بودجه 1400

نادران: با رد بودجه دولت می‌توانستیم ژست انقلابی بگیریم اما اصلاح به نفع مردم را انتخاب کردیم

نادران: با رد بودجه دولت می‌توانستیم ژست انقلابی بگیریم اما اصلاح به نفع مردم را انتخاب کردیم



به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، الیاس نادران رییس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی در همایش مدیران استانی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب با اشاره به ایرادات لایحه بودجه 1400 اظهار داشت: این بودجه آن قدر مغشوش و نامتوازن و به هم ریخته بود که اگر شرایط اجتماعی و سیاسی عادی چون سال آخر دولت و سال اول مجلس و در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری و مسائل ملی و منطقه نبود؛ حتما آن را رد می‌کردیم و این بودجه این قابلیت را نداشت که برایش وقت بگذاریم ولی پذیرفتیم که آن را اصلاح کنیم.

نادران در بیان دلایل تصمیم کمیسیون تلفیق برای اصلاح بودجه گفت: اگر رد می‌کردیم، آقای روحانی می‌گفت من بهتر از این بلد نیستم بودجه بنویسم و متوسل به رهبر انقلاب می‌شد و ایشان هم به صورت طبیعی و منطقی موضوع را به تصمیم‌گیری سران قوا محول می‌کردند و ممکن بود آنجا ارقام را با دقت پایین بالا و پایین کرده و برای مملکت یک فاجعه درست کنند. ضمن اینکه در این مسیر در هر صورت مجلس از مسیر حذف می‌شد.

بیشتر بخوانید:

نادران: کمیسیون تلفیق هیچ نرخی برای ارز مصوب نکرده و اظهارات همتی صحت ندارد

* با رد بودجه می‌توانستیم ژست انقلابی بگیریم اما گزینه اصلاح به نفع مردم را انتخاب کردیم

وی با اشاره به اینکه رد کردن بودجه برای گرفتن ژست انقلابی برای ما خوب بود و هیچ یک از نیروهای انقلابی مجلس موافق محتوای لایحه نبودند و در عین حال برخی معتقد بودند دولت عزم و توان اصلاح ندارد و مجلس باید به نفع مردم ورود کند، گفت: زیر بار دلخوری و انتقاد برخی از بچه‌های انقلابی رفتیم و پذیرفتیم با همه سختی‌هایش بودجه را آن طور که منطقی و اصولی می‌دانیم به نفع مردم و کشور اصلاح کنیم تاکید کرد: برای بهبود معیشت مردم، حذف رانت و توزیع منابع براساس عدالت زیر بار اصلاح بودجه ۱۴۰۰ رفتیم.

رئیس کمیسیون تلفیق ادامه داد: غیر از معایب داخل خود بودجه، آقای روحانی نامه‌ای به رهبری برای برداشت از صندوق توسعه ملی نوشت که رهبر انقلاب با درایت در صیانت از منافع ملی، آن حدی که دولت می‌خواست را اجازه ندادند و راه را برای اینکه دولت هرطور دلش می‌خواهد با بودجه برخورد کند بستند.

نادران با بیان اینکه نامه بسیار تدبیر خوبی بود و در عمل در بودجه یک کسری مازاد حدود ۹۳ هزار میلیارد تومانی را آشکار کرد و مشکل جدی دیگر در بررسی بودجه همین مسئله بود، گفت: دولت پیش بینی کرده بود ۲.۳ میلیون بشکه صادر کند و با دلار ۱۷۵۰۰ تومان بفروشد و سهم نفت و صندوق را در سقف ۲۰ درصد بدهد و بقیه را هر طور دلش خواست هزینه کند.

* دولت حداقل ۴ نرخ برای ارز در بودجه پیش بینی کرده است

رئیس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس با بیان اینکه چند نکته نادرست به مردم گفته شد؛ اول اینکه هیچ‌وقت قیمت ارز در بودجه ۱۱ هزار تومان یا ۱۱هزار و دویست تومان نبود، گفت: دولت یک حجم درآمد نفتی برای خودش درنظر گرفته و آن را با دلار ۱۷۵۰۰ تومانی محاسبه کرده و بعد گفته اگر ۸ میلیون دلار از آن را بابت کالاهای اساسی و دارو به قیمت ۴۲۰۰ تومان بدهم معدل وزنی اینها ۱۱۲۰۰ یا ۱۱۵۰۰ تومان می‌شود. بنابراین ارزی که دولت در بودجه برای درآمدهای ارزی در نظر داشته ۱۷۵۰۰ تومان بوده نه ۱۱۵۰۰ هزار تومان و اثر وضعی ۸ میلیارد دلار این را به ۱۱۵۰۰ تومان رسانده است.

وی افزود: در همین بودجه دولت قیمت های دیگری هم داده و مثلا جدول داده و نوشته این جدول باید به نرخ بازار و نیمایی حساب شود و این هم یک نرخ دیگر است و دولت حداقل ۴ نرخ برای ارز در بودجه پیش بینی کرده است.

* ۱۷۵هزار میلیارد تومان در بودجه بدون دخل و خرج مشخص دراختیار دولت قرار گرفته بود

نادران با اشاره به اینکه پنهان‌کاری دیگر دولت این است که گفته بودجه را در سقف ۸۴۱ هزار میلیارد تومان بسته‌ام، تصریح کرد: ارقامی که دولت بنا بوده درآمد محاسبه کند و منابع باید نوشته میشد ولی دولت یک حکم نوشته و هیچ ردیف بودجه‌ای برایش نگذاشته که به استناد آن حکم، پول را خرج کند و مصادیق خرجش هم چون در طرف منابع چیزی نبوده در طرف هزینه هم چیزی نمی‌نویسد و این یعنی تقریبا هر اختیاری برای هرکاری دارد. بیش از ۱۷۵هزار میلیارد تومان هم اینگونه منابع بود.

وی با بیان اینکه دولت به مردم می‌گوید، من نفت را در سقف ۱۹۹هزار میلیارد تومان بستم و مجلس سقف برداشت از بودجه نفت را در مجلس نمی‌بیند، گفت: جمع برداشت از منابع نفتی مطابق پیشنهاد دولت ۳۹۴ هزار میلیارد تومان است نه ۱۹۹هزار میلیارد تومان؛ و این هم خلاف واقع دیگریست که به مردم گفته‌اند.

نادران با اشاره به اینکه خلاف‌گویی دیگر اینست که گفتند ما ارز را ۱۱۵۰۰ تومان بستیم و مجلس آن را ۱۷۵۰۰ تومان کرده است، تصریح کرد: ما برای میزان درآمد ریالی دولت از سهم خودش در صادرات نفت، یک رقم گذاشتیم و این رقم حاصل ضرب سه عدد است. یکی اینکه قسمت هر بشکه نفت چقدر خواهد شد، دوم اینکه چه حجم صادرات خواهیم داشت و سوم اینکه ارز حاصل از آن را با چه نرخی حساب کنیم.

رئیس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس افزود: دولت گفته بود ۲.۳ میلیون بشکه صادر میکنم و ۲۰ درصد از آن را به صندوق و ۱۴/۵ درصد آن را به نفت می دهم و بقیه اش را خرج می‌کنیم. هر بشکه ای هم ۴۰ دلار حساب کرده بود و در آن فرمولی هم که حساب کرده بود 17.5 میلیارد دلار با ارز ۱۷۵۰۰ تومان و ۸ میلیارد دلار هم با ارز ۴۲۰۰ تومان و معدل همه اینها ۱۱۵۰۰ تومان شدن بود.

* زنگنه گفت صادرات 2.3 میلیون بشکه نفت در بودجه را به این شرط نوشتیم که نظام برود و تحریم‌ها را بردارد

نادران با بیان اینکه از زنگنه در کمیسیون پرسیده شد که چقدر نفت صادر می‌کنید و ایشان گفت ۹۰۰ هزار بشکه، ادامه داد: البته معدل امسال در بهترین حالت به ۹۰۰هزار بشکه خواهد رسید.

وی افزود: از آقای زنگنه پرسیده شد، این ۹۰۰ هزار بشکه چگونه به یکباره ۲.۳ میلیون بشکه می‌شود؟ آقای «زنگنه گفت ما این را به این شرط نوشتیم که نظام برود و تحریم‌ها را بردارد» و این یعنی با دست خودمان کشور را در شرایطی قرار بدهیم که تسلیم نظام سلطه شویم و مذاکره اصلا مسئله نیست.

رئیس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس ادامه داد: این یعنی نظام برای تامین بودجه اداره کشور و جلوگیری از یک کسری بودجه وحشتناک ناگزیر شود و به آمریکا بگوید به ما اجازه بده که ۲.۳ میلیون بشکه صادر کنیم و در این اجازه خواستن، از مذاکرات موشکی و منطقه‌ای تا به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی وجود دارد.

نادران با بیان اینکه ما که گفتیم صادرات نفت را تا ۱.۵ میلیون بشکه با فرمولی که شما محاسبه کردید محاسبه می‌کنیم و البته ۸ میلیارد دلار را هم به چند وارد کننده نمی‌دهیم، اظهار داشت: ارزی که امسال دولت بابت اینکار به وارد کننده های خاص خودش داده از ذخایر بانک مرکزی داده نه از فروش ارز نفت.

وی با تاکید بر اینکه ذخایر بانک مرکزی یعنی دولت یکبار این ارز را به بانک مرکزی فروخته و پولش را گرفته و خورده و حالا به بانک مرکزی گفته دوباره همین‌ها را به قیمت ۴۲۰۰ تومان من بده، اظهار داشت: این خیلی مهم نیست و بدتر این است که در نظام مالی بین‌الملل دست‌اندازی دولت به ذخایر مالی کشور تفسیر به ورشکستگی خواهد شد.

* نتیجه بودجه دولت، دوگانه تسلیم در برابر تحریم‌کنندگان ملت ایران یا دست‌اندازی به ذخایر بانک مرکزی است

نادران با طرح این سوال که طبق نظر دولت سال بعد باید چه کار می کردیم، اظهار داشت: یا حاکمیت تسلیم می شود و یا اینکه اگر خواست ادامه دهد باید به ذخایر بانک مرکزی دست‌اندازی کند. الحمدلله از لحاظ ذخایر بانک مرکزی در دنیا وضعیتمان خوب است ولی این روش تامین مالی بدترین روش ممکن است.

نماینده مردم تهران در مجلس با بیان اینکه یکی دیگر از بدترین کارها کاری است که آقای نوبخت انجام داده است، اظهار داشت: در ماده ۳۰ قانون برنامه ششم تعیین شده که دولت بررسی های لازم را برای ترتیبات قانونی در همسان سازی حقوق بازنشستگان و شاغلین انجام دهد. درون این نه اجازه و نه حکم و نه نسبت و نه مبلغ هست.

وی افزود: ما از مجلس هفتم با شورای نگهبان مناسباتی داشتیم و در جاهایی ما می‌خواستیم که دولت لایحه بدهد ولی نمی‌داد و ما یک طرح را به شورای نگهبان می‌بردیم و می‌گفت به خاطر اصل ۷۵ قابل طرح نیست و کنار می گذاشت. ما برای اینکه دولت را به لایحه دادن ملزم کنیم از یک تدبیر حقوقی استفاده کردیم در قوانین که دولت ترتیبات قانونی لازم را انجام بدهد و این یعنی لایحه بیاورد.

نادران ادامه داد: آقای نوبخت به استناد این در سال چهارم اجرایی برنامه ششم دستورالعملی صادر کرده و میان بازنشستگان و شاغلین از یک سو و میان خود بازنشستگان از سوی دیگر بی عدالتی و تبعیض حاکم کرده که خوشبختانه در هیات تطبیق قوانین مجلس رد شده است.

نادران افزود: نتیجه این شده که نارضایتی و بی‌عدالتی ایجاد کرده و دستگاه ها برای اجرای ماموریتشان فقط ۶ یا ۷ درصد بودجه دارند.

رئیس کمیسیون تلفیق با اشاره به توزیع ناعادلانه بودجه توسط دولت گفت: به هر کسی که به مرکز قدرت اجرایی کشور نزدیکتر بوده بیشتر پول داده اند و به هر کسی که فاصله داشته کمتر داده‌اند.

نادران افزود: قوه قضاییه بیشترین فاصله را از مرکز قدرت اجرایی کشور دارد و رشدش ۲۲ درصد شده است ریاست جمهوری که در مرکز قدرت اجرایی کشور اصل رشدش ۵۷ درصد شده است.

* رفع آسیب‌های اجتماعی، تحقق عدالت اجتماعی در پرداخت‌ها، حمایت از تامین‌کنندگان امنیت و حذف رانت نورچشمی‌ها، 4 محور اصلاح بودجه 1400 در مجلس

وی با تاکید بر اینکه در این بودجه اصلاحی چند هدف‌گذاری کرده‌ایم، اول اینکه آسیب‌های اجتماعی باید از مسیر بودجه علاج شود، اظهار داشت: باید نهادهایی را که مستقیماً متصدی آسیب های اجتماعی به ویژه در حاشیه شهرها هستند حمایت کنیم.

نادران افزود: دومین هدف این است که عدالت اجتماعی را در پرداختی‌ها و قانون‌گذاری‌ها و ظلم‌هایی که به خصوص در ۶ ماه گذشته شده روا داشته شده جبران کرده و این مشکل را حل کنیم.

رئیس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس با بیان اینکه سومین هدف گذاری امنیت است گفت: ما در کشور حتماً باید امنیت را در حداکثر ممکن ببینیم و نهادهای انتظامی و اطلاعاتی را حمایت کنیم و مردم باید احساس امنیت کنند.

وی با اشاره به حذف رانت افراد خاص و نور چشمی ها و توزیع آنها برای مردم به عنوان هدف دیگر مجلس در بودجه اظهار داشت: ۸ میلیارد دلار را در ۲۰ تومانی که اختلاف قیمت‌ هست ضرب کنید، این پول به جیب یک آقا می رفت و او میلیونها تن ذرت و علوفه و خوراک دام را بصورت انحصاری وارد می‌کرد و پولش را به مملکت می‌داد و به بازار می‌ریخت و در یک چرخه دلالی وقتی دست دامدار می رسید به قیمت بازار می‌شد و مرغ و تخم مرغ گران می‌شد.

* قیمت مرغ و تخم مرغ فقط یک نمونه از سیاست ارز 4200 تومانی دولت است

نماینده مردم تهران در مجلس با بیان اینکه آقای روحانی گفت ما ارز ترجیحی یعنی ۴۲۰۰ تومانی را حذف کردیم و هیچکس نفهمید، گفت: اگر کسی خودش نفهمید فکر نکند هیچ کس نمی فهمد، اگر آدم روزانه خرید کند میفهمد و قیمت‌های بالای مرغ و تخم‌مرغ فقط یک نمونه است.

نادران ادامه داد: ما گفتیم که این را حذف می‌کنیم و در سبد معیشتی مردم به طوری که منجر به افزایش قیمت‌ها نشود، لحاظ می‌کنیم و سازوکاری تعریف می‌کنیم که قدرت خرید افراد نسبت به مهر و آبان ۹۹ پایین‌تر نیاید.

وی با بیان اینکه ما نگران بودیم که دولت در بودجه زمین سوخته به دولت آینده تحویل دهد و تنخواه و منابع ارزی نفتی استفاده کند گفت: برای این هم تدبیر کردیم که به نحوی بودجه تنظیم می شود که این موارد هم برای کشور پیش نیاید و دولت بعدی در حد ضرورت منابع در اختیار داشته باشد.

رئیس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس افزود: بودجه را دو سقفی بستیم که یک سقف حداقلی در اداره کشور و سقف دیگری که پروژه‌های عمرانی و پیشران های اقتصادی به کمک کشور بیاید و مملکت را از این وضعیت نجات دهد.

منبع: فارس



منبع خبر

نادران: با رد بودجه دولت می‌توانستیم ژست انقلابی بگیریم اما اصلاح به نفع مردم را انتخاب کردیم بیشتر بخوانید »

۵۵ هزار پرستار استخدام می‌شوند؛ کدام گروه‌ها در اولویت هستند؟

۵۵ هزار پرستار استخدام می‌شوند؛ کدام گروه‌ها در اولویت هستند؟


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، محمدباقر نوبخت رئیس  سازمان برنامه و بودجه کشور، در تشریح آخرین تغییرات بودجه‌ای سال آینده از تعاملات ویژه دولت و مجلس خبر داد و گفت:  ما به عنوان دولت و مجلس، هدف مشترکی به نام مردم و نظام داریم. کل بودجه برای رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور که تمام موهایش را در بودجه نویسی سفید کرده است به سه بخش فروش نفت، اخذ مالیات و فروش اوراق تقسیم می‌شود. 

بیشتر بخوانید:

قدردانی سازمان نظام پرستاری از حمایت رهبر معظم انقلاب از پرستاران

او افزود: باید فرصتی باشد تا نمایندگان با مسئولان برنامه و بودجه حرف بزنند، گاهی اوقات ما حرف‌هایمان را در رسانه‌ها به گوش یکدیگر می‌رسانیم و نتیجه خلاف آن چیزی می‌شود که انتظار داریم. امیدوارم که بودجه با توصیه مقام معظم رهبری که در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی مطرح شد با هماهنگی قوا اجرایی شود.

او در پاسخ به این سوال که احتمال رد شدن بودجه را می‌دهید؟ بیان کرد: پیش بینی می‌کنم که با تعامل با مجلس این اتفاق نیفتد و بتوانیم موضوعات را با گفتمان تخصصی حل کنیم.

رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور بیان کرد: اختلافات بین دولت و مجلس حل می‌شود و نگران نیستم، بیش از ۳۶ سال است بودجه نویسی می‌کنم، اما امسال به دلایل مختلف و شرایط ویژه کمی بالا و پایین‌ها متفاوت است. بالاخره مجلس جدید هم با برنامه‌های زیادی روی کار آمده و نمایندگان اظهار نظرهای زیادی نیز برای بودجه ۱۴۰۰ خواهند داشت، تلاقی رفتن دولت و آمدن مجلس است و امیدوارم به خاطر مردم با صدق رفتار کنیم. 

نوبخت در پاسخ به این سوال که تصمیم گیری برای معیشت و حقوق کارکنان دولت به کجا رسیده است؟ گفت: در اسفند سال گذشته فرصتی  برای جبران کاهش قدرت خرید مردم از طریق اختیارات قانونی بود که بر این اساس اقدام به اعطای مجوز به دستگاه‌ها برای افزایش ۵۰ درصدی حقوق کارکنان از مسیر امتیاز دهم قانون خدمات کشوری کردیم. در گذشته بودند دستگاه‌هایی که از این امکان استفاده نکرده بودند و به همین دلیل در این شرایط درخواست افزایش حقوق کارکنانشان را داشتند. 

معاون رئیس جمهور بیان کرد: با ۱۵ درصد افزایش حقوق در فروردین ماه شرایط بهتری برای کارکنان اعمال شد، اما در  این بین فاصله حقوق بازنشستگان  زیاد شد و ما با همسان سازی حقوق آن‌ها به تنظیم حقوق‌های آن‌ها پرداختیم. از ابتدای مهر حقوق آن‌ها به ترتیب ترمیم شد.

نوبخت در پاسخ به این سوال که رتبه بندی معلمان در سال آینده اجرایی خواهد شد؟ تاکید کرد: فرهنگیان با اصلاح ۵۰ درصدی حقوقشان با مشکل رتبه‌بندی مواجه شدند  و تا حدودی نارضایتی برای آن‌ها به وجود آمد همین امر منجر شد تا مجدد بودجه‌ای برای رتبه بندی در سال ۹۹ و همچنین بودجه سال ۱۴۰۰ در نظر بگیریم.

بودجه استخدام ۵۵ هزار پرستار تخصیص داده  شد

او به کادر درمان هم طبق معمول گذری زد و تصریح کرد: پرستاران همواره قشر مهمی برای ما بوده‌اند که با توجه به تاکید مقام معظم رهبری به تعیین فوق العاده ویژه‌ای برای آن‌ها برآمدیم، هرچند بودجه کشور هم محدود است. امسال ۵۰ هزار میلیارد تومان از بودجه محقق نشد و ما مکلف به صرفه جویی بودیم و این افزایش‌ها در پرداخت حقوق که به نوعی بودجه جاری است را از همین ۳۰ هزار میلیارد تومان صرفه جویی انجام داده‌ایم.

توصیه کردم جای توئیت کردن رو در رو با وزیر بهداشت صحبت کنیم

رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور بیان کرد: نقطه عطفی برای حل معضلات پرستاران با وزیر بهداشت داشتیم. در روزهای سخت کرونا به شدت جلسات مختلف برای حل فوق العاده‌ها و پرداختی‌های کادر درمان برگزار می‌کردیم. به آقای نمکی هم در آن زمان توصیه کردم به مانند سلوک حاج قاسم سلیمانی با یکدیگر مباحث را رو در رو حل کنیم و حل مشکلات را در صفحات مجازی دنبال نکنیم که این موضوع نقطه عطفی برای پیشبرد اهداف ما شد.

نوبخت افزود: کادر درمان نگران هستند که این پرداخت‌ها ادامه پیدا نکند، به آن‌ها اطمینان می‌دهیم که در قانون بودجه پایه حقوق آن‌ها ثبت می‌شود و در سال‌های آینده افزایش‌ها بر همین پایه حقوق‌ها ادامه خواهد داشت. برای استخدام پرستاران جدید هم که حدود ۵۵ هزار نفر هستند، این اطمینان را می‌دهیم که بودجه‌ای را در سال ۱۴۰۰ برای این امر کنار گذاشته‌ایم.

معاون رئیس جمهور بیان کرد: بودجه بهداشت و درمان ۱۵۳ درصد اضافه شده است، در حالی که سایر دستگاه‌ها شاهد افزایش‌ ۲۰ درصدی بوده‌اند. همین امر باعث می‌شود که بار زیادی به دوش پرستاران نباشد به خصوص شرکتی‌ها و قردادی‌ها که البته استخدام خواهند شد.

ساخت بالغ بر ۱۰۰ هزار واحد مسکونی برای مناطق محروم

نوبخت به طرح‌های عمرانی در مناطق محروم هم اشاره‌ای کرد و ابراز کرد: ساخت مسکن در استان‌های محروم ادامه دارد بیش از ۱۰۰ هزار واحد مسکونی در دست احداث است و ۲۵ هزار واحد مسکونی هم تحویل داده‌ایم. در جنوب کرمان برای ۱۰ هزار کپرنشین به ساخت مسکن مشغول شده‌ایم و بسیاری از این واحدها را تحویل داده‌ایم.

در پایان رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور تصریح کرد: در بودجه نویسی به بحث امنیت ملی توجه ویژه‌ای داریم معتقدم هر چقدر در  توسعه هزینه کنیم قطعا پیامی برای دشمنان کشور داریم تا دست از دخالت در ایران بردارند. برخلاف تصور آنان که می‌پندارند کشور زمین‌گیر شده است و تلاش می‌کنند آستانه تحمل مردم پایین بیاید؛ ما نباید اجازه دهیم آستانه تحمل بازنشستگان، پرستاران و معلمان پایین بیاید و با ایجاد رفاه هر چند اندک برای مردم و ایجاد کارهای عمرانی، باید پرچم مقدس جمهوری اسلامی را به اهتزاز در آوریم و چرخه اقتصادی کشور را بچرخانیم.

منبع: باشگاه خبرنگاران



منبع خبر

۵۵ هزار پرستار استخدام می‌شوند؛ کدام گروه‌ها در اولویت هستند؟ بیشتر بخوانید »

«تفکرات فضایی مسئولان اجرایی» ایران را از کشورهای همسایه هم عقب‌تر انداخت/ تشویق تمسخرآمیز دولت برای شاگرد اول پرتاب ماهواره +جزییات

«تفکرات فضایی مسئولان اجرایی» ایران را از کشورهای همسایه هم عقب‌تر انداخت/ تشویق تمسخرآمیز دولت برای شاگرد اول پرتاب ماهواره +جزییات


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از سرویس دفاع و امنیت مشرق، در طول دهه های اخیر بویژه ۱۰ سال گذشته، فضای خارج از جو کره زمین تبدیل به منطقه ای مهم و راهبردی برای بسیاری از کشورهای جهان شده و از مباحث نظامی تا تجاری و علمی، حضور کشورها در فضا، نشان می دهد کدام ملت ها حرفی برای گفتن دارند. امروزه فضا وارد زندگی تقریبا هر روزه بسیاری از مردم جهان شده و از سیستم مکان یابی نصب شده روی تلفن های همراه تا انجام بسیاری از تراکنش های مالی بین بانک ها تا شلیک مهمات هوشمند و تصویربرداری از نقاط حساس کشورهای هدف در جهان، همه و همه اقداماتی است که در این حوزه بر پایه فناوری ها و سامانه مستقر در فضا انجام می شود.

البته واضح است که رسیدن به این درجه از توانایی نیازمند توان فنی و علمی و البته هزینه های بالا در این بخش است. اما علی رغم شروع خوب و قابل تحسین برنامه فضایی کشور در دهه ۸۰، در سالهای اخیر و خصوصا بودجه اعلامی برای سال آینده کشورمان، اعداد قابل تاملی در خصوص برنامه فضایی ایران اعلام شده که وقتی در کنار بودجه سایر کشورها و حتی سایر حوزه های فعالیت اقتصادی و صنعتی کشورمان سالهای اخیر قرار می گیرد، علامت های سوال بزرگی را ایجاد می کند. به همین خاطر و با توجه به ضرورت ورود نهادهایی چون مجلس شورای اسلامی به اصلاح این ریل گذاری غلط، در ادامه نگاهی به وضعیت ایران و برخی کشورهای جهان در این بخش خواهیم داشت.

بیشتر بخوانید:

ذوق‌زدگی امارات از ماهواره‌ای که در آمریکا ساخته و از ژاپن پرتاب شد/ «امید» دوپینگی به مریخ رفت؛ امید واقعی ایران کجاست!؟ +عکس

شاهکار اطلاعاتی سپاه با پرتاب غافلگیرانه یک چشم استراتژیک/ ویژگی‌های فنی اولین ماهواره‌بر سه مرحله‌ای ایران را بهتر بشناسید +عکس و فیلم

«سفیر» رسما بازنشسته شد تا «سیمرغ» مهیای سفر فضایی شود/ طلسم استفاده ماهواره‌بر ایرانی از سوخت جامد با سریر و سروش می‌شکند؟ +عکس

در روزهای اخیر بحث های داغی در خصوص بودجه سال آینده مطرح می شود که بیشتر حول محور میزان فروش نفت و پیش بینی قیمت ارز برای سال آینده است. اما نگاهی به برخی آمار منتشر شده در بحث فضایی ارقام جالبی را به ما می دهد. برای نمونه خبرگزاری مهر در گزارش خود، سهم بخش فضایی دولتی از بودجه ۱۴۰۰ را اعلام کرده است که بر این اساس وضعیت پیشنهادی برای سال بعد به این صورت خواهد بود: در لایحه پیشنهادی دولت برای بودجه ۱۴۰۰ فناوری فضایی در قالب پژوهشگاه هوافضای وزارت علوم و پژوهشگاه فضایی و سازمان فضایی ایران وابسته به وزارت ارتباطات، مشمول تخصیص بودجه‌ای بالغ بر ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد ریال (یعنی فقط ۲۳۰ میلیارد تومان) شده است. در جدول شماره ۷ این لایحه که مربوط به بودجه دستگاه‌های دولتی می‌شود، پژوهشگاه هوافضا مشمول دریافت ۳۱۵ هزار و ۲۳۴ میلیون ریال بودجه هزینه‌ای می‌شود که ۱۲۰ هزار میلیون ریال آن برای بودجه عمومی و اختصاصی تعیین شده است. این در حالی است که در بودجه مصوب سال ۹۹ مبلغ ۱۵۱ هزار و ۴۵ میلیون ریال ردیف بودجه هزینه‌ای این پژوهشگاه بوده و به بیان دیگر، بودجه هزینه‌ای این پژوهشگاه در سال ۱۴۰۰ تقریباً دو برابر سال ۹۹ تخمین زده می‌شود.

پرتاب ماهواره ظفر در بهمن ماه سال ۱۳۹۸ با ماهواره بر سیمرغ که در نهایت در مدار زمین به ثبات نرسید

در همین حال بودجه تملک دارایی‌های سرمایه‌ای پژوهشگاه هوافضای وزارت علوم، مبلغ ۶۸ هزار میلیون ریال است که این بودجه نیز در سال ۹۹ مبلغ ۴۵ هزار میلیون ریال مصوب شده است. بودجه پیشنهادی دولت برای پژوهشگاه فضایی ایران نیز با رشد نسبت به سال ۹۹ همراه است. در شرایطی که بودجه هزینه‌ای مصوب این پژوهشگاه در سال ۹۹ مبلغ ۲۱۶ هزار و ۲۴۰ میلیون ریال بوده، دولت با اختصاص ۸۰۰ هزار میلیون ریال بودجه اختصاصی به این پژوهشگاه، مبلغ یکهزار و ۱۲۳ میلیارد و ۵۶ میلیون ریال را به عنوان بودجه این پژوهشگاه برای سال ۱۴۰۰ پیشنهاد داده که بیش از ۵ برابر بودجه سال ۹۹ است.

در همین حال بودجه پیشنهادی مربوط به تملک دارایی‌های سرمایه‌ای پژوهشگاه فضایی ایران نیز ۱۱۲ هزار میلیون ریال است که در سال ۹۹ مبلغ ۸۸ هزار میلیون ریال بوده است.

پرتاب ماهواره نظامی نور به فضا توسط سپاه که با موفقیت در مدار زمین قرار گرفت

دولت در خصوص پیشنهاد بودجه هزینه‌ای برای سازمان فضایی ایران مبلغ ۳۹۳ هزار و ۸۵۷ میلیون ریال را در نظر گرفته که ۲۵۰ هزار میلیون ریال از این مبلغ، در ردیف بودجه متفرقه آمده است. این در حالی است که در سال ۹۹ بودجه مصوب این سازمان، ۲۶۱ هزار و ۹۸۸ میلیون ریال بوده است. در این بخش به سازمان فضایی ایران از ردیف بودجه تملک دارایی‌های سرمایه‌ای مبلغ ۲۸۹ هزار و ۲۷۱ میلیون ریال تخصیص می‌یابد که در مقایسه با سال ۹۹ که مبلغ این ردیف بودجه ۲۷۴ هزار و ۹۰۰ میلیون ریال بوده است، تفاوت چشمگیری دیده نمی‌شود. در جدول اعتبارات متفرقه انتقال یافته به جدول شماره ۷ لایحه بودجه، سازمان فضایی ایران مکلف شده است که مبلغ ۳۰۰ هزار میلیون ریال را برای توسعه فناوری و کاربردهای فضایی و نیز مبلغ ۲۵۰ هزار میلیون ریال را برای فعالیت‌های فضایی هزینه کند. در جدول مربوط به اعتبارات هزینه‌ای دستگاه‌های اجرایی بر حسب فصول هزینه‌های عمومی و متفرقه نیز پژوهشگاه هوافضا باید مبلغ ۱۹۵ هزار و ۲۳۴ میلیون ریال را برای جبران خدمت کارکنان، استفاده از کالاها و خدمات و رفاه اجتماعی هزینه کند.

این هزینه کرد برای پژوهشگاه فضایی ایران مبلغ ۳۲۳ هزار و ۵۶ میلیون ریال و برای سازمان فضایی ایران، مبلغ ۳۹۳ هزار و ۸۵۷ میلیون ریال است.

آنچه در بالا آمده عدد کل و جزییات اعلام شده از وضعیت بودجه بخش فضایی دولتی کشور است که به صورت کلی و هم با بیان جزییات مطرح شده است. البته سازمان فضایی در سالهای اخیر با مسائلی مثل کاهش تعداد پرتاب های فضایی و البته چندین عدم موفقیت نیز در قرار دادن ماهواره های مختلف در مدار زمین در کارنامه داشته و البته با توجه به شرایط سال جاری در بحث هایی مثل شیوع ویروس کرونا و برخی مشکلات مالی ممکن است در سال فعلی نیز پرتاب فضایی در دستور کار وجود نداشته باشد.

در عین حال و با وجود تمام این مسائل رقم اختصاص داده شده برای این سازمان بسیار پایین است. نکته سوال برانگیزتر در خصوص بحث بودجه فضایی سال ۱۴۰۰ مربوط به فرماندهی فضایی نیروی هوا فضای سپاه است که با پرتاب موفق ماهواره نور به نوعی جور پرتاب های شکست خورده قبلی سازمان فضایی را کشید و وجود این فرماندهی مهم و مستقل در سپاه نیز به صورت رسمی اعلام شد. این نهاد البته در بودجه سال ۱۴۰۰ هجری شمسی سهمی تنها ۲ میلیارد تومانی از بودجه داشته است! حالا با وضعیت اعلام شده چه در خصوص فرماندهی فضایی نیروی هوافضای سپاه و چه سازمان فضایی بهتر است به سراغ برخی از کشورهای حاضر در رقابت فضایی برویم.

بودجه اعلام شده برای فرماندهی فضایی سپاه برای سال ۱۴۰۰

از کشورهای کوچک تا بزرگ؛ همه به دنبال حضور در حوزه فضایی

با نگاهی به بودجه های فضایی برخی از کشورهای جهان در سالهای مختلف به اعداد و ارقام جالبی می رسیم. برای این گزارش ما نگاهی به بودجه های فضایی دولت های مختلف در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ داشتیم و به دلیل شیوع ویروس کرونا و تغییر ناگهانی بسیاری از بودجه های بخش های نظامی و فضایی در بسیاری از کشورهای جهان به سراغ سال ۲۰۲۰ نرفتیم. در سال ۲۰۱۸ میلادی و در اطراف ما و کشورهای همسایه یا هم منطقه ما اعداد جالبی در حوزه برنامه فضایی وجود دارد. کشور پاکستان در سال ۲۰۱۸ میلادی با ۶۱ میلیون، کشور امارات با ۳۸۳ میلیون، قطر با ۱۸۶ میلیون، عربستان سعودی با ۱۶۵ میلیون و ترکیه نیز رقمی در حدود ۲۷۶ میلیون دلار به این بخش اختصاص داده است.

از دیگر کشورهای نه چندان معروف در این بخش با هزینه های نسبتا بالای فضایی می توان به اندونزی با ۲۰۵ میلیون، کره جنوبی با ۵۹۳ میلیون و یا سوییس با ۲۰۲ میلیون دلار در سال ۲۰۱۸ اشاره کرد.

تصویری از ماهواره پر سر و صدای امید امارات که در آمریکا ساخته شد

اگر بخواهیم به سمت کشورهای با بودجه بالای فضایی در سال ۲۰۱۹ برویم می توان از هند با ۱.۵ میلیارد، ژاپن ۲ میلیارد، آژانس فضایی اروپا با ۶.۳ میلیارد، روسیه با ۳.۳ میلیارد و چین با ۱۱ میلیارد دلار نام برد.  آمریکا نیز با بودجه چنده ده میلیارد دلاری در تمام این سالها بیشترین بودجه فضایی را به خود اختصاص داده است.

راکت ماهواره بر لانگ مارچ چین – یکی از طرح های بسیار موفق در سالهای اخیر در حوزه ماهواره بر ها

ذکر یک نکته در اینجا بسیار مهم است و آن هم این که بسیاری از کشورهای اشاره شده در این لیست که بودجه های چند صد میلیون دلاری را برای بخش فضایی خود در نظر گرفته اند اصولا همانند ایران در حوزه ای چون پرتابگرهای ماهواره حرفی برای گفتن نداشته و حتی در بحث ساخت محموله های فضایی نیز در بسیاری از موارد صرفا یک خریدار محصول یا خدمات هستند.

با این بودجه به کدام فضا می رسیم؟

اعداد و ارقام شاید مشخص ترین و گویا ترین ابزار ارزیابی در این بحث باشند. کشورهایی که موفق شده اند در حوزه فضایی چه اینکه محصولی را بخرند چه اینکه با سرمایه گذاری آن را به صورت بومی بدست بیاورند همه به اندازه خود هزینه های گزافی را متحمل شدند. همان طور که مشاهده می کنید باشگاه کشورهای بزرگ فضایی، خصوصا آنهایی که توان مستقل پرتاب ماهواره را دارند همه در حوزه میلیارد دلاری ها حضور دارند و این اعداد خود به تنهایی مشخص کننده وضعیت کلی برنامه های فضایی چه در ایران و چه در جهان است.

 از طرف دیگر هم برای تنها بخش فضایی کشور با عملکردی قابل دفاع در سالهای اخیر که به نوعی مدافع آبروی کشور در این بخش بوده و یادآور روزهای خوش تر برنامه فضایی بود، بودجه ای تنها ۲ میلیارد تومانی برای سال بعد پیشنهاد شده که اصولا حتی با فرض قرار دادن قیمت دلار  ۴۲۰۰ تومان معروف هم رقم به قدری پایین و خجالت آور است که تحلیل درباره آن ممکن نیست. با این اوصاف، برنامه فضایی ایران که روزی مایه مباهات و فخر همه ایرانیان و حتی مسلمانان در جهان بود در تقریبا یک دهه اخیر به دلایلی چون عزم سیاسی (به عنوان مهمترین عامل)، عدم توجه کافی و البته اختصاص بودجه ناکافی در حال از دست رفتن بوده و برخی از دانشمندان این حوزه نیز به دنبال تغییر حوزه یا مهاجرت از کشور رفته اند و شاگرد زرنگ امسال نیز با تحقیر بودجه ای مواجه شده است هرچند که سپاه به این رفتارهای سیاسی عادت دارد و بعید نیست به زودی بار دیگر بتواند نام کشورمان را در عرصه نام های موفق در داشتن زنجیره فضایی تکرار کند.

هرچه هست، با این تفکر و طرز مدیریت که به دلایل و بهانه های خاص، دوست ندارد کشورمان اقدام به پرتاب ماهواره کند تا خدای ناکرده برخی کشورهای غربی نسبت به این موضوع ابراز نگرانی نکرده و بیانیه صادر نکنند، نمی توان امیدوار به احیای این صنعت مهم و پولساز در کشور بود و باید به امید سالهای آینده نشست که مسئولان دولت جدید، قدر و اهمیت چنین صنعتی را در کشورمان بیشتر و واقعی تر می دانند.



منبع خبر

«تفکرات فضایی مسئولان اجرایی» ایران را از کشورهای همسایه هم عقب‌تر انداخت/ تشویق تمسخرآمیز دولت برای شاگرد اول پرتاب ماهواره +جزییات بیشتر بخوانید »