اهل بیت

امام حسن عسکری (ع) چگونه به شهادت رسید

امام حسن عسکری (ع) چگونه به شهادت رسید


به گزارش مجاهدت از دفاع‌پرس از مازندران، امام حسن عسکری (ع) (۲۳۲-۲۶۰ق)، فرزند امام هادی (ع)، پدر امام زمان (عج) و یازدهمین امام شیعیان اثنی‌عشری هست که به مدت شش سال امامت شیعیان را عهده‌دار بود.

آن حضرت با چند تن از خلفای عباسی معاصر و در سامرا تحت مراقبت شدید حکام وقت قرار داشت، لذا به عسکری ملقب شدند؛ در آن مدت از طریق نمایندگان، با شیعیان در ارتباط بودند.

سرانجام آن حضرت در هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ق در ۲۸ سالگی به شهادت رسید و در سامرا کنار مرقد پدرش دفن شد. مدفن آن دو امام به حرم عسکریین مشهور و یکی از زیارتگاه‌های کشور عراق هست.

معرفی اجمالی

اسم امام یازدهم، حسن و کنیه‌اش ابومحمد و لقبش زکی و عسکری بود. در ربیع الثانی سال ۲۳۲ هجری در مدینه به دنیا آمد و در جمعه هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ هجری در سن ۲۸ سالگی به شهادت رسید و در سامرا به خاک سپرده شد.

خلفای معاصر

حضرت امام حسن عسکری (ع) با چندین خلیفه عباسی معاصر بودند، معتصم، واثق، متوکل، منتصر، مستعمین، معتز، مهتدی و معتمد، که معتز، مهتدی و معتمد همزمان با مدت امامت ایشان بودند. همه آنان، آن بزرگوار را مورد آزار قرار می‌دادند. حضرت عسکری (ع) در آن مدت شش سال امامت یا در زندان بود و یا تحت مراقبت بودند.

همراهی پدر در تبعید

خلفای عباسی برای اینکه امامان معصوم (ع) را تحت نظر بگیرند و بر فعالیت‌های فکری و سیاسی آنان احاطه داشته باشند، از آنان درخواست می‌کردند تا از مدینه منوره (که مرکز علم و دین بود) به بغداد و سامراء و خراسان (که پایتخت‌های دستگاه حاکمه بود) نقل مکان نمایند. به همین جهت امام حسن عسکری (ع) تقریبا تمام عمر را یا در زندان بود یا در تبعید. دو ساله بود که به همراه پدرش به تبعیدگاه رفت و مدت بیست سال همراه با آن حضرت در تبعید بود. پس از شهادت امام هادی (ع)، تا شهادتش که شش سال طول کشید، در زندان یا تبعید به سر برد. به همین جهت، اصحاب نمی‌توانستند خدمت ایشان برسند ولی امام حسن عسکری (ع)، با ایجاد تشکیلات سری، پیروان خود را سازماندهی کرد.

نگهبانان سخت‌دل

زندانبان معتمد می‌گوید: چون به من امر شده بود که شدت عمل به خرج بدهم، دو نفر که مشهور به قساوت و رذالت بودند را برای آزار و اذیت امام عسکری (ع) گماردم، طولی نکشید که آن دو نفر، اهل نماز و روزه مستحبی شدند، چون از آنها پرسیدم که چرا به حسن بن علی (ع) سخت نمی‌گیرید؟ گفتند: در حق او چه بگوییم. کسی که همیشه مشغول به عبادت خداوند هست. روز‌ها در حال روزه و شب‌ها تا صبح به عبادت مشغول هست. کم‌حرف، و پروقار. ابهت او چنان هست، چون به ما نگاه می‌کند لرزه به اندام ما می‌افتد.

شدت کنترل

فشار در مورد امام حسن عسکری (ع) فوق‌العاده شدید بود و از هر طرف تحت کنترل و نظارت بود. حکومت عباسی به قدری از نفوذ و موقعیت مهم اجتماعی امام نگران بود که امام را ناگزیر کرده بود هر هفته در دربار حاضر شود. آنان به‌قدری وحشت داشتند که به این مقدار کفایت نکرد، بلکه امام را بازداشت کردند و در محله «عسکر» سامراء، در تبعید نگهداشتند، به همین جهت به عسکری معروف شدند.

نحوه ارتباط امام با شیعیان

در زمان امام حسن عسکری (ع) شیعیان در مناطق مختلف و شهر‌های متعددی گسترش و شیعیان در مناطق و نقاط فراوانی تمرکز یافته بودند. گستردگی و پراکندگی مراکز تجمع شیعیان، مستلزم وجود سازمان ارتباطی منظمی بود تا پیوند شیعیان را با حوزه امامت از یک سو، و ارتباط آنان را با همدیگر از سوی دیگر برقرار سازد. این نیاز از زمان امام نهم احساس می‌شد، شبکه ارتباطی وکالت و نصب نمایندگان در مناطق گوناگون، به منظور برقراری چنین سیستمی مورد اجرا گذاشته می‌شد. این برنامه در زمان امام عسکری (ع) نیز دنبال شد.

امام حسن عسکری (ع)، نمایندگانی از میان چهره‌های شاخص و شخصیت‌های برجسته شیعیان برگزید و در مناطق متعدد منصوب کرد و از این طریق با پیروان خویش در ارتباط بود.

امام از طریق اعزام پیک‌ها نیز با شیعیان و پیروان خود ارتباط برقرار می‌ساخت و از این راه مشکلات آنان را برطرف می‌کرد. به عنوان نمونه می‌توان از فعالیت‌های «ابوالاریان» یکی از نزدیک‌ترین یاران امام یاد کرد، او نامه‌ها و پیام‌های امام را به پیروان آن حضرت می‌رساند، و متقابلا” نامه‌ها، سؤال‌ها، مشکلات و وجوه ارسالی شیعیان را در سامراء به محضر امام می‌رساند.

اختلاف در شهادت

در این‌باره که آیا امام به مرگ طبیعی بدرود حیات گفته و یا به شهادت رسیده هست، کماکان اختلاف نظر وجود دارد؛ گرچه بنا به نقل طبرسی، برخی از علمای شیعه با استناد به این سخن امام صادق (ع) که فرمود: «ما منّا الّا مَسموم أو مَقتول» حتی درباره امامانی که روایتی درباره شهادتشان در دست نیست، بر این باورند که خلفای جور، آنان را به شهادت رسانده‌اند.

بررسی روایی شهادت امام

روایتی درباره شهادت امام عسکری (ع) در یکی از منابع تاریخی قرن ششم وجود دارد. «و گویند زهر دادنش» از این‌روی شهادت آن حضرت امری کاملاً محتمل هست. سوابق بازداشت و خطری که همواره از طرف دستگاه حاکم متوجه جان حضرتش بود و این‌که حضرت یک شخصیت مخالف سیاسی به حساب می‌آمد و نیز رحلت آن حضرت در سنین جوانی، همگی می‌تواند مؤید شهادت باشد. از آنجا که امام یک چهره کاملاً شناخته شده در سامرا بود، هنگام شهادتش هاله‌ای از غم و بهت‌زدگی فضای سامرا را فرا می‌گرفت.

احمد بن عبیدالله در روایتی که قسمتی از آن پیش از این ارائه شد، این صحنه را چنین وصف کرده: وقتی امام عسکری (ع) رحلت کرد، صدای شیون و فریاد همه‌جا را فرا گرفت. مردم فریاد می‌زدند: ابن الرضا رحلت کرد. آنگاه برای تدفین آماده شدند، بازار به حال تعطیل درآمد. پدر من (وزیر معتمد عباسی)، بنی‌هاشم، شخصیت‌های نظامی و قضایی و منشیان و مردم به سوی جنازه هجوم آوردند، آن روز در سامرا قیامتی برپا بود.

با حضور امام (ع) و پدرش – به مدت حداقل ۱۷ سال – در سامرا، نه تنها مردم جذب آنان شده بودند، بلکه بسیاری از شیعیان نیز بدین‌شهر هجوم آورده بودند. در چنین وضعیتی، طبیعی بود که هنگام رحلت آن حضرت، سامرا یک‌پارچه در ماتم فرو رود و در سوگ از دست دادن فرزند رسول خدا (ص) بی‌تابی کند و عزا بگیرد.

کیفیت شهادت

امام حسن عسکری (ع) مانند آباء و اجداد خویش رهبر بزرگ شیعیان بود و رهبری مبارزه‌های مردمی بر علیه خلفای جور را بر عهده داشت. دوره پایانی امامت حضرت، معاصر با معتمد عباسی بود. او که مردی سفاک و خون‌ریز بود، مخالفین خود را با سنگدلی از میان برد و در برابر امام حسن عسکری که رهبر و پیشوای شیعیان بود ساکت و بی‌تفاوت نبود، به همین جهت امام (ع) بیشتر عمر خود را در زندان سپری کرده هست. گاهی به دست «صالح بن رصیف» به زندان افتاده و زمانی در حبس «علی بن حزین» بود و زمانی هم در زندان مردی پست و رذل به نام «نحریر» بود.

سرانجام معتمد که نسبت به آن حضرت کینه و عداوتی شدید داشت و وجود حضرت را خطری بزرگ برای حکومت خویش می‌دانست تصمیم به قتل آن حضرت گرفت و آن حضرت را با زهر به شهادت رساند. در وقت وفات، کنیز ایشان صیقل و عقید غلام ایشان و صاحب الامر (عج) حاضر بودند. حضرت، آبی طلبید و خواست که بیاشامد، چون حاضر کردیم، فرمود اول آبی بیاورید تا نماز بخوانم. چون آب آوردیم وضویی گرفت و نماز صبح را ادا کرد پس از آن روح مقدسش به عالم قدس پرواز کرد.

انتهای پیام/

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده هست

امام حسن عسکری (ع) چگونه به شهادت رسید

امام حسن عسکری (ع) چگونه به شهادت رسید بیشتر بخوانید »

فیلم/ شهادت امام حسن عسکری (ع) تسلیت باد

فیلم/ شهادت امام حسن عسکری (ع) تسلیت باد

کد ویدیو

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده هست

فیلم/ شهادت امام حسن عسکری (ع) تسلیت باد

فیلم/ شهادت امام حسن عسکری (ع) تسلیت باد بیشتر بخوانید »

کلیپ/ عزاداری مردم جویبار در سالروز شهادت امام رضا (ع)

کلیپ/ عزاداری مردم جویبار در سالروز شهادت امام رضا (ع)

کد ویدیو

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده هست

کلیپ/ عزاداری مردم جویبار در سالروز شهادت امام رضا (ع)

کلیپ/ عزاداری مردم جویبار در سالروز شهادت امام رضا (ع) بیشتر بخوانید »

بی‌حجابی دل اهل‌بیت را می‌سوزاند

بی‌حجابی دل اهل‌بیت را می‌سوزاند


به گزارش مجاهدت از خبرنگار دفاع‌پرس بوشهر، شهید حسین دریاپور دوازدهم دي ۱۳۴۰ در شهرستان بوشهر به دنيا آمد. پدرش محمد، کارگر صنايع دريايیج بود و مادرش فاطمه نام داشت. تا پايان دوره راهنمايي درس خواند. ازدواج کرد. به عنوان بسيجی در جبهه حضور يافت. بيست و نهم دي ۱۳۶۵ درشلمچه بر اثر اصابت ترکش به سر، شهيد شد.

وصیت نامه شهید:

همسر مهربانم، خداوند را فراموش نکن، زیرا تنها دارایی‌ات در زندگی خداوند هست، و هیچ‌کس به تو مهر و محبت ندارد جز خداوند.
در این دنیا هر چه که می‌بینی فانی و زودگذر هست، تنها خداست که در تنگ‌دستی و تنهایی دست تو را خواهد گرفت.

پیغمبر و اهل‌بیت او را فراموش نکن، چون تنها دارایی ما این‌ها هستند.
در زندگی کسی را کوچک نشمار، چه‌بسا آن‌کسی که تو کوچک می‌شماری، پیش خدایش سربلند باشد.
به خواهران و مادران بگو که حجابشان را حفظ کنند، زیرا بی‌حجابی قلب حضرت علی(ع)، حضرت امام حسن(ع)، حضرت امام حسین(ع) و حضرت فاطمه(س) را می‌سوزاند.
پس باعث سوزاندن و آتش زدن قلب این عزیزان نباشید.

انتهای پیام/

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده هست

بی‌حجابی دل اهل‌بیت را می‌سوزاند

بی‌حجابی دل اهل‌بیت را می‌سوزاند بیشتر بخوانید »

مدینه یکی از نخستین مکان‌هایی که خبر شهادت امام حسین(ع) به آن رسید/واکنش خبر شهادت اهل‌بیت در مدینه النبی

مدینه یکی از نخستین مکان‌هایی که خبر شهادت امام حسین(ع) به آن رسید/واکنش خبر شهادت اهل‌بیت در مدینه النبی



در ایام اسارت اهلبیت در کوفه، ابن زیاد روز سیزدهم محرم به یزید در شام و عمرو بن سعید حاکم مدینه نامه نوشت و خبر شهادت امام حسین علیه السلام و یارانش را به آنها اطلاع داد.

  • هتل تارا مشهد

به گزارش مجاهدت از مشرق، یکی از نخستین مکان‌هایی که این خبر به آنجا رسید، شهر مدینه بود. مدینه، به عنوان زادگاه امام حسین علیه السلام و محل سکونت بسیاری از خاندان بنی‌هاشم، شاهد واکنش‌های شدید و پراحساس به این خبر بود. عمرو بن سعید، حاکم مدینه در آن زمان، دستور داد تا خبر شهادت امام حسین به طور عمومی اعلام شود.

عبدالملک بن ابی حارث سلمی، یکی از افراد نزدیک به عمرو بن سعید، مأموریت یافت تا خبر شهادت امام حسین را در مدینه اعلام کند. او در پاسخ به پرسش عمرو بن سعید درباره اخبار تازه، گفت: «امیر، حسین بن علی کشته شد.» عمرو بن سعید بلافاصله دستور داد تا این خبر به طور عمومی اعلام شود. عبدالملک نیز در میان مردم فریاد زد: «حسین بن علی کشته شد.» این اعلام عمومی باعث شد تا زنان بنی‌هاشم در خانه‌های خود به شدت عزاداری کنند و صدای شیون و گریه آنان در سراسر مدینه پیچید.

تاریخ کوفه و دارالاماره آن

منطقه کوفه، پیش از اسلام، آباد و مسکونی بوده و بعدها ویران شده است. طبق روایتی، حضرت نوح(ع) کشتی خود را در کوفه ساخت و قوم نوح در کوفه بت‌هایی گذاشته بودند. این شهر در ابتدا سورستان نامیده می‌شد.شهر کوفه در عصر اسلامی از نو بازسازی شد. این منطقه محل اردوی دائم سپاهیان مسلمان در جریان فتوحات اسلامی بود و طبق دستور عمر بن خطاب به سعد بن ابی وقاص در سال ۱۵، ۱۷ یا ۱۹ قمری، به جایی برای اقامت مسلمانان تبدیل شد.

بر این اساس، کوفه در نیم فرسخی غرب فرات و یک فرسخی شمال شرقی حیره بنا شد که در فاصله دو فرسخی شمال آن، نُخیله و در هشت فرسخی شمال غربی آن کربلا قرار داشت. از اولین اقدامات سعد بن ابی وقاص، ساخت مسجد کوفه و دارالاماره در بخش مرتفع کوفه بود.

دارالاماره کوفه، مکانی عبرت‌انگیز است و به علت وقایعی که در این محل، اتفاق افتاده، عبدالملک بن مروان اموی در سال ۷۱ ه. ق، آن را ویران ساخت.
داستان ویرانی آن در کتاب‌های تاریخ، چنین نقل شده است:
عبدالملک پس از کشتن مصعب بن زبیر، سر وی را مقابل خود، در دارالاماره کوفه گذاشته بود، عبدالملک بن عمیر به او گفت: «ای امیرمؤمنان! من و عبیدالله ابن زیاد، در این مجلس حضور داشتیم، درحالی‌که سر امام حسین (علیه‌السّلام)، مقابلش بود، آن‌گاه من و مختار بن ابی عبیده ثقفی نشسته بودیم، درحالی‌که سر عبیدالله بن زیاد، برابرش بود، سپس من و مصعب در این مجلس بودیم، درحالی که سر مختار، مقابلش بود، اکنون نیز من با امیرمؤمنان نشسته‌ام و سر مصعب مقابلش می‌باشد، و من از شر این مجلس، به امیر پناه می‌آورم» عبدالملک بر خود لرزید و به سرعت برخاست و دستور داد تا قصر را ویران کنند.

شیخ بهایی، این گفت‌وگوی را چنین به نظم درآورده است:
نادره مردی ز عرب هوشمند •••• گفت به عبدالملک از روی پند
زیر همین گنبد و این بارگاه‌ •••• روی همین مسند و این تکیه‌گاه‌
بودم و دیدم بَر ابن زیاد •••• آه! چه دیدم که دو چشمم مباد
تازه سری چون سپر آسمان‌ •••• طلعت خورشید ز رویش نهان‌
سر که هزارش سرو افسر فدا •••• صاحب دستار رسول خدا
بود سر شاه شهیدان حسین‌ •••• سبط نبی، فاطمه را نور عین‌
بعد ز چندی سر آن خیره‌سر •••• بُد بَر مختار به روی سپر
بعد که مصعب سر و سردار شد •••• دستخوش او سرِ مختار شد
این سر مصعب به مجازات کار •••• تا چه کند با تو دگر روزگار!
آه که یک دیده بیدار نیست‌ •••• هیچ کس از درد، خبردار نیست‌
نُه فلک از گردش خود، سیر شد •••• نَه خم این طاق، سرازیر شد
مات همینم که درین بند و بست‌ •••• این چه طلسمی است که نتوان شکست‌

حکومتهایی مانند آل بویه و سلجوقیان نیز تمایلی به بازسازی و توسعه شهر کوفه نداشتند، بویژه آنکه اهمیت سیاسی، نظامی، اقتصادی و حتی مذهبی کوفه در مقیاس بسیار وسیع تر به شهر بغداد که در سال ۱۴۵قمری به وسیله منصور عباسی ساخته شده بود منتقل گردید.

پی نوشت:

ویکی فقه

تاریخ طبری محمد بن جریر طبری

ویکی شیعه

تاریخ کوفه سید حسین براقی

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

مدینه یکی از نخستین مکان‌هایی که خبر شهادت امام حسین(ع) به آن رسید/واکنش خبر شهادت اهل‌بیت در مدینه النبی

مدینه یکی از نخستین مکان‌هایی که خبر شهادت امام حسین(ع) به آن رسید/واکنش خبر شهادت اهل‌بیت در مدینه النبی بیشتر بخوانید »