از امت مسلمان انتظار دارم اسلام و روحانیت را بشناسند و بشناسانند

روز شانزدهم عملیات بیت‌المقدس و زانو زدن ارتش عراق

روز شانزدهم عملیات بیت‌المقدس و زانو زدن ارتش عراق


روز شانزدهم عملیات بیت‌المقدس و زانو زدن ارتش عراقبه گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، عملیات بیت‌المقدس که آن را می‌توان یکی از عملیات‌های پر غرور دوران دفاع مقدس دانست، فراز و فرود‌های بسیاری داشته که درنهایت نیز با پیروزی ایران و بازپس‌گیری مجدد خرمشهر از دست دشمن بعثی همراه بود.

تک نیرو‌های ایرانی برای بازپس‌گیری خاک میهن

امروز نیرو‌های ایران به مواضع نیرو‌های عراقی در محور پاسگاه شهابی، که از دیروز بار دیگر به اشغال آن‌ها درآمده است، حمله کردند. فرمانده نیروی زمینی ارتش موفقیت دیروز عراقی‌ها در اشغال پاسگاه شهابی را ناشی از آرایش نامناسب نیرو‌های خودی در این منطقه اعلام کرد. فرمانده کل سپاه پاسداران هم عملیات دیروز عراق را با اجلاس امروز شورای همکاری خلیج‌فارس مرتبط دانست.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از واحد اطلاعات عملیات سپاه در قرارگاه قدس، حدود ساعت چهار، نیرو‌های تیپ ۳۷ نور و تیپ ۳ زرهی لشکر ۱۶ (قدس ۳) از دو محور به مواضع نیرو‌های دشمن در محور پاسگاه شهابی حمله کردند و با وجود انهدام سه تانک عراقی به دلیل مقابله شدید عراقی‌ها، متحمل خساراتی از قبیل انهدام چند نفربر و خودرو شده و ناچار به عقب بازگشتند. ارتش عراق با متمرکز ساختن نیروهایش در پشت نوار مرزی شلمچه تا طلاییه و محور شلمچه ـ خرمشهر، می‌کوشد از نفوذ نیرو‌های ایران به داخل خاک عراق و نیز محاصره خرمشهر جلوگیری کند.

در محور قرارگاه قدس (از جاده حسینیه تا طلاییه)، لشکر شش زرهی عراق با استقرار در محدوده نوار مرزی کوشک و طلائیه نه‌ تنها از نفوذ و پیشروی قوای ایران به‌طرف این مناطق جلوگیری می‌کند، بلکه از دیروز نیز با نفوذ برخی از واحدهایش به خاک ایران مشکلاتی را برای نیرو‌های قدس ۳ (تیپ ۳ زرهی لشکر ۱۶ ارتش و تیپ ۳۷ نور سپاه) ایجاد کرده است. در مقابل، درحالیکه قرار است قدس ۱ (تیپ ۱ زرهی لشکر ۱۶ ارتش و تیپ ۴۳ بیت‌المقدس سپاه) از منطقه گرمدشت به‌طرف جفیر حرکت کند.

صبح امروز در راستای مأموریت واگذار شده به قرارگاه قدس مبنی بر تأمین خط دژ مرزی ایران (یک ونیم تا دو کیلومتری شرق نوار مرزی) در حدفاصل جاده حسینیه تا کوشک، قرارگاه قدس ۴ (تیپ ۵۸ ذوالفقار ارتش و تیپ ۴۱ ثارالله (ع) سپاه) در محور کوشک، و قدس ۵ (تیپ ۲۱ امام رضا (ع) سپاه و تیپ ۳۷ زرهی ارتش) در محور شمال جاده حسینیه وارد عمل شدند. قدس ۴ با دشمن به‌شدت درگیر شد و نتوانست به دژ مرزی کوشک دست یابد، اما قدس ۵ موفق شد با انهدام عناصر تأمین دشمن، خط دژ را از دژ‌های شماره ۱۰ تا ۱۴ (کیلومتر ۲۸ تا ۳۶ شمال شلمچه) تصرف کند. ساعت هشت و ۵۰ دقیقه نیز دو هواپیمای عراقی قرارگاه‌های قدس ۱، ۳ و ۴ را بمباران کردند که تلفاتی در پی نداشت.

در محور قرارگاه فتح (از جاده حسینیه تا کیلومتر ۱۳ نوار مرزی شلمچه)، لشکر پنج مکانیزه عراق به همراه یک گردان نیروی مخصوص، یک گردان تکاور و حدود یک هزار و ۱۰۰ نفر از نیرو‌های جیش‌الشعبی در مقابل نوار مرزی حسینیه به طول ۱۰ کیلومتر آرایش گرفته است. از ساعت شش تا هفت یگان‌های فتح ۱ در حدفاصل کیلومتر ۱۹ تا کیلومتر ۲۵ (تقاطع جاده حسینیه) نوار مرزی زیر آتش شدید توپخانه دشمن قرار داشتند. ساعاتی بعد، ۲۰ تانک دشمن که با حمایت بالگرد‌ها قصد داشتند به‌طرف مواضع فتح ۱ پیشروی کنند، با اجرای آتش متقابل متوقف و سپس متواری شدند.

در محور قرارگاه نصر (شلمچه و خرمشهر)، با توجه به دو تک پی‌درپی رزمندگان ایران به سمت جاده شلمچه ـ خرمشهر در مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس، ارتش عراق که ادامه عملیات قوای ایران در این محور را بسیار محتمل می‌داند ضمن تقویت نیرو و استحکامات خود از نوار مرزی شلمچه تا خرمشهر، مشغول تحکیم مواضع پدافندی‌اش در سیل‌بند عرایض و نیز سیل‌بند شمال پادگان دژ خرمشهر به‌ویژه در مجاورت جاده اهواز ـ خرمشهر، است.

اطلاعات به‌ دست‌ آمده از آخرین عکس هوایی منطقه نیز حاکی است عراق با نصب یک پل شناور طویل روی اروندرود در محور جزیره بوارین و نهر خین، منطقه خرمشهر و شلمچه را به کرانه جنوبی رودخانه (خاک عراق) مرتبط کرده است. این اقدام احتیاطی در مقابله با قطع احتمالی جاده آسفالته شلمچه ـ پل‌نو و محاصره خرمشهر است. طول این پل حدود یک هزار و ۲۰۰ متر می‌باشد و با استفاده از جزایر داخل اروندرود در چهار قطعه مجزا نصب‌شده و آخرین قطعه آن روی نهر خین است.

مردمی که همیشه خود را مدیون شهدا می‌دانند

آخرین آمار شهیدان ایرانی و اسیران عراقی عملیات بیت‌المقدس اعلام شد. بخش تعاون واحد امور پاسداران قرارگاه مرکزی کربلا در گزارشی به فرماندهی این قرارگاه تعداد رزمندگانی را که از آغاز عملیات بیت‌المقدس تا تاریخ ۱۳۶۱/۰۲/۲۵ به شهادت رسیده‌اند، چهار و ۶۹۲ نفر اعلام کرد و متذکر شد که تعدادی شهید هم در مناطق میانی خطوط مقدم خودی و دشمن قرار دارند که انتقال آن‌ها به پشت جبهه فعلاً امکان‌پذیر نمی‌باشد.

رکن دوم (اطلاعات) نیروی زمینی ارتش در قرارگاه کربلا نیز ضمن اینکه تعداد اسیران عراقی از ابتدای عملیات تا روز پانزدهم را پنج هزار و ۴۹۳ نفر اعلام کرد و اظهار داشت: از این تعداد تاکنون چهار هزار و ۹۳۰ نفر به تهران اعزام‌ شده‌اند و ۵۶۳ نفر هنوز در منطقه حضور دارند. در این روز پیکر شهدای عملیات بیت‌المقدس در شهر‌های کرمان، بندرعباس، زنجان و چندین شهر در استان گیلان تشییع و به خاک سپرده شدند.

ضدانقلابی که ادعای حمایت از مردم دارد

عناصر ضدانقلاب، بخشدار یکی از شهرستان‌های توابع ارومیه را گروگان گرفتند و در سردشت نیز یک پاسدار و یک فرد غیرنظامی را به شهادت رساندند. محمدی شمشکی‌کیا، بخشدار صومای برادوست از توابع ارومیه، هنگام دیدار از روستا‌های محروم کردنشین بخش تحت مسئولیت خود به گروگان گرفته شد. شیخ‌عطار، استاندار آذربایجان غربی ضمن تأیید این مطلب اظهار داشت: «درحالیکه ما برای دفاع از سنگر حق و حقیقت و اسلام روزانه چندین شهید تقدیم می‌کنیم، گروگان‌گیری بخشدار صومای برادوست خللی در انجام وظایف و ادامه راه ما به وجود نخواهد آورد.»

عناصر ضدانقلاب همچنین یک پاسدار و یک غیرنظامی که از مدت‌ها قبل در زندان دولتوی سردشت در بند ضدانقلابیون بودند، پس از فرار از این زندان در نزدیکی دین‌آباد از توابع سردشت به دست عوامل حزب منحله دمکرات به شهادت رسیدند. اعضای سازمان منافقین در یک مورد بمب‌گذاری و سه مورد ترور در تهران و شیراز، چند تن از مدافعان انقلاب اسلامی را شهید و مجروح کردند. چند نفر از اعضای این سازمان نیز کشته و تعدادی دستگیر شدند.

کمبود شدید نیرو در ارتش عراق

رژیم بعث عراق که پس از تحمل تلفات بسیار در سلسله عملیات‌های رزمندگان ایران در هشت ماه اخیر برای آزادسازی مناطق اشغالی استان خوزستان (ثامن‌الائمه (ع)، طریق‌القدس و فتح‌المبین) با کمبود نیروی انسانی مواجه شده است، با فراخواندن افراد دیگری برای حضور در ارتش این کشور، به شرکت تمامی توده‌های مردمی در جنگ با ایران اصرار می‌ورزد.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از رادیو صوت‌الجماهیر، وزارت دفاع عراق متولدین سال ۱۹۵۲ و تمامی افراد منقضی خدمت سال ۱۹۷۱ خارج و داخل کشور را برای انجام خدمت احتیاط احضار کرد. این رادیوی عراقی همچنین گفت: «طه یاسین رمضان، فرمانده کل ارتش خلقی عراق، امروز در نشستی که با مسئولان اردوگاه‌های آموزش نیرو‌های مأموریت ویژه اطراف بغداد داشت، ضمن اشاره به شرکت تمامی توده مردمی در جنگ قادسیه صدام، پیرامون چگونگی افزایش بسیج مردمی از طریق گسترش و توسعه مراکز آموزش تأکید کرد که مدت حضور در مراکز آموزش باید سودبخش باشد تا رزمندگان را به فنون رزمی جدید آشنا ساخته و بتوانند نقش مبارزانه خود را در رویارویی با خطرات ایفا نمایند.»

ملاقاتی که نتیجه کار‌های صلیب سرخ جهانی بود

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تمهیداتی در نظر گرفته است تا اسرای ایرانی و عراقی که هم‌اکنون در این دو کشور نگهداری می‌شوند، به‌زودی با بستگانشان دیدار کنند.

برای اولین بار قرار است اسرای جنگی عراق و ایران با بستگانشان ملاقات کنند. این عمل توسط کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ برای طرفین جنگ عراق و ایران آماده می‌شود. رئیس این کمیته، هوفلینگر اکنون مرتب بین تهران، بغداد و کویت در سفر است تا این عمل را ممکن سازد. اکنون حدود دو هزار و ۵۰۰ اسیر ایرانی در عراق و حدود ۲۶ هزار و ۵۰۰ اسیر عراقی در ایران هستند.

پرواز بستگان این افراد از طریق ترکیه و کویت انجام خواهد گرفت. رئیس کمیته صلح سازمان کنفرانس اسلامی با ارسال پیام‌هایی جداگانه برای رؤسای جمهور ایران و عراق، از فعالیت‌های چندماهه این کمیته ازجمله دیدار‌های اعضای آن از تهران و بغداد گزارش داد.

تلاش‌ها برای پایان دادن به شکست عراق

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرگزاری رویترز از کویت، «مقامات رسمی سازمان کنفرانس کشور‌های اسلامی که مقر آن در جده است، اظهار داشته‌اند احمد سکوتوره، رئیس‌جمهوری گینه و رئیس کمیته صلح این سازمان برای خاتمه دادن به جنگ عراق و ایران امروز پیام‌هایی برای [آیت‌الله] علی خامنه‌ای، رئیس‌ جمهور ایران، و صدام حسین، رئیس‌ جمهور عراق، فرستاده است. همین مقامات افزودند که این پیام‌ها دربرگیرنده فعالیت نه‌ ماهه [اعضای] این کمیته که دیدار‌هایی از تهران و بغداد داشته‌اند، است.»

نشست امروز وزیران امور خارجه شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس در کویت برای بررسی تحولات جنگ ایران و عراق و اتخاذ موضعی مشترک در قبال آن بدون نتیجه پایان یافت. قبل از برگزاری این نشست، خبرگزاری رویتر از کویت به نقل از دیپلمات‌های خارجی گزارش داد: «اعضای شورای همکاری، نگران تغییرات در جبهه‌های جنگ عراق هستند.»

سقوط خرمشهر پایان عمر تهاجم عراق در ایران

در آستانه اجرای چهارمین مرحله از عملیات بیت‌المقدس برای آزادسازی خرمشهر، رسانه‌های غربی با اشاره به تلاش ایران و عراق برای در اختیار داشتن این شهر، معتقدند در صورت سقوط خرمشهر، این امر به‌ منزله بزرگ‌ترین شکست عراق در جنگ خواهد بود.

رادیو صدای آمریکا ضمن اظهار اینکه بیانیه‌های نظامی ایران و عراق حاکی از کاهش دامنه جنگ در اطراف خرمشهر است، گفت: «گزارش‌های خبری حکایت از آن دارند که ممکن است ایران خود را برای دست زدن به حمله‌ای عمده در راه بازپس‌گرفتن خرمشهر آماده کند.»

روزنامه انگلیسی گاردین نیز به نقل از خبرنگار خود که از سوی نیرو‌های عراقی به خرمشهر رفته است، گزارش داد: «گرچه اخیراً نیرو‌های عراقی در خوزستان بسیاری از خطوط اولیه دفاعی خود را رها کرده‌اند و عقب نشسته‌اند، اما نشانه‌ای از عقب‌نشینی آنها در ناحیه خرمشهر دیده نمی‌شود. آنها دوباره مشغول ساختن سنگر‌های خاکی با بولدوزر می‌باشند تا در پشت آنها صد‌ها تانک و توپ سنگین مستقر کنند.»

مجله اکونومیست (چاپ لندن) هم نوشت: «دولت عراق گویا تاکنون تصمیم نگرفته است که خرمشهر را بعد از چند هفته یا چند ماه جنگ سنگین ترک کند یا اینکه بدون جنگ آن را تخلیه نماید.»

روزنامه تایمز لندن هم به تجزیه‌ و تحلیل موقعیت راهبردی خرمشهر و محاصره این شهر پرداخته و نوشته است: «از همان ابتدایی که نام خرمشهر به خونین‌شهر مبدل شد، مقامات ایرانی به شهر ویران‌شده‌ای که روزگاری یک بندر بزرگ بود جنبه سمبلیک و قهرمانی داد.

معنای آزادسازی خرمشهر، گرفتن انتقام خون شهیدان است و ایرانی‌ها مصمم هستند خرمشهر را از اشغال دشمن آزاد سازند. اهمیت مذهبی چنین پیروزی‌ای در خلیج‌فارس و به‌ویژه کشور‌هایی که دارای تعداد زیادی اهالی شیعه‌ مذهب هستند، انعکاس و عکس‌العمل جدایی خواهد داشت. ازنقطه‌ نظر سوق‌الجیشی سقوط خرمشهر پایان دادن هر گونه امید عراقی‌ها برای کنترل آبراه شط‌‌العرب [اروندرود] است. ادعای مالکیت عراق بر این آبراه یکی از دلایل ظاهری بر این جنگ، طولانی و مصیبت‌بار است.»

همچنین روزنامه نیویورک‌تایمز در مقاله‌ای با اعلام این مطلب که نیرو‌های ایرانی قادر هستند به داخل خاک عراق پیشروی کنند، به نقل از خبرنگار خود از بغداد آورده است: «عراقی‌ها که پس از دادن تلفات بسیار زیاد، در اوایل جنگ خرمشهر را تسخیر کردند، اکنون چنانچه مجبور به عقب‌نشینی از این شهر نیز بشوند به بزرگ‌ترین شکست خود در طول جنگ تن درخواهند داد.»

دلایلی که ثابت کرد ایران به دنبال جنگ نیست

یک روزنامه سوری ضمن اعلام اینکه ایران قصد ندارد به هیچ‌ یک از کشور‌های عرب منطقه تجاوز کند، تأکید کرد که صدام حسین باید سرنگون شود.

سردبیر روزنامه تشرین، ارگان دولت سوریه، در سرمقاله امروز خود که به جنگ ایران و عراق اختصاص داشت، نوشته است: «سوریه متقاعد شده که ایران به‌ هیچ‌ وجه قصد ندارد یک کشور عرب را مورد تجاوز قرار دهد و برای دفاع از هر کشور عرب که در معرض هرگونه هجوم قرار گیرد، تردید به خود راه نخواهد داد.»

وی همچنین هراس برخی از کشور‌ها از خطر ایران را بی‌دلیل دانسته و متذکر شد: «درصورتیکه نیرو‌های ایران به خاک عراق وارد شوند خطر منحصراً متوجه رئیس‌جمهوری عراق خواهد بود، نه کشور‌های خلیج‌فارس.» وی ضمن جنایت توصیف کردن جنگ تحمیلی عراق علیه انقلاب ایران اضافه کرد: «صدام حسین برای جبران خسارات وارده به مردم و ارتش عراق باید سرنگون شود.»

انتهای پیام/ 118



منبع خبر

روز شانزدهم عملیات بیت‌المقدس و زانو زدن ارتش عراق بیشتر بخوانید »

نقش نیروی هوایی ارتش در آزادسازی خرمشهر

نقش نیروی هوایی ارتش در آزادسازی خرمشهر


نقش نیروی هوایی ارتش در آزادسازی خرمشهربه گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، سرهنگ ستاد، قاسم اکبری مقدم، پژوهشگر سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ارتش، دریادداشتی نقش نیروی هوایی ارتش را در عملیات بیت‌المقدس تبیین کرده است. در این یادداشت می‌خوانیم:

طرح‌ ریزی و آمادگی برای نبرد بیت‌المقدس بلافاصله بعد از عملیات فتح‌المبین (۱۳۶۱/۰۱/۰۲) آغاز و با سرعت و بدون وقفه ادامه یافت و یک ماه پس از خاتمه عملیات فتح‌المبین به مرحله اجرا در آمد و این فاصله زمانی بین دو نبرد بزرگ، ضمن نشان دادن توانمندی ما در سرعت آمادگی برای گشایش جبهه جدید در زمانی کوتاه‌تر از آنچه برآورد می‌شد، به‌ عنوان یک عامل غافلگیر کننده سرنوشت‌ساز به کار برده شد.

نبردی که تحت عنوان طرح عملیات کربلا ۳ طرح‌ریزی و به نام «عملیات بیت‌المقدس» با شرکت یگان‌های عمده از ظفرمندان ارتش و دلاورمردان سپاه و سایر نیرو‌های مردمی از ۱۰ اردیبهشت‌ تا چهارم خرداد ۱۳۶۱ به مدت ۲۶ روز در جنوب غربی اهواز انجام گرفت، یکی از درخشان‌ترین کارنامه‌های عملیاتی نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران علیه متجاوز به شمار می‌رود که علاوه بر پایان دادن به ۱۹ ماه اشغال نظامی قسمتی از حساس‌ترین نقاط خوزستان، ضربه‌ای قاطع به نیرو‌های متجاوز عراق و توان و میل جنگجوئی او وارد آورد.

به فرمان فرماندهی کل قوا قرارگاه کربلا به‌صورت قرارگاه فرماندهی مشترک ارتش و سپاه در ۱۳۶۱/۱/۳۱ تشکیل و نخستین طرح و دستور عملیاتی پذیرفته‌شده این قرارگاه برای آزادسازی خرمشهر با نام کربلای۳ انتشار یافت.

دستور عملیاتی کربلای ۳ با امضای سرهنگ علی صیاد شیرازی فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش انتشار یافت و دستورات رزمی بعدی یکی پس از دیگری به امضای سرهنگ صیاد شیرازی و برادر محسن رضایی فرمانده وقت سپاه پاسداران منتشر می‌شدند.

چهار قرارگاه که سه قرارگاه عملیاتی آن مربوط به نیرو‌های زمینی و زیر امر فرماندهی قرارگاه کربلا با نام‌های نصر، فتح و قدس هر یک با دو فرمانده یکی از ارتش و دیگری از سپاه در منطقه عملیات تشکیل شدند و قرارگاه چهارم با نام ستاد ویژه عملیات هوایی (جنوب) و با دستور رزمی «شبح-۳» در پایگاه هوایی دزفول آغاز به‌کار کرد.

فرمانده قرارگاه عملیات هوایی جنوب نیز بر عهده فرمانده نیروی هوایی ارتش سرهنگ خلبان معینی‌پور (سرتیپ و مرحوم) که با تفویض برخی اختیارات به سرهنگ خلبان بهرام هوشیار (سرتیپ و مرحوم) معاون عملیاتی نیروی هوایی داده شده بود.

قرارگاه عملیات هوایی جنوب که با دستور عملیاتی«شبح-۳» با نام «قرارگاه ویژه عملیات هوایی» هم‌ طراز سایر قرارگاه­‌های سه‌گانه فتح، نصر و قدس وارد کارزار شد و تدابیر و اقدامات زیر را اجرا کرد.

آتش پشتیبانی هوایی

طرح پشتیبانی هوایی از عملیات کربلا ۳ که توسط نیروی هوایی تهیه گردید، «شبح-۳» نام داشت. در این طرح نیروی هوایی علاوه بر وضعیت­ آفندی و پدافندی که در طرح عملیات کربلا ۳ وجود داشت، برای وضعیتی هم که احتمالاً نیرو‌های ما در حال عقب‌نشینی و مخاطره شدید قرار می­‌گرفت پیش‌بینی‌های لازم را برای انجام پشتیبانی نزدیک هوایی به عمل‌آورده بود.

برای مراحل آفندی نیرو‌های خودی، در طرح مذکور روزانه ۲۰ سورتی پشتیبانی نزدیک هوایی اختصاص داده شده بود که شامل هشت سورتی پشتیبانی نزدیک ارتفاع پایین و ۱۲ سورتی از ارتفاع بالابود.

همچنین برای مراحل پدافندی هشت سورتی پشتیبانی نزدیک در نظر گرفته‌ شده بود. برای وضعیت­های اضطراری و حیاتی و مخاطره شدید، روزانه ۲۰ سورتی پشتیبانی نزدیک از ارتفاع پایین منظور گردیده بود. پشتیبانی‌­های نزدیک هوایی بنا به درخواست یگان­‌های تک­ور اجرا می­گردید.

دفاع هوایی و پدافند هوایی

در بخش دفاع هوایی قرار بر این بود که خلبانان هواپیماهای«اف-۱۴» از طلوع تا غروب آفتاب با احتساب سوخت‌گیری در هوا برفراز قرارگاه کربلا، قرارگاه­‌های قدس، فتح و نصر پرواز کنند و از نزدیک شدن هواپیما‌های دشمن به فضای منطقه عملیات جلوگیری به عمل‌آورند. خلبانان هواپیماهای«اف-۴ E» و «اف-۵ E» نیز فاصله‌های خالی خط دفاعی را پر می‌کردند.

از طرفی سایت‌­های موشکی «تبوک» در شمال آبادان و «بدر» در رامشیر (با کسب پیروزی­‌ها در این عملیات به گرمدشت برده شد) و «خیبر۲» در جنوب فکه و «خیبر ۱» در جنوب غرب اهواز دفاع موشکی صحنه نبرد نیز تأمین می‌کردند و این هواپیما‌ها و موشک‌ها دفاع هوایی منطقه نبرد را بر عهده و در اختیار داشتند.

اطلاعات عملیاتی و هشدار اولیه

در این بخش کنترل آسمان منطقه عملیات و کسب اطلاعات راداری بر عهده گردان‌های راداری سربندر، اهواز، بهبهان و دزفول بود.

در بخش تهیه اطلاعات تصویری، عکس هوایی از پانزده روز پیش از آغاز عملیات بنا به درخواست قرارگاه کربلا باید تهیه می‌شد که این کار انجام شده بود.

هواپیمای خفاش (هواپیمایی با تجهیزات خاص جهت جمع آوری اطلاعات) نیز که به جمع‌آوری اطلاعات رادیویی و دریافت سیگنال‌های راداری و شناسایی الکترونیکی می‌پرداخت از یک هفته پیش از«روز- ر» در این عملیات کار خود را شروع کرده بود.

پشتیبانی رزمی

۱- در این بخش گروه‌­های پدافند هوایی در پایگاه‌های سوم، چهارم، پنجم، ششم شکاری به‌صورت فعال کار می‌کردند تا مبادا دشمن به شکل غافلگیرانه باند‌های پروازی و شیلتر‌ها و پناهگاه­‌های هواپیما‌ها را بمباران کند و مانع انجام عملیات هوایی شود.

۲- رادار‌های آتشبار‌های موشکی زمین به هوای «هاوک» در مناطق عملیاتی در غرب شوش به نام‌­های سایت کوثر و تبوک، به جنوب غربی اهواز گسترش داده شد.

خدمات پشتیبانی رزمی

خلبانان هواپیما‌های ترابری «بوئینگ-۷۰۷»، «بوئینگ-۷۴۷»، «هرکولس (-C ۱۳۰)» و «فرندشیپ (۲۷-F)» باید نیرو‌های نظامی و مردمی را از اقصی نقاط کشور به فرودگاه­های اهواز، امیدیه و دزفول می‌رساندند تا به قرارگاه‌ها و خطوط مقدم اعزام شوند. این کار شبانه‌روزی انجام می‌شد. خلبانان هواپیما‌های سوخت ­‌رسان «بوئینگ-۷۰۷» و «بوئینگ-۷۴۷» نیز در تمام طول روز در شمال‌ غرب دزفول و در شمال امیدیه پرواز می‌کردند تا هواپیما‌های جنگنده رهگیر «اف-۱۴» و «اف-۴» از آنها سوخت دریافت دارند تا سرعت در کار و پشتیبانی افزایش یابد.

علاوه بر این مأموریت، پشتیبانی­‌های دیگری که نیروی هوایی در اختیار قرارگاه کربلا قرارداد عبارت بودند از:

۱. عکس­برداری هوایی بنا به درخواست

۲. پوشش هوایی منطقه تا پایان عملیات

۳. حمل آماد، جابه‌جایی نیرو، تخلیه مجروح روزانه ۱۲ سورتی با هواپیما‌های (سی ۱۳۰)

۴. حمل نیرو از نقاط مختلف کشور به خوزستان با هواپیما‌های ترابری سنگین جامبوجت ۷۴۷ و ۷۰۷

نیروی هوایی با تشکیل قرارگاه ویژه هوایی به فرماندهی مرحوم سرهنگ خلبان بهرام هوشیار در دزفول به منظور هماهنگی هر چه بهتر و سریع‌تر اجرای پشتیبانی­‌های هوایی اقدام کرد و پایگاه‌های چهارم و پنجم (دزفول- امیدیه) نقش فعال و ارزنده­ای را در انجام پشتیبانی­‌های نزدیک هوایی از این عملیات ایفا کردند.

عملکرد کلی نیروی هوایی در عملیات بیت‌المقدس

در عملیات بیت­‌المقدس با کار مشترک و گروهی فرماندهی پدافند هوایی و پایگاه­‌های شکاری هوایی تعداد ۹۳۱ سورتی پوشش هوایی و مراقبت مسلحانه و اسکرامبل توسط خلبانان هواپیما‌های «اف-۱۴»، «اف-۴» و «اف-۵» انجام شد.

در طول عملیات، ۱۳۰ سورتی پرواز بمباران و پشتیبانی نزدیک هوایی و ۲۲ سورتی عکس‌برداری هوایی انجام شد.

دو هزار و ۴۹۴ سورتی پرواز سوخت‌ ­رسانی و ترابری هوایی، حمل مجروح و تجهیزات و رزمندگان توسط هواپیما‌های C-۱۳۰، بوئینگ ۷۰۷و ۷۴۷و اف-۲۷ صورت گرفت. جمع مهمات مصرف شده به طور متوسط ۲۰۰ تن به‌ استثنای موشک‌های هوا به هوا و هوا به زمین بود.

پایگاه­‌های هوایی دزفول، همدان، بوشهر، مهرآباد تهران، اصفهان، شیراز و امیدیه با انواع هواپیما‌ها و گروه‌­های پدافندی کار پشتیبانی از این عملیات را به‌خوبی انجام دادند.

نیروی هوایی از ۱۵ روزبه آغاز عملیات و تا ۱۰ روز بعد از خاتمه عملیات به انجام مأموریت‌های محوله هوایی پرداخت.

اقدامات ویژه و سرنوشت‌ساز

۱-عکس سرنوشت‌ساز شناسایی خلأ دفاعی دشمن

روز هشتم فروردین ۱۳۶۱ فرمانده وقت نیروی زمینی شهید صیاد شیرازی دستور داد تا عکس هوایی از منطقه عملیاتی فتح‌المبین گرفته شود و مشخص شود که نیرو‌های دشمن تا کجا عقب‌نشینی کرده‎اند، مناطق پراکندگی آنها کجاست و چه یگان‌هایی از خط جداشده‌اند. همان روز بر اساس دستور قرارگاه کربلا، مأموریت عکس‌برداری از منطقه عملیاتی جنوب به گردان شناسایی ابلاغ شد.

برای اجرای این دستور، یک فروند هواپیمای شناسایی «آر. اف-۴» به خلبانی سروان فریبرز غنی نژاد و ستوان یکم داود دلفانی عازم خوزستان شد و از سمت شرق دهلران وارد منطقه دشمن شد تا ارتفاعات مرزی از موسیان تا فکه را عکسبرداری کند.

در آخرین لحظات عکسبرداری، هواپیما مورد هدف دو فروند موشک سام-۲ دشمن قرار گرفت و تعادلش را از دست داد و حالت‌های ناموزونی در پرواز آن دیده شد، به‌طوریکه همه گمان می‌کردند که هواپیما سقوط خواهد کرد؛ اما خلبانان فانتوم با تلاش و اراده‌ای قوی توانستند تعادل هواپیما را حفظ کنند. در همان لحظه موشک دیگری از منطقه شیب واقع در شمال به سمت این هواپیما شلیک شد.

نیرو‌های عراقی و ایرانی مستقر در منطقه همه ناظر و شاهد عدم تعادل هواپیما بودند. برای دومین بار هواپیما مورد اصابت ترکش موش مهلک سام-۲ دیگری قرار گرفت و به سمت عمق هورالعظیم تغییر مسیر داد. در آن لحظه تمام نیرو‌های خودی به این نتیجه رسیدند که ا ین بار هواپیما سقوط خواهد کرد.

هواپیمای شناسایی «آر. اف-۴» به‌اجبار تا جنوب غربی القرنه و شمال بصره پیش رفت و درحالی‌که هیچ‌کس باورش نداشت هواپیما سالم به پایگاه خود برگردد، خلبان شجاع فانتوم توانستند با یک چرخش سریع به سمت شرق، مسیر خود را تغییر دهد.

به هر صورت هواپیما پس از یک پرواز پرفرازونشیب در حالت اضطراری خود را به فرودگاه اهواز رساند و در آنجا فرود آمد. متخصصان فنی عکس‌برداری هوایی فیلم‌های ضبط‌شده توسط دوربین هواپیما را برای تفسیر و گویاسازی به فرماندهی اطلاعات و شناسایی نیروی هوایی در تهران ارسال و همان شب عکس‌ها ظاهر شد و همراه با تفاسیر و ضمایم به جنوب ارسال شد.

هنگام بررسی عکس‌ها، مشخص شد که هواپیما موفق به گرفتن عکس از منطقه مورد نظر نشده است؛ اما در برگشت و هنگام عبور از روی کارون، دوربین‌های هواپیما عکس‌های واضح و بسیار مهمی را از کرانه غربی این رود از شمال دارخوین تا شمال خرمشهر گرفته‌اند.

در قرارگاه کربلا پس از بررسی یکی از این عکس‌ها، مشخص شد که دشمن در بخشی از کرانه غربی رود کارون حضور ندارد. این عکس بسیار باارزش، باعث شناسایی یک خلأ در خطوط دشمن و تغییر در طرح‌ریزی عملیات و روزنه امیدی جهت موفقیت در این نبرد بزرگ شد.

نداشتن تعادل هواپیما در مسیر عکس‌برداری و گرفتن عکس از جنوب اهواز به‌جای هورالعظیم و فکه در واقع امداد الهی بود، چون خداوند به کمک موشک دشمن هواپیما را به محلی فرستاد که نیرو‌های ایرانی از تغییرات حاصل از جابجایی نیرو‌های دشمن در آنجا خبر نداشتند. عکس‌هایی که به علت نبود تعادل و حرکت کنترل‌شده هواپیما از آن منطقه گرفته شد، اطلاعات جدید و ارزشمندی را به طراحان عملیات بیت‌المقدس در قرارگاه کربلا انتقال داد.

به‌ هر تقدیر تفاسیر عکس‌های هوایی و داده‌های جدید در قرارگاه کربلا موردبررسی قرار گرفت و دقیقاً مشخص شد که دشمن (لشکر ۳ زرهی) در بخشی از کرانه غربی رود کارون حضور ندارد. این منطقه همان‌جایی بود که در شب ۱۹ مهر ۱۳۵۹ قوای عراقی پل شناوری را جهت عبور از کارون (در حوالی مارد) نصب‌کرده بودند و در عملیات ثامن‌الائمه (ع) به عقب رانده شدند؛ لذا طرح‌ ریزی انجام و بر اساس آن می‌بایست پنج تا هفت پل روی کارون نصب شود تا رزمندگان را به ساحل غربی کارون برساند تا آنها بتوانند با اولین خاکریز‌ها و مواضع دشمن در امتداد جاده خرمشهر- اهواز در منطقه‌ای به عرض ۴۰ کیلومتر و عمق ۲۰ کیلومتر برساند. البته جهت بررسی بیشتر منطقه عملیات در روز‌های بعد از مورخ ۱۳۶۱/۰۱/۲۱ تا  ۱۳۶۱/۰۲/۰۸ انجام شد.

(دور روز پیش از شروع عملیات زمینی) هواپیمای «آر. اف. -۴ ئی» در چارچوب دستور رزمی «ناصر» چند نوبت از منطق جفیر، شلمچه و بصره از نحوه آرایش نیرو‌های دشمن عکس هوایی تهیه کردند و رزمندگان ایران با ضریب اطمینان بالایی مبادرت به نصب پل‌های شناور بر روی کارون جهت آغاز عملیات زمینی نمودند.

۲- انهدام پل شناور تدارکاتی و استراتژیکی

بر اساس مأموریتی که در عملیات بیت‌المقدس برای نیروی هوایی تعریف‌شده بود، کار شناسایی و عکس‌برداری هم مثل همیشه از وظایف این نیرو بود. در یکی از مأموریت‌های شناسایی بر فراز خرمشهر، در هنگام عکسبرداری با هواپیمای آر اف ۴ ، خلبان متوجه یک پل غوطه‌ور در آب که تقریباً یک متر زیرآب بود، می‌شود و به مسئولین نیروی هوایی اطلاع داده می‌شود. این پل شناور، مسیر تدارکاتی نیرو‌های عراقی در خرمشهر و امید اصلی آن‌ها برای جابجایی نیرو‌ها و تجهیزات کمکی محسوب می‌شد. با توجه به اهمیت حیاتی این پل، تصمیم بر انهدام آن گرفته شد.

در تاریخ ۱۷ اردیبهشت سال ۶۱ سرهنگ دوم خلبان محمود اسکندری و ستوان یکم خلبان اکبر زمانی پلی که توسط مزدوران عراقی روی اروندرود ساخته شده بود و برای پشتیبانی لشکر ۱۱ ارتش عراق در خرمشهر استفاده می‌شد، با یک حمله بسیار دقیق منهدم کردند و در نتیجه آن ده‌ها هزار نفر از نیرو‌های عراقی به اسارت رزمندگان ایرانی درآمدند.

به قول یک از فرماندهان عراقی، همه‌چیز داشت خوب پیش می‌رفت تا سر و کله آن فانتوم ایرانی پیدا شد. مرحوم سرتیپ خلبان محمود اسکندری از خلبانان سرشناس و زبده فانتوم در نیروی هوایی بود که حماسه‌های فراوانی را در کارنامه پرافتخار خدمتی خود به ثبت رسانده است.

۳- ترابری رزمندگان به منطقه عملیات

یکی از کار‌های بزرگ و ویژه نیروی هوایی در پشتیبانی هوایی از عملیات بیت‌­المقدس در شب ۶۱/۲/۱۹ اتفاق افتاد. نیروی هوایی با استفاده از هواپیما‌های بویینگ ۷۴۷ (جامبوجت) ظرف یک شب، شش هزار نفر از نیرو‌های رزمنده بسیجی را از مشهد به پایگاه امیدیه در استان خوزستان ترابری و جابجا نمود.

در عملیات بیت‌المقدس جمعاً چهار فروند هواپیمای اف-۴ خودی مورد اصابت دشمن قرار گرفت. حدود ۵۵ فروند هواپیما‌های دشمن توسط سیستم­‌های پدافند هوایی ایران ساقط شد.

از آنجایی که بی‌گمان پیروزی­‌های بزرگ، آفت‌های بزرگی نیز به دنبال دارد و امام خمینی (ره) به‌خوبی پیش‌بینی این افت‌ها را کرده بودند، فتح خرمشهر را هدیه خداوند دانستند تا نسل حاضر و نسل‌های آینده بدانند، فقط خداوند است که رهبر این پیروزی بزرگ بود.

رهبر کبیر و معمار انقلاب اسلامی حضرت امام (ره) فرمودند: «خرمشهر را خدا آزاد کرد» و «فتح خرمشهر، فتح خاک نیست بلکه به حقیقت فتح ارزش­‌های اسلامی می‌باشد».

به دنبال متلاشی شدن سازمان رزمی و کاهش توان نیرو‌های نظامی دشمن در عملیات بیت‌المقدس، رژیم بعثی صدام برای نجات خود مذبوحانه دست به تلاش­‌های سیاسی زد و به‌طور عجولانه درخواست تشکیل اجلاس شورای همکاری کشور‌های خلیج‌فارس را کرد و از کشور‌های عرب منطقه درخواست کمک کرد.

همچنین به دنبال تجاوز رژیم غاصب صهیونیستی به جنوب لبنان، صدام ادعا کرد که نیروهایش را از مناطق اشغالی ایران خارج می‌­کند و با اسرائیل مبارزه می­‌کند که این فقط جنبه تبلیغاتی داشت و عملی نشد. همچنین درخواست تشکیل اجلاس سران غیر متعهد‌ها در بغداد را در سر می­‌پروراند که ایران با یک عملیات هوایی با نام H-۳ با فرماندهی شهید عباس دوران آن را برهم زد.

در راه حصول به این اهداف و پیروزی‌­ها در عملیات بیت‌المقدس، شهدای گرانقدری همچون شهیدان خلبان جهانگیر انقطاع ، حسن طالب مهر و علی امجدیان تقدیم انقلاب اسلامی شد.

یاد و خاطره این شهیدان و سایر شهدای عملیات غرورآفرین بیت­‌المقدس و هشت سال دفاع مقدس را گرامی می‌داریم و امیدواریم که رهروان صدیق و شایسته­‌ای برای آنان باشیم.

انتهای پیام/ 118



منبع خبر

نقش نیروی هوایی ارتش در آزادسازی خرمشهر بیشتر بخوانید »