انریکه مورا

به گزارش مجاهدت از مشرق، ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا عصر سه شنبه به وقت محلی در پاسخ به سوالی در مورد پیشنهاد جدید برجامی ایران به آمریکا ادعا کرد همانطور که ما پیش از این مشخص کرده ایم، آماده ایم تا به سرعت توافق وین را به پایان رسانده و آن را اجرا کنیم.

این مقام وزارت خارجه آمریکا با بیان اینکه این  مذاکرات ماهها برای بازگشت متقابل به برجام در جریان بوده است، توپ مذاکرات وین را به زمین ایران همچنان انداخت و بدون اشاره به درخواست های فرابرجامی واشنگتن مدعی شد برای اجرایی شدن این توافق ایران باید خواسته های فراتر از برجام را کنار بگذارد.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تصریح کرد، ما به طور منظم از طریق شرکای اروپایی خود با ایران ارتباط غیر مستقیم داشته ایم.

وی با بیان اینکه  در مورد جنبه های خاص این دیپلماسی صحبت نخواهد  کرد و انریکه مورا (مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا) نقش مهمی میان ایران و آمریکا ایفا کرده است، مدعی شد ما منتظر پاسخ سازنده ای از سوی ایران که از مسائل خارجی و فراتر از برجام عبور کند، هستیم.

 سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بدون اشاره زیاده خواهی های کشورش ادعا کرد: مسایل خارجی در این زمینه به معنی مسایلی است که نباید بخشی از برجام باشند. هدف ما بازگشت مشترک به پایبندی به برجام است و این هدف همچنان پابرجاست تا زمانی که ایران نیز به سهم خود در این توافق عمل کند.

وی درباره پیشنهادات اظهار نظری نکرد و ادعای بازگشت به برجام را همچنان تکرار و ادعا کرد: اگر ایران آماده باشد که محدودیت های هسته ای برجام را بار دیگر اجرا کند، ما نیز آماده خواهیم بود تا با پایبندی به برجام تحریم ها را لغو کنیم. اکنون مدتی است که این انتخاب بر عهده ایران است. چند ماه است که یک توافق بر روی میز در وین قرار دارد.

وی افزود: این توافق همچنان در راستای منافع ملی ما است زیرا امتیازات عدم اشاعه هسته ای ارائه می دهد.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در تداوم سیاست هراس از پیشرفت های هسته ای ایران با تکرار ادعاها و بدون اشاره به زرداخانه های واشنگتن و رژیم صهیونیستی در منطقه مدعی شد این پیشرفت ها خطرناک و برای رژیم جهانی عدم اشاعه هسته ای بسیار مخرب است.

 این مقام آمریکایی به موضوع تصنعی گریز هسته ای اشاره کرد و مدعی شد هنگام اجرایی شدن برجام این زمان ۱۲ ماه بود و اکنون به چند هفته کاهش یافته که برای ما غیر قابل قبول است. به همین دلیل ما همچنان به دنبال دستیابی به پایبندی مشترک به برجام هستیم.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ادامه داد: ما ترجیح می دهیم با ایران به صورت مستقیم گفتگو کنیم زیرا دیپلماسی را بسیار ساده تر و حل مسائل چند جانبه را به شکلی موثرتر امکان پذیر خواهد کرد اما ایرانی ها حاضر به این کار نبوده اند.

حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه کشورمان روز سه شنبه به وقت محلی در نشست خبری مشترک با «بلاول بوتو زرداری» وزیر خارجه پاکستان گفت: پنجشنبه گذشته علیرغم استمرار پیام‌ها ولی طرف آمریکایی برای اعمال فشار بر ایران و اخذ امتیاز در مذاکره غیرمستقیم، قطعنامه‌ای را ارائه داد و علیرغم اینکه آمریکا گفت قطعنامه خالی از محتواست. ما پکیج سیاسی جدید را روی میز گذاشتیم ولی آمریکا بر تصویب قطعنامه تأکید داشت.

امیرعبداللهیان تصریح کرد: اکنون در کنار قطعنامه اقدامات بیشتر هسته‌ای ایران قرار دارد ما از گفت‌وگو و مذاکره فرار نخواهیم کرد و در این مسیر ارتباط ما از مسیرهای دیپلماتیک از طریق مورا و بورل پیام‌های ما در حال تبادل است. ایران برای رسیدن به توافق خوب، قوی و پایدار از منطق دیپلماسی و مذاکراتی فاصله نخواهد گرفت.

جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این اقدام، فعالیت‌های هسته ای خود را افزایش داد و از طریق سازمان انرژی اتمی به دبیرخانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین این موضوع اعلام شد.ایران از مذاکره و گفتگو فرار نخواهد کرد و مسیر گفتگو ها ادامه دارد و ارتباط ما از طریق آقای بورل و آقای مورا مسئول هماهنگ کننده برجام ادامه دارد.

شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، قطعنامه پیشنهادی ضد ایرانی آمریکا و متحدانش با ۳۰ رأی موافق، ۲ رأی مخالف روسیه و چین و ۳ رأی ممتنع هند، پاکستان و لیبی به تصویب رسید. جمهوری اسلامی ایران این قطعنامه را به عنوان اقدامی سیاسی، نادرست و غیرسازنده تقبیح و محکوم کرد.

وزارت امور خارجه ایران درپی تصویب قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس اعلام کرد: این قطعنامه براساس گزارش شتابزده و غیرمتوازن مدیرکل آژانس و مبتنی بر اطلاعات دروغین و ساختگی رژیم صهیونیستی صورت گرفته و نتیجه‌ای جز تضعیف روند همکاری و تعاملات جمهوری اسلامی ایران با آژانس در برنخواهد داشت. 

این در حالی است که دور هشتم مذاکرات رفع تحریم‌ها که از ششم دی‌ماه سال گذشته آغاز شد، از ۲۰ اسفند ۱۴۰۰ به پیشنهاد مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا وارد یک دوره تنفس شده بود و مذاکره کنندگان برای مشورت‌های سیاسی به پایتخت‌های خود بازگشتند تا آمریکا تصمیم سیاسی خود را بگیرد.

دولت بایدن که مدعی رویکرد دیپلماسی در قبال ایران و نیز تلاش برای بازگشت به برجام بوده، تاکنون نه تنها گامی در جهت نشان دادن حسن نیت خود برنداشته است بلکه در راستای سیاست های شکست خورده فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ حرکت کرده و در تازه ترین اقدام نیز  همسو با رژیم صهیونیستی به تلاش های ضد ایرانی سه کشور اروپایی در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران پیوست.

دیاکو حسینی در مواجهه با این پرسش که؛ تا چه اندازه به «حل اختلافات ایران و آمریکا بدون میانجی» اعتقاد دارد و نیز این که اساسا حل اختلافات نیاز بـه میانجی دارد یا خیـر؟ می‌گوید: فکر می‌کنم طرفین، دیدگاههای یکدیگر را به خوبی می‌فهمند مشکلات را به خوبی شناخته و بدان آگاهی دارند و نسبت به خطوط قرمز و حساسیت‌های متقابل هم مطلع هستند. بنابراین در چنین فضایی نیازی به میانجی وجود ندارد. علت اینکه در این شرایط قرار گرفتیم این است که چون آمریکا هنوز عضو برجام نیست و بر مبنای خطوط قرمزی که نظام ترسیم کرده امکان مذاکره ایران و آمریکا خارج از برجـام وجود نـدارد بنابراین به طور طبیعی و منطقی امکان مذاکره مستقیم ایران و آمریکا در خارج از برجام نیست. لذا در این بستر میانجی‌ها ناخودآگاه به میان می‌آیند همان طور که اتحادیه اروپـا و مسـئول آن آقای انریکه مورا کسی بود که در نقش میانجی و واسطه در انتقال اطلاعات وارد عمل شـد. همین طور روسیه در مقطعی فعالانه چنین نقش میانجی‌گرایانه‌ای را بازی می‌کرد و این اجتناب‌ناپذیر بـود. در حـوزه فراتـر از اعضای برجام میانجی‌گری در جهاتی می‌تواند مفید باشد به‌خصوص زمانی که پای کشورهای منطقه‌ای به میان می‌آیـد آنها هم به طور سنتی می‌توانند در نزدیک شدن دیدگاهها موثر باشـند به این دلیل که در نهایت حتی مسئله هسته‌ای ایـــران و اختلافات دیگر ایران و آمریکا تـا اندازه‌ای بعد منطقه‌ای پیدا می‌کند و در کشورهایی که رابطه دوستانه با ایران و آمریکا دارند در این بعد منطقه‌ای می‌توانند تسهیل‌گر باشند و برای مصالحه مشوق باشند. از این بعد است که می‌بینیم قطر و عمان که این پتانسیل را دارند می‌توانند نقش بازی کننـد و تا امروز هم به نظر می‌رسد نقش مثبتی را ایفا کردند. لذا در این چارچوب مشخص می‌توانیم از بحث میانجی‌گری هـم در درون برجـام هم بیـرون برجام استفاده کنیم.

حسینی در ادامه گفت: «هیچ کشوری در جهان وجود ندارد که در اندازه اختلافات ایران و آمریکا بتواند تسهیل کننده و میانجی باشد. زمانی وجود داشت که ایران و آمریکا هیچ نوع ارتباط رسمی با هم نداشتند و هر نوع ارتباطی تابو بود. بعد از برجام این تابو شکست و وزرای خارجه ایران و آمریکا رو در روی هم نشستند و باهم صحبت کردند و دست دادند و قـدم زدند بنابراین فکـر می‌کنم میانجی‌ها در شـرایط بسـیـار خاصی می‌توانند تسهیل کننده شـروع گفتگوها باشـند ولی در رابطه با موضوع ایران و آمریکا فکر می کنم طرفین شناخت نسبتا خوبی درباره دیدگاههای هم و مشکلات متقابل دارند لـذا به میانجی نیازی ندارنـد و آن تابویی هم که پیش از این بود نیسـت و مانع مهمی از پیش ما برداشته شده است بنابراین بدون میانجی می‌توانیم این کار را انجام دهیم. کشورهایی مانند عمان و قطر هم وزن ژئوپلتیکی زیادی ندارند که بتوانند خودشان را در تمامی حیطه‌های اختلافات ایران و آمریکا قرار دهنـد بنابراین معتقدم اگر فراتر از برجــــام بخواهد بین ایران و آمریکا مذاکره صورت گیرد بهتر است که دو جانبه و بدون میانجی اتفاق افتد و تجربه هم نشان می‌دهد در این شرایط رسیدن به نتیجه بسیار مطلوب‌تر و ممکن‌تر است و پیچیدگی کمتری پیدا خواهد کرد تا درگیر شدن میانجی‌های مختلف».

آنچه در گفت‌وگوی روزنامه آفتاب یزد، در حاشیه مانده و پرداخته نشده، هدف از مذاکره و عبرت‌های گذشته است. مذاکره صرفاً برای مذاکره انجام نمی‌شود و به خودی خود هیچ ارزشی ندارد که مستقیم یا با واسطه بودن آن محل بحث باشد.

هر مذاکره‌ای قرار است سرانجام به توافق منتهی شود و طرفین آن را به اجرا بگذارند. بنابراین اگر یک طرف مذاکره نه یک بار، بلکه چند بار- بلکه در هر نوبت مذاکره توافق- تعهداتش را مثل آب خوردن، زیر پا بگذارد و کمترین احساس شرمندگی هم نداشته باشد، ‌اصل احترام متقابل در مذاکره را به مسخره گرفته و دیگر قابل اعتنا و اعتماد نیست.

آمریکا چه در قرارداد الجزایر، چه در چند نوبت مذاکره موردی در دولت‌های هاشمی و خاتمی، چه درباره توافق در دولت اوباما (به میانجی‌گری ترکیه و برزیل)، و چه در موضوع برجام، چیزی به عنوان تعهد و وفای به عهده سرش نمی‌شود و فقط دبه کردن را بلد است.

بنابراین موضوع کنونی، این نیست که یک‌شبه کارشناس از ضرورت مذاکره مستقیم به جای مذاکره با واسطه حرف بزند. این اتفاق (مذاکره مستقیم) هم در حد پیاده‌روی، در مذاکرات قبل از برجام اتفاق افتاد و تمام این تجارب نشان می‌دهد چیزی به نام مذاکره و توافق با آمریکا،‌ سالبه به انتفای موضوع است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، روزنامه کیهان در ستون ویژه های خود نوشت: این روزنامه آمریکایی در یادداشتی نوشت: ایران از تحریم‌های شدید، آشوب، ترور هدفمند مقامات و دانشمندان، خرابکاری هسته‌ای، جنگ در سوریه، ناآرامی‌ها در عراق و بیماری همه‌گیرکرونا، جان سالم به‌در برده و احساس پیروزی می‌کند. سیاستمداران آمریکایی که اغلب به سیاست خارجی به‌عنوان یک معامله فکر می‌کنند. آیت‌الله خامنه‌ای رهبر عالی ایران اما نه تحت تاثیر تحریم‌ها قرار می‌گیرد و نه از پاداش‌های مالی اغوا می‌شود. گفت‌وگوها با آمریکا به واسطه دیپلمات‌های اروپایی، خود میدانی برای تحقیر آمریکاست، زیرا دیپلمات‌های آمریکایی اجازه ملاقات با همتایان ایرانی خود را ندارند.

قلم «ری تکیه» (عضو ارشد شورای روابط خارجی آمریکا) و « روئل مارک کریچت» (افسر سابق سازمان سیا در امور ایران) در مقاله مشترک وال استریت ژورنال تاکید کرده‌اند: آمریکا با قاطعیت و پافشاری ایران روی مواضع هسته‌ای خود، تحقیر شده و در این کشاکش دیپلماتیک و سیاسی و اقتصادی، احساس پیروزی می‌کند.

«انریکه مورا» نماینده اتحادیه اروپا، چهارشنبه گذشته در تلاش دیگری برای توافق با جمهوری اسلامی بر سر احیای برجام، در تهران بود. در طول ۱۶ ماه مذاکرات گذشته، دیپلمات‌های آمریکایی اجازه ملاقات مستقیم با همتایان ایرانی خود را نداشتند. طرفین نتوانستند درباره خارج کردن نام سپاه پاسداران از لیست گروه‌های تروریستی خارجی دولت آمریکا، به توافق برسند و مذاکرات روی همین نقطه از ماه مارس گذشته قفل شده است.

دولت بایدن تلاش ناموفقی داشته است تا رهبر ایران را به توافق وادار کند و در همین راستا پذیرفته که با تعهد ایران به عدم گرفتن انتقام ترور سردار سلیمانی و حمله نکردن به مواضع آمریکا در منطقه، نام سپاه را از لیست خارج کند، اما ایران نپذیرفته چنین تعهدی به آمریکا بدهد.

رهبران ایران مایل به تکرار اظهارات سیاستمداران سرشناس آمریکا در مورد شکست کارزار «فشار حداکثری» دونالد ترامپ هستند و شعار انقلابی اولیه «آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند» بار دیگر در نماز جمعه‌ها طنین‌انداز می‌شود.. رهبر ایران نه تحت تاثیر تحریم‌ها قرار می‌گیرد و نه اغوای پاداش‌های مالی. او تلاش داشته تا ایران را از بازارهای تحت حاکمیت غرب محافظت کند.

جمهوری اسلامی بدین ترتیب می‌تواند استقلال خود را حفظ کند. از نشانه‌های قدرت ملی، به تعبیر رهبر ایران، گسترش انقلاب به خارج، نشاط معنوی و تسلط بر علم هسته‌ای است.

مطمئن‌ترین راه برای ایران به منظور برتری منطقه‌ای سرمایه‌گذاری بر روی شبه‌نظامیان شیعه عرب است که توسط ایران حمایت می‌شوند و هسته‌ای ترکیبی عالی و نسبتا ارزان برای بی‌ثبات کردن خاورمیانه هستند. (آیت‌الله) خامنه‌ای که در دهه ۱۹۹۰ فتوایی به منظور حرمت تولید و استفاده از سلاح هسته‌ای صادر کرده، این دستاوردها را با مشوق‌های پیشنهادی آمریکا عوض نمی‌کند.

جنگ در اوکراین احتیاط جمهوری اسلامی را تقویت کرده است. در ایران‌، جنگ اوکراین نشانه دیگری از هزینه اعتماد به آمریکا است. در این تئوری توطئه، واشنگتن با برنامه قبلی اوکراین را فریب داد تا خود را عضوی از جامعه غربی بداند در حالی که عضویت این کشور در پیمان ناتو را معلق نگه داشت. این نیرنگ ایالات متحده برای تحریک تهاجم روسیه بود. اوکراین صرفا یکی دیگر از توطئه‌های آمریکایی برای تضعیف روسیه و تحریک اروپا در برابر آقای پوتین است.

اکنون مذاکرات فرصتی است که آمریکایی‌ها به نمایندگان ایران التماس کنند. گفت‌وگوها با آمریکا به واسطه دیپلمات‌های اروپایی خود تمرینی برای تحقیر آمریکاست، زیرا دیپلمات‌های آمریکایی اجازه ملاقات با همتایان ایرانی خود را ندارند.