امارات

به گزارش مجاهدت از مشرق، متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز دوشنبه به وقت محلی در نشستی با خبرنگاروی گفت: «یکی از اصولی که ما برای پایان دادن به این درگیری دنبال آن هستیم این است که حماس نمی تواند به حکومت غزه ادامه دهد.»

در حالی که آمریکا ادعا می کند که توانایی های نظامی حماس به طور قابل توجهی در اثر جنگ کاهش یافته است، این گروه با حفظ رهبری سیاسی و نظامی خود، همچنان یک نیروی فعال در میدان است.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد که موضع دولت بایدن این است که حماس باید سلاح های خود را زمین بگذارد.

کاخ سفید نیز روز دوشنبه به وقت محلی با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا امروز با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر گفتگو کرد. آنها تایید کردند که آتش بس جامع و توافقنامه آزادی گروگانها که اکنون روی میز است، یک نقشه راه مشخص برای پایان دادن به بحران در غزه است.

کاخ سفید افزود: رئیس جمهور آمریکا آمادگی اسرائیل را برای پیشبرد شرایطی که اکنون به حماس ارائه شده است، تایید کرد. «رئیس جمهور تاکید کرد که ایالات متحده آمریکا به همراه مصر و قطر برای تضمین اجرای کامل کل توافق تلاش خواهند کرد. وی از امیر تمیم خواست تا از تمام ابزارهای مناسب برای تضمین موافقت حماس با این توافق استفاده کند و تامید کرد که حماس اکنون تنها مانع آتش بس کامل و کمک به مردم غزه است.»

به گفته کاخ سفید، رئیس جمهور آمریکا از امیر و تیم او به دلیل تلاش های خستگی ناپذیر برای آزادی همه اسرا د ر غزه قدردانی و موافقت کرد که در روزهای آینده از نزدیک با یکدیگر هماهنگ باشند.

پیش از این،متیو میلر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که در پی ارائه طرح پیشنهادی جو بایدن رئیس جمهور این کشور برای آتش بس در غزه، آنتونی بلینکن وزیر خارجه دولت بایدن با رهبران ۶ کشور و اسرائیل گفتگو کرده است و خطاب به یحیی سنوار رهبر حماس از او خواست این توافق را بپذیرد و گفت که این پیشنهاد به نفع فلسطین است.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه به وقت محلی در جمع خبرنگاران افزود: آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه از زمان اظهارات جو بایدن رئیس جمهور در مورد پیشنهاد آتش بس، تلفنی با رهبران ترکیه، مصر، قطر، عربستان سعودی، اردن، امارات و اعضای کابینه جنگ اسرائیل از جمله بنی گانتس و یوآو گالانت گفتگو کرده است.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اضافه کرد: آمریکا “کاملاً مطمئن است” که اسرائیل با آنچه “در نهایت یک پیشنهاد اسرائیل” بود، همراهی خواهد کرد.

جان کربی سخنگو و هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی آمریکا نیز روز دوشنبه به وقت محلی در نشستی خبری به خبرنگاران گفت: «ما مطمئن هستیم که [سخنرانی بایدن] به طور دقیق پیشنهاد [اسرائیل] را منعکس می‌کند، پیشنهادی که با اسرائیلی‌ها روی آن کار کردیم، بنابراین من هیچ شکافی نمی بینم که بتوانم درباره آن صحبت کنم.»

این سخنگوی دولت جو بایدن با بیان این ادعا که حماس نظر مثبتی درباره سخنرانی بایدن دارد، گفت: حماس باید با توافق موافقت کند.

جو بایدن رئیس جمهور آمریکا ۳۱ می ۲۰۲۴ برابر با ۱۱ خرداد ۱۴۰۳ اعلام کرد که اسرائیل پیشنهاد جدیدی برای برقراری آتش‌بس و تبادل اسرا ارائه کرده که از طریق قطر به حماس ارائه شده است و از طرفین خواست این فرصت را از دست ندهند و بر سر این پیشنهاد به توافق برسند.

رئیس جمهور دموکرات ایالات متحده آمریکا تصریح کرد: پیشنهاد جدید اسرائیل «نقشه راه برای آتش بس پایدار و آزادی همه گروگان ها» است. «می دانم عده ای در اسرائیل با این طرح مخالفت خواهند کرد. این واقعا یک لحظه تعیین کننده است. حماس باید این توافق را انجام دهد. زمان پایان دادن به جنگی است که حماس شروع کرد.»

طرح سه مرحله ای که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا معرفی کرد، شامل:

مرحله اول: ۶ هفته طول می کشد که شامل «آتش بس کامل»، خروج نیروهای اسرائیلی از تمام مناطق پرجمعیت غزه، آزادی تعدادی از اسیران از جمله زنان، سالمندان و مجروحان در ازای آزادی صدها اسیر فلسطینی است. گروگان های آمریکایی در این مرحله آزاد می شوند.

بقایای اسیران مرده به آغوش خانواده هایشان بازخواهد گشت. غیرنظامیان فلسطینی به خانه های خود در محله های غزه از جمله در شمال باز خواهند گشت. کمک های بشردوستانه با ورود ۶۰۰ کامیون روزانه به غزه افزایش خواهد یافت. صدها هزار چادر توسط جامعه بین المللی توزیع خواهد شد.

مرحله دوم: شامل تبادل همه گروگان‌های زنده باقیمانده، از جمله سربازان مرد، همراه با خروج کامل سربازان اسرائیلی از غزه است.

مرحله سوم: شامل آغاز “طرح بازسازی بزرگ غزه” و بازگرداندن نهایی بقایای اسرا خواهد بود.

گروه‌های مقاومت فلسطین ۱۵ مهرماه ۱۴۰۲برابر با هفتم اکتبر ۲۰۲۳، عملیات غافلگیرکننده‌ای با نام «طوفان الاقصی» را از غزه (جنوب فلسطین) علیه مواضع رژیم اسرائیل آغاز کردند که پس از ۴۵ روز نبرد و درگیری، سوم آذرماه ۱۴۰۲ برابر با ۲۴ نوامبر ۲۰۲۳، میان اسرائیل و حماس آتش بس موقت چهار روزه یا همان وقفه برای تبادل اسرا میان حماس و اسرائیل برقرار شد. این وقفه یا آتش بس موقت هفت روز طول کشید و سرانجام ۱۰ آذر برابر با اول دسامبر ۲۰۲۳ به پایان رسید و رژیم اسرائیل حملات علیه غزه را از سرگرفت.

کابینه جنگ رژیم اسرائیل ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ برابر با ۶ می ۲۰۲۴ نیز به رغم مخالفت‌های بین‌المللی، حمله زمینی به شهر رفح واقع در جنوب نوار غزه را تائید کرد و ارتش این رژیم، از ۱۸ اردیبهشت بخش فلسطینی گذرگاه رفح در شرق این شهر را اشغال کرده‌ است و بدین ترتیب، رفح شاهد حملات هوایی و گلوله باران شدید رژیم اسرائیل در تمامی مناطق خود از جمله مناطق مسکونی بوده و این رژیم با حمله به سمت گذرگاه رفح، تنها دروازه فلسطینیان غزه را به روی جهان بسته است.

ارتش اسرائیل ۲۶ می ( ۶ خرداد ماه جاری) همچنین به بهانه نابودی حماس با حمله به اردوگاه آوارگان در شهر رفح در جنوب نوار غزه دست کم ۴۱ فلسطینی از جمله زنان و کودکان را شهید و ده‌ها نفر دیگر را زخمی کرد که این موضوع باعث نگرانی های بین المللی شده چرا که وضعیت نوار غزه را وخیم‌تر می‌کند.

وزارت بهداشت غزه در دویست و سی‌ و پنجمین روز جنگ، اعلام کرد که از آغاز عملیات طوفان الاقصی هفتم اکتبر (۱۵ مهرماه) تا به امروز به ۳۶ هزار و ۹۶ نفر افزایش یافته و آمار مجروحان این جنایات نیز به ۸۱ هزار و ۱۳۶ نفر رسیده است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، ‌امیر کویت مشعل الاحمد الجابر الصباح به مناسبت شصتمین سالگرد آغاز روابط رسمی دیپلماتیک این کشور عربی با ترکیه، به آنکارا سفر کرد.

پس از ۷ سال، این نخستین سفر یک‌ امیر کویتی به ترکیه بود و ترک‌ها از ۶ ماه پیش، برای انجام این سفر، علاوه بر مقدمات دیپلماتیک مرسوم، مهیای آماده‌سازی زمینه‌های لازم برای چندین حوزه همکاری اقتصادی بودند. چرا که کویت یک کشور ثروتمند نفتی است و ترکیه نیز به عنوان کشوری که با بحران اقتصادی و کمبود منابع ارزی دست و پنجه نرم می‌کند، در سه سال اخیر، همه تمرکز دیپلماتیک منطقه‌ای خود را به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس معطوف کرده است.

اهدای نشان دولتی جمهوری ترکیه توسط اردوغان به‌ امیر کویت، بخش دیگری از تلاش‌های آنکارا برای تشویق‌ امیر این کشور ثروتمند خلیج فارس به افزایش سرمایه‌گذاری در ترکیه بود.

براساس بیانیه ریاست جمهوری ترکیه، در سفر امیر کویت به ترکیه سران دو کشور دیدار و درباره روابط اقتصادی و تجاری بین دو کشور به صورت مفصل گفتگو کردند.

در این دیدار اقدامات اتخاذ شده در بسیاری از زمینه‌ها از جمله همراهی کویت با ترکیه در بخش مالی صنایع دفاعی تا پروژه «مسیر توسعه» مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. ترکیه و کویت، قبلاً برای همکاری اقتصادی، نقشه های بلندپروازانه‌ای کشیده بودند اما در جریان تداوم همکاری، پیشرفت چندانی شکل نگرفت. به همین دلیل، در سفر اخیر امیر کویت، لزوم فعالسازی مجدد سازوکار کمیته اقتصادی مشترک بین ترکیه و کویت و تشویق سرمایه‌گذاری‌ها و تجارت متقابل تأکید شد.

استقبال خاص از امیر ثروتمند

استقبال ویژه اردوغان از مشعل الاحمد الجابر الصباح، بخشی از برنامه هدفمند آنکارا برای جذب سرمایه‌گذاران کویتی است. معمولاً رجب طیب اردوغان در مقام رئیس جمهور ترکیه، یکی از وزرا یا معاون خود را در فرودگاه به استقبال سران می‌فرستد و خود در کاخ بش تپه آنکارا و در مراسم استقبال رسمی، حضور پیدا می‌کند. اما اردوغان این بار برای میزبانی از امیر کویت خرق عادت کرد و علاوه بر این که شخصاً به فرودگاه و به پای پله های هواپیما رفت، در کاخ نهاد ریاست جمهوری نیز مراسم استقبال را با حضور سربازانی با لباس‌های رزمی تاریخ عثمانی و سلجوقی برگزار کرد.

اردوغان در طول حرکت و همراهی با امیر کویت، دست او را گرفته بود و امیر ۸۴ ساله کویت، عملاً با کمک رئیس جمهور ترکیه راه می‌رفت.

پای شراکت در میان است یا گلایه؟

امیر کویت در حالی به ترکیه سفر کرد که پروژه موسوم به «مسیر توسعه»، با هدف اتصال بندر فاو عراق به مدیترانه از طریق بندر مرسین ترکیه، می‌تواند به انحای مختلف، بر منافع کویت تأثیر سوء بگذارد. به ویژه با توجه به این که قطر و امارات متحده عربی نیز به عنوان دو شریک سرمایه‌گذار در این پروژه در جریان سفر اردوغان به عراق، نمایندگان خود را به بغداد فرستادند تا در کنار محمد شیاع السودانی و رجب طیب اردوغان، حضور پیدا کنند.

طی سه ماه گذشته، مهمت شیمشک وزیر امور مالی و دارایی ترکیه همراه با جودت‌ ییلماز معاون رئیس جمهور، ابراهیم کالن رئیس سرویس اطلاعاتی میت و هاکان فیدان وزیر امور خارجه کابینه اردوغان، بارها تلاش کرده‌اند تا با دیپلمات های کویتی رایزنی و گفتگو کرده و رضایت آنان را به مشارکت در پروژه مشترک ترکیه – عراق- قطر و امارات جلب کنند. اما هنوز هم مشخص نیست که آیا کویت قصد دارد وارد این پروژه شود یا نه.

هدف‌گذاری ۵میلیارد دلاری و امضای تفاهم نامه

رئیس جمهور ترکیه و امیر کویت درباره راه‌های افزایش حجم تجارت میان ترکیه و کویت به ۵ میلیارد دلار رایزنی کردند. در جریان این سفر، ۶ یادداشت تفاهم بین دو کشور به امضا رسید که شامل موارد زیر است:

همکاری در فعالیت‌های ترویجی با تفاهم نامه امضا شده بین دفتر سرمایه‌گذاری ریاست جمهوری و سازمان سرمایه‌گذاری کویت ایجاد شد.

تفاهم نامه همکاری در حوزه مناطق آزاد بین اداره کل مناطق آزاد وزارت بازرگانی و سازمان تشویق سرمایه‌گذاری مستقیم کویت.

همکاری بین وزارت محیط زیست، شهرسازی و تغییر اقلیم و وزارت امور مسکن کویت در زمینه رفاه مسکن و زیرساخت‌ها.

پروتکل اجرایی در خصوص قراردادهای تأمین صنایع دفاعی بین وزارت دفاع ملی و ریاست صنایع دفاعی ترکیه و وزارت دفاع دولت کویت.

همکاری در زمینه مدیریت مقابله با حوادث غیرمترقبه و اضطراری با تفاهم نامه‌ای بین اداره مدیریت حوادث و فوریت‌های اضطراری وزارت کشور و اداره کل دفاع مدنی وزارت کشور کویت.

یادداشت تفاهم برای ایجاد گفتگوی راهبردی مشترک بین وزارت خارجه ترکیه و کویت.

مرور موارد بالا نشان دهنده این است که دو بند از تفاهم نامه‌های بین ترکیه و کویت، از اهمیت بیشتری برخوردار است: اولی، افزایش سرمایه‌گذاری‌های کویت در ترکیه و به ویژه در پروژه‌های عمرانی و زیرساختی. دوم، تأمین مالی پروژه های صنایع دفاعی ترکیه توسط دولت کویت.

اما مشخص نشده که کویت، در قبال مشارکت در تامین مالی پروژه های صنایع دفاعی ترکیه، دقیقاً چه چیزی دریافت می‌کند؟ آیا این کشور عربی نیز خریدار پهپادهای رزمی «بی‌ ۲ بیرقدار» ترکیه خواهد بود یا دیگر تجهیزات و ادوات جنگ الکترونیکی و نفربرهای زرهی ترکیه هم به کویت فروخته خواهد شد.

کویتی‌ها در ترکیه چه می‌کنند؟

برای کسب اطلاعات روشن درباره میزان همکاری اقتصادی ترکیه و کویت و همچنین ورود تاجران و ثروتمندان کویتی به بازار ترکیه، می‌توانیم اطلاعات زیر را با هم مرور کنیم:

الف) هم اکنون بیش از چهارصد شرکت کویتی در بازار ترکیه فعال هستند. اغلب شرکت‌های کویتی حاضر در ترکیه به‌ این بخش‌ها تعلق دارند: مشارکت در هتلداری، فروشگاه‌ها و رستوران‌های زنجیره‌ای، کلینیک‌های تخصصی پزشکی، خشکبار، مشارکت در پروژه‌های عمرانی و گروه‌های مالی و بورس.

ب) ثروتمندان کویتی از حیث خرید ملک در ترکیه، در رده دهم هستند. (رده‌های اول تا چهارم، متعلق به روسیه، ایران، عراق و عربستان سعودی است).

ج) شرکت‌های عمرانی ترکیه‌ای تاکنون در پروژه‌هایی که در کویت انجام داده‌اند، ۹ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار درآمد داشته‌اند.

د) کویت در ردیف اول کشورهایی است که گردشگران آن‌ها برای تعطیلات طولانی، ترکیه را به عنوان نخستین مقصد سفر خارجی انتخاب می‌کنند.

ه) میزان سرمایه‌گذاری مستقیم شرکت‌های کویتی در ترکیه تنها در عرض ۳ سال به رقم ۲ میلیارد دلار رسیده است.

در پایان باید گفت، با توجه به جمعیت اندک و ثروت بالای کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، ترکیه استراتژی بلند مدت توسعه همکاری با کویت، قطر، امارات متحده عربی، بحرین و عربستان سعودی را در دستور کار قرار داده و می خواهد علاوه بر در دست گرفتن بازار مصرف این کشورها، کسری منابع ارزی خود را با دلارهای نفتی آنان جبران کند و تامین مالی بخش قابل توجهی از پروژه های خود را به بانک های این کشورها بسپارد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، جدیدترین آمار منتشر شده توسط صندوق بین المللی پول از میزان هزینه کرد دولت ها در ۳۸ کشور در حال توسعه با درآمد متوسط نشان می دهد دولت ایران کمترین میزان هزینه کرد نسبت به تولید ناخالص داخلی در میان این دولت ها را طی سال ۲۰۲۳ داشته است.

این نهاد بین المللی در گزارش جدید خود موسوم به «دیده بانی مالی» نسبت هزینه کرد دولت ایران به تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۲۳ را تنها ۱۳.۵ درصد محاسبه کرده است که کمترین رقم در میان کشورهای در حال توسعه با درآمد متوسط است.

هزینه کرد دولت ایران طی دو سال متوالی کاهش داشته و از معادل ۱۴.۲ درصد جی دی پی در سال ۲۰۲۱ به ۱۳.۸ درصد در سال ۲۰۲۲ و ۱۳.۵ درصد در سال ۲۰۲۳ کاهش یافته است.

دولت کویت در میان این کشورها پرخرج ترین دولت شناخته شده به طوری که نسبت هزینه کرد دولت این کشور به تولید ناخالص داخلی در سال میلادی گذشته ۵۰.۸ درصد بوده است.

متوسط هزینه کرد دولت ها در این ۳۸ کشور نیز ۳۲.۶ درصد اعلام شده که بیش از دو برابر ایران بوده است. متوسط هزینه کرد دولت ها درخاورمیانه و شمال آفریقا نیز معادل ۲۹.۷ درصد تولید ناخالص داخلی منطقه بوده که بیش از دو برابر ایران است.

نسبت هزینه کرد دولت ها در برخی کشورهای دیگر به تولید ناخالص داخلی آن ها در سال ۲۰۲۳ عبارت است از: برزیل ۴۷.۹ درصد، چین ۳۳.۹ درصد، مصر ۲۲.۷ درصد، اندونزی ۱۶.۶ درصد، مالزی ۲۳.۳ درصد، عربستان ۳۲.۳ درصد، ونزوئلا ۱۴.۴ درصد، پاکستان ۱۹.۲ درصد، عمان ۲۶.۲ درصد، قطر ۲۴.۴ درصد، روسیه ۳۶.۸ درصد، ترکیه ۳۳.۹ درصد، امارات ۲۵.۹ درصد، و ویتنام ۱۹.۹ درصد.