بحران انرژی

به گزارش مجاهدت از مشرق، «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا روز شنبه کمک‌های دولت این کشور به اوکراین را به باد انتقاد گرفت.

ترامپ گفت، آمریکا بیشتر از آن دچار گرفتاری‌های است که بخواهد برای اوکراینی‌ها در جنگ با روسیه کمک‌های مالی و تسلیحاتی بفرستد.

رئیس جمهور سابق آمریکا حین سخنرانی در فلوریدا یادآور شد که از کشورهای عضو ناتو و اتحادیه اروپا درخواست کرده بود بودجه نظامی خود را به ۲ درصد تولید ناخالص ملی خود برسانند.

ترامپ گفت، در آن زمان اروپا از آمریکا سوءاستفاده و بهره‌کشی می‌کرد و حالا اوکراین نیز همین کار را با کشورش می‌کند.

او در ادامه گفت: «تا این لحظه بیش از ۶۰ میلیارد دلار به اوکراین داده‌ایم. خب، کشورهای اروپایی مشخصاً بیشتر از ما تحت تأثیر این جنگ قرار دارند اما بخش ناچیزی از این مبالغ را پرداخت کرده‌اند».

ترامپ افزود: «اگر اکنون رئیس جمهور آمریکا بودم ممکن بود به اروپا بروم و بگویم گوش کنید، باید به اندازه ما پول بدهید یا حتی بیشتر از ما و آن‌ها هم با رضایت این کار را می‌کردند».

رئیس جمهور سابق آمریکا گفت: «ولی ما پولمان را دادیم رفت و حالا ۳۵ تریلیون دلار بدهی داریم. ما با همه این مشکلات مواجه هستیم». اشاره ترامپ به تورم، بحران انرژی و دیگر مشکلاتی است که آمریکا با آن‌ها مواجه است. 

او همچنین گفت، در مورد تأثیر کمک‌های عظیم آمریکا به اوکراین بر تغییر اوضاع میدانی در این کشور تشکیک کرده و گفت: «حالا حل این مشکل سخت‌تر شده است».

ترامپ گفت: «قدرت آتش روسیه 35 برابر بیشتر از اوکراین است و آن‌ها (روس‌ها) به دنبال این هستند که به محض اینکه سلاح‌ها را وارد می‌کنیم آن‌ها را دود کنند و از بین ببرند. اتفاقات بدی در حال رخ دادن است».

رئیس جمهور سابق آمریکا که جرقه جنگ تجاری با چین را زده و سه دیدار بی‌نتیجه با رهبر کره شمالی داشته افزود: «در زمان دولت من، هیچ مشکلی با روسیه و چین نداشتیم و هیچکس حتی راجع به اوکراین حرفی هم نمی‌زد».

این در حالی است که فشار ترامپ به «ولودیمر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین برای دست یافتن به اسناد فساد پسر «جو بایدن» در شرکت گازی بوریسما در اوکراین و تهدید کی‌یف به قطع کمک‌های آمریکا، استیضاح اول رئیس جمهور سابق آمریکا را رقم زده بود.

ترامپ در این سخنرانی افزود: «فقط دو سال از ریاست جمهوری بایدن می‌گذرد و آمریکا از قوی‌ترین حالت خود به ضعیف‌ترین رسیده است، به‌خصوص از نظر احترام و به رسمیت شناختن ما در سرتاسر جهان. دیگر هیچکس به ما احترام نمی‌گذارد».

رئیس جمهور سابق آمریکا در ادامه گفت: «دو سال پیش، ما از نظر انرژی مستقل بودیم و حالا ملتی گدا شده‌ایم. بایدن در تمام دنیا از ونزوئلا تا عربستان سعودی می‌رود و زانو می‌زند و درخواست انرژی می‌کند. به کشورهای مختلف سرتاسر جهان می‌رود و تقاضای کمک می‌کند».

ترامپ خرداد امسال نیز درباره جنگ در اوکراین گفته بود: «ما میلیون‌ها آدم را از دست خواهیم داد اما احتمالاً یک جنگ جهانی سوم خواهیم داشت. به واسطه اظهارات و اقدامات مزخرف ما، احتمالاً جنگ جهانی سوم را رقم می‌زنیم. ما می‌خواهیم به واسطه آن چه در حال رخ دادن است، به این افراد کمک کنیم. آن‌ها در حال نابودی هستند اما با این حال ما به واسطه رفتارهای خود می‌توانیم واقعا جنگ جهانی سوم را رقم بزنیم».

به گزارش مجاهدت از مشرق، وبگاه شبکه خبری بلومبرگ نوشته امیدواری «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا برای احیای برجام رو به محو شدن است،  آن هم در شرایطی که دنیا بیش از هر زمان دیگر به نفت نیاز دارد.

پایگاه بلومبرگ نوشته دو ماه بعد از آنکه مذاکره‌کنندگان شهر وین را ترک کردند، انتظارات برای ازسرگیری این گفت‌وگوها رو به محو شدن است.

چادری که چندی پیش با توجه به پیش‌بینی توافق قریب‌الوقوع در مذاکرات برجام برای رسانه‌ها در پایتخت اتریش برافراشته شده بود، به صورت بی‌سر و صدا جمع شده تا گفت‌وگوهای وین جای خودش را به رد و بدل شدن پیام‌های مخفیانه میان آمریکا و ایران از طریق هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا بدهند.

«انریکه مورا»، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات وین برای انجام آخرین گفت‌وگوها در خصوص برجام به تهران سفر کرده است. امیر قطر که معمولاً روابط خوبی با ایران دارد هم امروز پنجشنبه وارد تهران شده است.

با این حال، بلومبرگ مدعی شده امیدواری چندانی به این گفت‌وگوها نیست. چهار مقام که خواسته‌اند نامشان پنهان بماند در گفت‌وگو با بلومبرگ  گفته‌اند که بعید است سفر انریکه مورا به گشایش منجر شود.

جو بایدن که زمانی با اذعان به شکست سیاست فشار حداکثری علیه ایران وعده می‌داد اجرای کامل توافق هسته‌ای را از سر خواهد گرفت اکنون پیش روی این احتمال قرار گرفته که نتواند توافق هسته‌ای را دست‌کم قبل از انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره به سرانجام برساند.

مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین از چند ماه پیش دچار وقفه شد. دولت آمریکا از زمان آغاز این مذاکرات به جای پیشنهاد دادن ابتکارهای عملی برای پیشرفت گفت‌وگوها بارها تلاش کرده طرف‌های مختلف را به کند کردن روند مذاکرات و ایجاد مانع بر سر راه آن متهم کند.

یکی از دلایل عدم انجام اقدامات لازم از سوی طرف‌های آمریکایی در مذاکرات وین مخالفت‌های نماینده‌های کنگره با سیاست‌های دولت بایدن در خصوص برجام بوده است. از جمله انتقادات این گروه از قانونگذاران آمریکایی این است که برجام به همه حوزه‌های اختلاف آمریکا با ایران از جمله فعالیت‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران نمی‌پردازد.

کشورهای غربی و به ویژه آمریکا در ادامه عملیات‌های رسانه‌ای و روانی خود بعد از وقفه مذاکرات وین به توجیه‌های متفاوتی برای مقصرنمایی ایران به جای عمل به تعهداتشان جهت احیای برجام متوسل شده‌اند.

این کشورها ابتدا با متصل کردن موضوع مذاکرات به جنگ اوکراین ادعا کردند که روسیه مانع از پیشبرد گفت‌وگوها شده است. بعد از آنکه «سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه در جریان سفر «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد که موضوع درخواست ضمانت مسکو برای همکاری‌ با ایران پس از اجرای کامل برجام مانعی برای ادامه گفت‌وگوها نیست، کشورهای غربی به برجسته‌سازی یک موضوع ایران پرداخته و مدعی شدند درخواست تهران برای حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های اصطلاحاً تروریستی مذاکرات را به بن‌بست کشانده است. 

شبکه خبری بلومبرگ یادآوری کرده که نمایندگان هر دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات هفته پیش در کنگره با تصویب قطعنامه‌ای مخالفت خودشان را با موضوع خروج سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های اصطلاحاً تروریستی اعلام کردند.

دولت آمریکا فروردین‌ماه سال ۱۳۹۸ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست «سازمان‌های تروریستی خارجی» (FTO) قرار داده بود. این اقدام نخستین باری بود که کاخ سفید نیروهای مسلح رسمی یک کشور خارجی را در فهرست «سازمان‌های تروریستی» قرار می‌داد. پس از این تصمیم، شورای عالی امنیت ملی ایران مقر مرکزی فرماندهی ارتش آمریکا در منطقه را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد.

پیش از اقدام دولت ترامپ در این راستا کارشناسان در خود آمریکا هم درباره تبعات این اقدام هشدار داده‌ و تلاش کرده‌ بودند کاخ سفید را از آن برحذر دارند. روزنامه نیویورک‌تایمز، به عنوان اولین رسانه‌ای که اسفندماه ۱۳۹۷ مقاصد دولت آمریکا در این باره را گزارش کرد نوشت این طرح هنگام ارائه با مخالفت مقام‌های پنتاگون و «سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا» (سیا) رو به رو شده است.

در آن زمان ارزیابی پنتاگون و سیا این بود که چنین اقدامی نظامیان ایالات متحده و مأموران اطلاعاتی آن را در معرض خطر اقدامات متقابل توسط دولت‌های خارجی قرار می‌دهد. 

کارشناسان مسائل حقوقی در آن زمان عنوان کردند چنانچه طرف‌های کنوانسیون‌های ژنو در بدعتی جدید نیروهای مسلح یکدیگر را «سازمان تروریستی» بنامند و این رویه رواج پیدا کند، اعضای نیروهای مسلح آمریکا نیز، در صورت دستگیری در یک کشور ثالث، ممکن است متقابلاً «تروریست» تلقی شده و محاکمه شوند.

کارشناسان مستقل می‌گویند اقدام دولت آمریکا علیه سپاه در ادامه سیاست‌های تنبیهی واشنگتن علیه کشورها و گروه‌هایی تصور می‌شود که واشنگتن را در پیشبرد اهدافش در منطقه ناکام گذاشته‌اند.

خبرگزاری بلومبرگ در بخش دیگری از گزارش خود نوشته ایران در سه ماهه نخست سال جاری میلادی صادرات نفت خود را به ۸۷۰ هزار بشکه در روز رسانده است. بیشتر این نفت روانه چین و ونزوئلا می‌شوند که از بابت تحریم‌های ثانویه آمریکا نگرانی ندارند.

ماه گذشته ایران اعلام کرد به یک توافق برای همکاری‌های نظامی با چین و یک توافق برای عرضه مواد غذایی با روسیه رسیده است. چین و روسیه هر دو از طرف‌های مذاکرات بر سر برجام هستند.

مطابق گزارش بلومبرگ، مقام‌های ایران چند هفته پیش اعلام کردند تنها برای نهایی شدن توافق در وین است که به این شهر خواهند رفت. بلومبرگ نوشته این رویدادی بعید است، مگرآنکه دو طرف بتوانند بر سر موضوع سپاه و چند مسئله سیاسی دیگر که جزو متن توافق نیستند به توافق دست پیدا کنند.

دیپلمات‌ها در گفت‌وگو با وبگاه شبکه خبری بلومبرگ گفته‌اند با توجه به بن‌بست ایجاد شده، آنها ادامه همین بلاتکلیفی را بهترین روش برای جلوگیری از تشدید تنش‌ها می‌دانند.

طبق این گزارش، در حال حاضر اروپایی‌هایی که طرف برجام هستند مرگ این توافق را اعلام نخواهند کرد چرا که چنین اقدامی سازمان ملل را مجبور به بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد کرد و این باعث خواهد شد نفت بیشتری از ایران از بازار حذف شود، آن هم در شرایطی که افزایش بهای انرژی، بازگشت وضعیت اقتصادی به نرمال در دنیا را با تردید مواجه کرده است.

بلومبرگ نوشته اعلام مرگ برجام همچنین می‌تواند به از سرگیری حملات به زیرساخت‌های انرژی و خطوط کشتی‌رانی در خاورمیانه منجر شده و جهان را حین دست و پنجه نرم کردن با تبعات جنگ در اوکراین در معرض خطر یک درگیری نظامی دیگر قرار دهد.

تاجران و تحلیلگران نفتی که زمانی پیش‌بینی می‌کردند توافق بر سر برجام باعث بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی خواهد شد در حال حاضر بشکه‌های نفت ایران را از محاسباتشان حذف کرده‌اند. چند تحلیلگر بازار نفت روز ۴ مه در یادداشتی نوشته‌اند: «انتظار ما در حال حاضر این است که تولید و صادرات نفت خام ایران در سطوح فعلی باقی بماند.»

یک مقام آمریکایی به بلومبرگ گفته هنوز برای گفتن اینکه کار توافق تمام است زود است. او با وجود این اذعان کرده که روند مذاکرات در مسیر مطلوب پیش نمی‌رود. او گفته دولت بایدن، تا زمانی که منافعش ایجاب کند مسیر دیپلماسی با ایران را در پیش خواهد گرفت. او گفت زمانی خواهد رسید که ماجرا اینطور نخواهد بود اما بایدن هنوز به آن تصمیم نرسیده است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، واشنگتن پست در گزارشی به نقل از دیپلمات‌های غربی اعلام کرد که حمایت اروپا از ممنوعیت جامع نفت روسیه برای ورود به اتحادیه اروپا، حجم فشار علیه مسکو را افزایش می‌دهد.

البته طبق اعلام این نشریه آمریکایی، در حال حاضر هیچ توافقی بر سر ممنوعیت ورود نفت خام روسیه از سوی اتحادیه اروپا وجود ندارد و به احتمال زیاد سران کشورها به سرعت به توافق نخواهند رسید.

همچنین گفته می‌شود اعضای اتحادیه اروپا از جمله آلمان، تمایلی به حمایت از تحریم نفت روسیه ندارند و محدودیت‌های تدریجی را ترجیح می‌دهند.

پیشتر از این «دیمیتری پسکوف» سخنگوی کاخ کرملین روسیه، گفته بود: «موضوع تحریم نفتی، بسیار پیچیده است و تحریم نفت و گاز روسیه، شرایط را برای اروپا سخت خواهد کرد. چنین تحریمی، به طور کلی، بر بازار جهانی نفت تاثیر بسیار جدی خواهد گذاشت.».

اما از طرفی ساعاتی پیش منابع خبری اعلام کردند که به دنبال تلاش غرب برای کاهش اتکا به روسیه در زمینه انرژی، وزارت اقتصاد آلمان از امضای قراردادهای جدید میان شرکت‌های برلین و امارات خبر داد.

۲۴ فوریه (۵ اسفند)، روسیه در واکنش به درخواست جمهوری‌های دونباس برای کمک برای مقابله با تشدید حملات نیروهای اوکراینی، عملیات نظامی خود را در اوکراین آغاز کرد و تاکنون چند دور مذاکره برای برقراری آتش بس میان طرفین برگزار شده است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، خبرگزاری رویترز نوشت که مارک روت در جریان سفر به لیتوانی و دیدار با رئیس جمهوری آن کشور به خبرنگاران گفت که اتحادیه اروپا برای تامین انرژی هنوز تا حد زیادی به نفت و گاز روسیه وابسته است و نمی تواند به سرعت آن را قطع کند.

روت در ویلنیوس پایتخت لیتوانی و پس از دیدار با گیتاناس نائوسدا (Gitanas Nauseda) گفت: هنوز پالایشگاه های زیادی در شرق و غرب اروپا به نفت روسیه وابستگی کامل داشته و (وابستگی به) گاز هم بدتر است.

وی افزود: ما باید این وابستگی را هر چه سریعتر کاهش دهیم ولی چنین کاری یک شبه ممکن نیست.

در نشست امروز وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا تحریم نفت و گاز روسیه بررسی خواهد شد.

دیپلمات ها به رویترز گفته بودند که کشورهای حوزه بالتیک (استونی، لیتوانی و لتونی) به دنبال تحریم نفتی روسیه بوده و آلمان هشدار داده که اقدام عجولانه ممکن است به افزایش بیشتر بهای انرژی در اروپا منجر شود.

به نوشته رویترز، اتحادیه اروپا برای تامین ۴۰ درصد از گاز خود به روسیه متکی است و مسکو نیز تهدید کرده که تحریم نفتی اتحادیه اروپا را با قطع گاز یکی از شاه لوله ها تلافی خواهد کرد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، سی ان ان درارتباط با وقوع جنگ در اوکراین و اعمال تحریم های صورت گرفته بر بخش انرژی روسیه در تحلیلی عنوان کرد: بهای نفت که تا اندازه ای کاهش یافته بود، بار دیگر روبه افزایش نهاده و اوپک نیز نشان داده که در شرایط کنونی نمی تواند کمکی در این زمینه صورت دهد،  آژانس بین المللی انرژی به کشورهای جهان هشدار داد روشی برای کاهش تقاضای نفت بیابند.

«مارک زندی» تحلیلگر و  اقتصاددان ارشد از مؤسسه بین المللی اعتبارسنجی مودیز درباره افزایش دوباره بهای نفت در جهان به سی ان ان گفت:  تصور نمی کنم تا زمانی  که جنگ اوکراین ادامه داشته باشد بهای جهانی نفت کاهش یابد،  چراکه روسیه یکی از تولید کنندگان مهم در بازار جهانی انرژی محسوب می شود. روسیه تولید کننده ۵ میلیون بشکه نفت در روز،  یعنی تامین کننده ۵ درصد از تقاضای جهانی فت است.

هیچ منبع جایگزینی وجود ندارد

این تحلیلگر واقتصاد دان ایرانی تبار به این رسانه تصویری آمریکایی گفت: خطر افزایش بهای نفت درصورت اعمال تحریم های بیشتر بر روسیه وجود دارد، هیچ منبع دیگری برای پر کردن جای خالی تولید نفت روسیه را در شرایط کنونی ندارد.

درحالی سی ان ان از بحران انرژی در جهان و افزایش بهای جهانی سوخت خبر می دهد که بنابر داده های تارنمای اطلاع رسانی «اویل پرایس» (oilprice)  قیمت نفت برنت انگلیس در آخرین ساعات معاملات ۱۸ مارس برابر با ۲۷ اسفندماه  به ۱۰۷ دلار و ۹۳ سنت درهر بشکه رسید، این داده ها برای روز جاری به روز نشده است.

بنابر داده های این تارنمای اطلاع رسانی نفتی، بهای هربشکه نفت « وست تگزاس اینترمیدیت» موسوم به (WTI) به ۱۰۴ دلار و ۷۰ سنت درهمان روز معامله شد.