سرویس جهان مشرق _ ساعتی پیش وزارت دفاع جمهوری آذربایجان ویدئویی را از دید یک فروند پهپاد Bayraktar TB۲ منتشر کرد که لحظه کشف و نابودی یک واحد سامانه پدافندی Tor_M۲ ارتش ارمنستان در حوالی شهر خوجاوند را نشان میداد.
در بیانیه فوق ذکر شده که سامانه پدافندی مذکور ابتدا توسط یک فروند پهپاد انتحاری (احتمالا از مدل هاروپ) هدف قرار گرفته و در ادامه پهپاد رزمی بیرقدار ارتش ترکیه نیز با استفاده از مهمات هواپرتاب MAM_L محل استقرار آن را نابود میکند.
نابودی سامانه Tor_M۲ در شرایطی که به نظر میرسد رادار سامانه در حالت فعال بوده و پهپاد بیرقدار در فاصله بسیار کمی از آن حضور داشته و در برد موشک های این سامانه بوده است جای ابهام بسیاری دارد.
سامانه Tor_M۲ برترین و تقریبا مدرن ترین سامانه پدافندی ارتش ارمنستان به شمار میرود اما این سامانه نیز پس از سایر ادوات پدافندی ارتش ارمنستان نظیر S۳۰۰ و SA۸ مغلوب پهپادهای رزمی ارتش ترکیه شده و در ایجاد آسمان امن بر فراز مناطق راهبردی این کشور در منطقه قره باغ ناتوان بوده است.
سرویس جهان مشرق _ در حالیکه در روزهای مذاکرات جدی میان دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر مناقشه منطقه قره باغ صورت گرفت و در نهایت به توافق آتش بس از روز جاری ختم شد، ادامه پیشروی قوای زمینی مشترک ارتش جمهوری آذربایجان و نیروهای تحت حمایت ترکیه در خطوط مقدم میدان نبرد موجب شده تا نیروهای مدافع ارتش ارمنستان به علت نابودی بخش بزرگی از تجهیزات و مسیر پشتیبانی زمینی بر اثر حملات هوایی پهپادهای Bayraktar TB۲ ترکیه، اقدام به عقب نشینی گسترده و به جا گذاشتن ادوات و تسلیحات خود در این مواضع کنند.
در طول درگیریهای ۲۴ ساعت گذشته تا پیش از رسیدن به نقطه آتش بس، لیست ادوات نابود شده یا به غنیمت داده شده ارتش ارمنستان به شرح زیر است:
۲۲ دستگاه تانک اصلی میدان نبرد T۷۲ از مدلهای مختلف.
۶ دستگاه نفربر زرهی از مدل BMP۱/۲ و MT_LB .
۵ عراده راکت انداز توپخانهای شامل ۴ دستگاه BM۲۱ گراد و ۱ دستگاه Tos۱ A .
۱۰ دستگاه کامیون ترابری نظامی و ۱ سامانه پدافندی کوتاه برد SA۸ .
این حجم از خسارات ارتش ارمنستان به ویژه با توجه به اینکه بسیاری از ادوات فوق به شکل سالم یا با آسیب اندک و قابل کاربری مجدد برای رقیب هستند، نشان میدهد که نظامیان ارمنی برای ادامه جنگ بر روی زمین دچار مشکلات جدی هستند و در صورتی که آتش بس فوری و مذاکرات سیاسی برقرار نشود در هفتههای آینده ارتش ارمنستان مناطق گستردهتری را در منطقه قره باغ از دست خواهد داد.
تنها کافی است به آمار تانکهای نابود شده یا غنیمت داده شده ارمنستان توجه کنیم :
مجموعا در ۱۳ روز نبرد سنگین در این منطقه ۷۰ تانک تی۷۲ ارمنی نابود شده یا به غنیمت رقیب درآمده است که ۲۲ دستگاه مربوط به شبانه روز گذشته و ۴۸ دستگاه مربوط به ۱۲ روز نخست جنگ بوده است. یعنی ارتش ارمنستان در ۲۴ ساعت گذشته معادل ۵۰ درصد از کل تانکهای از دست رفته خود در ۱۲ روز قبل میدان نبرد خسارت دیده است.
همچنین ذکر این نکته نیز الزامی است که اگرچه در روزهای نخست نبرد نیز خسارات تجهیزاتی ارتش ارمنستان بیش از جمهوری آذربایجان بود، اما قوای ارمنی نیز موفق شده بودند خسارات قابل توجهی به رقیب وارد کنند اما در طول ۲۴ ساعت درگیریهای اخیر تنها ۱ کامیون نظامی و ۱ پهپاد انتحاری ارتش جمهوری آذربایجان در این منطقه نابود شده است.
اما جالب ترین موضوع در تحولات ۲ روز اخیر جنگ قره باغ، صحبتهای الهام علی اف رییس جمهور کشور جمهوری آذربایجان در خصوص پیروزیهای نظامی ارتش این کشور در منطقه قره باغ بود.
وی در بخشی از سخنان خود که مربوط به خسارات تجهیزاتی وارد شده به ارتش ارمنستان بود مدعی شد پهپادهای این کشور موفق شدهاند سامانه پدافندی برد بلند اس ۳۰۰ ارتش ارمنستان را که در منطقه قره باغ مستقر شده بود نابود کنند.
کمی بعد ویدئویی از سوی وزارت دفاع آذربایجان منتشر شد که نشان میداد پهپادهای Bayraktar TB۲ ترکیه ۲ سامانه راداری متعلق به ارتش ارمنستان را با استفاده از بمبهای هدایت لیزری MAM_L نابود میکنند.
با دقت بر روی اهداف نابود شده میتوان با احتمال بالایی هدف اول را رادار پیش اخطار فرکانس کوتاه VHF_UHF از مدل P۱۸ روسی دانست.
اما هدف نابود شده دوم که انتشار تصاویر آن جنجال برانگیز شده است از مدل ۳۶D۶ Tin shield است که متعلق به مجموعه پدافندی برد بلند S۳۰۰ ارتش ارمنستان است.
پیش از این و بر اساس تحلیل تصاویر ماهوارهای حضور یک آتشبار سامانه پدافندی S۳۰۰_PT ارتش ارمنستان در اطراف شهر استپاناکرت (خان کندی) مرکز منطقه قره باغ اثبات شده بود.
مشخص نیست چرا فرماندهان ارمنی رادار فوق را در فاصله زیادی از آتشبار اس ۳۰۰ خود (حدود ۲۲ کیلومتری) و بدون حضور سامانههای پدافندی کوتاه برد برای دفاع از آن مستقر کردهاند تا اینچنین به سادگی توسط پهپادهای رزمی ترکیه شکار شود.
به احتمال قوی اشاره الهام علی اف رییس جمهور جمهوری آذربایجان به نابودی سامانه اس ۳۰۰ نیز مربوط به فیلم نابودی همین سامانه راداری بوده است اما تا کنون تصاویری که نشان دهنده نابودی اجزای اصلی سامانه اس۳۰۰ باشد منتشر نشده است.
سرویس جهان مشرق _ در حالیکه از شب گذشته تا کنون به دلیل تغییر شرایط جوی و آب هوای ابری و بارانی در منطقه قره باغ، پهپادهای رزمی ارتش جمهوری آذربایجان و ترکیه فعالیتی بر فراز مناطق نبرد نداشتند، اما قوای زمینی ارتش جمهوری آذربایجان در نخستین پیشرویهای موفق خود در خطوط درگیری موفق به تصرف چندین موضع تخلیه شده توسط نظامیان ارمنستان شدند.
در تصاویر منتشر شده توسط وزارت دفاع جمهوری آذربایجان تعدادی از سنگرهای دفاعی و خاکریزهای متعلق به ارتش ارمنستان دیده میشود که با به جای گذاشتن سلاح و تجهیزات سنگین و نیمه سنگین به حال خود رها شده و قوای ارمنی از این مناطق عقب نشینی کردهاند.
حداقل ۳ دستگاه تانک، چند نفربر آسیب دیده، ۲ عراده هویتزر کششی D۳۰ و مقادیر زیادی مهمات سبک و موشکهای ضد زره در این تصاویر دیده میشود.
همچنین مقایسه تصاویری که جدیدا منتشر شده با تصاویر دوربین پهپادهای رزمی ترکیه که در روزهای گذشته مشغول شکار ادوات نظامی ارتش ارمنستان در این منطقه بودند نشان میدهد برخی از تجهیزات به جای مانده در حقیقت همان موارد مورد اصابت قرار گرفته توسط بمبهای هواپرتاب پهپادهای رزمی بوده است که به علت آسیب شدید، در هنگام عقب نشینی قابل انتقال به پشت خطوط میدان نبرد نبوده است.
به نظر میرسد فشار شدید پهپادهای رزمی و انتحاری رقیب در روزهای قبل موجب شده است تا نظامیان ارتش ارمنستان علی رغم دفاع سرسختانه در روزهای گذشته، سرانجام به دلیل کمبود تجهیزات و هدف قرار گرفتن کاروانهای تدارکاتی و قوای پشتیبانی این کشور از آسمان، توان دفاع بیشتر در این منطقه را نداشته و شروع به عقب نشینی کردهاند.
با نابودی تعداد زیادی از تجهیزات و به جا گذاشتن و غنیمت دادن مقادیر زیادی سلاح نظیر موشکهای ضد زره، هویتزرهای کششی، تانک و نفربرهای زرهی در روزهای اخیر، به نظر میرسد اوضاع میدانی برای ارتش ارمنستان چندان مطلوب نبوده و باید دید آیا عقبنشینی نیروهای ارمنی در روزهای آینده هم ادامه خواهد یافت یا نیروهای نظامی این کشور راهبرد تازهای برای مقابله با نظامیان آذربایجان که این روزها حمایت محسوس ترکیه و اسرائیل را هم همراه خود دارد، به کار خواهند بست.