل از نویسندگان حوزه ایثار و شهادت و صداپیشگان ادبیات پایداری، رونمایی از ۱۰ عنوان کتاب و ۱۰۰ عنوان کتاب صوتی نشر شاهد به مناسبت هفته کتاب، با عنوان «طنین ایثار» صبح امروز دوشنبه ۲۱ آبان‌ماه در ساختمان مرکزی بنیاد شهید و امور ایثارگران و با حضور مهندس سعید اوحدی معاون رییس جمهور و رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران، سردار یعقوب سلیمانی معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران، رحیم نریمانی مدیرکل اسناد و انتشارات، علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و مهدی شاملو مدیر پایگاه ایران‌صدا برگزار شد.

 

کتاب صوتی در عرصه جنگ نرم حرفی برای گفتن دارد 

مهندس سعید اوحدی معاون رییس جمهور و رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران در سخنانی این آیین اظهار کرد: به هر میزان گویندگان کتب گویا با موضوع ارتباط برقرار کنند، بر مخاطبان موثرتر خواهد بود. در این تولیدات اگر هنرمندان و نویسندگان با خانواده شهید ارتباط برقرار کنند، آثار تاثیر گذارتری ارائه خواهند کرد.

وی افزود: در دنیای امروز که با  ناتوی فرهنگی مواجه هستیم ، جنگ نرم صحنه نبرد را تعیین می کند و این جنگ متوجه جوانان ماست. کتاب گویا می تواند در این زمینه موثر باشد. در واقع می‌تواند برای جوانان با زبان خودشان حرف زد تا یک نهضت و جنبش راه اندازی شود. کتاب گویا ارزش افزوده انتقال حس و لطافت به مخاطب را دارد.

کتاب بهترین  رسانه  ثبت خاطرات دفاع مقدس است

در این همایش پس از پخش بیانات مقام معظم رهبری در راستای اهمیت ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در هنر و ادبیات، سردار یعقوب سلیمانی معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران با گرامیداشت یاد و نام شهدا گفت: کتاب، رسانه‌ای مانا است و نقش رسانه در مانایی آن بی بدیل است. در واقع کتاب بهترین راه برای ثبت خاطرات دفاع مقدس است و می توان گفت بهترین رسانه تاثیرگذار در ملتها است، ملتی که آگاه باشد دانایی محور و منطقی خواهد بود. تجربه کشورهای توسعه یافته نشان می هد توسعه کمی و کیفی رسانه موجب مهارت افزایی در زمینه گفتگوی ملی خواهد بود.

سردار سلیمانی با استناد به سخنان مقام معظم رهبری درباره اهمیت کتاب و کتابخوانی، گفت: کتاب است که فرهنگ را از نسلی به نسل دیگر منتقل میکند. در آیین امروز از ۱۰ عنوان کتاب و ۱۰۰ عنوان کتاب صوتی نشر شاهد رونمایی خواهد شد.

درب مجموعه اسناد و آثار به روی نویسندگان و پژوهشگران باز شود

علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در ادامه افزود: اتفاقات زیادی در سالهای دفاع مقدس رخ داده است، بنیاد شهید و امور ایثارگران به این واسطه که نهادی مرجع در زمینه ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است، هرچقدر بیشتر درب های مجموعه اسناد و آثاری خود را به روی نویسندگان و پژوهشگران باز کند، سوژه های نابی در اختیار آنان  قرار می دهد.

وی در ادامه افزود: در واقع در این جلسه می خواهم درخواست کنم درب های مجموعه اسناد بیش از پیش به روی نویسندگان باز شود تا سوژه های جدید خلق شوند، خواهش میکنم از بنیاد شهید و امور ایثارگران بعنوان پدر تولید کنندگان آثار دفاع مقدس، رو به کارهایی بیاوریم که کسی دیگر یارای دفاع از آن را ندارد. آثاری که بتواند نسل جدید را به خود جذب کند. لذا لازم است که این بنیاد این سنگر را در تولید آثار مهم را به کمک بخش خصوصی ببرد تا بخش خصوصی با خلاقیتی که دارد و با بهره گرفتن از امکانات بنیاد شهید، آثار خواندنی در زمینه دفاع مقدس خلق کند. در واقع ناشران دولتی و خصوصی در این زمینه توفیقات خوبی داشتند، نیازمندیم این سنگر را در تولید آثار به جاهایی بسپارد که توان تولید آن در مجموعه خصوصی وجود ندارد.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران تشریح کرد: در حوزه ادبیات پایداری به دست آوردن فرمول اثرگذاری مغفول مانده و رهبر معظم انقلاب نیز به تازگی نکاتی در این زمینه اشاره کرده است.

رمضانی گفت: نکته آخر اینکه خوانندگان آثار دفاع مقدس در کشور پرشمار هستند، مردم از این آثار استقبال می‌کنند و یکی از دلایل آن این است که مردم با دفاع مقدس زندگی کرده و در حال خوانش زندگی خود هستند و شهدا جگرگوشه های خود مردم بوده و این آثار مرور روایات خود مردم است، دلیل دیگر این است که مردم از  آن دوره خاطراتی در ذهن دارند که مایلند به آن نمایه ها برگردند. کتاب صوتی می‌تواند این حوزه را کاملتر کند و مردم را با تاریخ خود مانوس تر کند.

عاشقانه برای شهدا نریشن می خوانم

در ادامه سعید مقدم منش همکار شهید مرتضی آوینی و از صداپیشگان کشور با ذکر خاطراتی از زمان جنگ گفت: در زمان جنگ من در برنامه سنگر ساز بی سنگر فعالیت میکردم و نامش را بچه های عاشق گذاشتم. در آنجا من صادقانه می‌گویم که فضا برایم ترسناک بود. لب اروند بمباران شیمیایی شد و در حالی که بسیار ترسیده بودم یک برادر رزمنده ماسکش را به من داد. من دوست نداشتم شهید شوم و آنجا نیت کردم که برای رزمندگان نریشن بگویم، کتاب بخوانم و اینگونه من نیز عاشق شهدا و رزمندگان شدم و عاشقانه  برای آنان نریشن می‌خوانم.

وی همچنین به ذکر خاطراتی از یاران شهید و همرزمانش پرداخت.

همکاری ایران‌صدا و بنیاد شهید و امور ایثارگران گنجی بزرگ را رقم زد 

مهدی شاملو مدیر پایگاه ایران صدا نیز در این آیین با اشاره به اینکه دومین همکاری ما با بنیاد شهید و امور ایثارگران انجام شده است، گفت: در مرحله اول همکاری ما که به همت دکتر نریمانی انجام شد، از میان ۱۷۰ کتاب، ۱۰۰ کتاب کار شد و مخاطبان خوبی پیدا کرد.

وی ادامه داد: پس از اولین دوره همکاری موفق ایران‌صدا با بنیاد شهید و امور ایثارگران، بنا شد همکاری دوم ما شکل گیرد.  مرحله دوم کار با ۱۰۰ عنوان کتاب دیگر شکل گرفت و در نتیجه بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب رایگان از میان بیش از ۳ هزار کتاب بنیاد شهید و امور ایثارگران، برگزیده شد تا در زمینه ارتقای فرهنگ ایثار و شهادت در میان مردم گامهای موثری برداشته شود.

مدیر پایگاه ایران صدا با تاکید بر اینکه در این میان آثار نویسندگان بزرگی وجود دارد، گفت: مجموعه همکاری ما با بنیاد شهید و امور ایثارگران منتج به فراهم شدن گنجی بزرگ شد. در واقع هر کاری کهدرباره شهدا انجام دهیم، انجام وظیفه است و هر چقدر در این زمینه کار کنیم، کم است. نکته قابل تامل توجه به جایگاه کتاب صوتی در زندگی روزمره مردم است. در واقع کتاب صوتی یک رسانه بین‌بخشی است که همه اقشار می‌تواند از آن استفاده کنند و مخاطب خود را یافته است.

وی تاکید کرد: کتابها و آثار منتشر شده در بنیاد شهید و امور ایثارگران در بیست سال گذشته نقطه اوجی داشت که در این زمینه به دنبال نویسندگان شاخص رفت و گنج بزرگی رقم زد. اخیرا نیز به این سمت رفته و جنبه کیفی را مدنظر قرار داده است. در واقع اگر از میان ۱۰۰ کتاب، ۲ کتاب شاخص و تاثیر‌گذار کار کنیم به نتیجه مدنظر خواهیم رسید. 

شاملو با تاکید بر اینکه از مردم تقاضا میکنم به کتاب صوتی در حوزه ادبیات پایداری بیش از پیش توجه کنند، گفت: ما در این زمینه تلاش کردیم از شاخص ترین هنرمندان خود استفاده کنیم. همانگونه که میدانید همکاری بین نهادها کاری دشوار است اما دکتر نریمانی این همکاری را برای ما آسان کرد، در واقع ایشان از ظرفیت عظیم هنرمندان در این زمینه استفاده کردند. 

آثار منتشره و تقدیر شدگان

در ادامه این مراسم با حضور مهندس سعید اوحدی معاون رییس جمهور و رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران و سردار یعقوب سلیمانی معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران از راضیه تجار، سعید علامیان، محمدعلی اقامیرزایی، ناصر پروانی، مصطفی محمدی تمنایی، هادی خورشاهیان، آذر خزاعی سرچشمه، محبوبه پور محمدی، سید مجید گل محمد، فاطمه بگزاده، فاطمه نودهی، نسیم اسد پور، مریم برجی، حمیرا می خوش،  نویسندگان حوزه ادبیات پایداری و سعید مقدم منش، بهرام ابراهیمی، محمودرضا قدیریان ، رضا کاشفی، امیر فرجام نیا، اشرف السادات اشرف نژاد، نگین خواجه نصیر، سعید سلطانی، بهادر ابراهیمی، آرمان ضیایی مهر، میلاد عندلیبی، نسرین اسنجانی، بهادر ابراهیمی صداپیشگان و پیشکسوتان دوبله و گویندگی تقدیر به عمل آمد.

گفتنی است در پایان از 10 عنوان اثر تازه نشر شاهد با نامهای «من تیر خوردم» نوشته مصطفی محمدی تمنایی، «مهر آبادی» نوشته مصطفی محمدی تمنایی، «فاتح 2» نوشته غلام حیدر اسماعیلی و زهرا بوزار، «جان و دلی» نوشته فاطمه نودهی، «مدافع بانو» نوشته فاطمه بگ زاده، «من فرشته تو» نوشته نسیم اسد پور، «آخر شاهنامه» نوشته سید مجید گل محمد، «من عدیل» نوشته مریم برجی»، «عروس خاک» نوشته آذر خزاعی سرچشمه، محبوبه پورمحمدی و محمد قوام رونمایی شد.

 

به گزارش خبرنگار نوید شاهد، آیین تجلیل از نویسندگان حوزه ایثار و شهادت و صداپیشگان ادبیات پایداری، رونمایی از ۱۰ عنوان کتاب و ۱۰۰ عنوان کتاب صوتی نشر شاهد به مناسبت هفته کتاب، با عنوان «طنین ایثار» صبح امروز دوشنبه ۲۱ آبان‌ماه در ساختمان مرکزی بنیاد شهید و امور ایثارگران و با حضور مهندس سعید اوحدی معاون رییس جمهور و رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران، سردار یعقوب سلیمانی معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران، رحیم نریمانی مدیرکل اسناد و انتشارات، علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و مهدی شاملو مدیر پایگاه ایران‌صدا برگزار شد.

 

کتاب صوتی در عرصه جنگ نرم حرفی برای گفتن دارد 

مهندس سعید اوحدی معاون رییس جمهور و رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران در سخنانی این آیین اظهار کرد: به هر میزان گویندگان کتب گویا با موضوع ارتباط برقرار کنند، بر مخاطبان موثرتر خواهد بود. در این تولیدات اگر هنرمندان و نویسندگان با خانواده شهید ارتباط برقرار کنند، آثار تاثیر گذارتری ارائه خواهند کرد.

وی افزود: در دنیای امروز که با  ناتوی فرهنگی مواجه هستیم ، جنگ نرم صحنه نبرد را تعیین می کند و این جنگ متوجه جوانان ماست. کتاب گویا می تواند در این زمینه موثر باشد. در واقع می‌تواند برای جوانان با زبان خودشان حرف زد تا یک نهضت و جنبش راه اندازی شود. کتاب گویا ارزش افزوده انتقال حس و لطافت به مخاطب را دارد.

کتاب بهترین  رسانه  ثبت خاطرات دفاع مقدس است

در این همایش پس از پخش بیانات مقام معظم رهبری در راستای اهمیت ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در هنر و ادبیات، سردار یعقوب سلیمانی معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران با گرامیداشت یاد و نام شهدا گفت: کتاب، رسانه‌ای مانا است و نقش رسانه در مانایی آن بی بدیل است. در واقع کتاب بهترین راه برای ثبت خاطرات دفاع مقدس است و می توان گفت بهترین رسانه تاثیرگذار در ملتها است، ملتی که آگاه باشد دانایی محور و منطقی خواهد بود. تجربه کشورهای توسعه یافته نشان می هد توسعه کمی و کیفی رسانه موجب مهارت افزایی در زمینه گفتگوی ملی خواهد بود.

سردار سلیمانی با استناد به سخنان مقام معظم رهبری درباره اهمیت کتاب و کتابخوانی، گفت: کتاب است که فرهنگ را از نسلی به نسل دیگر منتقل میکند. در آیین امروز از ۱۰ عنوان کتاب و ۱۰۰ عنوان کتاب صوتی نشر شاهد رونمایی خواهد شد.

درب مجموعه اسناد و آثاری به روی نویسندگان و پژوهشگران باز شود

علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در ادامه افزود: اتفاقات زیادی در سالهای دفاع مقدس رخ داده است، بنیاد شهید و امور ایثارگران به این واسطه که نهادی مرجع در زمینه ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است، هرچقدر بیشتر درب های مجموعه اسناد و آثاری خود را به روی نویسندگان و پژوهشگران باز کند، سوژه های نابی در اختیار آنان  قرار می دهد.

وی در ادامه افزود: در واقع در این جلسه می خواهم درخواست کنم درب های مجموعه اسناد بیش از پیش به روی نویسندگان باز شود تا سوژه های جدید خلق شوند، خواهش میکنم از بنیاد شهید و امور ایثارگران بعنوان پدر تولید کنندگان آثار دفاع مقدس، رو به کارهایی بیاوریم که کسی دیگر یارای دفاع از آن را ندارد. آثاری که بتواند نسل جدید را به خود جذب کند. لذا لازم است که این بنیاد این سنگر را در تولید آثار مهم را به کمک بخش خصوصی ببرد تا بخش خصوصی با خلاقیتی که دارد و با بهره گرفتن از امکانات بنیاد شهید، آثار خواندنی در زمینه دفاع مقدس خلق کند. در واقع ناشران دولتی و خصوصی در این زمینه توفیقات خوبی داشتند، نیازمندیم این سنگر را در تولید آثار به جاهایی بسپارد که توان تولید آن در مجموعه خصوصی وجود ندارد.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران تشریح کرد: در حوزه ادبیات پایداری به دست آوردن فرمول اثرگذاری مغفول مانده و رهبر معظم انقلاب نیز به تازگی نکاتی در این زمینه اشاره کرده است.

رمضانی گفت: نکته آخر اینکه خوانندگان آثار دفاع مقدس در کشور پرشمار هستند، مردم از این آثار استقبال می‌کنند و یکی از دلایل آن این است که مردم با دفاع مقدس زندگی کرده و در حال خوانش زندگی خود هستند و شهدا جگرگوشه های خود مردم بوده و این آثار مرور روایات خود مردم است، دلیل دیگر این است که مردم از  آن دوره خاطراتی در ذهن دارند که مایلند به آن نمایه ها برگردند. کتاب صوتی می‌تواند این حوزه را کاملتر کند و مردم را با تاریخ خود مانوس تر کند.

عاشقانه برای شهدا نریشن می خوانم

در ادامه سعید مقدم منش همکار شهید مرتضی آوینی و از صداپیشگان کشور با ذکر خاطراتی از زمان جنگ گفت: در زمان جنگ من در برنامه سنگر ساز بی سنگر فعالیت میکردم و نامش را بچه های عاشق گذاشتم. در آنجا من صادقانه می‌گویم که فضا برایم ترسناک بود. لب اروند بمباران شیمیایی شد و در حالی که بسیار ترسیده بودم یک برادر رزمنده ماسکش را به من داد. من دوست نداشتم شهید شوم و آنجا نیت کردم که برای رزمندگان نریشن بگویم، کتاب بخوانم و اینگونه من نیز عاشق شهدا و رزمندگان شدم و عاشقانه  برای آنان نریشن می‌خوانم.

وی همچنین به ذکر خاطراتی از یاران شهید و همرزمانش پرداخت.

همکاری ایران‌صدا و بنیاد شهید و امور ایثارگران گنجی بزرگ را رقم زد 

مهدی شاملو مدیر پایگاه ایران صدا نیز در این آیین با اشاره به اینکه دومین همکاری ما با بنیاد شهید و امور ایثارگران انجام شده است، گفت: در مرحله اول همکاری ما که به همت دکتر نریمانی انجام شد، از میان ۱۷۰ کتاب، ۱۰۰ کتاب کار شد و مخاطبان خوبی پیدا کرد.

وی ادامه داد: پس از اولین دوره همکاری موفق ایران‌صدا با بنیاد شهید و امور ایثارگران، بنا شد همکاری دوم ما شکل گیرد.  مرحله دوم کار با ۱۰۰ عنوان کتاب دیگر شکل گرفت و در نتیجه بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب رایگان از میان بیش از ۳ هزار کتاب بنیاد شهید و امور ایثارگران، برگزیده شد تا در زمینه ارتقای فرهنگ ایثار و شهادت در میان مردم گامهای موثری برداشته شود.

مدیر پایگاه ایران صدا با تاکید بر اینکه در این میان آثار نویسندگان بزرگی وجود دارد، گفت: مجموعه همکاری ما با بنیاد شهید و امور ایثارگران منتج به فراهم شدن گنجی بزرگ شد. در واقع هر کاری کهدرباره شهدا انجام دهیم، انجام وظیفه است و هر چقدر در این زمینه کار کنیم، کم است. نکته قابل تامل توجه به جایگاه کتاب صوتی در زندگی روزمره مردم است. در واقع کتاب صوتی یک رسانه بین‌بخشی است که همه اقشار می‌تواند از آن استفاده کنند و مخاطب خود را یافته است.

وی تاکید کرد: کتابها و آثار منتشر شده در بنیاد شهید و امور ایثارگران در بیست سال گذشته نقطه اوجی داشت که در این زمینه به دنبال نویسندگان شاخص رفت و گنج بزرگی رقم زد. اخیرا نیز به این سمت رفته و جنبه کیفی را مدنظر قرار داده است. در واقع اگر از میان ۱۰۰ کتاب، ۲ کتاب شاخص و تاثیر‌گذار کار کنیم به نتیجه مدنظر خواهیم رسید. 

شاملو با تاکید بر اینکه از مردم تقاضا میکنم به کتاب صوتی در حوزه ادبیات پایداری بیش از پیش توجه کنند، گفت: ما در این زمینه تلاش کردیم از شاخص ترین هنرمندان خود استفاده کنیم. همانگونه که میدانید همکاری بین نهادها کاری دشوار است اما دکتر نریمانی این همکاری را برای ما آسان کرد، در واقع ایشان از ظرفیت عظیم هنرمندان در این زمینه استفاده کردند. 

آثار منتشره و تقدیر شدگان

در ادامه این مراسم با حضور مهندس سعید اوحدی معاون رییس جمهور و رییس بنیاد شهید و امور ایثارگران و سردار یعقوب سلیمانی معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران از راضیه تجار، سعید علامیان، محمدعلی اقامیرزایی، ناصر پروانی، مصطفی محمدی تمنایی، هادی خورشاهیان، آذر خزاعی سرچشمه، محبوبه پور محمدی، سید مجید گل محمد، فاطمه بگزاده، فاطمه نودهی، نسیم اسد پور، مریم برجی، حمیرا می خوش،  نویسندگان حوزه ادبیات پایداری و سعید مقدم منش، بهرام ابراهیمی، محمودرضا قدیریان ، رضا کاشفی، امیر فرجام نیا، اشرف السادات اشرف نژاد، نگین خواجه نصیر، سعید سلطانی، بهادر ابراهیمی، آرمان ضیایی مهر، میلاد عندلیبی، نسرین اسنجانی، بهادر ابراهیمی صداپیشگان و پیشکسوتان دوبله و گویندگی تقدیر به عمل آمد.

گفتنی است در پایان از 10 عنوان اثر تازه نشر شاهد با نامهای «من تیر خوردم» نوشته مصطفی محمدی تمنایی، «مهر آبادی» نوشته مصطفی محمدی تمنایی، «فاتح 2» نوشته غلام حیدر اسماعیلی و زهرا بوزار، «جان و دلی» نوشته فاطمه نودهی، «مدافع بانو» نوشته فاطمه بگ زاده، «من فرشته تو» نوشته نسیم اسد پور، «آخر شاهنامه» نوشته سید مجید گل محمد، «من عدیل» نوشته مریم برجی»، «عروس خاک» نوشته آذر خزاعی سرچشمه، محبوبه پورمحمدی و محمد قوام رونمایی شد.