اطاله دادرسی

متأسفانه برخی کارشناسی‌ها «شفاف»، «دقیق» و «امانت‌دارانه» نیستند

کشور‌های اسلامی و حقوقدانان باید اقدامات مؤثری برای متوقف کردن جنایات صهیونیست‌ها ترتیب دهند


به گزارش مجاهدت از گروه اجتماعی دفاع‌پرس، حجت‌الاسلام والمسلمین «غلامحسین محسنی اژه‌ای» رئیس دستگاه قضا امروز (دوشنبه) طی سخنانی در نشست شورای عالی قوه قضاییه، ضمن تبریک ولادت باسعادت حضرت امام حسن عسکری (ع) و همچنین اشاره به در پیش بودن وفات حضرت معصومه (س)، اظهار داشت: ضروری است هر چه بیشتر از نعمت وجودی حضرات معصومین (سلام الله‌علیهم‌اجمعین) و اولاد و اَحفاد مطهر آن‌ها بهره‌مند گردیم.

حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای در ادامه با اشاره به استمرار جنایات سبعانه‌ی صهیونیست‌ها علیه مردم غزه و سکوت مجامع بین‌المللی در قبال این جنایات، گفت: جنایات ضدبشری و هولناک رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه با حمایت همه‌جانبه آمریکا و برخی کشور‌های غربی همچنان ادامه دارد و با کمال تأسف شاهد هستیم که سازمان‌های به اصطلاح بین‌المللی اقدام مؤثری را برای توقف جنایات صهیونیست‌های غاصب ترتیب نمی‌دهند که این امر مؤید ناکارآمدی این سازمان‌ها و نفوذ کشور‌های سلطه‌گر در آن‌ها است.

رئیس دستگاه قضا با اشاره به صحنه‌های تکان‌دهنده جنایات صهیونیست‌ها در غزه علیه مردم عادی و غیرنظامیان و بمباران و تخریب بیمارستان‌ها، مدارس، مساجد و کلیساها، گفت: همه کشور‌های اسلامی و حقوقدانان و مقامات قضایی این کشور‌ها باید اقدامات مؤثر و عاجلی را در وهله نخست برای متوقف کردن جنایات صهیونیست‌ها ترتیب دهند و در مراحل بعدی تدابیری اتخاذ کنند که این قبیل جنایات تکرار نشود و عاملین و مسببین آن نیز در همین دنیا به جزای خود برسند و تاوان ددمنشی خود را پس دهند؛ همچنین ضروری است در مجامع و سازمان‌های بین‌المللی نیز در جهت تمهید اقدامات علیه صهیونیست‌ها و حامیان آن‌ها حضوری فعال‌تری به هم رساند و اقداماتی را برای بازنگری در رویه این سازمان‌ها که چشمان خود را به جنایات صهیوینست‌ها می‌بندند، اتخاذ کرد.

وی با اشاره به ضرورت حمایت از همه مظلومین و محرومین، گفت: باید در راستای کمک و مساعدت به زلزله‌زدگان افغانستانی نیز تا هر اندازه که می‌توانیم، تلاش و جهد داشته باشیم؛ نباید آن‌ها را نیز فراموش کنیم؛ این همسایگانِ زلزله‌زده ما امروز در مضیقه و تنگنا هستند و ضروری است به یاری آن‌ها بشتابیم.

رئیس قوه قضاییه در ادامه نشست امروز با اشاره به اول آبان روز کارشناس، ارجاع امور به فرد متخصص و کارشناس را یک امر عقلایی دانست که از ناحیه دین نیز مهر تأیید خورده است و در همین راستا به آسیب‌شناسی تخصصی برخی رویه‌ها و فرآیند‌های موجود در ارجاع پرونده‌های قضایی به کارشناسی پرداخت.

«جلوگیری از اطاله دادرسی»، «تسریع در کارشناسی پرونده‌ها»، «عدالت در نظام ارجاع» و «شفافیت و نظارت‌پذیر شدن فرآیند کارشناسی‌ها» از جمله تاکیدات رئیس قوه قضاییه درخصوص مقوله کارشناسی پرونده‌های قضایی بود.

قاضی‌القضات در همین راستا گفت: امروز متأسفانه برخی کارشناسی‌ها «شفاف»، «دقیق» و «امانت‌دارانه» نیستند و این امر مشکلاتی را برای مردم و دادگستری ایجاد می‌کند و سبب تأخیر در رسیدگی‌ها می‌شود؛ لذا چنانچه یک کارشناسی از دقت و شفافیت و امانت‌داری برخوردار نبود، باید کارشناس مربوطه را مورد بازخواست و مؤاخذه قرار داد.

وی یکی دیگر از مشکلات در حوزه کارشناسی‌های قضایی را ارجاع به فرد غیرمتخصص یا دارای تخصص کم دانست و گفت: پرونده‌های قضایی با عنایت به مفاد و مندرجاتی که دارند باید به کارشناسان همان حوزه‌ی مرتبط ارجاع شوند؛ اینکه پرونده‌ای با یک مضمون و محتوای مشخص به فردی غیرمتخصص برای کارشناسی ارجاع شود، سبب تأخیر در رسیدگی و هزینه‌زایی برای مردم و دادگستری می‌گردد.

رئیس دستگاه قضا بر ضرورت تعیین زمان برای وصول نظریات کارشناسی نیز تاکید کرد و گفت: قضات ما نوعاً برای وصول نظریات کارشناسی، زمان تعیین نمی‌کنند حال آنکه باید این کار صورت گیرد و چنانچه یک کارشناس از ایفاد و ارائه نظریه کارشناسی در مهلت تعیین شده، استنکاف کرد باید از او دلیل خواسته شود؛ ضروری است این حس مسئولیت در کارشناسان ایجاد شود که در موعد مقرر، نظریه کارشناسی خود را ارائه کنند تا از هرگونه تأخیر در رسیدگی‌ها و ایجاد زحمت برای مردم و مراجعان به دادگستری‌ها جلوگیری شود.

حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای در ادامه به تبیین و تشریح مقوله‌ی مهمِ توزیع عادلانه ارجاع به کارشناسان پرداخت و گفت: موضوع توزیع عادلانه ارجاع به کارشناسان از جمله موضوعات بسیار حائز اهمیت است؛ چنانچه این مهم تحقق یابد، هم مجموعه کارشناسان و هم قوه قضاییه منتفع خواهند شد و اگر توزیع عادلانه ارجاع کارشناسی محقق نگردد، علاوه بر آنکه از دقت در کارشناسی‌ها کاسته می‌شود، شائبه‌هایی نیز ایجاد می‌گردد و خدای‌ناکرده مفسده‌هایی به وقوع می‌پیوندد؛ در غیر از دادگستری‌ها نیز باید بگویم که شنیده‌ها حاکی از آن است که برخی دستگاه‌های اجرایی و بانک‌ها دارای ۲ الی ۳ کارشناس مشخص و معین هستند و موضوعات و پروند‌های خود را تماماً به این کارشناسانِ محدود ارجاع می‌دهند؛ امری که می‌تواند شائبه‌برانگیز و فسادزا باشد!

وی با اشاره به ضرورت ضابطه‌مند بودن تعرفه‌های کارشناسی، اظهار داشت: شورای‌عالی کارشناسان رسمی دادگستری باید در جهت ضابطه‌مند کردن تعرفه‌های کارشناسی اقدامات مقتضی را ترتیب دهد؛ بعضاً مردم گلایه‌مند هستند که علاوه بر هزینه‌های کارشناسی، موارد دیگری نیز از جمله هزینه رفت‌وآمد کارشناسان به آن‌ها تحمیل می‌شود؛ از سویی دیگر باید اصلاح تعرفه دستمزد کارشناسان رسمی دادگستری در زمان مشخصی که قانون مقرر داشته صورت گیرد و به گونه‌ای نباشد که چند سال این تعرفه تغییر نکند و سپس بعد از چند سال با افزایش زیاد همراه باشد؛ البته تعرفه جدید کارشناسی دادگستری از سوی مرجع مربوطه به دستگاه قضایی برای تصویب و ابلاغ ارجاع شده است که من به بخش ذی‌صلاح در قوه قضاییه دستور داده‌ام به گونه‌ای تمهید کنند که ما در همین یوم جاری که مصادف با روز کارشناس است اقدام به ابلاغ تعرفه جدید کارشناسی دادگستری کنیم.

رئیس قوه قضاییه در ادامه به کانون‌های کارشناسان رسمی دادگستری توصیه کرد که مقوله نظارت و آموزش‌های مبتنی بر تجهیزات هوشمند و فناورانه را در دستور کار خود قرار دهند تا نظم و انسجام کارشناسی‌های پرونده‌های قضایی هر چه بیشتر تقویت گردد.

قاضی‌القضات همچنین به کلیه قضات دستور داد تا در مفاد گزارش‌های ارجاعی کارشناسی نهایت دقت و امعان‌نظر را داشته باشند چرا که بعضاً نظریات کارشناسی، درست و صحیح هستند، اما عدم دقت قاضی و برداشت ناصواب او سبب نقض حکم صادره در مرجع بالاتر می‌گردد و همین امر اطاله دادرسی را در پی دارد.

رئیس دستگاه قضا در ادامه به مقامات ذی‌صلاح قضایی دستور داد تا به گونه‌ای اتخاذ تدبیر و تمهید کنند که ورود و خروج کارشناسان رسمی دادگستری به مراجع و مراکز قضایی تسهیل گردد و محدودیت‌های نامتعارفی برای آن‌ها وجود نداشته باشد.

حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای در ادامه نشست امروز، از نیرو‌های فراجا و مقامات قضایی استان البرز که با انجام اقدامات مجدانه و شبانه‌روزی عوامل قتلِ کارگردان مشهور سینما و همسرش را شناسایی و دستگیر کردند قدردانی به عمل آورد و گفت: در اینگونه موارد به سبب گمانه‌زنی‌ها، غرض‌ورزی‌ها و اخبار کذبی که انتشار می‌یابد، چنانچه در شناسایی‌ها و دستگیری‌ها تأخیر ایجاد شود، بر حجم بی‌اخلاقی‌ها و دروغ‌پردازی‌ها افزوده می‌گردد، اما وقتی به سرعت عوامل یک قتل شناسایی و دستگیر می‌شوند، جلوی خیلی از اقدامات گرفته می‌شود؛ موردی که در قضیه فوق‌الذکر شاهد آن بودیم.

رئیس قوه قضاییه در ادامه نشست امروز مجدداً و موکداً بر اهمیت مقوله‌ی مبارزه با فساد و مفسد تاکید کرد و گفت: مقامات قضایی ذیربط از جمله مسئولان سازمان بازرسی و دادستان‌های سراسر کشور باید مقوله‌ی مبارزه‌ی مجدانه با فساد را در زمره اولویت‌های کاری خود قرار دهند؛ مبارزه با فساد امری است تعطیل‌ناپذیر و دائمی و ما نیز علاه بر قاطعیت در مبارزه با فساد، باید عالمانه و دقیق به این قضیه بپردازیم.

رئیس دستگاه قضا در ادامه نشست امروز به رئیس دیوان عالی کشور دستور داد تا نسبت به آسیب‌شناسی آن دسته از احکام و آرای صادره از محاکم بدوی و تجدیدنظر که در دیوان عالی کشور نقض می‌شوند و همچنین خودِ آرای صادره از دیوان، اهتمام ویژه داشته باشد و چنانچه لازم است در این حوزه مبادرت به اتخاذ و صدور تذکرات و تنبیهات و آموزش‌ها و تشویقات مقتضی نماید.

وی بیان داشت: اینکه در دادسرا کیفرخواست صادر شود و در دادگاه بدوی، موضوع به اثبات نرسد؛ یا در دادگاه بدوی حکمی صادر شود، اما در دادگاه تجدیدنظر یا دیوان عالی، موضوع به اثبات نرسد، نشان می‌دهد که بالاخره در جایی اشکال وجود دارد؛ البته ممکن است بخشی از این موارد طبیعی باشد؛ علی‌ایحال باید کار در تمام مراحل و مراجع قضایی از استحکام و اتقان برخوردار باشد.

قاضی‌القضات بیان داشت: هر مقدار مرجع قضایی بالاتر باشد، اثر کار او نیز بیشتر و مشهودتر است لذا باید حکم و رأی آن نیز از اتقان و استواری بیشتری برخوردار باشد؛ بر همین اساس، آرای خودِ دیوان عالی باید متقن‌تر و محکم‌تر باشد و به گونه‌ای نباشد که از خودِ آرای دیوان درخواست اعاده دادرسی و اعمال ماده ۴۷۷ صورت گیرد و یا آرای دیوان به لحاظ شکلی و ماهوی مورد ایراد حقوقدانان قرار گیرد؛ لهذا رئیس دیوان عالی کشور به این قبیل موارد اهتمام ویژه داشته باشد.

انتهای پیام/ 241

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

کشور‌های اسلامی و حقوقدانان باید اقدامات مؤثری برای متوقف کردن جنایات صهیونیست‌ها ترتیب دهند بیشتر بخوانید »

ارتباط اینترنتی با ۲۰۰ قاضی از سراسر کشور/ قضات باید به روز و به لحظه، از آرای وحدت رویه مطلع باشند

ارتباط اینترنتی با ۲۰۰ قاضی از سراسر کشور/ قضات باید به روز و به لحظه، از آرای وحدت رویه مطلع باشند


به گزارش مجاهدت از گروه اجتماعی دفاع‌پرس، اولین نشست سلسله جلسات آموزشی نقد و تحلیل آرای مراجع قضائی توسط قضات دیوان عالی کشور با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سید احمد مرتضوی مقدم رئیس دیوان عالی کشور برگزار شد.

رئیس دیوان عالی کشور در این نشست ضمن تسلیت به مناسبت ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علی‌ها اظهار داشت: با ابتکار برگزاری این جلسات، قضات در سراسر کشور با رویه‌ها و تصمیمات دیوان عالی کشور به صورت کامل آشنا می‌شوند و امیدواریم این روند تداوم داشته باشد.

حجت الاسلام مرتضوی مقدم در ادامه فلسفه وجودی برگزاری این جلسات را جلوگیری از اطاله دادرسی، ارتقای سطح علمی قضات، اتقان آرای قضائی و جلوگیری از صدور آرای متناقض عنوان کرد.

باید تدبیری اندیشید که احکام دادگاه‌ها در همان مراحل بدوی از اتقان قابل قبولی برخوردار باشد

رئیس دیوان عالی کشور افزود: در تشکیلات قضائی با اطاله دادرسی و نقض بسیاری از آرای در مرحله تجدیدنظر و دیوان عالی کشور مواجهیم، باید تدبیری اندیشید که احکام دادگاه‎‌ها در همان مراحل بدوی از اتقان قابل قبولی برخوردار باشد.

حجت‌الاسلام مرتضوی مقدم همچنین ایجاد رویه قضائی بین قضات و مراجع قضائی را از دیگر اهداف برگزاری این نشست عنوان و تصریح کرد: باید رویه واحدی در موضوعات مختلف قضائی در پیش گرفته شود تا ضمن پرهیز از تشتت و اعمال سلیقه‌های مختلف در صدور رأی، آرای صادره از اتقان کافی برخوردار باشد.

قضات باید به روز و به لحظه، از آرای وحدت رویه مطلع باشند

رئیس دیوان عالی کشور ادامه داد: در سطح کشور با آرایی مواجهیم که متناقض است و این معضل باید از تشکیلات قضائی حذف شود، قضات باید به روز و به لحظه از آرای وحدت رویه مطلع باشند.

حجت‌الاسلام مرتضوی مقدم با تاکید مضاعف بر اهمیت برگزاری نشست نقد و تحلیل آرای در ارتقای سطح علمی قضات تصریح کرد: انتقال تجربیات و آشنایی با نظرات قضات و اساتید دیوان عالی کشور نقش مهمی در ارتقای سطح علمی قضاتی دارد که تازه به دستگاه قضائی وارد شده‌اند و یا سابقه قضائی کمتری دارند.

رئیس دیوان عالی کشور در پایان اظهار امیدواری کرد با انتقال و تشریح رویه‌های قضائی و آرای وحدت رویه برای قضات سراسر کشور، تحول واقعی که سند تحول درصدد اجرای آن است به خوبی محقق شود.

اعلام آمادگی ۲۰ نفر از قضات برجسته دیوان عالی کشور در بحث آموزش و انتقال تجربیات / ۵۰۰ فقره رویه قضائی معتبر داریم

صدقی معاون نظارت دیوان عالی کشور در این جلسه ضمن قدردانی از پشتیبانی و حمایت رئیس دیوان عالی کشور در برگزاری نشست‌های علمی اظهار کرد: در بازرسی از مراجع قضائی در استان‌ها به این نتیجه رسیدیم که قضات ما از رویه‌های قضائی به نحو شایسته آگاهی ندارند و یا این رویه‌ها در مواردی مبهم و مجمل است، لذا سال گذشته برنامه‌ای با دوازده بند تدوین و به تصویب رسید که یکی از این برنامه‌ها نشست مشترک بین قضات دیوان عالی کشور و دادگاه‌های سراسر کشور بود.

وی با بیان اینکه ۲۰ نفر از قضات برجسته دیوان عالی کشور در بحث آموزش و انتقال تجربیات اعلام آمادگی کردند، افزود: ۱۰۰ موضوع قضائی در بحث آموزش انتخاب شده است و معاونت منابع انسانی و مرکز آموزش با روی خوش از این قضیه استقبال کرده و یاری رسان ما بوده است، انتظار می‌رود رؤسا و مسئولین دادگستری‌ها نیز بستر لازم را برای شرکت قضات در این جلسات آموزشی فراهم کنند.

معاون نظارت دیوان عالی کشور در ادامه گفت: در طول تاریخ دیوان عالی کشور ۵۰۰ فقره رویه قضائی معتبر داریم که هر کدام از آن‌ها به اندازه یک کتاب و رساله دکتری ارزشمند است و نیاز است این رویه‌ها به قضاتی که تازه وارد دستگاه قضائی می‌شوند آموزش داده شود.

وی تصریح کرد: تمام آرای وحدت رویه به صورت سالانه به چاپ می‌رسد و این آرای برای قضات ما در دسترس خواهد بود.

صدقی با اشاره به اهمیت تحلیل آرای وحدت رویه خاطرنشان کرد: تحلیل آرای وحدت رویه و آسیب شناسی از طریق سازماندهی و نهادینه کردن ارتباط مستمر و تخصصی با قضات سراسر کشور، از نقض مکرر آرای پیشگیری می‌کند و این امر رضایت مندی مردم و عدالت قضائی را به همراه دارد.

معاون نظارت دیوان عالی کشور با تاکید بر اینکه صرف صدور رأی وحدت رویه موجب وحدت رویه نمی‌شود تصریح کرد: باید آرای وحدت رویه تحلیل و به قضات آموزش داده شود و در این زمینه، قضات ما با آغوش باز پاسخگوی سوالات همکاران قضائی خواهند بود.

در اولین جلسه آموزشی نقد و تحلیل آرا مراجع قضائی، موضوع اختلاف در صلاحیت بین دادگاه‌های حقوقی در امور مدنی با حضور قضات دیوان عالی کشور و بیش از ۲۰۰ قاضی که به صورت برخط و از طریق ویدئوکنفرانس در جلسه حضور داشتند، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

انتهای پیام/ 241

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

ارتباط اینترنتی با ۲۰۰ قاضی از سراسر کشور/ قضات باید به روز و به لحظه، از آرای وحدت رویه مطلع باشند بیشتر بخوانید »

برخی از نارسایی‌های دادرسی ناشی از عملکرد وکلا و کارشناسان است

برخی از نارسایی‌های دادرسی ناشی از عملکرد وکلا و کارشناسان است


به گزارش مجاهدت از گروه اجتماعی دفاع‌پرس، علی القاصی رئیس کل دادگستری استان تهران با حضور در مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه با حسن عبدلیان‌پور، رئیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه دیدار و گفت‌وگو کرد.

القاصی در ابتدای سخنان خود مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه را مجموعه‌ای عظیم، موثر، توانمند و کارآمد در دستگاه قضایی و در جهت خدمت به مردم و آحاد جامعه توصیف نمود و در عین حال نقش مهم و موثر وکیل و کارشناس را در «فرایند دادرسی»، «احقاق حق»، «اجرای عدالت» و «صدور حکم عادلانه» غیرقابل انکار ارزیابی کرد.

شکل‌گیری دادرسی «عادلانه» و «منصفانه» منوط به حضور وکلای خردمند است

رئیس کل دادگستری استان تهران شکل‌گیری دادرسی «عادلانه» و «منصفانه» را منوط به حضور وکلای خردمند، اهل دانش و آگاه نسبت به موازین حقوقی و قضایی در فرایندهای دادرسی دانست و اظهار کرد: حضور وکیل در فرایند دادرسی از منظر قانون‌گذار ‌چنان دارای اهمیت و موثر است که قضات در جایی که حضور وکیل لازم است، حق برگزاری جلسه دادرسی را بدون حضور وکیل ندارند و اگر دادرسی مورد نظر، بدون حضور وکیل برگزار شود، فاقد اعتبار و آثار حقوقی است و ضمانت اجرای مهمی در حد انفصال از خدمت برای این امر در نظر گرفته شده‌است که بیان‌گر نقش و اهمیت وکیل در فرایند دادرسی و آثاری است که از حضور وکیل در مراحل رسیدگی و احقاق حق به‌وجود می‌آید.

نقش وکیل در «تشخیص صحیح حق از باطل» و «اعمال صحیح قوانین و موازین قضایی»

وی با توصیف اهمیت نقش یاری‌دهنده وکیل به قاضی در «تشخیص صحیح حق از باطل» و در «اعمال صحیح قوانین و موازین قضایی» گفت: نقش اصلی و بنیادین وکلا، دفاع از حق و قانون است.

القاصی حضور کارشناس و وکیل را به‌دلیل پیچیدگی‌های امروزه دعاوی ضروری و غیرقابل انکار دانست و گفت: با توجه به پیچیدگی‌های موجود در دعاوی و امورات شهروندان، اخذ نظر کارشناس و حضور فردی امین به‌عنوان وکیل در فرایند رسیدگی ضروری و غیرقابل انکار است و می‌تواند یک دادرسی را با کم‌ترین اشتباه و انحراف رقم زند و در نهایت منتهی به فصل خصومت و احقاق حق شود.

در مقام احقاق حق، وکیل هم شان قاضی محسوب می‌شود

رئیس کل دادگستری استان تهران توجه ویژه به شان و جایگاه وکلا را مورد تاکید قرار داد و در عین حال اظهار کرد: اهمیت این امر تا جایی است که قانون‌گذار همان شئوناتی را که در مقام احقاق حق و رسیدگی برای قاضی تعیین کرده، برای وکیل نیز قرار داده است. به‌عبارت دیگر؛ در مقام احقاق حق، وکیل هم شان قاضی محسوب می‌شود.

وی با بیان اینکه هدف قاضی و وکیل مشترک است و آن هدف چیزی جز احقاق حق نیست، عنوان کرد: قاضی در مقام رسیدگی، به‌دنبال این است که با بررسی همه‎جانبه در محتویات پرونده، اسناد و ادله، حق را از باطل تشخیص دهد و سره را از ناسره جدا کند و در نهایت اقدام به صدور رای کند. در این مسیر، وکیل در مقابل قاضی نیست؛ بلکه در کنار قاضی قرار دارد و قصد دارد با ارائه مشورت درست و صحیح به قاضی کمک و از حق دفاع کند تا در نهایت آن‌چه که بروز و ظهور پیدا می‌کند، یک دادرسی «منصفانه»، «عادلانه» و «برمدار حق» باشد.

القاصی اهمیت کار کارشناسان در امر تحقق دادرسی عادلانه را مورد تاکید قرار داد و گفت: حضور کارشناس متخصص در هر حوزه می‌تواند در تشخیص صحیح به قاضی کمک کند؛ چرا که قاضی در مقام تصمیم‌گیری و رسیدگی قضایی بدون اخذ نظر خبره، اهل فن و متخصص در آن حوزه اساسا نمی‌تواند بر مدار عدل تصمیم‌گیری و صدور رای کند؛ لذا رجوع به اهل فن و صاحب علم و تجربه در موضوعات پیچیده و مهم در فرایند دادرسی امری ضروری و غیرقابل اجتناب است.

حضور وکیل و کارشناس در فرایند دادرسی جهت فصل خصومت و تصمیم‌گیری بر مدار عدل و انصاف است

رئیس کل دادگستری استان تهران امکان «تصمیم‌گیری دقیق»، «احراز واقعیت» و «تشخیص موضوع به نحو صحیح» برای قضات را در گروء حضور کارشناس خبره و صاحب علم و تجربه در فرایند دادرسی دانست و اظهار کرد: حضور وکیل و کارشناس در فرایند دادرسی جهت فصل خصومت و تصمیم‌گیری بر مدار عدل و انصاف است.

وی تصریح کرد: ممکن است این‌گونه تصور شود که چون قضات اقدام به صدور رای می‌کنند، در نتیجه تمام فرایند دادرسی متاثر از قضات است؛ اما باید توجه داشت اگرچه قاضی در تمامی مراحل دادرسی حضور دارد اما آن‌چه «علم قاضی» را به‌وجود می‌آورد و آن‌چه که منتج به صدور حکم، رای و تصمیم نهایی توسط قاضی می شود، حاصل تخصص، دانش و مجموعه اقداماتی است که از سوی اشخاص دخیل در فرایند دادرسی صورت می‌گیرد که از جمله این اشخاص، وکلا و کارشناسان محسوب می‌شوند.

القاصی لازمه قضاوت «صحیح» و بر مدار «عدالت» را برخورداری تمامی اجزا و فرایندهای دخیل در صدور رای از شناخت و سلامت کامل و ظرفیت همه‌جانبه ذکر کرد و در عین حال گفت: متاسفانه امروزه به‌دلیل حجم فزاینده پرونده‌های قضایی، ناچارا تعداد زیادی از پرونده‌های قضایی در طول روز و ماه به قضات ارجاع می‌شود؛ آن‌چه که می‌تواند در این مسیر یاری‌گر قضات باشد و فرایند رسیدگی را تسریع کند، نقش‌آفرینی صحیح مجموعه بازیگرانی است که در عرصه دادرسی صاحب نقش هستند.

برخی از نارسایی‌ها و چالش‌ها در فرایند دادرسی ناشی از عملکرد وکلا و کارشناسان است

رئیس کل دادگستری استان تهران در ادامه بر نقش مثبت و قابل توجه وکلا و کارشناسان در اجرای عدالت تاکید کرد و در عین حال بروز برخی از نارسایی‌ها و چالش‌ها در فرایند دادرسی را ناشی از عملکرد وکلا و کارشناسان دانست و گفت: امروزه در بسیاری از پرونده‌های قضایی مشاهده می‌شود که بعضا دادرسی‌ها با موانعی مواجه است، رسیدگی‌ها با کندی صورت می‌گیرد، احکام صادره بعضا مورد خدشه و یا نقض قرار می‌گیرد و در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات قضایی اطاله دادرسی بروز پیدا می‌کند. آسیب‌شناسی در این امر حکایت از آن دارد که بخشی از نارسایی‌ها، موانع و مشکلات موجود در مسیر دادرسی به عملکرد کارشناسان و وکلا بازمی‌گردد.

وی نقش هیات مدیره‌ها در اصلاح عملکرد وکلا و کارشناسان و همچنین نظارت بر نحوه فعالیت آن‌ها را مورد اشاره قرار داد و گفت: مدیریت صحیح، نظام‌مند، هدفمند و هوشمند، در صیانت و حفظ مجموعه و کارکرد مثبت آن در جلب اعتماد عمومی تاثیرگذار است.

سرمایه اصلی نهاد وکالت و کارشناسی اطمینان و اعتماد به صحت عمل و تشخیص وکلا و کارشناسان است

القاصی سرمایه اصلی نهاد وکالت و کارشناسی را اطمینان و اعتماد به صحت عمل و تشخیص وکلا و کارشناسان ذکر کرد و گفت: اگر به هر دلیلی این اعتماد مخدوش شود و یا کاهش پیدا کند، در مقام عمل و در فرایندهای دادرسی مشکلات و چالش‌های اساسی بروز پیدا خواهد کرد.

رئیس کل دادگستری استان تهران «مسئولیت‌پذیری» و «پاسخ‌گو بودن» نسبت به کارکردها و اقدامات را لازمه فعالیت در نهاد وکالت و کارشناسی دانست و گفت: عملکردها باید به‌نحوی باشد که نه تنها حیثیت، آبرو و اعتبار نهاد وکالت و کارشناسی حفظ شود، بلکه سبب اعتلا و ارتقاء جایگاه این دو نهاد گردد.

ضرورت رجوع به دیدگاه مردم نسبت به نهاد وکالت و کارشناسی

وی در ادامه ضرورت توجه به دیدگاه و نگرش مردم نسبت به نهاد وکالت و کارشناسی را به‌عنوان شاخصی برای ارزیابی صحت عمل این دو نهاد ارزیابی کرد و گفت: متاسفانه در برخی از موارد این‌گونه تلقی می‌شود که اگر یک وکیل و یا کارشناس دارای ارتباطات و روابط بیشتری باشد، در پیش‌برد امورات موثرتر عمل می‌کند؛ این در حالی است که آنچه باید مبنا، شاخص و معیار قضاوت عمومی و مردم قرار گیرد، باید میزان علم، تجربه و تبحر آن فرد باشد و آنچه که می‌تواند این نگرش و دیدگاه را دست‌خوش تغییر کند، «حسن عملکرد» و مقوله «نظارت» است.

القاصی در بخش دیگری از سخنان خود ظرفیت‌ها و امتیازات مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه را مورد اشاره قرار داد و اظهار کرد: اشخاصی که در این مرکز به‌عنوان وکیل، کارشناس و مشاور جذب می‌شوند و فعالیت می‌کنند، غالبا واجد همه صلاحیت‌های عمومی و اختصاصی هستند و در میدان عمل نیز بیشتر بر کارکرد این افراد اعمال نظارت می‌شود.

لزوم توجه به مقوله «صیانت و نظارت» در نهاد وکالت و کارشناسی

رئیس کل دادگستری استان تهران با تاکید بر لزوم توجه به مقوله «صیانت و نظارت» در نهاد وکالت و کارشناسی عنوان کرد: این امر علاوه بر اینکه می‌تواند در جهت ارتقاء سلامت مجموعه اثرگذار باشد، می‌تواند سبب اعتمادزایی جامعه نیز شود؛ چرا که عملکرد یک وکیل و کارشناس قطعا به پای نهاد وکالت و نهاد کارشناسی نوشته خواهد شد.

مهم‌ترین آسیب موجود در قوه قضاییه، معضل اطاله دادرسی است

وی در بخش دیگری از سخنان خود نقش مهم و اثرگذار کارشناسان در کسب «رضایت‌‌مندی جامعه»، «کاهش اطاله دادرسی» و «تسریع در فرایندهای قضایی» را مورد اشاره قرار داد و اظهار کرد: مهم‌ترین آسیب موجود در قوه قضاییه، معضل اطاله دادرسی است و مهم‌ترین علت این امر، ریشه در کارشناسی دارد؛ لذا ضرورت دارد تا نظارت‌ها به سمت و سویی پیش رود که اظهار نظرات کارشناسی در یک زمان متعارف، معقول و منطقی به دادگاه ارائه شود.

«ارجاع چند باره موضوع واحد به کارشناسان مختلف» از مهم‌ترین چالش‌های موجود در فرایند دادرسی است که رئیس کل دادگستری استان تهران مورد اشاره قرار داد؛ القاصی در همین زمینه گفت: گاها مشاهده می‌شود که قاضی یک موضوع واحد و مشخص را به چندین هیات کارشناسی ارجاع می‌دهد. سئوال اینجاست که اگر نظر یک کارشناس منطبق بر اوضاع و احوال باشد چرا باید موضوع به هیات سه نفره ارجاع داده شود؟

القاصی خاطرنشان کرد: گاها مشاهده می‌شود که فرایند کارشناسی دو سال و یا حتی بیش‌تر به طول می‌انجامد که این خود یک آسیب محسوب می‌شود؛ چرا که ارجاع مکرر و مجدد به هیات‌های مختلف کارشناسی یا ناشی از ایراد و اشکال در کارشناس است که به‌درستی اعلام نظر نکرده‌است و یا ایراد در بخش‌های دیگر فرایند رسیدگی وجود دارد که سبب بروز این مشکل شده‌است.

ضرورت برنامه‌ریزی برای حل معضل «ارجاع چند باره موضوع واحد به کارشناسان مختلف»

رئیس کل دادگستری استان تهران ضرورت برنامه‌ریزی برای حل معضل «ارجاع چند باره موضوع واحد به کارشناسان مختلف» را به‌عنوان یکی از آسیب‌های جدی در حوزه کارشناسی مورد تاکید قرار داد و در عین حال خواستار تعامل و هماهنگی بیش از پیش نهاد کارشناسی با دستگاه قضایی برای به حداقل رساندن اطاله دادرسی و چالش‌های ناشی از این معضل در فرایند رسیدگی‌های قضایی شد.

«عدم وجود تناسب میان تخصص کارشناس با موضوع مورد کارشناسی» از دیگر موضوعاتی بود که رئیس کل دادگستری استان تهران به آن اشاره کرد و گفت: بعضا در مواردی موضوعات به کارشناسانی ارجاع می‌شود که تخصص، صلاحیت علمی و تجربی لازم را ندارند و این موضوع هم به تصمیمی که قرار است بر مبنای آن گرفته شود، آسیب خواهد زد و هم موجب تضییع حقوق اصحاب پرونده خواهد شد.

ارجاعات در محدوده تخصص و صلاحیت‌های کارشناسان باشد

القاصی اعمال نظارت اثربخش از سوی نهاد کارشناسی را در حل چالش «عدم وجود تناسب میان تخصص کارشناس با موضوع مورد کارشناسی» موثر ارزیابی کرد و گفت: نظارت باید به‌نحوی صورت گیرد که ارجاعات در محدوده تخصص و صلاحیت‌های کارشناسان باشد.

رئیس کل دادگستری استان تهران «ایجاد انحصار در ارجاعات» را یکی دیگر از چالش‌های موجود در فرایند دادرسی و در امر کارشناسی عنوان کرد و گفت: یکی از مشکلات موجود در حوزه کارشناسی این است که بعضا در انتخاب کارشناسان ممکن است به افراد خاص رجوع شود و صرفا کارشناسان از طیفی خاصی انتخاب شوند که این یک آسیب است. باید به‌نحوی عمل شود که از ظرفیت همه کارشناسان استفاده گردد.

قضات نباید محصور به ارجاع موضوعات برای کارشناسی به افراد خاص شوند

وی شکستن انحصار در ارجاعات در امر کارشناسی را مشروط به برنامه‌ریزی و تعامل نهاد کارشناسی با دستگاه قضایی دانست و گفت: باید به این سمت حرکت شود تا از همه کارشناسانی که صاحب تخصص و تجربه هستند و صلاحیت علمی و تخصصی آن‌ها احراز شده در امر کارشناسی استفاده شود و قضات محصور به ارجاع موضوعات برای کارشناسی به افراد خاص نشوند.

رئیس کل دادگستری استان تهران در بخش پایانی سخنان خود با آرزوی توفیق برای وکلا و کارشناسان در مسیر احقاق حق و اجرای عدالت گفت: در دستگاه قضایی این عزیزان به‌عنوان همکاران و یاری‌گران قضات تلقی می‌شوند و نقش آن‌ها نزد خداوند متعال نیز محفوظ خواهد بود.

انتهای پیام/ 241

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

برخی از نارسایی‌های دادرسی ناشی از عملکرد وکلا و کارشناسان است بیشتر بخوانید »