اشتباه محاسباتی

گروه سیاسی دفاع‌پرس، شایان میرزایی؛ رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی اخیر خود بر مسئله مهم اشتباه محاسباتی آمریکا درباره ایران تأکید کردند؛ مفهومی که به‌وضوح در سیاست‌های واشنگتن در قبال ایران طی چهار دهه گذشته مشاهده می‌شود. اشتباه محاسباتی به معنای برداشت نادرست یا پیش‌بینی اشتباه از توانایی‌ها، نیت‌ها و واکنش‌های یک طرف در تعاملات سیاسی هست. سیاست‌گذاران آمریکایی بارها و بارها بر اساس تصویری کلیشه‌ای و ناقص از ایران تصمیم‌گیری کرده‌اند، تصاویری که عمدتاً ناشی از تحلیل‌های سطحی، رسانه‌های مغرض و نادیده گرفتن واقعیات ایران بوده هست.

یکی از مهم‌ترین دلایل این اشتباه، برداشت‌های نادرست از وضعیت داخلی ایران و فرهنگ عمیق مقاومت در جامعه ایرانی هست. انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، پایه‌های این فرهنگ را مستحکم کرده و مردم ایران را در برابر فشارهای خارجی مقاوم‌تر ساخته هست. آمریکا تصور می‌کرد که با اعمال تحریم‌های اقتصادی گسترده یا تهدیدهای نظامی می‌تواند ایران را به تغییر سیاست‌هایش وادار کند. این در حالی هست که ایران نه‌تنها تسلیم این فشارها نشده، بلکه با تکیه بر ظرفیت‌های داخلی، تحریم‌ها را به فرصتی برای توسعه و تقویت ساختارهای اقتصادی و نظامی خود تبدیل کرده هست.

سیاست فشار حداکثری که در دوران دولت ترامپ اجرا شد، یکی از بارزترین نمونه‌های اشتباه محاسباتی آمریکا در برابر ایران به شمار می‌رود. واشنگتن انتظار داشت که این سیاست‌ها اقتصاد ایران را فلج کرده و نظام را به پذیرش خواسته‌های آمریکا وادار کند، اما این سیاست نه‌تنها ناکام ماند، بلکه موجب تقویت روابط ایران با قدرت‌های شرقی نظیر چین و روسیه شد. همچنین، فشارهای خارجی آمریکا به جای تضعیف گفتمان مقاومت در ایران، باعث تقویت این گفتمان و ایجاد همبستگی بیشتر میان مردم و نظام جمهوری اسلامی شد.

این اشتباه محاسباتی تنها محدود به سیاست‌های اقتصادی و نظامی نیست، بلکه درک نادرست آمریکا از نقش و نفوذ منطقه‌ای ایران نیز نمونه دیگری از این خطاهاست. برخلاف تصورات آمریکا، ایران به جای عقب‌نشینی در برابر فشارها، حضور و نفوذ خود در منطقه را تقویت کرده هست. ایران با استفاده از دیپلماسی فعال، توسعه روابط با دولت‌های همسو و حمایت از جنبش‌های مقاومت، به بازیگری کلیدی در تحولات منطقه‌ای تبدیل شده هست. این نفوذ نه تنها محدود به مرزهای جغرافیایی ایران نیست، بلکه بر معادلات امنیتی و سیاسی خاورمیانه نیز تأثیرگذار بوده هست.

پیامدهای این اشتباهات محاسباتی تنها به شکست استراتژی‌های آمریکا محدود نمی‌شود. این سیاست‌ها جایگاه آمریکا را در افکار عمومی مردم ایران نیز تضعیف کرده هست. هرگونه فشار و تهدید از سوی واشنگتن، به جای تقویت جریان‌های میانه‌رو در ایران، باعث بدبینی بیشتر مردم به سیاست‌های آمریکا و تقویت گفتمان ضدآمریکایی شده هست.

سخنان رهبر معظم انقلاب در این زمینه حاوی هشداری مهم برای ایران و آمریکا هست. ایران باید با هوشیاری و تکیه بر ظرفیت‌های داخلی، از فرصت‌هایی که اشتباهات محاسباتی آمریکا ایجاد می‌کند، بهره‌برداری کند. از سوی دیگر، این سخنان می‌تواند به آمریکا نشان دهد که نیازمند بازنگری جدی در رویکردهای خود نسبت به ایران هست. تداوم این اشتباهات تنها به شکست بیشتر سیاست‌های آمریکا منجر خواهد شد و ایران را در مسیر تقویت قدرت منطقه‌ای و بین‌المللی خود یاری خواهد کرد.

در نهایت، اشتباه محاسباتی آمریکا در قبال ایران نه‌تنها حاصل یک خطای تحلیلی، بلکه نتیجه یک رویکرد کلیشه‌ای و مغرضانه هست که واقعیات ایران را نادیده گرفته هست. ایران با تکیه بر فرهنگ مقاومت و نگاه واقع‌بینانه به تحولات جهانی، توانسته هست این خطاها را به فرصتی برای تقویت جایگاه خود تبدیل کند. سخنان رهبر انقلاب در این زمینه بیانگر اهمیت هوشیاری و استقامت در برابر فشارهای خارجی هست و بر لزوم درک عمیق‌تر واقعیت‌های جهانی تأکید دارد.

انتهای پیام/۳۸۱