برجام

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، روزنامه کیهان در ستون اخبار ویژه خود نوشت: سید حمید حسینی در روزنامه ایران نوشت: ما نباید تجربه دفعه گذشته را تکرار کنیم. در آن برهه همه تجربیاتی که در دوران تحریم، راه‌های دور زدن تحریم، یا مقاومت در برابر تحریم داشتیم به‌راحتی کنار گذاشتیم و فکر کردیم با امضای توافق برجام یک عضو عادی جامعه جهانی شدیم و دیگر تحریم نخواهیم شد.

در حالی که می‌دانیم برجام یک توافق و آن توافق با حزب دموکرات بود. این توافق در مجلس سنا آمریکا تصویب نشد و به همین دلیل ترامپ توانست با یک فرمان از توافق خارج شود و اروپایی‌ها هم نتوانستند در مقابل آمریکا بایستند و همه قول‌هایی که داده بودند، به خاطر فشارهای آمریکا بی‌نتیجه ماند.

در دوران مذاکرات آمریکایی‌ها، اروپایی‌ها می‌گفتند که ما مثل اعداد صفر هستیم که وقتی آمریکا جلوی ما قرار می‌گیرد، ما معنا پیدا می‌کنیم و عملاً اروپایی‌ها نشان دادند واقعاً صفر هستند. اروپایی‌ها در برابر قدرت نظامی، تسلیحاتی و اقتصادی آمریکا هیچ قدرتی ندارند و حتی نمی‌توانند مقاومت کنند.

وی با انتقاد تلویحی از قراردادهای نقض توتال و پژو و ایرباس و بوئینگ می‌افزاید: این تجربیات نشان می‌دهد که اگر این بار آمریکا به برجام برگردد، نباید دلخوش به همکاری غربی‌ها باشیم و تا آنجا که می‌شود دستاوردهایی را که از تحریم به دست آمده است حفظ کنیم. ما در چند زمینه طی این سال‌ها (قبل از تحریم‌های ظالمانه) به شرکت‌های خارجی وابسته بودیم، این شرکت‌ها پیمانکاری و فنی و مهندسی بوده است. ما در انجام پروژه‌های بزرگ فنی و مهندسی و پیمانکاری در کشور توانایی نداشتیم و نه تنها در اجرا بلکه در طراحی پایه کاملا وابسته بودیم. در جریان تحریم دوره‌های قبل ما مجبور شدیم که تعدادی از فازهای توسعه‌ای پروژه‌های بزرگ پارس جنوبی را برای اولین بار توسط شرکت‌های پیمانکار ایرانی اجرایی کنیم. اگر چه هزینه و مدت زمان اجرای آن طولانی شد، ولی حداقل به این توانایی رسیدیم که امکان انجام پروژه‌های بزرگ را داریم و نیازی به پیمانکاران خارجی نداریم.

این امر یکی از دستاوردهای تحریم است چرا که ما به خودمان جرات و جسارت دادیم و همچنین به شرکت‌های داخلی اعتماد کردیم. شرکت‌های داخلی با توجه به تجارب قبلی توانستند پروژه‌های بزرگ نفتی، سازه‌های شهری، سدسازی و سایر پروژه‌ها را انجام دهند.

عرصه دیگری که تحریم باعث شد تا بتوانیم کارهای خوبی انجام دهیم حوزه دانش‌بنیان‌ها است. در این بخش فعالیت‌های منحصر به فردی انجام شده به‌گونه‌ای که فاصله علمی ما با جهان بسیار کم شده است. مورد بعدی که وابستگی ما به خارج زیاد بود خطوط تولید و تجهیزات صنعتی بود. بدین جهت موفق شدیم پروژه‌های فولادی، ریل قطار، لوله‌های حفاری و توربین‌های گاز را با سخت‌ترین شرایط تحریمی تولید کنیم.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، روزنامه کیهان در ستون اخبار ویژه خود نوشت: کاترین ‌اشتون سیاستمدار انگلیسی که در اولین مذاکرات هسته‌ای ظریف، طرف اروپایی مذاکرات بود، ضمن یادداشتی در مجله تایم نوشت: «برای بایدن، بازگشت به برجام، آسان نخواهد بود. اولین مانع هم این است که بسیاری از اعضای کنگره، هرگز به ایده توافق با ایران روی خوشی نشان نداده‌اند. حتی در سال ۲۰۱۳ که به توافق موقتی با ایران دست یافتیم، برخی خواهان اعمال تحریم‌های تازه بر ایران بودند.»

وی در ادامه نوشت: «ایرانی‌ها از این دشمنی خبر داشتند و در گفت‌وگوها، این نگرانی را مطرح می‌کردند که آیا یک دولت تازه در آمریکا، به این توافق احترام خواهد گذاشت؟

پاسخ این بود که دلیلی ندارد گمان کنیم که یک توافق «موثر» کنار گذاشته شود. مشکل همین‌جاست: برای برخی، یک توافق «موثر» به ایران اجازه داشتن یک برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای نمی‌دهد. برخی دیگر می‌گویند که ایران باید رفتار منطقه‌ای‌اش را تغییر دهد. برخی هم هستند که خواهان طولانی‌تر شدن مهلت محدودیت‌های توافق هستند.»

اشتون تاکید کرد: «یافتن راهی برای جلب حمایت کنگره در شرایطی که دموکرات‌ها در سنا اکثریت ندارند، یک چالش است. بایدن برای آن‌که برجام را بر بنیان محکمی بگذارد، باید تضمین دهد که اگر ایران به تعهدات خودش پایبند باشد، آمریکا هم پایبند خواهد ماند.»

اشتون با ‌اشاره به از هم گسیختگی 5+1 در چند سال گذشته، می‌افزاید: «ایرانی‌ها البته با رفع فشار حداکثری ترامپ، نفسی تازه خواهند کرد اما بی‌گمان اگر چیز بیشتری از آنان خواسته شود، چندان علاقه‌ای نشان نخواهند داد.»

اشتون تاکید کرد: «ایران انتظار دارد که آسیب اقتصادی دو سال گذشته‌اش به رسمیت شناخته شود. در حالی که میانه‌روهای ایران، از بازگشت به این توافق استقبال می‌کنند، دیگران این‌گونه نیستند. تندروها همچنان خواهند گفت که نمی‌توان به آمریکا اعتماد کرد. پس جو بایدن چه باید بکند؟

نخست، باید یک تیم تشکیل دهد: از اتحادیه اروپایی بخواهد که 5+1 را گرد هم آورد. برجام را به‌عنوان نخستین توافق منظور کند و نه آخرین توافق. هرگز قرار نبوده که برجام، خانه آخر و نقطه پایان باشد. تا زمانی که ترامپ از برجام بیرون رفت، ایران به تعهدات خود پایبند بود.

همه ما از دیگر مسائلی که باید چاره شوند، آگاهیم؛ از موشک‌های بالستیک تا بلندپروازی‌های منطقه‌ای ایران. اما این مانع باید از سر راه برداشته می‌شد تا در برای دیگر گفت‌وگوها باز شود.» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پایان نوشت: «برجام را بر بنیان محکم‌تری بگذارد. بازگشت به برجام، صرفاً با فرمان اجرایی رئیس‌جمهوری در کوتاه‌مدت کار می‌کند اما یک رویکرد پایدار نیست.»

نکته‌ مهمی که ‌اشتون به جزئیات آن نپرداخته، اتفاق نظر پیوسته دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان و سنای آمریکا بر تشدید پیاپی تحریم‌ها، بلافاصله پس از انعقاد برجام تا به امروز بوده است. همچنین حتی در زمان حضور آمریکا در برجام نیز، مصوبه الزام گزارش 3 سال یک بار دولت آمریکا به کنگره و گرفتن مجوز ادامه توافق، عملاً تعهدات لغو تحریم‌ها را بی‌اثر می‌کرد و سرمایه‌گذاران و تجار خارجی را از همکاری با ایران بازمی‌داشت.