تحلیل اقتصادی

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

محالات هوش مصنوعی به روایت فلسفه

حجت الاسلام سید صادق محمدی، رئیس انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم طی سخنانی در یک نشست علمی با عنوان “هوش مصنوعی و استنباط حکم شرعی” گفته است: هوش مصنوعی به چهار دسته واکنشی، با حافظه محدود، با تئوری ذهن و خودآگاه تقسیم می‌شود؛ هوش مصنوعی خودآگاه در حال حاضر به صورت یک فرضیه مطرح شده است و مشخص نیست که به نتیجه برسد یا نه؟؛ هوش مصنوعی در زمینه‌هایی مانند سازگاری محیط، خودآگاهی، کارکردهای همزمان، سرعت، دقت، ظرافت، خط‌های محاسباتی، محدودیت زمانی و مکانی و خلاقیت با هوش انسانی تفاوت دارد.

به گزارش مجاهدت از خبرآنلاین، او می‌افزاید:‌ در حال حاضر هوش مصنوعی قدرت استنباط حکم شرعی را ندارد، اما در آینده ممکن است هوش مصنوعی قدرت استنباط حکم شرعی را پیدا کند، بحث اصلی ما این است که بر فرض وجود این قدرت، آیا استنباط هوش مصنوعی حجیت دارد و مقلد جایز به تقلید از آن است؟ ممکن است برخی جواب این سوال را به سادگی بدهند که اگر هوش مصنوعی استنباط کند حجیت هم خواهد داشت، اما در پاسخ این شبهه، باید پرسید: آیا مطلق کشف گزاره دینی حجیت دارد یا کشف خاص مورد تایید است؟ پاسخ این است که مطلق کشف، ملاک نیست، یکی از شواهد آن نیز عدم جواز تقلید ابتدایی است.[۱]

*توجه حوزه علمیه عزیز ما به مقوله هوش مصنوعی بسیار مغتنم است.

پاسخ دقیق و عالمانه حجت‌الاسلام محمدی به شبهه “حجّیت استنباط هوش مصنوعی در حکم شرعی” نیز بسیار خواندنی و موجب بهجت است. و البته انتظاری هم جز این نبود که حوزه علمیه چنین عالمان مدقّی را تربیت کرده باشد که پاسخ شبهات را اینگونه مستدل، همه‌فهم و کوتاه بدهند.

پس از این سپاسگذاری‌ها البته بیان یک نقد هم ضروریست و آن لزوم حل بسیاری از مسائل مستحدثه در حوزه علمیه با ابزار “فلسفه” است.

کما اینکه در کلام حجت‌الاسلام محمدی می‌بینیم که ایشان در حالی گفته‌اند:‌ “ممکن است هوش مصنوعی قدرت استنباط حکم شرعی را پیدا کند” که این گزاره در صورت کلان خود و هنگامی که تشخیص فقهی با تحلیل سیاسی و اقتصادی و غیره ممزوج شود به لحاظ فلسفی محال است و هوش مصنوعی هرگز قدرت آنالیز انسان را پیدا نخواهد کرد.

گزاره‌ای اثبات شده که اندیشمندانی در غرب و ایران بدان اذعان کرده‌اند.

دلیل این مسئله هم آنجاست که منتهای هوش مصنوعی جابه‌جایی داده‌هاست اما عقل انسان اولا بی‌منتهاست و تصور منتها و کرانه برای آن معقول نیست و ثانیا عرصه عقلانیت عرصه‌ای تجمیعی از فهم درست و غلط، صلاح و فساد، اضطرار، فاسد و افسد و فی‌النهایه تحقق رضامندی عقلانی در مسیر رضای الهی است.

بدیهیست که هوش مصنوعی به دلیل دیتا محوری و تشخیص ناشی از اطلاعات، توانمندی دستیابی به سنجش ذاتی بر اساس مقولات اشاره شده در بالا را ندارد.

لذاست که انتظار است بر اساس منطق علم و منطق مواجهه با مسائل مستحدثه؛ شاهد حل چالش‌های پیش‌فرض مسائل در وادی فلسفه باشیم.

***

مهر تأیید کرباسچی پای کارنامه پزشکیان پس از نقدهای بی‌امان چپ‌های ستادی

پزشکیان یک دوست اصلاح‌طلب پیدا کرد!

غلامحسین کرباسچی، از معاریف جریان چپ در بخشی از یک مصاحبه با خبرآنلاین درباره “وفاق پزشکیان” گفته است: گمان می کنم منظور اصلی پزشکیان از وفاق ملی و آنچه که می تواند در کشور موثر باشد، این است که دستگاه های اصلی کشور که شامل قوه قضائیه، قوه مقننه و دستگاه های امنیتی می شود، در برنامه های اجرایی همراه باشند. اگر بنا باشد آنها مخالف باشند، مسائل کشور به جایی نمی رسد. لذا برداشتم این است که پزشکیان چنین منظوری دارد.

او می‌افزاید:‌ و اِلّا اینکه چند نماینده نظرات مختلفی داشته باشند، را نمی‌شود به جمع رساند چراکه هر کسی می خواهد راه خودش را برود. در مجموع فکر می کنم منظور آقای پزشکیان از وفاق ملی این بوده که دستگاه های اصلی و موثر کشور اعم از مجلس، قوه قضائیه و دستگاه‌های امنیتی همراه باشند و فکر می کنم رئیس جمهور در این جهت به صورت نسبی موفق بوده و همراهی هایی را جلب کرده است.

کرباسچی تصریح می‌کند: به نظرم منظور اصلی این است و این هم کار درستی است و کشور باید با دستگاه های اصلی خود در یک وفاق کلی باشند. اگر این همراهی نباشد دستگاه های اجرایی نمی توانند کار خود را پیش ببرند...امیدوارم آقای پزشکیان همانطور که تا الان عمل کرده، به همین ترتیب عمل کند و بتواند کاری را از پیش ببرد.[۲]

*روایت نجیبانه کرباسچی از وفاق را باید قیاس کرد با روایت اصلاح‌طلبانی که وفاق را مساوی با شقاق معنا کرده‌اند و از بام تا شام به دنبال تخریب پزشکیان و دستاوردهای او هستند!

البته این قیاس نه تنها باید ما را متوجه تفاوت بزرگ “چپ‌های نجیب و چپ‌های نانجیب” کند بلکه باید دولت را نیز هوشیار سازد تا دوست و دشمن خود را به خوبی بشناسد.

جالب است که می‌بینیم کرباسچی بر اساس فهم وثیقی که از کار اجرایی دارد نیز به درستی اشاره می‌کند که پزشکیان تاکنون در پیشبرد وفاق مد نظر خود موفق بوده است.

تأیید کارنامه ۱۰۰ روزه پزشکیان از سوی کرباسچی نیز که اسناد و مدارک هم درستی آنرا تأیید می‌کند نیز سنگ محکی است تا ببینیم سایر اصلاح‌طلبان درباره آن چه قضاوتی می‌کنند!؟

زیرا بر اساس آنچه در روزهای اخیر دیده‌ایم برخی محافل و چهره‌های جریان چپ طوری با این کارنامه نسبتا مورد تأیید مواجه شده‌اند که انگار رئیس‌جمهور یک اصولگراست و پزشکیان هم در ۱۰۰ روز گذشته ید بیضایی داشته که از آن استفاده نکرده است!

باید منتظر ماند و دید که علت این قهر و عداوت برخی رجال جریان چپ با مسعود پزشکیان از کجا نشأت می‌گیرد و چه اهدافی دارد؟

***

۴۴۴ شرکت خصولتی فقط ۱۱ درصد سود انباشته دارند

سیداحمدرضا دستغیب، رئیس‌کل دیوان محاسبات طی سخنانی در نشست علی سه‌شنبه گذشته مجلس ضمن قرائت گزارش تفریغ بودجه سال گذشته کشور با اشاره به عملکرد صندوق های بازنشستگی گفته است: از ۱۵ صندوق عنوان شده که ۱۲ صندوق در وضعیت بحرانی قرار دارد. سازمان تامین اجتماعی نسبت به تامین منابع از محل سود سهام شرکت ۵ درصد منابع حاصل کرده است به این معنی که سازمان تامین اجتماعی که ۲۸۱ شرکت زیرمجموعه دارد فقط ۵ درصد از منابعش از سود سهام است.

به گزارش مجاهدت از خبرآنلاین، او درباره صندوق بازنشستگی کشوری نیز با بیان اینکه این صندوق ۱۶۳ شرکت دارد تصریح می‌کند: این صندوق نیز تنها ۶ درصد منابع، ‌ سود حاصل کرده است. باید مشخص شود که این صندوق چه فعالیتی انجام می دهد!؟

دستغیب می‌افزاید: متاسفانه بهره‌وری در این بخش یعنی در شرکت‌های شبه دولتی بسیار پایین است و مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده است.[۳]

*اطلاعات ارائه شده از سوی رئیس دیوان محاسبات را اگر یک ذهن عاقل بخواند متوجه فاجعه می‌شود و اگر یک ذهن اقتصاددان مطالعه کند، فریاد برخواهد آورد!

ترجمه سلیس‌تر سخنان آقای دستغیب این است که یک صندوق بازنشستگی با ۲۸۱ شرکت زیر مجموعه خود تنها ۵ درصد سود انباشته کسب می‌کند و نهاد مشابه دیگر با ۱۶۳ شرکت تنها ۶ درصد!

و البته این دو شرکت بزرگترین صندوق‌های بازنشستگی در ایران نیز هستند.

عمق این بحران به حدی است که کار از ارائه فرمول‌های اقتصادی و انتقاد برای بهتر شدن مسئله گذشته است و حتی به نظر می‌رسد که باید نهاد امنیتی وارد بررسی این بحران شود.

بایستی برای اطلاع مخاطبان محترم توضیح داد که صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌هایی هستند که به منظور درآمدزایی از محل اعتبارات نهاد مادر و کسورات بازنشستگی کارکنان آن نهاد ایجاد می‌شوند.

این شرکت‌ها که با رویکرد خصوصی اداره می‌شوند؛ با سرمایه‌گذاری و تأسیس شرکت‌های زیر مجموعه در ابواب مختلف تلاش می‌کنند تا درآمدزایی کرده و تعهدات آتی شرکت مادر (از قبیل حقوق بازنشستگان) را از محل همین سود پرداخت کنند.

فاجعه ناترازی و سوء عملکرد این شرکت‌ها به حدی است که آنها نه تنها هیچ سود خاصی ندارند بلکه تبدیل به یک نهاد بودجه‌خوار و طفیلی دولت شده‌اند که باید برای پرداخت دیون خود نیز از دولت کمک بگیرند.

ما همه چشم‌انتظار مردانی شجاع، مدیر و اقتصاددان هستیم که بتوانند این مشکل را برای اقتصاد ایران و بخاطر مردم ایران حل کنند…

***

1_ khabaronline.ir/xmRVr

2_ khabaronline.ir/xmRs3

3_ khabaronline.ir/xmRX5

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

نقش شما در فقر مردم چیست!؟

مدیر اقتصادی دیروز؛ منتقد اقتصادی امروز

علی ربیعی، وزیر کار دولت روحانی و از نزدیکان سیاسی پزشکیان طی سخنانی در مراسم تجلیل از فعالان ستاد انتخاباتی پزشکیان در قم گفته است:

“زمانی ۱۰ درصد از جمعیت کشور ما را فقرا تشکیل می‌دادند، اما امروز این رقم به ۳۰ درصد رسیده که قابل قبول نیست. قرار گرفتن در این وضعیت فقط به تحریم‌ها برنمی‌گردد. علت اصلی این است که ما در درون کشور با قدرت بر سر یکدیگر کوبیدیم و با تغییر دولت‌ها، گویی انقلابی رخ می‌دهد و همه نیروها و برنامه‌های خوب کنار گذاشته می‌شوند. “

به گزارش مجاهدت از ایلنا، او می افزاید: سؤال این است که تا چه زمانی باید ظرفیت‌های ملی و اجتماعی ما نادیده گرفته شوند و در یک جا جمع نشوند تا بتوان از آن‌ها استفاده کرد؟ [۱]

*همه اعم از پیر و جوان باید بدانیم مادام که بانیان وضع موجود تبدیل به دلسوزان وضع موجود می شوند و کسانی که باید پاسخگوی فقر و نداری مردم باشند تبدیل به “آشنایان راه مردم” می شوند؛ اوضاع همینست و سرعت حل مشکلات اقتصادی هم بهبود نخواهد یافت!

به گواه کارشناسان، افزوده شدن جمعیت فقیر ایران اگرچه در دولت قبل شیوع یافته اما آغاز آن در اواخر دولت روحانی بوده است. آقای ربیعی هم که منصب دار دولت اسبق و از خاصان حلقه روحانی بوده است و از قضا سمت اقتصادی بزرگی مثل “وزیر کار” هم داشته؛ امروز باید از نقش خود در این ازدیاد فقر سخن بگوید و کمی ها و کاستی های حیطه کاری خود را برای مردم و مدیران جدید شرح کند (مگر اینکه خود را معصوم از تأثیر در این فقر بداند!) تا مسیرهای رفته ای که در حوزه کاری او منجر به فقر بیشتر مردم گشته؛ مسدود شود.

راه و چاه این است نه اینکه آقای ربیعی مثل جوان ها به یک ستاد انتخاباتی برود و خود را در کسوت مدیری خوش کارنامه و اقتصاددان جلوه دهد که اکنون همه منتظر راهبردهای مدیریتی او هستند.

اکنون این مردم و خواص سیاسی و این خواست مسئولیت پذیری از مدیران سابق و فعلی یا دلخوش کردن به چند میتینگ سیاسی!

حل مشکلات اقتصادی و بهبود قدرت خرید در گروه راهکار اول است.

***

راهکارهایی که منجر به بهبود زودهنگام گرانی می‌شوند

حل مشکلات مردم پس از ۳ دولت در ۱۲ سال آینده!

غلامحسین کرباسچی، فعال اصلاح طلب و دبیر کل سابق حزب کارگزاران سازندگی در بخشی از یک مصاحبه با خبرآنلاین پیرامون مشکلات جامعه و مباحث اقتصادی گفته است:

“این که بگوییم الان این دولت می‌تواند نارضایتی را کامل از بین ببرد، بنده چنین اعتقادی ندارم. چون گرفتاری‌های مردم خیلی زیاد است و با یک دوره حل نمی‌شود، مگر این که روش و روالی روی دور بیفتد که بعد از دو سه دولت که همین روال را طی کنند، مشکلات مردم حل شود! “[۲]

*آقای کرباسچی یکی از کارآمدان اصلاح طلب و یکی از چند مدیری هستند که جریان چپ می تواند بعنوان عملگرا و صاحب کارنامه اجرایی قابل قبول معرفی کند.

لکن این حرف او مبنی بر اینکه در صورت مطلوب بودن اوضاع و روندها؛ مشکلات مردم بعد از دو سه دولت متوالی(و حکما اصلاح طلب!) حل می شود؛ اگر به عمده مشکلات اقتصادی گریبانگیر مردم اشاره دارد؛ یک حرف کاملا غلط، مغایر اصول مدیریتی کلان، مخالف دانش اقتصاد و بر خلاف تجربه انباشته حکمرانی ماست.

در واقع اگرچه برخی مشکلات کلان که راه حل های زمان بر دارند قطعا شامل حرف کرباسچی می شوند اما عمده مشکلات به راحتی و در صورت وجود عزم و فهم مدیریتی خیلی زود قابل حل هستند.

مثلا مشکل اقتصادی عمده ای که امروز در ابعاد مختلف توانسته مردم و بازار را دچار مشکلات عدیده کند؛ کاهش قدرت خرید است. کاهش قدرت خرید در غذا، مسکن، خودرو و… که در ادامه سبب بروز رکود و نارضایتی نیز شده است.

در عین حال اما جالب است که بدانیم معضل چند عاملی کاهش قدرت خرید با چند تصمیم دولتی از قبیل نظارت بر بازار برای واقعی شدن قیمت اقلام، حمایت از سبد کالای خانوار، کاستن از شیب انفجاری افزایش مالیات و التزام به عدالت در ۲ مقوله مسکن و خودرو بلافاصله وارد کانال بهبود می شود.

و یا همینطور در مسئله نقدینگی به تعدادی مدیر و اقتصاددان شجاع نیاز است که بتوانند با اتخاذ سیاست های مالیاتی؛ بلافاصله نقدینگی را به سمتی که عقلانیت حکومتی تشخیص می دهد هدایت کنند.

پس مشاهده می شود که نه تنها نیاز به تکرار چند پزشکیان نیست بلکه با یک پزشکیان نصفه و نیمه هم می شود بهبودهای بزرگی را ایجاد کرد.

نگاه به کارنامه مدیریتی شهید امیرکبیر در مدت زمامداری ۳ ساله‌اش که بهبودها و تغییرات بزرگی را در سرنوشت ایران و زندگی مردم پدید آورد نیز در این زمینه راهگشاست.

گفتنیست به تازگی تحرکاتی مشاهده می شود مبنی بر اینکه برخی اصلاح طلبان در حال زمینه چینی برای ادامه پیروزی های جریان اصلاحات در انتخابات های بعدی ریاست جمهوری هستند.

***

1_https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1532517

2_khabaronline.ir/xmFfw