ایلام

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، ۲۷ تیر ۱۳۶۷، جمهوری اسلامی ایران قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل را رسما پذیرفته بود. پذیرش قطعنامه به گمان منافقین، نشان‌دهنده انهدام سازمان رزمی و از بین رفتن پشتوانه مردمی نظام جمهوری اسلامی ایران بود. منافقین تصمیم گرفتند از این فرصت استفاده کرده و کار نظام را یکسره کنند.

سحرگاه سوم مرداد ۱۳۶۷یک ستون از منافقین به استعداد پنج هزار نفر نیرو با فرمان مسعود رجوی از مرز خسروی گذشتند و به سمت سرپل‌ذهاب پیشروی کردند. قرار بود آن‌ها در این عملیات که نامش را فروغ جاویدان گذاشته بودند، از پنج محور و طی ۳۲ ساعت و بعد از گذشتن از شهر‌های اسلام‌آباد غرب، کرمانشاه، همدان و قزوین خود را به تهران برسانند.

منافقین بر این باور بودند که این کار شدنی است. آن‌ها در قالب ۵۰ تیپ و هر تیپ ۲۵۰ نفر با لباس‌های خاکی که بازوبند سفیدی روی بازوهای‌شان بود با تجهیزاتی که از صدام گرفته بودند از تنگه پاتاق به طرف اسلام‌آباد حرکت کردند و در گام اول موفق به تسخیر این شهر شدند و در آن به کشتار فجیعی دست زدند.

جنایات منافقین در اسلام‌آباد

مردم اسلام‌آباد غرب که کُرد زبان و مرزنشین هستند، بیش‌ترین آسیب را از حمله منافقین دیدند. منافقین در اسلام‌آباد به کسی رحم نکردند و مردم را به رگبار گلوله بستند. علاوه بر مردم اسلا‌م‌آباد مردمی که در این شهر به شهادت رسیدند از مناطق کرند غرب و سرپل‌ذهاب بودند که در این منطقه پناه گرفته بودند.

یکی از تلخ‌ترین صحنه‌ها این بود که منافقین بعد از گرفتن شهر، به بیمارستان امام خمینی (ره) حمله کردند و تمام کارکنان، مجروحان نظامی و شخصی را کشتند و پیکرهای‌شان را در حیاط بیمارستان آتش زدند.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از یکی از شاهدان عینی، منافقین به ۳۰ نفر از رزمندگان مجروح که به این بیمارستان آورده شده بودند، تیر خلاص زدند و یکی از مجروحان را که قصد مقاومت داشت به محوطه بیمارستان آورده روی بدنش بنزین ریختند و زنده زنده سوزاندند. همچنین به مزارع مردم رحم نکردند و خرمن‌های گندم را به آتش کشیدند.

از جنایات دیگر منافقین در اسلام‌آباد، شرط‌بندی روی زنانه حامله بود. «ایران ترابی» یکی از زنان حاضر در منطقه می‌گوید: «آن‌ها روی زن حامله شرط‌بندی می‌کردند، سپس شکم آن زن را پاره منافقین مسعود رجوی مریم رجوی اسلام آابدمی‌کردند، نوزادش را بیرون می‌آوردند تا ببینند پسر است یا دختر. آن‌ها با همسر یکی از معتمدین شهر هم همین کار را کردند. شکمش را دریدند و بچه‌اش را سر بریدند. بعد هم مادر مجروح را اعدام کردند.»

در یکی از صحنه‌ها در حوالی شهر کرمانشاه، منافقین با تانک از روی یک پیکان قرمز رنگ که یک خانواده پنج نفره سوار آن بودند رد شدند، به‌طوری که رنگ خون افراد این خانواده با رنگ خودرو یکی شده بود.

خیال خام منافقین از پیوستن مردم به آن‌ها

منافقین بر این باور بودند که هیچ نیرویی بر سر راه‌شان مقاومت نخواهد کرد، مردم هم به آن‌ها خواهند پیوست و به‌راحتی می‌توانند شهر‌ها را یکی پس از دیگری فتح کنند.

حتی رجوی در نشستی قبل از اجرای عملیات، با ترسیم وضعیتی مطلوب از حمایت‌های مردم از سازمان، حرکت ارتش آزادیبخش را مشابه گلوله برفی تصویر کرد که هرچه به سمت پایین حرکت می‌کند درشت‌تر شده و در نهایت بهمن عظیمی را به وجود می‌آورد که به وسیله آن رژیم ایران را سرنگون خواهد کرد: «نیرو‌های ما آن‌طرف مرز‌ها منتظر هستند و به محض ورود ما به ما خواهند پیوست.»

اما مردم آن‌ها را همراهی نکردند بلکه برای مقابله با ارتش رجوی و دفاع از خاک میهن به نیرو‌های رزمی پیوستند.

اهالی اسلام‌آباد غرب هم پس از ورود منافقین به شهر، از آن‌ها استقبال نکردند. در حالی که مردم هیچ اسلحه‌ای نداشتند و شهر کاملا تسخیر شده بود، منافقین با مخالفت‌های گسترده مردمی علیه خودشان روبه‌رو شدند. وقتی رزمندگان وارد شهر شدند، بخش عمده‌ای از مردم مسلح شدند و به‌ طور کاملا خودجوش ساماندهی شده و به تعقیب منافقین پرداختند. بخشی از آن‌ها هم بلدچی رزمندگان شدند.

نبرد با منافقین

خبر جنایات منافقین در اسلام‌آباد خیلی سریع به شورای عالی دفاع در تهران رسید. سپهبد شهید علی صیادشیرازی به سرعت با یک فروند فالکون عازم کرمانشاه شد و طرحی را برای به دام انداختن منافقین طراحی کرد.
صبح روز پنجم مرداد، عملیاتی که به نام «مرصاد» مشهور شد با رمز «یا علی‌بن‌ابی‌طالب (ع)» آغاز شد. در این عملیات، دو گردان از تیپ نبی‌اکرم (ص)، تیپ مسلم و یک گردان از ایلام از پشت به اسلام‌آباد حمله کردند و توانستند به‌ راحتی شهر را از دست نیرو‌های منافق خارج کنند.

رزمندگان هنگام ورود به اسلام‌آباد با صحنه‌های دلخراش جنایات منافقین روبه‌رو شدند. یکی از صحنه‌ها این بود که عمامه یک طلبه را دور گردنش بسته بودند و او را از ساختمان سه طبقه‌ای در میدان مرکزی اسلام‌آباد آویخته بودند.

در ادامه نیرو‌های ضدزره و هوانیروز جمهوری اسلامی منافقین را که به صورت ستونی از جاده اسلام‌آباد به سمت کرمانشاه پیشروی می‌کردند در تنگه «چارزبَر» مورد هدف قرار دادند. آن‌ها که به ۳۴ کیلومتری کرمانشاه رسیده بودند در ساعت دو بعد از ظهرِ پنجم مرداد شکست را پذیرفته و پس از تحمل خسارات فراوان به سوی اسلام‌آباد عقب‌نشینی کردند.

پس از هجوم دوباره نیرو‌های سپاه، ارتش، بسیج و عشایر تا ساعت ۱۲ شب، بسیاری از منافقین به هلاکت رسیدند و آن‌هایی که زنده مانده بودند به طرف گردنه پاتاق فرار کردند و از آن‌جا به عراق گریختند.

منابع

۱. پورداراب، سعید، عملیات مرصاد، تهران: سوره سبز، ۱۳۹۴.
۲. مهدی‌نژاد، سارا، قطعه‌ای از آسمان، تهران: بنیاد حفظ آثار دفاع مقدس، ۱۳۹۴.

انتهای پیام/ 118

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، جنگ در روز‌های نهایی وارد مرحله‌ای جدید شد و در تحولی تعیین‌کننده، پایان آن رقم خورد. ابتدا برتری نیرو و تجهیزات ارتش عراق در وضعیت خاصی کارآمد شد و کفه‌ی قدرت به سمت دشمن سنگین شد، اما بار دیگر نیرو‌های انقلابی نظام جمهوری اسلامی غلبه ایمان بر ابزار را نشان دادند و ابتکار عمل را از دشمن گرفتند.

از آخر خرداد تا اواخر مرداد ۱۳۶۷، حکومت عراق با به‌کارگیری سازمان مجاهدین خلق ایران (منافقین) و ارتش تقویت‌شده‌ی خود، به سرزمین ایران اسلامی از جمله مهران حملات متعددی کرد. رزمندگان جمهوری اسلامی در مقابل این حملات به مقابله برخاستند و متجاوزان را به فرار واداشتند.

پس از آن‌که جمهوری اسلامی ایران در ۲۷ تیر ۱۳۶۷، پذیرش قطع‌نامه‌ی ۵۹۸ را اعلام کرد، حاکمان بغداد بار دیگر خوی تجاوزگری خود را آشکار کردند و همانند آغاز جنگ، به منطقه‌ی وسیعی از مناطق مرزی استان ایلام حمله کردند، اما مردم ایران فراتر از معیار‌های کلاسیک و فارغ از قید و بند‌های سازمان‌های نظامی، وارد عرصه‌ی کارزار شدند.

عراقی‌ها با این تصور که پذیرش قطع‌نامه عزم ملی ایرانیان را متلاشی و آسیب‌پذیری جمهوری اسلامی را تشدید کرده است، پیش‌بینی می‌کردند که با وارد آوردن یک ضربه‌ی نظامی مؤثر، مناطق مهمی را تصرف خواهند کرد. یگان‌های ارتش عراق با این پندار، اول مرداد ۱۳۶۷، هم‌زمان از چهار محور به استان ایلام حمله کردند:

۱. محور مندلی – سومار – تنگه کوشک – ایوان

۲. محور ترساق – میمک – صالح‌آباد – سه‌راه کمربندی (سه‌راهی جندالله) – ایلام

۳. محور زرباطیه – مهران – تنگه‌ی ترشابه

۴. محور علی‌غربی – چیلات – دهلران – تنگه‌ی تینه – زرین‌آباد

در محور زرباطیه – مهران – تنگه‌ی ترشابه، هدف اصلی دشمن بعد از اشغال شهر مهران، عبور از تنگه‌ی ترشابه و الحاق با نیرو‌های شمالی در تنگه‌ی کنجانچم و تأمین دو جناح منطقه‌ی عملیاتی بود. قوای اشغالگر، با این هدف، پس از عبور از خط پدافندی لشکر ۱۶ قزوین توانستند از طرف بهرام‌آباد، شهر مهران را تصرف و تا سه‌راهی صاحب‌الزمان نفوذ کنند. سپس به‌سوی تنگه‌ی ترشابه به حرکت درآمدند تا با گسترش دامنه‌ی مناطق اشغالی در عمق خاک ایلام، مواضع خود را تثبیت کنند.

درحالی‌که ارتش عراق در این تهاجم پایانی امیدوارانه در استان ایلام پیشروی می‌کرد و نوار مرزی را تا عمق چند ده کیلومتر اشغال کرده بود، مردم دلاور و شهادت‌طلب ایلام وارد عرصه شدند و با هدایت و فرماندهی لشکر ۱۱ امیرالمؤمنین (ع) در چهار محور هجوم دشمن به مقابله با متجاوزان پرداختند.

در محور سوم – یعنی مهران – اگرچه طولانی‌ترین درگیری رخ داد، اما این درگیری شدت چندانی نداشت. در این محور، ۳ گردان سپاه و رزمندگان غیور دو ایل ملکشاهی و شوهان زیر نظر لشکر ۱۱ امیرالمؤمنین (ع) در برابر مهاجمان صف‌آرایی کردند و به مقاومت پرداختند. در این محور، پس از بسته شدن مسیر پیشروی دشمن، آتش درگیری شعله‌ور و جنگ‌وگریزی آغاز شد که تا دو هفته ادامه داشت. سپس با پیوستن نیرو‌های تازه‌نفس که از محور‌های دیگر آزاد شده بودند و پشتیبانی هلی‌کوپتر‌های حماسه‌ساز هوانیروز ارتش، خسارت سنگینی به قوای دشمن به‌ویژه به نیرو‌های زرهی‌اش وارد شد و دشمن به‌ناچار عقب‌نشینی کرد. اما در راه بازگشت، به دلیل مسدود شدن جاده، ناگزیر خود را از طریق دشت به تنگه‌ی کنجانچم و رضاآباد رساند و در مدخل سه‌راه کمربندی ایلام – مهران به نیرو‌های محور صالح‌آباد پیوست. در این محور نیز فشار سنگین رزمندگان اسلام – با کمک‌خلبانان قهرمان هوانیروز – دشمن را به عقب‌نشینی دیگری تا ارتفاعات غرب مهران در نزدیکی مرز واداشت.

انتهای پیام/ 141

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، احمد رحیمی‌زاده در یادداشتی عملکرد دولت‌های نهم تا دوازدهم در قبال امور فرهنگی مرتبط با راهیان نور را تحلیل کرده و به انتظاراتی که از دولت سیزدهم در این مورد می‌رود، اشاره کرده است.

متن یادداشت وی به شرح زیر است:

«فرهنگ به‌ عنوان زیربنای توسعه قلمداد شده و کمتر کسی است که به این نکته باور نداشته باشد که راه توسعه اساسی و زیربنایی جامعه از عرصه فرهنگ می‌گذرد.

مهمترین حوزه‌های فرهنگی در جهان عبارتند از ورزش و تفریحات، گردشگری، هنر‌های تجسمی، صنایع دستی، صوتی و تصویری، رسانه‌های تعاملی، کتاب و مطبوعات، میراث فرهنگی و تاریخی، مراسم‌ها و آیین ها.

در بین تمامی جریان‌های اثرگذار فرهنگی کشور، جریان بزرگ فرهنگی راهیان نور که نحوه شکل گیری آن به فرموده مقام معظم رهبری ابتکاری الهی بوده است، بخش عمده‌ای از عرصه‌ها و حوزه‌های فرهنگی همچون گردشگری، تربیت و آموزش، میراث فرهنگی و تاریخی، مراسم‌ها و آئین‌ها را یکجا در دل خود دارد.

با اطمینان می‌توان گفت که یکی از پرمخاطب‌ترین عرصه‌های فرهنگی کشور با تأثیرگذاری مثبت در فرهنگ عمومی جریان بزرگ فرهنگی، راهیان نور است که از کارآمدترین و مؤثرترین راه‌های استفاده از ثروت غنی و سرچشمه قوی دوران دفاع مقدس است.

موزه‌های طبیعی، سرزمینی و یادمان ها، جاذبه شهدا و موضوعات فرهنگی مرتبط با دفاع مقدس، بستری پاک و مقدس را برای جوانان و نوجوانان این مرز و بوم و سایر نقاط جهان فراهم آورده تا در گذر تاریخی آن با مفاهیم ارزشی جهاد در راه خدا و ایستادگی و مقاومت در برابر سلطه گران جهانی آشنا سازد.

استقبال و حضور چشمگیر مردم در یادمان‌های دفاع مقدس از ابتدای دهه ۱۳۷۰ ه. ش و به ویژه عنایات، تاییدات و بازدید‌های مکرر مقام معظم رهبری و توجه آحاد جامعه به سرزمین نور باعث شد که با هدف ساماندهی، سیاستگداری، هدایت و حمایت از این جریان بزرگ فرهنگی بی‌نظیر، ستاد مرکزی راهیان نور کشور در سال ۱۳۸۴ تأسیس و تمامی دستگاه‌های مرتبط به ویژه دولت در این مجموعه ایفای نقش کنند.

ستاد مرکزی راهیان نور کشور در واقع محل پیوند سه رکن نیرو‌های مسلح، دولت و مجموعه‌های فعال مردمی در امر راهیان نور است که در بخش مربوط به دولت، سه نوع متولی در راهیان نور فعال هستند نماینده تام‌الإختیار رئیس جمهور در این ستاد، نماینده‌های تام‌الإختیار تمامی وزارتخانه‌ها برای پشتیبانی از برنامه‌های متمرکز و استانداران سومین نوع، متولیان دولتی هستند که در قالب شورای هماهنگی راهیان نور وظیفه پشتیبانی از این جریان فرهنگی را بر عهده دارند.

حمایت و پشتیبانی از راهیان نور و نقش هماهنگی بین وزارتخانه‌های مختلف از جمله وظایفی است که دولت با معرفی نماینده تام‌الإختیار رئیس جمهور در ستاد مرکزی راهیان نور کشور عهده دار می‌شود.

در دولت نهم، سید مهدی هاشمی که سرپرستی وزارت کشور در دولت را بر عهده داشت اولین نماینده تام‌الإختیار رئیس جمهور وقت بود که به ستاد مرکزی راهیان نور کشور معرفی شد. در این بازه، ضعف زیرساختی یادمان‌های دفاع مقدس از جمله جاده‌های دسترسی، آب، برق، محل اقامت و اسکان مردم در سرزمین نور کاملا مشهود بود به طوریکه امکانات موجود و غالباً موقت یادمان‌ها پاسخگوی حضور چشمگیر مردم علاقه‌مند نبود.

آشنایی نماینده تام‌الإختیار رئیس جمهور به حوزه‌های عمرانی و زیرساختی، پیگیری‌های موفق در تأمین اعتبار‌های لازم و هماهنگی کامل با سیاست‌های ستاد مرکزی راهیان نور کشور و همچنین حضور سالانه رئیس جمهور و دیگر اعضای هیات دولت نهم در راهیان نور باعث شد که دولت در این دوره تجربه موفقی را در پشتیبانی از راهیان نور به عنوان بزرگترین جریان فرهنگی کشور پشت سر بگذارد.

در دولت دهم برخلاف رویه مثبت دولت قبل با معرفی اسفندیار رحیم مشایی به عنوان نماینده تام‌الإختیار رئیس جمهور وقت در ستاد مرکزی راهیان نور کشور باعث ایجاد حواشی‌های بسیار و کند شدن فرآیند پشتیبانی از راهیان نور شد.

فعالیت دولت دهم، مصادف با احیای یادمان‌های دفاع مقدس و فعال شدن راهیان نور در چهار استان غرب و شمال‌غرب کشور (ایلام، کرمانشاه، کردستان، آذربایجان غربی) در پی درخواست‌های مکرر مردم این منطقه بود.

عدم زیرساخت‌های لازم برای حضور کاروان‌های راهیان نور در این جغرافیای کشور، عدم تعیین زمان مشخص برای بازدید و فراهم نبودن ایجاد و احداث یادمان در این مناطق از عمده‌ترین دلایل عدم توجه به مناطق عملیاتی غرب و شمال‌غرب در سال‌های قبل بود که در این بازه با حضور جهادی مجموعه دست اندرکاران راهیان نور در حال بر طرف شدن بود.

وسعت سرزمینی و تفاوت‌های جغرافیایی، آب و هوایی و قومی – مذهبی مناطق غرب و شمال‌غرب نسبت به سرزمین راهیان نور جنوب کشور نیازمند اقدام و عزم ملی و مشارکت تمامی دستگاه‌ها از جمله پشتیبانی دولت برای احیای سرزمین دفاع مقدس این خطه بود که متاسفانه عدم هماهنگی دولت با سیاست‌های ستاد مرکزی راهیان نور کشور و پرداختن به اولویت هایی چون راهیان نور شمال و لبنان، بحث‌های انحرافی و همچنین عدم حضور رئیس جمهور دولت دهم در دو سال پیاپی آخر فعالیت در سرزمین دفاع مقدس باعث عدم تسریع در تجمیع طرفیت‌های حمایتی و تقویت زیرساختی راهیان نور در این بازه شد.

با شروع دولت یازدهم، حسام‌الدین آشنا به عنوان نماینده تام‌الإختیار رئیس جمهور در ستاد مرکزی راهیان نور کشور معرفی شد. بر خلاف رویه دولت‌های قبل که شخص رئیس جمهور نماینده خود را معرفی می‌کرد، این بار رئیس دفتر ریاست جمهوری، مراتب موافقت رئیس جمهور مبنی بر انتصاب وی به عنوان نماینده خود در راهیان نور را ابلاغ کرد.

در این دوره، با مجاهدت‌های دست اندرکاران راهیان نور و خادمین شهدا و با وجود مشکلات و حمایت‌های حداقلی، این جریان موثر، به بلوغ مناسبی در تمامی حوزه‌ها رسید. راهیان نور دانش آموزی با اعزام سالانه ۱۰ ها هزار دانش آموز به سرزمین دفاع مقدس به ثبات رسید. در زیرساخت‌های موجود در مناطق مورد بازدید و مراکز اسکان راهیان نور تعادل نسبی به وجود آمد، راهیان نور به عنوان میراث ملی _ معنوی کشور ثبت و روز ملی راهیان نور در تقویم رسمی کشور درج و سند ملی راهیان نور تدوین و ابلاغ شد، یادمان‌های دفاع مقدس شناسنامه دار شدند و ۱۰ ها فعالیت موثر دیگر به انجام رسیدند.

به اعتقاد نخبگان و صاحب نظران فرهنگی کشور با حجم پُرشتاب اقدامات صورت گرفته در مجموعه راهیان نور در دهه ۱۳۹۰، وقت آن رسیده بود که دغدغه‌های فرهنگی متولیان مورد پشتیبانی و بهره برداری مردم قرار گیرد که عملا پشتیبانی از این مهم در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به فراموشی سپرده شد.

در طول هشت سال فعالیت دولت‌های یازدهم و دوازدهم و بر خلاف دولت‌های قبل، رئیس جمهور در سرزمین دفاع مقدس و در راهیان نور حضور پیدا نکرد و در این دوره علی‌ رغم تلاش‌های صورت گرفته بعضی از وزارتخانه‌ها برای حمایت از زیرساخت‌های سرزمین دفاع مقدس، شاهد کمترین حضور وزیران و اعضای هیات دولت در راهیان نور و ضعیف‌ترین حمایت‌های دولتی در حوزه‌های فرهنگی و نرم افزاری راهیان نور بودیم.

با بیان اجمالی فعالیت دولت‌های قبل در راهیان نور، انتظاراتی که از دولت سیزدهم در زمینه‌های فرهنگی و از جمله حمایت از راهیان نور به عنوان موثرترین اقدام فرهنگی کشور می‌رود، بیشتر از دولت‌های پیشین است.

انتخاب و انتصاب فردی با رویکرد جهادی و انقلابی و آشنا به حوزه دفاع مقدس و راهیان نور به عنوان نماینده تام‌الإختیار رئیس جمهور منتخب در ستاد مرکزی راهیان نور کشور، حضور سالانه رئیس جمهور و اعضای هیات دولت در راهیان نور و در بین مردم در سرزمین دفاع مقدس همچون سال‌ها و ایام قبل از انتخابات ۱۴۰۰، حمایت از سیاست‌های ستاد مرکزی راهیان نور کشور و پشتیبانی از کاروان‌های مردمی راهیان نور می‌تواند زمینه‌ساز تحقق بهره برداری بیشتر انقلاب اسلامی از این سنت حسنه و فناوری نوین استخراج گنج دفاع مقدس شود.»

انتهای پیام/ 118