اینستکس

به گزارش مجاهدت از مشرق، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) ۲۴ بهمن ماه در نشست هغتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.

وی در ابتدای این نشست سالروز شهادت امام موسی کاظم (ع) این مناسبت را تسلیت گفت. 

* پیام محکم به کسانی که به دنبال بلوا و آشوب در ایران بودند

کنعانی چهل و چهارمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را مجددا تبریک گفت و افزود: خوشبختانه حضو گسترده و پرشکوه آحاد ملت بزرگ ایران در جشن‌های پیروزی انقلاب خاصه در راهپیمایی‌های جشن ۲۲ بهمن که در همه شهرهای بزرگ و کوچک در پایتخت و دیگر شهرها و حتی در روستاها حضور گرم و پرشکوه و کم سابقه‌ای داشتند یک بار دیگر انسجام و وحدت ملی ملت ایران را در مقابل دیدگان همه جهانیان به تصویر کشید و نشان داد ملت ایران در همه حال به رغم سختی‌ها و دشمنی دشمنان و تبلیغات مسموم و سهمگین دشمنان علیه انقلاب و نظام همچنان در حمایت از کشور و نظام و آرمان‌های مترقی امام و حمایت از رهبری در وسط میدان هستند و در حمایت از استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی در طول ۴۴ سال گذشته از پیروزی انقلاب اسلامی همچنان در وسط میدان هستند و بر اصول انقلابی و آرمانی خود پافشاری می‌کنند. پیام محکمی است به کسانی که به دنبال بلوا و آشوب در ایران بودند و کسانی که کشور را آماج حملات مسموم خود قرار دادند و ان‌شاءالله پیام ملت را گرفته باشند.

* سفر رئیس جمهور به چین

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره سفر رئیس جمهور به چین اظهار داشت: سفر آقای رئیس جمهور در رأس هیأت عالیرتبه سیاسی و اقتصادی به چین تحول بسیار مهمی در حوزه مناسبات دوجانبه ایران و چین است. سفری که در پاسخ به دعوت رسمی رئیس جمهور چین از رئیس جمهور انجام خواهد شد و طبیعتا موضوعات مهم و مورد توجه دو کشور در حوزه‌های مختلف سیاسی،‌اقتصادیِ، تجاری و فرهنگی مورد تبادل نظر قرار خواهد گرفت. نفس انجام سفر رئیس جمهور از حوزه سیاسی و از منظر سیاسی حائز اهمیت ویژه است و نشانگر وجود فضای بسیار مناسب سیاسی در مناسبات دو کشورو است و تأکیدی بر وجود عالیترین اراده سیاسی نزد رهبران دو کشور برای گسترش مناسبات دوجانبه در حوزه‌های مورد علاقه با تاکید بر منافع مشترک است.

وی گفت: ظرفیت‌ها بین دو کشور در حوزه اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. ما برنامه جامع همکاری‌های بلندمدت و ۲۵ ساله دو کشور را امضا کرده‌ایم و سفر رئیس جمهور به چین می‌تواند جهش مناسبی را در اجرایی کردن برنامه‌ها و طرح‌های پیش بینی شده و مندرج در این برنامه ایجاد کند. این برنامه به منزله یک نقشه راهی است که مسیر کلی و افق بلندمدت همکاری‌های دو کشور را ترسیم کرده و در این ارتباط توافقات متعددی آماده شده و در دست نهایی شدن است و اسناد خوبی در چارچوب این سفر بین دو کشور امضا خواهد شد.

کنعانی ادامه داد: برنامه جامع همکاری‌های دو کشور تا این مرحله نتایج خوب و ملموسی را به همراه آورده و جهش در حوزه مناسبات تجاری و اقتصادی دو کشور علیرغم تجریم‌های ظالمان از سوی آمریکا بر ملت ایران تحمیل شده بود نتایج اولیه و مثبت خوبی را تا الان به همراه داشت و شاهد رشد ملموس همکاری‌های اقتصادی و تجاری دو کشور بودیم.

وی گفت: در سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۱۴ میلیارد دلار صادرات به چین داشتیم که نسبت به سال قبل ۵۸ درصد رشد داشته است. میزان واردات از چین در همین سال حدودا اندکی بیش از ۱۳ میلیارد دلار بوده و عموما در ۱۴۰۰ حدود ۴۳ درصد رشد در روابط اقتصادی و تجاری دو کشور شاهد بودیم چین مقصد اول صادراتی ایران و منشا دوم واردات بود. ۷ سند با هدف تعمیق همکاری‌های اقتصادی و معدنی و صادراتی امضا کردیم امیدواریم با انجام سفر رئیس جمهور و مذاکرات و اسناد امضا شده شاهد برداشتن گام‌های بلندتری به سمت جلو در تامین منافع دو کشور در حوزه‌های مختلف باشیم.

* عدم دعوت از ایران برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره عدم دعوت از ایران برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: به نظر می‌رسد نقض غرضی صورت گرفته  است. اگر هدف از برگزاری کنفرانس امنیتی مونیخ کمک به تعمیق امنیت در حوزه منطقه ای و جهانی است عدم دعوت از برخی از کشورها اقدامی گزینشی با انگیزه‌های سیاسی است و این  نشانگر تداوم رویکرد اشتباه در ارتباط با تحولات مربوط به ایران است و نقض غرض تلقی خواهد شد و این اقدام مغایر اصل بی طرفی است. به ویژه کشوری در قامت ایران که نقش مهم و تعیین کننده و غیرقابل انکاری در حوزه امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی دارد و این اقدام به معنای محاسبه غلط و استمرار رفتارهای غلط است.

* تبادل زندانیان با آمریکا

کنعانی درباره تبادل زندانیان با آمریکا نیز بیان کرد: آقای وزیر در این خصوص نکاتی که در حوزه رسانه قابل طرح بود مطرح کرد بارها گفتیم برای تبادل زندانیان به صورت غیرمشروط و بدون گره زدن موضوع با موضوعات دیگر آمادگی داریم و در این رابطه حسن نیت خود را عملی نشان دادیم با آزاد کردن یک زندانی دوتابعیتی با نگاه به وضعیت انسانی و رعایت حال ایشان که دچار بیماری هم بود. ایران نشان داد آماده است در بحث تبادل زندانیان در سریع‌ترین زمان ممکن این اقدام را با نگاه انسانی انجام دهد. متاسفانه اقدام متقابل و تشویق کننده ای از سوی دولت آمریکا شاهد نبودیم. موضع ایران در این رابطه واضح است. امیدواریم دولت آمریکا با این نگرش انسانی در حوزه عملی گام جدی و روشنی را برای اجرایی کردن این تبادل انجام دهد.

سخنگوی وزارت خارجه درباره رایزنان اقتصادی اظهار داشت: قرار بود همکاری نزدیک و مشترکی با کمک وزارت صمت و دستگاه دیپلماسی صورت بگیرد. تاکنون در ارتباط با برخی کشورها و کشورهای دارای اولویت چنین اتفاقی رخ داده است و تعدادی از رایزنان بازرگانی تعیین شدند و در کشورهای حوزه ماموریتی مستقر شدند. در ارتباط با دیگر کشورها افراد تعیین شده‌اند و مراحل اداری و عزیمت زودهنگام در حوزه‌های ماموریتی تعیین شده در برنامه کار قرار دارد.

*  ایران به مسیر مذاکره ملتزم است

وی در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره رایزنی وزیر خارجه عراق با امیرعبداللهیان درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها و رایزنی فؤاد حسین با رابرت مالی درباره این مذاکرات اظهار داشت: در ارتباط با روند مذاکرات سیاست رسمی و اعلامی و عملی جمهوری اسلامی ایران کاملا روشن است. التزام به مسیر و میز مذاکره برای بازگشت همه طرف‌ها به برجام با اولویت مورد نظر ایران رفع همه تحریم‌های ظالمانه‌ایی که علیه دولت و ملت ایران تحمیل شده است. ما در این چارچوب در مسیر مذاکرات حرکت کردیم و آنچه مربوط به ما بود توأم با حسن نیت انجام دادیم. ایران به مسیر مذاکره ملتزم است و طرف‌های مقابل و آمریکا در اجرای عملی آن چیزی که اعلام می‌کنند مایل به بازگشت به توافق هستند باید حسن نیت خود را در عمل نشان دهند و به مسیر مذاکره برگردند و به اجرای توافق بازگردند.

سخنگوی وزارت خارجه اضافه کرد: با دولت آمریکا رابطه و گفت‌وگوی مستقمیی نداریم از همه ظرفیت‌های دیپلماتیک و مسیر دیپلماسی برای تحقق منافع ملی ایران به ویژه در بحث مذاکرات رفع تحریم‌ها استفاده می‌کنیم. دولت‌هایی در این رابطه با حسن نیت پیش از این ایفای نقش کردند و دولت‌هایی علاقه‌مند هستند با استفاده از ظرفیت مناسبات با دو طرف موضوع ایفای نقش کنند. هموراه از این تلاش‌های توأم با حسن نیت استقبال کرده و خواهیم کرد.

کنعانی یادآور شد: اگر دولت عراق مایل است نقشی ایفا کند حتما به اقدامات توام با حسن نیت این کشور دوست برادر و همسایه با اهتمام جدی نگاه می‌کنیم و از ظرفیت‌های دولت عراق استفاده خواهیم کرد.

* اظهارات فرافکنانه وزیر خارجه فرانسه

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار فارس درباره اظهارات وزیر خارجه فرانسه که خواستار اقدام جهانی علیه برنامه موشکی ایران شده است، گفت: فرافکنی‌ها را مردود می‌دانیم این گونه اظهارات و اظهارنظرهای فرافکنانه تاثیری در روند حل و فصل مسائل و اختلاف نظرها و سوءتفاهم‌ها بین ایران و طرف‌های اروپایی ندارد.

وی ادامه داد: طرح موضوعات انحرافی برای عدم تمرکز بر موضوعات اساسی است. فعالیت‌های موشکی ایران دفاعی و مبتنی بر حقوق قانونی ایران و عرف و موازین و مقررات بین‌المللی است و ارتباطی با موضوعاتی که احیانا طرف‌های غربی به ویژه در موضوعات مربوط به مذاکرات رفع تحریم‌ها بیان می‌کنند، ندارد.

* اتباع خارجی بازداشت شده

وی درباره عفو مقام معظم رهبری در خصوص اتباع و شهروندان خارجی بازداشت شده در ایران گفت:‌ بازداشت اتباع و شهروندان خارجی به دلیل نقض قوانین  ملی و سرزمینی ایران صورت گرفته است. به طور طبیعی به دلیل نقض مقررات کشور ما مبتنی بر قوانین و مقررات ما چنین افرادی دستگیر و در این زمینه از سوی دستگاه قضایی احکامی راجع به آنها صادر شده است. چنین افرادی ا حقوق قانونی، انسانی و کنسولی خود برخوردارند و در ارتباط با عفو رهبر معظم انقلاب در ارتباط با شهروندان بازداشتی خارجی قوه قضاییه ایران مبتنی بر قوانین و اختیارات و صلاحیت‌های خودش تصمیم لازم را خواهد گرفت.

* رژیم صهیونیستی جدیت ایران را در پاسخ به اقدامات ضد امنیتی و تجاوزکارانه بارها و بارها دریافت کرده و طعم آن را چشیده 

وی در پاسخ به سؤالی درباره مانور نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا اظهار داشت: رژیم صهیونیستی جدیت ایران را در پاسخ به اقدامات ضد امنیتی و تجاوزکارانه بارها و بارها دریافت کرده و طعم آن را چشیده است در ارتباط با اقداماتی که این رژیم در کنار دولت آمریکا انجام می‌دهد ادبیات ما واضح و رروشن است هرگونه اقدام ضد امنیتی علیه ایران از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی با توجه به اینکه دولت آمریکا متحد و حامی تمام عیار این رژیم است، آمریکا باید پاسخگو باشد. ادبیات ما واضح است.

کنعانی ادامه داد: هرگونه اقدام از هر منشأیی علیه امنیت ملی ایران با قاطعیت از سوی ایران پاسخ داده خواهد شد. اقدام از سوی هر واسطه‌ای صورت گیرد ایران هیچ تعلل و تردیدی در پاسخگویی به خود راه نخواهد داد. این رژیم باید به فکر وضعیت داخلی خود و شرایط نابسامان داخلی و تظاهراتی که بیش از ۶ هفته متمادی در داخل این سرزمین‌ها صورت می‌گیرد، باشد. این رژیم اگر بتواند همت کند با اقدامات آزادیخواهانه ملت فلسطین نه فقط در غزه و کرانه غربی بلکه در اراضی ۴۸ مقابله کند. این رژیم ناتوانتر از آن است که اقدام نظامی علیه ایران انجام دهد و جرأت چنین اقدامی را نخواهد داشت و طعم ضربات سخت ایران را قبلا چشیده است.

* انحلال اینستکس

وی درباره انحلال اینستکس نیز گفت: نشانه دیگری از عدم التزام دولت‌های اروپایی به تعهدشان در مسیر جبران خروج غیرقانونی و یکجانبه آمریکا از برجام بود. در حالی که دولت‌های اروپایی ملتزم و متعهد شده بودند خروج یکجانبه آمریکا را جبران کنند و مکانیسم هایی از جمله اینستکس را تعریف کرده بودند متاسفانه دولت‌های اروپایی ملتزم به تعهد خود نبودند و اقدام لازم را انجام نداد.

* مذاکرات ایران و عربستان

سخنگوی وزارت خارجه درباره اظهارات فؤاد حسین وزیر خارجه عراق درباره مذاکرات ایران و عربستان اظهار داشت: نگاه ما تأکید بر استمرار مسیر دیپلماسی برای بازگرداندن روابط دو کشور مهم و مسلمان منطقه ایران و عربستان به ریل طبیعی خودش است. با نگاه مشترک دو کشور به ضرورت توجه و اهتمام به مسیر سیاسی از نقش دولت عراق در این رابطه استقبال شده بود و پنج دور مذاکره انجام شد در تکمیل روند گذشته و تکمیل روند سیاسی به نقش دولت عراق و اهتمام مسئولانه آن احترام قائلیم و از هرگونه اقدم مثبتی که دولت عراق بتواند انجام دهد و نقش مثبتی ایفا کند استقبال می‌کنیم و امیدواریم با توجه ه نقش آفرینی کشورهای دوست و از جمله عراق شاهد پیشرفت در مسیر مذاکرات ایران و عربستان در آینده باشیم.

سخنرانی وزیر خارجه در شورای حقوق بشر اطلاع رسانی شده و در زمان مقرر در این رابطه اطلاع رسانی خواهیم کرد

وی درباره حضور پرویز ثابتی رئیس ساواک در تجمع ضد انقلاب در آمریکا که سؤال یکی از خبرنگاران بود، گفت: دولت‌های مدعی حقوق بشر تبدیل به مأمن و ملجأ جنایتکاران شدند. فرد جنایتکاری با چنین سابقه‌ای در قلب کشور مدعی حقوق بشر حضور دارد و اگر پرونده اقدامات ضد ایرانی دولت آمریکا را فهرست کنیم فهرست عریض و طویلی خواهد بود. این هم یکی دیگر از نمادهای دشمنی دولت آمریکا با دولت و ملت ایران است. 

* سفر علی باقری به بیروت

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر علی باقری به لبنان نیز اظهار داشت: سفر به لبنان در تکمیل سفرهای منطقه‌ای و غیرمنطقه‌ای معاون سیاسی وزیر خارجه برای انجام مشورت‌های سیاسی و مشورت در حوزه‌های مورد علاقه بین ایران و کشورهای هدف صورت گرفته است. سفر به لبنان در تکمیل و استمرار روند انجام چنین سفرهایی است. لبنان جزو کشورهای دوست و مهم در حوزه منطقه‌ای ما به شمار می‌رود. هم موضوعات مهم دوجانبه‌ای داریم و لبنان به عنوان کشور مهم خط مقدم در مبارزه علیه رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم مظلوم فلسطین کشور حائز اهمیتی است. با دوستان لبنانی از طیف‌های مختلف سیاسی گفت‌وگو داریم. فرصتی بود آقای باقری در مراسم افتتاح ساختمان جدید سفارت ایران و سالگرد پیروزی انقلاب حضور یابد و با مقامات لبنان دیدار و گفت‌وگو کند.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره سفر گروسی مدیرکل آژانس به تهران گفت: در ارتباط با آژانس مشورت‌های ایران و آژانس از طریق مجاری تعریف شده در خصوص موضوعات مشترک تبادل نظرها برقرار است و استمرار می‌یابد. ایران متعهد به همکاری با آژانس در چارچوب موافقتنامه جامع پادمان است و به صورت متقابل انتظار دارد آژانس با نگاه مبتنی بر همکاری و تفاهم با جمهوری اسلامی ایران از چارچوب فنی به روابط و گفت‌وگو با ایران نگاه کند و از مسیر فنی خارج نشود و از توسل به اظهارات و اقداماتی که شائبه سیاسی کاری یا اعمال فشار را به ذهن متبادر می‌کند دوری کند. 

* تعدادی از کشورهای اروپایی با محاسبات غلط سیاست نادرستی را علیه ایران در پیش گرفتند

به گزارش مجاهدت از فارس، کنعانی درباره روابط با اروپا اظهار داشت: توسعه مناسبات با همه حوزه‌های جغرافیایی از جمله اروپا مدنظر ایران است. آمادگی داریم براساس منافع مشترک روابط گسترش یابد. روابط مسیر دو طرفه است و دو طرف دارد. زمانی اراده سیاسی مشترک شکل بگیرد می‌توانیم در خصوص تحقق گسترش مناسبات و برداشتن گام‌های به سمت جلو صحبت کنیم. متاسفانه کشورهای اروپایی و دقیق‌تر بگویم تعدادی از این کشورها با محاسبات غلط سیاست نادرستی را علیه ایران در پیش گرفتند. احترام متقابل، تساوی کشورها و عدم مداخله در امور داخلی دیگران، عدم توسل به فشار و ابزارهای اعمال زور، عدم در اختیار قرار دادن خاک کشور خودشان در اختیار مخالفان و معارضان دیگر کشورها جزو اصول و مبادی شناخته شده بین‌المللی برای تنظیم روابط بین کشورهای مستقل است. اعتراف به استقلال و حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها اصول شناخته شده بین‌المللی است. کشورهای اروپایی در شعار و گفتار بر این مبانی اصرار می کنند. انتظار داریم این کشورها به این اصول پایبند باشند متاسفانه این کشورها در چند ماه گذشته ملتزم به این اصول نبودند.

وی گفت: اروپا و چند کشور موثر اروپایی می‌توانند چشم خود را ببندند و نبینند و می‌توانند گوش‌های خود را بپوشند و نشوند. اروپا باید تصمیم درست بگیرد. در سمت درست تاریخ قرار بگیرد. سؤال ما این است اروپا از کدام دموکراسی صحبت می‌کند؟ آیا اروپا به مردم و رسانه‌های خود گفتند قریب ۳۰ میلیون نفر از مردم ایران در همه جای این کشور در حمایت از انقلاب خود از کشور و استقلال و حاکمیت خود بعد از ۴۴ سال در میدان حضور دارند. اروپا باید تصمیم بگیرد که در کدام بخش مردم ایران قرار دارد؟

کنعانی اضافه کرد:  آیا دموکراسی و تصمیمات مبتنی بر مسیر دموکراسی آیا در حوزه اتحادیه اروپا نیز اعمال می‌شود؟ آیا تصمیمات در حوزه اتحادیه اروپایی دموکراتیک اخذ می‌شود آیا به نظر می‌آید تعدادی از کشورها نظرات خود را بر کل اتحادیه تحمیل می‌کنند؟ کشورهایی که مایل هستند مبتنی بر منافع و مصالح مشترک با ایران رابطه خود را حفظ کنند ولی تحت تاثیر و فشار تعدادی از کشورهای اتحادیه اروپایی در اتخاذ تصمیم دچار مشکل هستند. اتحادیه اروپایی باید در عمل نشان دهد به مبانی و اصول شناخته شده بین‌المللی التزام دارد و شجاعت تصمیم گیری مستقل در ارتباط با ایران را دارد. به عنوان دستگاه دیپلماسی ایران از ظرفیت‌های خود استفاده کردیم و شفاف گفت‌وگو کرده و مبانی اصولی خود را بیان کردیم و آمادگی برای رفع سوءتفاهم را اعلام کردیم.

* گفت‌وگو با مصر

وی درباره گفت‌وگو با مصر نیز بیان کرد: آخرین گفت‌وگوهای انجام شده با مصر مربوط به گفت‌وگوی امیرعبداللهیان با رئیس جمهور مصر در حاشیه اجلاس بغداد ۲ در امان بود و براساس این گفت‌وگوها ادبیات مثبتی بین دو طرف رد و بدل شد. از برگزاری گفت‌وگوهای بعدی اطلاعی ندارم ولی اصل و اساس برای ایران گسترش روابط با کشورهای مختلف از جمله منطقه‌ای است و از هرگونه تحول مثبتی در این خصوص استقبال خواهیم کرد.

* سفر رابرت مالی به عربستان

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر رابرت مالی به عربستان نیز اظهار داشت: در ارتباط با روابط دوجانبه کشورها مداخله و اظهارنظری نمی‌کنیم. آنچه مرتبط با موضوعات منطقه‌ای است موضوعات مورد توجه ایران است. در ارتباط با سیاست‌های منطقه‌ای دولت آمریکا مواضع و دیدگاه‌های ایران کاملا روشن و واضح است. نقش دولت آمریکا در ارتباط با ثبات و امنیت منطقه‌ای نقش سازنده‌ای نبوده است. دولت آمریکا از سیاست‌های شناخته شده این کشور استفاده از ایران هراسی و موضوعات حقوق بشر و تروریسم برای اعمال فشار و حتی مداخله در امور داخلی دیگران بود. این رویکرد شناخته شده دولت آمریکا در قبال منطقه است. در موضوعات امنیت منطقه‌ای بهترین راهکار همکاری‌های منطقه‌ای بین کشورهای منطقه است. از نظر ما حضور بیگانگان در منطقه هیچگاه در حوزه امنیتی آورنده ثبات و اطمینان بخشی به کشورهای منطقه نبوده است.

وی افزود: ما به عنوان جمهوری اسلامی مبتنی بر اصل عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها آماده‌ایم با کشورهای منطقه گفت‌وگو و گفت‌وگوهای موجود را تقویت و تحکیم ببخشیم. توصیه ما به برادران در کشورهای منطقه این است که با توصیه‌های دولتمردان آمریکایی دچار محاسبات غلط نشوند و رویکردهای منطقه‌ای را قربانی همکاری با طرف‌های غیرمنطقه‌ای از جمله آمریکا نکنند. آمریکا شریک خوبی در مقابله با تروریسم نبود و نقش این دولت در دامن زدن به فعالیت و حضور گروه‌های تروریستی در منطقه نقش شناخته شده‌ای بوده است.

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر رئیس جمهور به چین بیان کرد: انجام این سفر نتیجه دیپلماسی دستگاه سیاست خارجی و دیپلماسی اقتصادی نیز هست.

وی درباره اقدامات انجام شده برای اتباع ایرانی در ترکیه در پی زلزله اخیر در این کشور بیان کرد: از اولین ساعات وقوع این حادثه تلخ علاوه بر کمک رسانی به ملت ترکیه در مناطق زلزله زده و همکاری های خوب با دولت ترکیه، کسب اطلاع از آخرین وضعیت ایرانیان و کمک به انتقال آن دسته از ایرانیانی که مایل هستند به کشور بازگردند و کسب اطلاع از سرنوشت عزیزانی که احیانا در مناطق آسیب دیده بودند جزو اولویت‌های مهم دستگاه دیپلماسی بوده است. کمیته‌ای در این زمینه شکل گرفته و سازوکاری بین مرکز و سفارت ایران در آنکارا و سرکنسولگری‌های ایران در ترکیه ایجاد شد منتهی به این شد که زمینه‌های پیگیری از آخرین وضعیت ایرانیان فراهم شود.

وی افزود: در ارتباط با دانشجویان و مفقودان و … اقداماتی صورت گرفت.

سخنگوی وزارت خارجه درباره دلسوزی‌های فرانسه برای مردم ایران و همچنین دیگر کشورها گفت:‌ امیدواریم کمی از مهر و محبت را مشمول حال مردم خود بکنند.

سرویس جهان مشرق – دوره‌ی مسئولیت «رابرت مک‌ایر» (مشهور به «راب مک‌ایر») سفیر انگلیس در ایران، به‌زودی به پایان می‌رسد و «سایمون شرکلیف» جایگزین او خواهد شد. در گزارش پیش رو مروری سریع بر سابقه‌ی مک‌ایر در تهران می‌کنیم؛ سفیری که به دنبال یک جنجال روی کار آمد و خودش در ایران عامل جنجال شد.

«رابرت مک‌ایر» که به «راب مک‌ایر» نیز مشهور است، سفیر انگلیس در ایران است که به زودی دوره‌ی مسئولیتش به پایان می‌رسد (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› «رابرت مک‌ایر» سفیر انگلیس در ایران کیست و چه مأموریتی دارد؟

 

سفر به ایران و آغازبه‌کار

مک‌ایر اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ با انتشار توئیتی به زبان فارسی و عکسی از خودش و خانواده‌اش، از سفر به تهران و آغازبه‌کارش در سفارت انگلیس در ایران خبر داد[۱]. سفیر جدید انگلیس مدعی شد: «مشتاقانه منتظرم تا به منظور تقویت روابط دو جانبه و روی موضوعات بسیار مهمی که در مقابل ایران و منطقه قرار دارند با دولت جمهوری اسلامی ایران کار کنم.» 

«به اتفاق خانواده ام و با هیجان زیاد وارد تهران شده ام تا ماموریت جدید خود را شروع کنم. مشتاقانه منتظرم تا به منظور تقویت روابط دو جانبه و روی موضوعات بسیار مهمی که در مقابل ایران و منطقه قرار دارند با دولت جمهوری اسلامی ایران کار کنم.»؛ توئیت مک‌ایر به زبان فارسی درباره‌ی آغاز به کارش در ایران (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› عامل اطلاعاتی در چهارراه استانبول؛ ماموریت‌ سفیر انگلیس در تهران چیست؟

 

اولین افطاری سفارت انگلیس در تهران به صرف شله‌زرد

مک‌ایر که پیش از اعزام به تهران در ماه آوریل سال ۲۰۱۸، فارسی را یاد گرفته بود[۲]، بلافاصله پس از آن‌که روی کرسی سفارت انگلیس در ایران احساس راحتی کرد، مشغول به کار شد. خردادماه سال ۹۷ به صرف شله‌زرد، میزبان «تعدادی از دوستان و همکاران ایرانی و غیرایرانی مسلمان خود برای صرف افطار» بود؛ اقدامی که «یک رویداد جدید برای سفارت» انگلیس به شمار می‌رفت. سفیر جدید انگلیس البته به فارسیِ دست‌وپاشکسته هم درباره‌ی این مراسم توئیت کرد[۳]؛ هرچند از مهمانانش نامی نبرد[۴].

«خوشحالم از اینکه مهمان نوازِ تعدادی از دوستان و همکاران ایرانی و غیر ایرانی مسلمان خود برای صرف افطار در این هفته بوده ایم. این یک رویداد جدید  برای سفارت بود.»؛ توئیت مک‌ایر به فارسی دست‌وپاشکسته درباره‌ی مراسم افطار سفارت انگلیس در ایران (+)

آغاز یک رابطه‌ی نامیمون

مک‌ایر که یک ماه قبل از خروج آمریکا از برجام ساکن تهران شده بود، خیلی زود مأموریت وقت‌کشی و معطل‌سازی ایران را آغاز کرد. ماه مرداد سال ۹۷، همزمان با تقدیم استوارنامه‌اش به حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، در واکنش به استقبال روحانی از گسترش روابط با لندن، با طرح این ادعا که دولت انگلیس از اجرا و تداوم برجام حمایت می‌کند، گفت: «امروز تلاش گسترده‌ای میان کشورهای اروپایی برای حفظ برجام به‌ویژه در زمینه‌ی اقتصادی برقرار است که بی‌سابقه بوده است.» وی ادامه داد: «ما به دنبال توسعه‌ی هرچه بیش‌تر روابط و مناسبات با ایران هستیم و معتقدیم حل مشکلات و بحران‌ها تنها از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی امکان‌پذیر است[۵].» تک‌تک این ادعاها، چنان‌که در ادامه‌ی این گزارش خواهیم دید، دروغ از آب درآمدند: از بی‌ارادگی انگلیس و اروپا برای حفظ یا احیای برجام گرفته تا توقیف غیرقانونی نفتکش حامل نفت ایران به دستور لندن.

 

بازیگردانی یک سفر مرموز

شاید اولین مأموریت جدی مک‌ایر در ایران را بتوان بازیگردانی سفر «نورمن لامونت» سیاستمدار باسابقه‌ی انگلیسی و کارگزار خاندان یهودی «روتشیلد» (یا «راتسچایلد») به تهران و دیدار وی با فعالان اقتصادی دولتی و غیردولتی ایران دانست. اگرچه دستورکار سفر لامونت به ایران ظاهراً اقتصادی عنوان می‌شد، اما شواهد نشان می‌دهد وی یکی از کانال‌های اصلی روابط میان دولت حسن روحانی با دولت انگلیس و دیگر دولت‌های اروپایی است[۶].

«رابرت مک‌ایر» (راست) سفیر انگلیس در تهران، در مراسم تبریک سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی به حسن روحانی (دوم از راست)، رئیس‌جمهور ایران، در سال ۹۸ (+)

وعده‌ی سر خرمن به دولت روحانی

مک‌ایر سال ۱۳۹۸ یکی از تبلیغات‌چی‌های پروژه‌ی شکست‌خورده‌ی «ابزار حمایت از تبادلات تجاری» موسوم به «اینستکس» بود[۷]؛ «ابزار ویژه‌ی مالی»ای که قرار بود برجامِ بدون آمریکا را نجات بدهد، اما در عوض، ایران را ماه‌ها معطل خود کرد. ایجاد یک سازوکار اروپایی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا از همان ابتدا یک «فرمول معیوب» بود، اما با تبلیغات افرادی مانند مک‌ایر، متأسفانه دولت حسن روحانی به این سازوکار دل بست و ماه‌ها طول کشید تا به این نتیجه برسد که اروپا بدون آمریکا قادر به حفظ برجام نیست؛ واقعیتی که مشرق از روز اول آن را به دولت گوشزد کرده بود.

در همین‌باره بخوانید:

›› «ابزار ویژه مالی»: تنفس مصنوعی یا اُتانازی برجام؟/ نکند از چاله JCPOA به چاه SPV بیفتیم

›› وعده‌های روی هوای اروپا: آقای ظریف! دلتان را به اینستکس و اونستکس خوش نکنید

 

دومین افطاری سفارت انگلیس به «خواص مجهول‌الهویه» و «معلوم‌الحال»

مک‌ایر که طبق برخی گزارش‌های موجود، همکاری‌های گسترده‌ای با سازمان جاسوسی انگلیس، ام‌آی۶، داشته است[۸]، از ترفندهای روباه‌صفتانه‌ی دولت متبوعش هم غافل نبود. وی ماه رمضان سال ۱۳۹۸ شمسی با برگزاری مراسم افطار در سفارت انگلیس در تهران، میزبان برخی از «همکاران دولت، بخش خصوصی، و دیگر دیپلمات‌ها» بود که البته نام آن‌ها این‌بار هم افشا نشد[۹].

 

جشن تولد ملکه‌ی انگلیس به هزینه‌ی ایرانی‌ها

مک‌ایر البته همان سال، مهمانی دیگری هم در سفارت انگلیس ترتیب داد که این‌بار چاشنی تحقیر و توهین را به آن اضافه کرد. طبق شنیده‌ها، مک‌ایر که قرار بود جشنی را به مناسبت تولد ملکه‌ی انگلیس در سفارت این کشور برگزار کند، گفت نمی‌تواند پول مالیات‌دهندگان انگلیسی را در ایران هزینه کند و خود ایرانی‌ها باید هزینه‌ی این مراسم را بپردازند[۱۰]. به همین منظور، سفارت انگلیس، ایمیلی را برای مدعوین ارسال کرد و از آن‌ها خواست هر کدام بین ۱۰۰۰ تا ۲۵۰۰ پوند برای حضور در این مهمانی بپردازند[۱۱].

کارت دعوت جشن تولد ملکه‌ی انگلیس در سفارت این کشور در تهران در سال ۹۸ (نام مدعو از این تصویر حذف شده است) (+)

ایمیلی که برای دعوت از مهمان‌ها ارسال شده و شرایط حضور در مراسم، از جمله پرداخت هزینه، در آن قید شده است (مشخصات هویتی مدعو از این تصویر حذف شده است) (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› جای خالی بی‌خانمان‌های انگلیس در عروسی شاهزاده «هری»

 

احضار به وزارت خارجه‌ی ایران

بختِ مک‌ایر، ۲۵ خرداد ۹۸ به یک‌باره برگشت. در پی اقدام دولت انگلیس به اتهام‌زنی به ایران درباره‌ی حمله به دو نفتکش در دریای عمان، مک‌ایر به وزارت خارجه‌ی ایران احضار شد و مراتب اعتراض شدید تهران به دولت و وزارت خارجه‌ی انگلیس به او ابلاغ گردید[۱۲]. اما این احضار، صرفاً سرآغاز تلخیِ روابط میان مک‌ایر و ایرانی‌ها بود.

 

برخورد عجیب با رسانه‌های ایرانی

سفارت انگلیس در تهران، اواسط تیرماه سال ۹۸، در برخورد با رسانه‌های ایرانی افتضاح بزرگی به بار آورد[۱۳]. در حالی که از رسانه‌های ایرانی برای حضور در «جلسه‌ی توجیهی» مک‌ایر با موضوع برجام دعوت شده بود، محدودیت‌های عجیب و غریبی برای این رسانه‌ها وضع شده بود: «سفیر انگلیس، تنها یک بیانیه به زبان انگلیسی و بدون امکان ترجمه و بدون حضور مترجم همزمان سفارت، قرائت خواهد کرد؛ هیچ خبرنگاری اجازه همراه داشتن ضبط صوت نخواهد داشت؛ هیچ عکاسی اجازه حضور در برنامه را ندارد و خبرنگاران هم اجازه پارک خودرو در مجموعه سفارت را نخواهند داشت[۱۴].» این برخورد زننده، نهایتاً منجر به تصمیم برخی از رسانه‌ها برای تحریم کامل این نشست خبری شد[۱۵].

 

رفت‌وآمد به وزارت خارجه‌ی ایران

پس از اقدام جبل‌الطارق به توقیف یک نفتکش حامل نفت ایران به درخواست و با پشتیبانی انگلیس[۱۶]، مک‌ایر، ۱۳ تیر ۹۸، برای بار دوم در عرض یک هفته به وزارت خارجه‌ی ایران احضار شد[۱۷]. اما این پایان کار نبود، مک‌ایر برای بار سوم[۱۸] و چهارم[۱۹] هم راهی وزارت خارجه شد و توضیحاتی را درباره‌ی توقیف نفتکش مذکور ارائه داد؛ هرچند تمام این مراجعه‌ها در نتیجه‌ی احضار نبودند[۲۰]. این در حالی است که مک‌ایر در اکانت توئیتری خودش تمام‌قد از اقدام جبل‌الطارق دفاع[۲۱] کرد[۲۲].

 

کوهِ اینستکس موش زایید!

مک‌ایر که قبلاً با آب‌وتاب از اینستکس حمایت کرده و گفته بود «علاقه نسبت به این موضوع [اینستکس، در انگلیس] بسیار قوی است و تمامی تلاش‌ها به سمت عملی کردن آن است»، پس از آن‌که کم‌کم معلوم شد خبری از عملی شدن اینستکس نیست، این‌بار صراحتاً گفت: «اینستکس قرار نیست تمام مشکلات اقتصادی ایران را حل کند… همچنین اینستکس راهی برای تشویق کمپانی‌هایی نیست که به این نتیجه رسیده‌اند که نمی‌توانند با ایران کار کنند، اما ما می‌خواهیم این کار را بکنند.» وی در عین حال دوباره مدعی شد که انگلیس خواهان اجرای توافق هسته‌ای است و حتی درباره‌ی این‌که «ایران اجرای برخی تعهدات خود را متوقف کرده» اظهار نگرانی کرد، چراکه از دید او «آن‌چه شما از جانب اروپا می‌بینید، اراده و تداوم قابل‌توجه در اجرای برجام است[۲۳].»

در همین‌باره بخوانید:

›› سازوکار تحریمی اروپا که به‌راه است؛ از سازوکار ویژه مالی چه خبر؟

شترسواری دولادولا!

حدود یک ماه پس از تنش‌های دریایی میان ایران و انگلیس، لندن به «مأموریت بین‌المللی امنیت دریایی در خلیج [فارس]» پیوست که اقدامی تحریک‌آمیز علیه ایران و گامی در جهت بی‌ثباتی آب‌های جنوبی ایران به شمار می‌رفت. با این وجود، مک‌ایر‏ با انتشار یک توئیت، تلاش کرد اوضاع را عادی جلوه دهد[۲۴]: «وزیر امور خارجه‌ی بریتانیا تأکید کرده است که رویکرد بریتانیا نسبت به ایران تغییری نکرده است،‌ و این‌که با ایران برای کاهش تنش‌ها و پشتیبانی از برجام همکاری خواهد کرد[۲۵].»

 

رآکتور اراک، یکی از منفعت‌های برجام است!

پس از سفر هیأتی از انگلیس و چین به ایران، در مهرماه سال ۹۸، برای مذاکرات فنی درباره‌ی پروژه‌ی مدرن‌سازی اراک، مک‌ایر‏ ضمن استقبال از این هیأت، ادعا کرد «همکاری‌های غیرنظامی هسته‌ای» یکی از مهم‌ترین منفعت‌های برجام برای ایران است. اشاره‌ی مک‌ایر به رآکتور اراک در حالی بود که همکاری‌های آمریکا و انگلیس با ایران برای بازطراحی رآکتور اراک، به سال ۹۴ برمی‌گشت که در قلب این رآکتور بتن ریخته شد و طرف‌های مقابل متعهد به مدرن‌سازی آن شدند. اما با گذشت چهار سال، انگلیسی‌ها کاری جز وقت‌کشی نکردند؛ تا جایی که سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت اگر روند بازطراحی رآکتور اراک همچنان کُند پیش برود، به سراغ رآکتور قدیمی می‌رویم[۲۶]. مک‌ایر علاوه بر رآکتور اراک، درباره‌ی گرد هم آمدن «بهترین متخصصان هسته‌ای دنیا» برای کمک به ایران و عزم انگلیس برای اجرای تعهدات برجامی‌اش هم حرف‌هایی زد که البته امروز می‌دانیم صرفاً در همان حد بودند: حرف[۲۷].

 

 

فرار رو به جلو

با نزدیک شدن به پایان سومین مهلت ۶۰ روزه‌ای که ایران به طرف‌های باقی‌مانده در برجام داده بود تا به تعهدات خود عمل کنند، مک‌ایر‏ در صحبت‌هایی که به‌وضوح فرار رو به جلو بود، گفت: «در هفته‌های آینده تصمیمات مهمی درباره‌ی آینده‌ی برجام پیش روی ایران خواهد بود. ما می‌خواهیم این تفاهم‌نامه باقی بماند.» وی در عین این‌که مدعی شد طرف‌های اروپایی برجام به تعهدات خود در برجام عمل کرده‌اند[۲۸]، اعتراف کرد: «البته می‌دانیم که خروج آمریکا از برجام ضربه‌ی بزرگی به این تفاهم‌نامه وارد کرده است و واقعاً نمی‌توان تأثیر تحریم‌ها را برطرف کرد[۲۹].»

 

سال نو؛ دروغ‌های نو

مک‌ایر‏ دی‌ماه سال ۹۸، همزمان با آغاز سال جدید میلادی (۲۰۲۰)، ابراز امیدواری کرد که این سال، سال حل چالش‌های دشوار بین ایران و جامعه‌ی بین‌الملل باشد؛ مثلاً برجام. سفیر انگلیس لحن خود را کمی تندتر هم کرد و مدعی شد «اقدامات ایران در زمینه‌ی هسته‌ای [گام‌های تهران در جهت کاهش تعهداتش در واکنش به خروج آمریکا و بدعهدی اروپایی‌ها]، برای جامعه بین‌الملل نگران‌کننده است.» مک‌ایر‏ بدون اشاره به تداوم وقت‌کشی و بی‌عملی اروپا در قبال تعهدات هسته‌ایش مانند برقراری دسترسی ایران به نظام بیمه‌ای، بانکی و خدمات پیام‌رسانی مالی (از جمله اتصال به سوئیفت)[۳۰]، گفت اقدامات ایران، برجام را در معرض خطر بزرگی قرار می‌دهد[۳۱].

 

احضار مجدد به وزارت خارجه‌ی ایران

سالی که مک‌ایر‏ اظهار امیدواری کرده بود با حل چالش‌های بین‌المللی همراه شود، با اقدام جنون‌آمیز ترامپ و حمایت کامل دولت انگلیس از ترور شهید سلیمانی، شهید ابومهدی المهندس و همراهان آن‌ها آغاز شد. پس از انجام این عملیات تروریستی، مواضع نخست‌وزیر و وزرای خارجه و دفاع انگلیس، بار دیگر احضار راب مک‌ایر به وزارت خارجه‌ی ایران را ایجاب کرد؛ جایی که مک‌ایر‏ تذکر داده شد، دفاع دولت انگلیس از اقدام ترامپ (که به اذعان کارشناسان بین‌المللی و حتی صاحب‌نظران آمریکایی، خلاف قوانین بین‌المللی بود)، می‌تواند به معنای شراکت لندن در این جنایت باشد[۳۲].

 

دستگیری در تجمع اعتراضی

احتمالاً سال ۲۰۲۰ برای مک‌ایر‏ بدتر از این نمی‌توانست شروع شود. کم‌تر از یک هفته پس از احضار مک‌ایر به وزارت خارجه درباره‌ی مسئله‌ی شهادت سردار سلیمانی، که بیش‌تر تقصیر دولت انگلیس بود، این‌بار خودِ مک‌ایر دست به یک اشتباه فاجعه‌بار زد. پس از شلیک موشک و سقوط هواپیمای اوکراینی بر فراز تهران، عده‌ای مقابل دانشگاه امیرکبیر تجمع کردند و بعضاً شعارهایی علیه نظام جمهوری اسلامی سر دادند. در این میان، خبر عجیبی (که البته شاید درباره‌ی سفیر انگلیس بعید یا غافلگیرکننده نبود) پخش شد: مک‌ایر در این تجمع در حالی که مشغول عکس‌برداری و فیلم‌برداری از معترضان بوده، دستگیر شده است[۳۳]. گفته می‌شود سفیر انگلیس صرفاً ۱۵ دقیقه پس از دستگیری آزاد شد[۳۴]، اما حضور او در اعتراضات، آن هم همراه با یک «مستندساز[۳۵]»، مردم و مقامات ایران را به‌شدت خشمگین کرد.

 

دفاع دولت انگلیس از اقدام تحریک‌آمیز مک‌ایر

پس از انتشار خبر دستگیری مک‌ایر‏، «دومینیک راب» وزیر خارجه‌ی انگلیس، اقدام ایران را «نقض فاحش قوانین بین‌المللی» دانست و گفت: «[ایران] می‌تواند به حرکت به سمت [تبدیل شدن به] دولت یاغی و انزوای اقتصادی و سیاسیِ متعاقب آن ادامه دهد یا گام‌هایی را برای کاهش تنش‌ها و تعامل در مسیر دیپلماتیک بردارد[۳۶].» دولت انگلیس حتی از بازنگری در تدابیر امنیتی در سفارت‌خانه‌ی این کشور نیز خبر داد[۳۷]. در همین حال، خودِ مک‌ایر از اقدامش دفاع و تلاش کرد آن را توجیه کند[۳۸]: «تأکید می‌کنم که من در هیچ تظاهراتی شرکت نکردم!‌ من به مراسم یادبود افرادی که در سانحه‌ی ناگوار سقوط هواپیمای #PS۷۵۲ بودند رفتم. طبیعی است که نسبت به کشته‌شدگان ادای احترام کنم، تعدادی از آن‌ها بریتانیایی بودند. پس از ۵ دقیقه هنگامی که عده‌ای شروع به شعار دادن کردن [کردند] محل را ترک کردم[۳۹]. من نیم ساعت بعد از ترک محل دستگیر شدم. دستگیر کردن دیپلمات‌ها در هر کشوری غیرقانونی است. اظهارات وزیر امور خارجه بریتانیا @DominicRaab را ملاحظه کنید. ممنون از پیام‌های شما که پر از حسن نیت بود[۴۰]».

«عنصر نامطلوب»

این اقدام نسنجیده‌ی سفیر انگلیس، در سطح بین‌المللی نیز تنش‌هایی آفرید، در حالی که داخل ایران[۴۱]، صحبت از امکان (و یا حتی لزوم[۴۲]) معرفی سفیر انگلیس[۴۳] به عنوان «عنصر نامطلوب[۴۴]» و درخواست اخراج[۴۵] او از کشور بود[۴۶] و حتی برخی تحلیلگرهای آمریکایی نیز اقدام مک‌ایر را ناقض پروتکل‌های دیپلماتیک دانسته بودند[۴۷]، دولت آمریکا[۴۸] ضمن دفاع از اقدام مک‌ایر خواستار عذرخواهی ایران از انگلیس شد؛ اتحادیه‌ی اروپا خواهان کاهش تنش‌ها شد[۴۹]؛ آلمان به شکل کلی از ناآرامی و اعتراضات در ایران حمایت کرد[۵۰]؛ و حتی رژیم صهیونیستی نیز در این‌باره موضع گرفت[۵۱]. همه‌ی این‌ها در حالی بود که انتشار فیلم حضور مک‌ایر در اعتراضات[۵۲] و گزارش رسمی نیروی انتظامی[۵۳]، نشان داد بر خلاف ادعای سفیر انگلیس، وی پس از سر دادن شعار علیه نظام جمهوری اسلامی و توهین به شهید سلیمانی، اقدام به ترک محل نکرده است[۵۴].

 

 

احضار دوجانبه

این‌بار، نه‌تنها وزارت خارجه‌ی ایران مک‌ایر‏ را احضار و به او یادآوری کرد که «حضور سفرای خارجی در تجمعات غیرقانونی هیچ تناسبی با مسئولیت‌های ایشان به عنوان نماینده‌ی سیاسی کشور متبوع خود ندارد و مخالف مفاد کنوانسیون ۱۹۶۱ روابط دیپلماتیک وین است[۵۵]»، بلکه دولت انگلیس نیز در اقدامی متقابل، «حمید بعیدی‌نژاد» سفیر ایران در لندن را احضار کرد تا مراتب اعتراض بریتانیا نسبت به «بازداشت غیرقابل‌قبول» سفیرش در تهران را به او ابلاغ کند[۵۶].

 

آیا مک‌ایر خودش را خیس کرد؟

البته بعید نیست، بخشی از عصبانیت انگلیسی‌ها از اقدام ایران، نتیجه‌ی مقایسه‌ی رفتار جمهوری اسلامی مقابل انگلیس با حکومت‌های قبل از انقلاب باشد [جزئیات بیش‌تر را از این‌جا بخوانید]. روی هم رفته، حنای دولت انگلیس دیگر نزد مردم ایران رنگی ندارد؛ هرچه باشد انگلیسی‌ها سابقه‌ی بدترین دخالت‌ها در امور داخلی ایران را در کارنامه دارند[۵۷]. در این مورد هم شواهد نشان می‌دهد، مک‌ایر نقش فعالی در سازماندهی، تحریک و هدایت اقدامات و شعارهای هنجارشکنانه در تجمع مقابل دانشگاه امیرکبیر داشته و این کار را از درون یک مغازه روبه‌روی دانشگاه انجام می‌داده است. بنابراین شاید تعجبی نداشته باشد که طبق برخی گزارش‌ها، آقای سفیر بعد از دستگیری، خودش را خیس کرده است[۵۸]؛ که دست‌مایه‌ی معترضان به مک‌ایر هم شد، که در اعتراضات خود از تصاویر و شعارهای مربوط به پوشک استفاده کردند یا حتی در بعضی موارد، پوشک واقعی برای سفیر هدیه آوردند[۵۹].

«تقدیم به سفیر انگلیس»؛ یکی از اصلی‌ترین دلایل شهرت «رابرت مک‌ایر» در ایران، ماجرای خیس کردن شلوارش پس از دستگیری مقابل دانشگاه امیرکبیر است (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› مدیریت آشوب‌های تهران با پنج ستون عملیاتی در سفارت انگلیس

 

ترک ایران و بازگشت دوباره

مک‌ایر پس از آزادی از بازداشت نیروی انتظامی ایران، در سفری که «ناگهانی» توصیف شده است[۶۰]، به کشور متبوعش رفت، هرچند این سفر با اطلاع قبلی و طبق ضوابط انجام شده بود[۶۱] و دولت انگلیس نیز آن را «معمولی» توصیف کرده بود. متعاقباً سخنگوی وزارت خارجه‌ی انگلیس اعلام کرد مک‌ایر برای «انجام یک سری مشورت‌ها» به پایتخت کشورش رفته و مجدداً به تهران برخواهد گشت[۶۲]. با این وجود، بیش‌تر به نظر می‌آید، مک‌ایر برای «بازخواست[۶۳]» به لندن احضار شده باشد، نه برای «مشورت». کم‌تر از یک ماه بعد نیز خبر بازگشت مک‌ایر‏ به تهران منتشر شد[۶۴]. این در حالی بود که امید می‌رفت دستگاه دیپلماتیک دولت روحانی مقتدرانه‌تر عمل کند و مک‌ایر را به خاطر رفتارش مجازات نماید.

 

توئیت فارسی درباره‌ی هنگ‌کنگ!

مک‌ایر بعد از دستگیری‌اش مقابل دانشگاه امیرکبیر، دیگر خیلی خبرساز نشد. در عین حال، خردادماه سال ۹۹، در اقدامی عجیب به زبان فارسی و از تهران درباره‌ی مسئله‌ی هنگ‌کنگ و اقدام دولت چین به «تحمیل قوانین امنیت ملی [به] هنگ‌کنگ[۶۵]» توئیت کرد[۶۶]. سفیر انگلیس حتی با لحنی تهدیدآمیز نوشت: «اگر چین در مورد تصمیم خود تجدیدنظر نکند، برای بریتانیا راهی جز تقویت روابط عمیق تاریخی و دوستی با مردم هنگ‌کنگ نخواهد ماند[۶۷].»

«رابرت مک‌ایر» سفیر انگلیس در تهران، بعد از فراغت از دخالت در امور داخلی ایران، از دفتر کارش در تهران به سراغ دخالت در امور داخلی چین رفت؛ آن هم به زبان فارسی (+)

 

تلاش انگلیس جهت ایجاد گشایش برای مردم ایران!

مک‌ایر همچنین در ادعایی عجیب درباره‌ی اینستکس که هرگز فعال نشده بود، گفت انگلیس با همکاری شرکایش تلاش می‌کند برجام حفظ شود و «اینستکس نیز فعال بماند.» سفیر انگلیس همچنین ادعا کرد که کشور متبوعش از «فشارهای فزاینده‌ی اقتصادی» علیه مردم ایران آگاه است و تلاش می‌کند تا «یک گشایش [برای ایرانی‌ها] ایجاد شود[۶۸].»

 

حمایت از حقوق بشر به سبک انگلیس

مک‌ایر تیرماه سال ۹۹ نیز با اشاره‌ای نه‌چندان تلویحی به موضوع «مجازات اعدام» در ایران، مدعی تعهد انگلیس به «حمایت از حقوق بشر[۶۹]» شد؛ که البته پاسخ درخورش را هم از «سید نظام‌الدین موسوی»، نماینده‌ی مجلس ایران، دریافت کرد: «جناب سفیر! میزان تعهد دولت بریتانیا به حمایت از حقوق بشر را در ۱۵۰ سال استعمار هند، کشاندن ۲۰ میلیون انسان سیاه‌پوست به بردگی و فاجعه‌ی رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی یادآور نمی‌شوم. همین بمب‌هایی که با حمایت شما بر سر کودکان غزه و یمن می‌ریزند نشان واضح تعهد شما به حمایت از حقوق بشر است[۷۰].» البته افراد دیگری هم پاسخ‌های دیگری[۷۱] به این ادعای مک‌ایر دادند[۷۲].

پاسخ «سید نظام‌الدین موسوی» نماینده‌ی مجلس ایران (بالا)، به توئیت «رابرت مک‌ایر» سفیر انگلیس در تهران (پایین)، درباره‌ی حمایت ادعایی بریتانیا از حقوق بشر (+)

 

و باز هم احضار به وزارت خارجه‌ی ایران

اواخر خردادماه ۱۴۰۰، همزمان با برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران، وزارت خارجه‌ی ایران بار دیگر مک‌ایر‏ را احضار کرد و این‌بار درباره‌ی مشکلاتی به او اعتراض کرد که برای رأی‌دهندگان ایرانی در انگلیس رخ داده بود[۷۳]. دولت انگلیس که رسانه‌هایش، از جمله بی‌بی‌سی، تلاش زیادی برای کم‌رنگ کردن حضور مردم در انتخابات کرده بودند، در تأمین امنیت حوزه‌های رأی‌گیری‌ای که در این کشور برای تحقق حق رأی ایرانیان ساکن انگلیس فراهم شده بودند، کوتاهی کرد[۷۴]. به عنوان نمونه، یک زن ایرانی که قصد رأی دادن در شهر بیرمنگهام انگلیس را داشت، توسط عناصر تروریست مورد حمله و ضرب‌وجرح قرار گرفت[۷۵].

 

پایان کار آقای سفیر

چنان‌که گفته شد، مأموریت پرفرازونشیب رابرت مک‌ایر در ایران به‌زودی بالأخره به پایان می‌رسد و «سایمون شرکلیف[۷۶]» پیشاپیش به عنوان جانشین او معرفی شده است. گزارش مشرق در معرفی شرکلیف را می‌توانید از این‌جا بخوانید. مشرق به زودی گزارش دیگری را نیز در معرفی سفیر بعدی انگلیس در ایران منتشر خواهد کرد.

در همین‌باره بخوانید:

›› «سایمون شرکلیف» کیست؟/ مأمور امنیتی انگلیسی با پوشش دیپلماتیک در راه تهران