اسلحه سازی

گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس‌ـ رحیم محمدی؛ دوم آبان تا هشتم آبان (۲۴ اکتبر تا ۳۰ اکتبر) همه ساله به‌عنوان هفته جهانی «خلع سلاح» شناخته می‌شود؛ موضوعی که بر خلع سلاح کشور‌ها تأکید دارد و از دولتمردان و سیاستمداران می‌خواهد از تولید بسیار سلاح و انباشت آن‌ها خودداری کنند تا بلکه جهانی عاری از جنگ و خونریزی را شاهد باشیم.

به عبارت دیگر، خلع سلاح به معنای نابودی یا کاهش تولید تسلیحات در سطوح مختلف از ملی تا بین‌المللی با هدف استقرار صلح و امنیت بی‌ المللی است که سازمان ملل متحد بر آن تأکید دارد، است.

بر اساس سند اجلاس فوق‌العاده مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۷۸ میلادی درباره خلع سلاح و نیز قطعنامه ۱۲ دسامبر ۱۹۹۵ میلادی، تاریخ یادشده هفته «خلع سلاح» نام‌گذاری شده و از تمامی اعضا و نیز مراکز غیردولتی برای تحقق آن درخواست مشارکت شده است.

تأکید بر خلع سلاح و نام‌گذاری هفته‌ای با این عنوان از سوی سازمان ملل متحد هرچند اقدامی قابل توجه است، اما تاکنون عملکرد دولت‌های به اصطلاح قدرتمند نشانی از توجه به موضوع یادشده ندارد؛ به‌عنوان مثال برابر آن‌چه موسسه صلح استکهلم منتشر کرده است، از سهم جهانی صادرات تسلیحات عمده توسط ۱۰ صادرکننده بزرگ در سال‌های ۲۰۱۸ ـ ۲۰۲۲ میلادی، ایالات متحده آمریکا با ۴۰ درصد در جایگاه نخست قرار دارد و بعد از آن به ترتیب روسیه با ۱۶ درصد، فرانسه با ۱۱ درصد، چین با ۵/۲ درصد، آلمان با ۴/۲ درصد، ایتالیا با ۳/۸ درصد، انگلیس با ۳/۲ درصد، اسپانیا با ۲/۶ درصد، کره جنوبی با ۲/۴ درصد و رژیم صهیونیستی با ۲/۳ درصد قرار دارند و کشور‌های عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر نیز مجموعاً خرید ۳۰ درصد از تسلیحات آمریکایی را در این دوره به خود اختصاص داده‌اند.

پس این آمار بیانگر آن است که آنچه به‌عنوان خلع سلاح نامیده می‌شود، شعاری بیش نیست؛ چرا که کشور‌های دارای فناوری‌های بالای نظامی همواره در صدد فروش بیشترِ تولیدات کارخانه‌های اسلحه‌سازی خود هستند که در این میان کشور‌های ثروتمندی همچون کشور‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس به مشتریان دائمی تولیدات صنایع نظامی کشور‌هایی مانند آمریکا تبدیل می‌شوند.

انتهای پیام/ 231

گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس‌ـ رحیم محمدی؛ بعد از پایان جنگ خلیج فارس کشور‌های منطقه برای خرید سلاح و تجهیزات مورد نیاز خود به سوی شرکت‌های اسلحه‌سازی غربی سوق یافتند و با این شرکت‌ها قرارد‌هایی را برای خرید سلاح و تجهیزات نظامی منعقد کردند؛ بدین ترتیب شرکت‌های بزرگ اسلحه‌سازی در غرب سود‌های بسیار زیادی در پی انعقاد قرارداد با کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس به دست آوردند.

اما پس از فروکش کردن شرایط جنگی که در منطقه حاکم بود، شرکت‌های یادشده برای اینکه بازار سلاح خود را از دست ندهند و به دنبال آن، میزان فروش آن‌ها کاهش نیابد به ترفندی روی آوردند و آن ایران‌هراسی بود؛ به واسطه این ترفند، شرکت‌هایی اسلحه‌سازی عمدتاً غربی مجدداً اقدام به فروش سلاح به کشور‌های منطقه کردند، اما به تدریج تب خرید سلاح در منطقه کاهش یافت.

در چنین شرایطی بود که بار دیگر جنگی آغاز شد، اما این بار نه در منطقه غرب آسیا و خلیج فارس، بلکه در اروپا و میان روسیه و اوکراین؛ جنگی که در ابتدا باور‌ها بر این بود که در آن، روسیه به عنوان کشوری که از بزرگترین سازندگان و صادرکنندگان انواع سلاح و تجهیزات نظامی در دنیا محسوب می‌شود، می‌تواند به راحتی بر اوکراین غلبه کند و جنگ را خاتمه دهد.

ولی پشتیبانی همه‌جانبه کشور‌های غربی به پرچم‌داری آمریکا از اوکراین موجب شد که جنگ برخلاف آنچه تصور می‌شد به طول بیانجامد؛ البته این طولانی شدن جنگ برای طرف‌های غربی خالی از سود هم نبود؛ به عبارت دیگر بعد از پایان جنگ جهانی دوم، برای نخستین بار، جنگ اوکراین برای بسیاری از شرکت‌های آمریکایی که در زمینه تولید و صادرات سلاح فعال هستند، یک «فرصت مغتنم و بی‌نظیر» بوده است.

در این رابطه اندیشکده آمریکایی کوئینسی با انتشار گزارشی می‌نویسد: «تحولات اخیر در چهارچوب جنگ اوکراین، جدای از اینکه رنج و آسیب‌های فراوانی را برای مردم و افراد غیرنظامی ایجاد کرده، موجب افزایش قابل توجه هزینه‌کرد‌های نظامی آمریکا و اتحادیه اروپا نیز شده است.

در واقع جنگ اوکراین برای شرکت‌های آمریکایی یک موهبت تمام‌عیار است؛ زیرا شرکت «ریتون» می‌تواند حجم قابل توجهی از موشک‌انداز‌های ضد هوایی «استینگر» خود را به اوکراین ارسال کند و در عین حال، این شرکت در کنار «لاکهید مارتین» می‌تواند موشک‌های ضد تانک «جاولین» را در بحث صادرات به اوکراین افزایش داده و منافع مادی بیشتری را کسب کند».

پس با توجه به این گزارش، شاید بتوان گفت که جنگ بین اوکراین و روسیه اگرچه برای دو کشور درگیر جنگ، ویرانی و خرابی‌های بسیار همراه با تلفات زیاد انسانی داشته، اما برای شرکت‌های اسلحه‌سازی آمریکا سرشار از سود بوده است.

انتهای پیام/ 231