بهمن سبز

سرویس فرهنگ و هنر مشرق – تبادل همکاری با شبکه‌های ماهواره‌ای برای پخش تیزر و تبلیغات رسمی آثار سینمایی از سال ۱۳۹۴ با فیلم «استراحت مطلق» آغاز شد. این تبادل و همکاری تا نوروز ۱۳۹۵ ادامه یافت تا اینکه با متوقف شدن اکران چند فیلم از سوی سازمان سینمایی و قوه قضائیه این رویه متوقف شد.

بیشتر بخوانید:

پلمب شرکت‌های همکاری کننده با شبکه‌های ماهواره‌ای

همکاری با شبکه‌های ماهواره‌ای این‌بار در پوششی جدید

تهیه کننده یا Gem؛ کدامیک قانون را دور می زنند؟!

با این حال یک سال پس از آنکه سخنگوی قوه قضائیه پخش تیزرهای سینمایی در شبکه‌های ماهواره‌ای را مصداق جرم اعلام کرد، موارد پراکنده‌ای از این اقدام در فضای رسانه‌ای مشاهده شد. برخی سازندگان فیلم‌ها با تکرار ادعای «بی‌اطلاعی» همچنان تبلیغات خود را به این شبکه‌ها می‌سپردند؛ اقدامی که پیامدهایی همچون توقیف یا پایین کشیده شدن فیلم از پرده سینماها را به دنبال داشت.

با این حال شبکه GEM مهمترین بارانداز تبلیغات سینمایی، پس از سال ۱۳۹۶ و در پی اقدامات قضایی در داخل کشور، روش تازه‌ای برای ادامه تبلیغات سینمایی را طراحی کرد.

این شبکه با پخش تصاویری از فیلم‌ها که در اصل همان آنونس محسوب می‌شودـ و افزودن نریشنی متفاوت، بخشی از داستان فیلم و زمان اکران آن در سینماهای ایران را اطلاع‌رسانی می‌کرد.

این نریشن، به‌طور کامل با نمونه‌های رسمی داخلی تفاوت داشت و توسط عوامل جم تهیه می‌شد. افزون بر این، در گوشه تصویر لوگوی برنامه‌ای به نام «گیشه» دیده می‌شد؛ برنامه‌ای که اساساً در این شبکه وجود خارجی ندارد.

این حرکت بیش از آنکه شکل تیزر داشته باشد، به رپرتاژ آگهی شباهت پیدا کرد؛ روشی که از یک سو می‌توانست به‌عنوان تولید مستقل شبکه معرفی شود و از سوی دیگر، عملاً ممنوعیت قانونی پخش تیزر از ماهواره را دور می‌زند.

با این حال سال ۱۳۹۶ پرونده همکاری سینمای ایران با شبکه‌های ماهواره‌ای تعلیق و با شیوع پاندمی سینماهای سراسرکشور تعطیل شد. اما از زمان پخش آگهی‌های سینمایی در شبکه‌های ماهواره‌ای تا شروع دوباره فعالیت‌ سینماها در سال ۱۴۰۰ سیاست حاکمیت دوگانه در حوزه فرهنگی چنین موضوع بسیار مهمی که موجب خروج ارز از کشور می‌شود را نادیده گرفت و سیاست‌های تلویزیون برای تبلیغات سینمایی تسهیل نشد.

با شروع دوباره فعالیت سینماها در سال ۱۴۰۰ تبلیغات گسترده در شبکه‌های ماهواره‌ای جریان اصلی و شبکه‌های قارچی (شبکه‌هایی که محصولات پلت‌فرم‌های داخلی را پخش می‌کنند) بشدت افزایش یافت.

عدم تعامل تلویزیون زمینه تعاملات دفاتر پخش سینمایی را با شبکه‌های ماهواره‌ای افزایش داد. همزمان مدیران سینمایی دولت سیزدهم نیز دستورالعمل‌های قبلی را نادیده گرفتند و مواردتخلف را گزارش نمی‌کردند، چون یکی از سیاست‌های شاخص مدیران قبلی ، ارائه آمار فروش ماهیانه بود تا خود را به عنوان منجی سینماها معرفی کنند.

با این حال از سال ۱۴۰۰ و با کاهش رویه پاندمی تبلیغات فیلم‌های سینمایی با چراغ سبز مدیران سینمایی وقت آغاز شد.

دفاتری پخشی که آثارشان از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای تبلیغ می‌کردند، بخشی از نهادهای خدمات خصوصی محسوب می‌شدند و از سوی دیگر نمی‌توانستند خدمات تبلیغی از سوی سیما دریافت کنند و از این منظر نمی‌توان به آنان خرده گرفت.

اما موردی تبلیغی عجیبی که این روزها بشدت مورد توجه قرار گرفته و مورد بحث قرار گرفته است، پخش تبلیغات فیلم «ناتور دشت» محصول سازمان سینمایی سوره حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی است.

نهادی که از حیث دسته‌بندی بخشی از نهادهای خدمات عمومی محسوب می‌شود و دارای ردیف بودجه خاص برای تولید آثار سینمایی است. این نهاد که ۲۸۷ سالن سینما در سراسر کشور دارد، دارای شرکت پخش‌کننده‌ای تحت عنوان بهمن سبز است و تبلیغات ناتوردشت در شبکه‌های مختلف سیما تبلیغ می‌شود. برای اکران فیلم ناتور دشت از مزیت ویژه تبلیغات تلویزیونی رایگان بهره‌مند است.

بیشتر بخوانید:

پشت پرده تبلیغات فیلم‌های ارزشی در شبکه جم کیست؟

این نهاد بخشی از محصولات تولیدی خودی را برای پخش در اختیار سیما قرار می‌دهد که مورد اخیر آن سریال بوقچی است که از شبکه سوم سیما در حال پخش است. حالا با این سطح از تامل پرسش قابل طرح این است که چرا یک نهاد قدرتمند دولتی که از امکان تبلیغی بسیار مناسبی در رسانه‌ ملی است، با هزینه‌های دلاری گرانقیمت حاضر می‌شود با شبکه GEM همکاری کند و تبلیغات محصولش از این شبکه پخش شود؟!

***مهدی پاکرو