برجام روحانی

سرویس سیاست مشرق _ محمود میرلوحی، از فعالان ستادی جریان چپ و عضو سابق شورای شهر تهران که پیش از این با شکایت قالیباف به حبس و شلاق محکوم شده بود؛ اخیراً طی یک مصاحبه با خبرگزاری ایلنا در اشاره به برجام گفته است:

“واقعیت آن است که ساختار تصمیم‌گیری در کشور دچار ناهماهنگی و ناهمواری است. در طول ۲۰ سالی که پرونده هسته‌ای در جریان بوده، همیشه شورای عالی امنیت ملی تصمیمات را هماهنگ کرده است. تا اینکه در دوره آقای روحانی، مصلحت بر آن شد تا این پرونده غیرنظامی نامیده شده و وزارت خارجه متولی آن شود. همه می‌دانیم مجری پرونده هسته‌ای، وزارت خارجه و آقای ظریف بود اما تصمیمات در شورای عالی امنیت ملی پخته و به تایید رهبری می‌رسید.”[1]

*اظهارات میرلوحی چه طعنه ای باشد به اینکه تصمیمات مربوط به برجام روحانی با نظر رهبری بوده است و چه اینکه مدعای کارشناسی شده بودن و پختگی تصمیمات مربوط به برجام روحانی را داشته باشد؛ اما در هر دو حالت غلط است.

همه باید بدانند که برجام هرگز پروژه نظام اسلامی یا خواسته رهبری نبود بلکه برنامه دولت اعتدال و اصرار شخص روحانی بود.

اصراری که 8 سال آزگار طبق خواسته روحانی و نه طبق راهنمایی رهبر معظم انقلاب به پیش رفت و البته دست آخر همگان فهمیدند چیزی که مورد رضای رهبری و طبق راهبرد ایشان نباشد نه تنها به هیچ نتیجه و دستاوردی نخواهد رسید بلکه موجب مهانت اصرارکنندگان نیز خواهد شد.

میرلوحی در حالی ادعای تأیید تصمیمات برجام بر اساس نظر رهبری نظام را به دروغ مطرح می کند که دستور 9 بندی رهبر معظم انقلاب پیرامون برجام با تدبیر ایشان به صورت علنی و عمومی خطاب به روحانی صادر شد تا شاقولی برای قضاوت نسل های امروز و فردا باشد.

و چه خوب تدبیری هم بود که امروز دوست و دشمن می توانند با مراجعه به آن نامه مشهور به خوبی قضاوت کنند که برجام طبق رضای رهبری نظام بود یا نبود؟![2]

و یا همینطور هنوز همه به خوبی و روشنی به خاطر داریم که رهبری می گفتند نسبت به قضیه بدبین هستند اما روحانی صراحتا می گفت که خوشبین است!

در بحث کارشناسی و پختگی هم ایکاش که اینطور بود…

اما نبود و تجربه نشان داد تصمیمات دولت روحانی در قبال برجام نه تنها از پختگی و درایت لازم برخوردار نبودند بلکه تا حد زیادی از سر شتابزدگی، خوشبینی و حتی ساده لوحی بودند.

در واقع  در حال صحبت پیرامون بخشی از تاریخ دولت اعتدال هستیم که در آن گفته می شد امضای کری تضمین است اما نبود، گفته شد تمام تحریم ها لغو می شود اما نشد، گفته شد ابعاد مختلف مشکلات کشور با برجام رفع می شود اما نشد و گفته شد حساب اوباما با بقیه فرق می‌کند اما نمی‌کرد.

پس از باب بحث تاریخی و روشن شدن حقیقت تأکید می کنیم که منطق و رخدادها نشان میدهند برجام نه یک تصمیم هماهنگ شده با کلیت نظام بود و نه یک امر آمیخته با پختگی!

جالب است که برخی محافل از همان ابتدای روی کار آمدن آقای روحانی در دولت اعتدال طی یک تفرّس تحلیلی تأکید کرده بودند که این دولت به دنبال یک توافق نهایی با آمریکاست. توافقی که البته شکست خواهد خورد و آنها رهبری را به عنوان مقصر معرفی خواهند کرد.

در این رابطه اشاره به مقوله عقلانی و فلسفی “تکرار تاریخ” هم ضروریست.

  در قضایای جنگ صفین  خوانده ایم که عده ای بر حکمیت تأکید کردند و در حالی که علی(ع) با آن مخالف بود اما آنها بر تحمیل اصرار خود پای فشردند و حتی اجازه اجرای تدابیر علی(ع) پیرامون حکمیت را هم ندادند اما دست آخر که پروژه شکست خورد؛ به یکباره از این گفتند که تقصیر حکمیت با علی(ع) هم هست و او باید توبه کند!

*** 

1_https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1259246

2_https://khl.ink/f/31168

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

تعداد حیواناتی که در اسلام می‌توانیم از آنها نگهداری کنیم

حجت‌الاسلام حسین وحیدپور اخیراً طی سخنانی با موضوع نگاه اسلام به حیوانات که خبرگزاری رسا آنها را منتشر کرد، گفته است: حیواناتی که –در اسلام- سفارش به نگهداری شده بیشتر از حیواناتی است که نگهداری آنها مذمت و نکوهش شده است.

او می‌افزاید: سگ یکی از حیواناتی است که نگهداری‌اش مورد نکوهش قرار گرفته مگر استثنائاتی که در روایات بیان شده است.

وحیدپور همچنین تصریح می‌کند: ارزش، نجابت و وفاداری سگ ارتباطی با نجاست آن حیوان ندارد.

این کارشناس مذهبی در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به سفارشات دین درباره حیوانات، به وجوب پرداخت نفقه حیوانات زیر درست و رعایت حقوق آنها اشاره کرده و گفته است: به نظر من هر مسلمان فارسی زبان خصوصاً کسانی که علاقه به حیوانات دارند، باید کتاب مفاتیح الحیات آیت‌ا… جوادی آملی –در قسمت حقوق حیوانات- را مطالعه کنند.[1]

*نکته جالب صحبت‌های حجت‌الاسلام وحیدپور در اشاره به اینکه “حیواناتی که در اسلام سفارش به نگهداری آنها شده بیشتر از حیواناتی هستند که نگهداری آنها مذمت و نکوهش شده” می‌تواند یک راهگشای خوب برای کسانی باشد که به دلیل بی‌اطلاعی از نگاه اسلامی به سمت نگهداری از سگ سوق داده شده‌اند.

البته حساب مغرضین و کسانی که به بیماری و نجاست اهمیت نمی‌دهند جداست!

اما به نظر می‌رسد عموم افرادی که به نگهداری از حیوانات علاقه دارند می‌توانند در حیطه تفکر اسلامی؛ رفتارهای بهتر و عاقلانه‌تری داشته باشند.

جالب است که حتی برخی معتقدند نگهداری از حیوانات اهلی در شرایط اصولی می‌تواند برای کودکان نیز موجب اعتماد به نفس بیشتر بشود.

و یا همینطور حیواناتی هستند که اسلام در نگهداری آنها برکاتی را نیز برای خانه و ساکنان آن بر شمرده است.

پس قضیه نگهداری از حیوانات نه بغرنج است و نه مذموم بلکه اصولی عقلانی دارد که در صورت رعایت انتفاعات زیادی هم بر آن مترتب خواهد بود.

گفتنیست مسئله سگ‌گردانی در خیابان‌ها و پارک‌ها تبدیل به عاملی برای بر هم زدن امنیت و آرامش خاطر مردم و کودکان شده است.

در هفته‌های اخیر نیز سگ‌های ولگرد 2 کودک را در شهر قم کشتند که این مسئله جای تأمل بسیاری دارد.[2]

***

اطلاعات ناب از مذاکرات دوحه

دکتر سیدمحمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در بخشی از یک مصاحبه با جماران پیرامون مذاکرات هسته‌ای دوحه اطلاعات جالبی را مطرح کرده است که جزو معدود صحبت‌های تبیینی این روزها درباره روند مذاکرات و چالش‌های آن است.

در ادامه بخش‌هایی از صحبت‌های مرندی در این باره را می‌خوانید:

_ شرایط باید به نحوی پیش رود که دولت آمریکا نتواند مانند گذشته بدعهدی کند…برای اینکه دولت آمریکا نتواند در آینده به راحتی توافق احتمالی را زیر پا بگذارد، مذاکره‌کنندگان ما در این دور از مذاکرات، درباره تضمین‌ها، راستی آزمایی و برچیده شدن تحریم‌ها مذاکره کردند و امتیازات خوبی را به دست آوردند که این باعث استعفای 2 تن از اعضای تیم مذاکره کننده آمریکا شد. ولی همچنان یکسری مسائل باقی مانده که اگر حل نشوند، می‌توانند اجرای برجام را برای ایران با چالش‌های جدی مواجه کنند.

_ در این سه ماه که پیغام و پسغام داده می شد، آمریکایی ها ناچار شدند تا یکسری از خواسته های ایران را بپذیرند ولی هنوز به مرحله ای که بتوانیم برجام را با اطمینان نسبی اجرا کرده و یا شرایطی که منجر به منفعت اقتصادی برای مردم شود، نرسیده ایم.

_ جوزپ بورل عملا در سفر اخیر خود اعتراف کرد که نیاز به توافق دارند.

_ دلیل برگزاری مذاکرات دوحه، حل مسائل باقیمانده در حوزه تضمین ها و تحریم ها بود تا بتوانیم برجام را اجرا کنیم. از این رو، باید دید بعد از مذاکرات فشرده اخیر، آمریکایی ها این مسیر را طی خواهند کرد یا بازهم به سیاست های گذشته خود ادامه می دهند.

_ وی در خصوص ادعاهای مطرح شده از سوی مقامات اروپایی مبنی بر مطرح کردن خواسته های فرابرجامی توسط ایران، گفت: تمام خواسته های ایران تاکنون در چارچوب برجام بوده و این توافق صراحتا تاکید کرده است که باید روابط اقتصادی ایران عادی سازی شود و ایران در همان راستا مذاکره  می کند. اروپایی ها به این موضوع واقفند که خواسته های ایران منطقی است و خوب می دانند که مشکل آمریکا است اگر نه اگر به اراده آنها بود، توافق بر سر برجام تاکنون امضا شده بود. واقعیت این است که آمریکایی ها سختگیرانه عمل می کنند و اروپایی ها نمی توانند اعتراضی به ایالات متحده داشته باشند.

_ تاکنون چند بار طرف غربی برای برجام ضرب الاجل تعیین کرده است اما پس از مهلت تعیین شده هیچ اتفاقی نیفتاد. این نوع ادبیات صرفا برای فشار بیشتر به مردم ایران است. بی تردید اگر دولت توافقی را امضا کند و آمریکا بتواند از آن سوءاستفاده کند و نفعی برای مردم نداشته باشد و در کنارش برنامه هسته ای ما نیز محدود شود، دوباره گرفتاری های بزرگ و لاینحلی برای ما به وجود خواهد آمد.

_ بحث الان راجع به تضمین دولت آینده آمریکا در خصوص برجام نیست و تمام بحث ها مربوط به تضمین در دوره دولت آقای بایدن بوده است و تضمین‌هایی که ایران می‌خواهد از شخص بایدن و دولت او است. آقای بایدن از روز اول تلاش کرد که هیچ گونه تضمین معناداری به ایران ندهد.[3]

*این اطلاعات ناب پیرامون مذاکرات هسته‌ای دوحه می‌تواند سازه‌های تحلیلی بهتری را نسبت به فضای مذاکرات به دست دهد.

چه اینکه در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی می‌بینیم که یک دوقطبی نیز شکل گرفته مبنی بر اینکه عده‌ای ملتمس توافق هستند و کسانی هم بدون کار تبیینی یا استدلالی مشغول متلک‌پرانی به تیم مذاکراتی سابق و یا لعن توافق هستند!

طبعا این فضا سازنده نیست و آورده‌ای هم جز افزایش آشفتگی ذهنی و اجتماعی نخواهد داشت. بلکه این استدلال، اخبار دسته اول از منابع متین و اشراف مطالعاتی به کلیّت ماجراست که می‌تواند سبب شکل‌گیری یک اندیشه درست در قبال تمام اضلاع ماجرا شود.

مع‌الوصف با استناد به تحلیل‌های متقن و نیز تجربه برجام در دولت اعتدال؛ این توافق در صورت کلی اگر هم محقق بشود، آمریکا از ابزارهای خود علیه جمهوری اسلامی ایران دست بردار نیست و از هر راه ممکن فشار بر مردم ایران را در دستور کار خود خواهد داشت.

نکته جالبتر هم فهم این قضیه مستند و عقلانی است که به دور از هیجانات رسانه‌ای و ذهنی بدانیم که بخش اعظم مشکلات اقتصادی ایران ریشه در داخل دارد نه در تحریم‌های خارجی و باید از دستگاههای مسوول داخلی انتظار داشت که این مشکلات را رفع کنند.

“برجام” تا زمان فهم نشدن این حقیقت در سطح عمومی جامعه، همانند یک استخوان لای زخم عمل خواهد کرد.

در این باره خوانش پرونده “برجام کوبایی” و آنچه رائول کاسترو در رحم توافق نهایی بی‌قید و شرط با آمریکا جستجو می‌کرد نیز برای پژوهشگران نکات زیادی خواهد داشت.

***

تأکید وزیر کشور بر تقویت نظارت بر قیمت‌ها

احمد وحیدی، وزیر کشور در جلسه با معاونین اقتصادی استانداری‌های سراسر کشور، به نگرانی مردم از افزایش قیمت‌ها اشاره کرده و گفته است: باید کنترل بر کالاهایی که ارز ترجیحی دریافت نمی‌کردند اما گران شده‌اند، تقویت شود. نگرانی اصلی مردم افزایش کالایی است که ارتباطی با ارز ترجیحی نداشتند و بی دلیل قیمت آنها افزایش یافته است.

به گزارش مجاهدت از ایسنا، وی افزوده است: در سطح استانی، تعیین قیمت خدمات و کالاها با استانداران است و باید نظارت لازم را برای قیمت‌گذاری صحیح و عادلانه داشته باشند. قیمت متعادلی که هم به نفع تولید کننده و هم به نفع مصرف کننده باشد.

وحیدی همچنین تصریح می‌کند:‌ اگر کنترل قیمت به خوبی انجام نشود و مردم احساس آشفتگی کنند، مسیر حرکت اصلاح اقتصادی، کند خواهد شد.[4]

*مسئله گرانی جان مردم را آزرده است و تقریبا روزی نیست که مقامات محترم دولت بر لزوم نظارت بر بازار و مبارزه با گرانی تأکید نکنند.

رؤیت اثر این دستورات و پیگیری‌ها در مقولات مختلفی مثل مواد غذایی، مسکن، هزینه سفر و… می‌تواند جایگاه دولت را نزد مردم تقویت کند.

***

1_ rasanews.ir/002zbG

2_ mshrgh.ir/1393839

3_ https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1558015

4_ https://www.isna.ir/news/1401041107049/