به گزارش مجاهدت از خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، جنگ هشت‌ساله در حالی بر ما تحمیل شد که انقلاب اسلامی ایران تازه به پیروزی رسیده بود و هنوز پایه‌های نظام جمهوری اسلامی مستحکم نشده و نیروهای مسلح نیز هنوز سازماندهی مناسبی نداشتند؛ در ارتش به‌دلیل اینکه عده‌ای از وابستگان به حکومت پهلوی محاکمه شده، عده‌ای از آن‌ها فرار کرده و عده‌ای از این افراد نیز تسویه شده بودند، هنوز انسجام مستحکمی وجود نداشت. همچنین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بسیج نیز تازه تشکیل شده بودند و هنوز نیروهای آن به‌صورت کامل سازماندهی نشده بودند. در چنین شرایطی بود که قائله‌هایی نظیر ترکمن‌صحرا و کردستان و… نیز در کشور به‌وقوع پیوسته و نیروهای مسلح، برای تأمین امنیت کشور، در حال مقابله با تجزیه‌طلبان و ضدانقلاب بودند.
«محمد نخستین» یکی از رزمندگان دوران دفاع مقدس است که از همان روزهای ابتدایی جنگ تحمیلی، به‌عنوان نیروی مردمی به جبهه‌ها اعزام و در ستاد جنگ‌های نامنظم سازماندهی شد؛ بر این اساس، به‌دلیل اینکه وی در عملیات آزادسازی سوسنگرد حضور داشته است، به‌مناسبت سالروز برگزاری این عملیات، با وی گفت‌وگویی را انجام داده‌ایم که ماحصل این گفت‌وگو، پیش از این منتشر شد؛ اما وی در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، به بیان وضعیت ابتدایی جنگ تحمیلی از دیدگاه خود پرداخته است که در ادامه، این بخش از گفت‌وگو با «محمد نخستین» را می‌خوانید.
دفاع‌پرس: به‌طور کلی وضعیت جبهه‌ها در ابتدای جنگ تحمیلی چگونه بود؟
وضعیت در ابتدای جنگ تحمیلی، به این صورت نبود که اغلب مردم این‌روز‌ها برداشت می‌کنند؛ چراکه مردم صحنه‌هایی را می‌بینند که مثلاً آقای «صادق آهنگران» نوحه‌هایی نظیر «ای لشکر صاحب‌زمان (عج) آماده‌باش، آماده‌باش» را می‌خواند و نیرو‌ها و امکانات، همگی به صف شده است؛ درحالی که در ابتدای جنگ تحمیلی، مثلاً ما ۳۰ نفر در مقابل یک تیپ رزهی بعثی‌ها بودیم و ارتش آمادگی لازم را هنوز نداشت و سپاه هم در کردستان و… بود و در خوزستان، فقط کمیته‌هایی بودند که پایگاه‌هایی داشتند؛ وگرنه نیروی زیادی در ابتدای جنگ وجود نداشت.
شهید چمران یک‌بار در مجلس شورای اسلامی سخنرانی کرد. وقتی به او گفته بودند که چرا ارتش سازماندهی مناسبی ندارد، گفته بود که بیش از ۱۲ هزار نفر، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران از ارتش تسویه شدند که بیشتر آن ها نیروهای کلیدی آن بودند.
دفاع‌پرس: به‌طور کلی عملکرد بنی‌صدر در ابتدای جنگ تحمیلی، چه تأثیری در روند جنگ داشت؟
«بنی‌صدر» هم خودخواه بود و مشاورین جنگی خود را از افراد خودخواه انتخاب کرد. اینکه می‌گویند بنی‌صدر به جبهه‌ها خیانت کرد، به نظر من او به‌دنبال خیانت نبود؛ بلکه به‌دنبال این بود تا در جنگ پیروز شود و این پیروزی را به‌صورت یک گرز بر سر رقبای خود بزند و بگوید که من فاتح جنگ هستم؛ اما مشاورین وی افرادی بودند که پس از پیروزی انقلاب اسلامی از ارتش تسویه شده بودند؛ برای همین «بنی‌صدر» معتقد بود که جوانان به حرف او گوش نمی‌دهند و یکی از دلایل شکست عملیات ۲۸ صفر که ما عقب‌نشینی کردیم و لشکر ۱۶ نیز به‌طورکلی از بین رفت نیز همین بود؛ چراکه بنی‌صدر اشتباه محاسباتی و در کار نظامی‌ها دخالت کرد. او بدون اینکه چیزی از موضوعات نظامی بداند، وقتی یک نیرو زیر آتش فریاد می‌زد و کمک می‌خواست، فکر می‌کرد که موضوع مانند یک آتش‌سوزی خانه است که ساکنان آن باید بیرون بیایند؛ بنابراین گفته بود که عقب‌نشینی کنید.
آن‌موقع شهید چمران همه نیروهای اردوگاه‌ها را سوار بر خودرو کرد و به خط مقدم فرستاد که من هم نیز جزو این افراد بودی. ارتش بعث عراق در این شرایط از هویزه به‌سمت اهواز حرکت کرد و ما یک‌ماه تمام در جاده هویزه با ارتش بعث عراق درگیر بودیم و هرروز شهید می‌دادیم.
دفاع‌پرس: وضعیت تجهیزات ما در مقابل ارتش بعث عراق چگونه بود؟
تجهیزات ما نیز در حقیقت در مقابل ارتش بعث عراق خیلی پایین‌تر بود. ما تجهیزات داشتیم؛ اما همانطور که گفتم، ۱۲ هزار نفر از ارتش تسویه شده بودند. یک‌عده اعدام شده و برخی نیز فرار کرده بودند. همچنین تجهیزاتی که ما داشتیم، ۹۹ درصد آن‌ها غربی بودند؛ لذا غربی‌ها هم تجهیزات و قطعات به ما نمی‌دادند.
از سویی دیگر، ارتش بعث عراق اغلب تانک‌های ما را با موشک «مالیوتکا» هدف قرار می‌داد؛ این درحالی است که پس از گذشت یک‌سال از جنگ تحمیلی، یعنی سال ۱۳۶۰ ما دیده بودیم که خودمان از این موشک‌ها داریم! به این صورت که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، شاه به شوروی گاز فروخته بود و شوروی نیز در ازای آن، به ما نفربرهایی داده بود که به موشک «مالیوتکا» مجهز بود؛ اما چون آمریکایی‌ها خیلی در ایران نفوذ داشتند، همه آن‌ها را به انبارها برده و درب انبارها را نیز پلمپ کرده بودند!
همچنین راکت‌انداز‌های ۲۴۰ حدوداً نزدیک عملیات مسلم‌بن‌عقیل به‌کارگیری شد، وقتی ما گفتیم که این تجهیزات تا کنون کجا بوده است؟ گفته بودند که ما اصلاً نمی‌دانستیم که این‌ها را داریم! حتی یک درجه‌دار اخراجی ارتش گفته بود که من یک انبار را می‌شناسم که پر از گلوله توپ است، وقتی به این انبار رفته بودند، دیده بودند که میلیون‌ها گلوله توپ در آن وجود دارد.
انتهای پیام/ ۱۱۳
