بیانات نوروزی

گروه سایر رسانه‌های دفاع‌پرس – محسن سلگی؛ با تحلیلی بر کلیدواژه وحدت و پیشرفت در بیانات نوروزی و عید فطر رهبر انقلاب نوشت: رهبر انقلاب اسلامی طی بیانات نوروزی در حرم رضوی، حضور مردم را نه تنها عامل پیشرفت، که علت آن (شرط) عنوان کردند (نقل به مضمون).

استلزام منطقی این موضع آن است که بدون حضور مردم، پیشرفتی رخ نمی‌دهد. در شرایطی که در برخی کشور‌ها شاهد توسعه آمرانه یا از بالا به پایین بوده‌ایم که در آن‌ها مردم نقشی نداشته‌اند یا اگر داشته‌اند، عارضی و درجه دو و تبعی بوده است، درمی‌یابیم که مفهوم پیشرفت در منظومه فکری رهبر حکیم، فراتر از تعاریف توسعه و توسعه متعارف است. گویی توسعه صنعتی و اقتصادی بدون حضور و خواست مردم، نمی‌تواند پیشرفت محسوب شود. حتی حدی از پیشرفت هم نیست بلکه لازمه ضروری پیشرفت، تعالی جامعه در دو سطح سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و دقیق‌تر بگوئیم، دو سطح مادی و معنوی است.

رهبر الهی انقلاب در بیانات خویش در روز عید سعید فطر امسال به نحوی دیگر بر حضور مردم و موجودیت بی‌رقیب و بی‌بدیل آن‌ها تأکید کردند. ایشان این بار از ضرورت اراده (اراده ملی یا مردمی) برای تحقق پیشرفت سخن به میان آورده‌اند. همزمان، بسامد و پرتکراری کلیدواژه‌هایی همچون «وحدت، همدلی، هم افزایی» در بیانات مذکور، دلالت تضمنی (متضمن) بر مردم‌گرایی رهبر انقلاب و نیز مردم به منزله یک کل یکپارچه به عنوان شرط پیشرفت یا تحقق پیشرفت حقیقی و راستین است.

ولی فقیه در خطبه‌های پیشین خود در اعیاد فطر دیگر نیز بر وحدت تأکید خاصی کرده‌اند که این نشان از بنیادین بودن (هستی‌شناسانه و الهی بودن) و تاریخی بودن وحدت مردمی (وحدت و مردم) در منظومه فکری ایشان است و نشان می‌دهد که این تأکید صرفاً زائیده شرایط روز کشور و جهان نیست. برای نمونه، در عید فطر سال ۱۳۸۲ با تکیه بر مفهوم توحید کلمه و کلمه توحید می‌فرمایند:

«عید فطر و نماز و توسّل ما در این روز نیز مظهر توحید کلمه و کلمه توحید است؛ زیرا هم معنویت است و هم توسّل و خشوع؛ هم مستحکم کردن دل به وسیله ایمان به خداست و هم پیدا کردن حالت سکینه و آرامش و خلاصی از تلاطم‌های گوناگونِ نفس انسانی است. درعین‌حال، عید فطر متّصل کردن همه نیرو‌ها و قوا به یکدیگر و آوردن آن‌ها به صحنه زندگی نیز هست. ۸۲/۹/۵ 

رهبر حکیم انقلاب همچنین در سال ۱۳۷۶ بر وحدتی فراتر از قومیت، نژاد، ملیت و حتی فرهنگ تأکید می‌کنند: «حقیقتاً ما مسلمین امروز باید به دنبال آن نقاطی باشیم که همه آحاد مسلمان را در شرق و غرب دنیای اسلام، از هر ملیتی، با هر نژادی، با هر زبانی و با هر فرهنگی، گرد محور توحید و کلمه متعالی اسلامی جمع کند. عید فطر از جمله اینهاست؛ لذا در دعای قنوت عید فطر عرض میکنیم «الذّی جعلته للمسلمین عیدا» ۷۶/۹/۱۱

نگاه الهی رهبر انقلاب به مردم همزمان با نگاه مردمی شان در الهیات (اسلام مردمی) در نظریه مردم سالاری ایشان، در مقابل هر گونه دوگانه انگاری منفی و مقابل‌بین میان مردم و دولت، جامعه و حکومت و نظیر آن است. نگاه ایشان در این خصوص، نگاهی دو بعدی است؛ به این معنا که مردم و دین، مردم و دولت (جمهوری اسلامی ایران) و نظیر آن در این نگاه، یک موجودیت واحد است؛ مثلا خود پدیده جمهوری اسلامی از یک زاویه، مردم و از زاویه دیگر اسلام دیده می‌شود. سنخ اتحاد در این نگاه دوبعدی بس فراتر از استعاره دو روی یک سکه است. به بیان دیگر، اوج امتزاج و یگانگی است.

الهیات سیاسی رهبر الهی و مردمی انقلاب اسلامی نه از سنخ الهیات یکسویه نزولی (از بالا به پایین) در نظریه‌های اقتدارگرا است و نه از سنخ الهیات یکسویه اقتدارزدا که بر جنبه صعودی یا از پایین به بالای قدرت تأکید می‌کنند. نگاه ایشان ضمن برخورداری از مزایای هر دو نگاه، اما فراسوی آنهاست. در خصوص پیشرفت نیز، ایشان به نگاهی توأمان الهی و مردمی قائل هستند.

منبع: فارس

انتهای پیام/ ۱۳۴