به گفته رسانههای محلی سیستان تعدادی از نظامیانی افغانستانی که توسط طالبان در محاصره کامل قرار گرفته بودند؛ لحظاتی قبل از طریق بازارچه گمشاد به ایران پناه آوردند.
به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق؛ مولوی نعیم الحق حقانی کارشناس آگاه امور طالبان در گفتوگو با تسنیم، درباره تفاوت طالبان و سلفیت و درگیریهای این گروه با داعش اظهارداشت که «امارت اسلامی» با سلفیت و داعش به لحاظ فکری و به لحاظ فقهی تفاوت دارد، ما در افغانستان پیرو مذهب حنفی هستیم و با سلفیت و داعش هیچ نوع نسبتی نداریم همچنین سلفیت و داعش نیز در افغانستان از جایگاه مردمی و مهمی برخوردار نیستند.
بنابراین امارت اسلامی به خاطر دوری از جنجالها و اختلافات بین مسلمانان و دفع فتنه و دفع فساد با گروه نام نهاد داعش در افغانستان مبارزه میکند و ضمن مشکلات مذهبی که با فکر داعش و طرز تفکر داعش وجود دارد نیز بیشتر به خاطر دفع فساد و فتنه از بین مردم مسلمان افغانستان است.
وی در پاسخ به این که چه کسانی پشت صحنه جریان داعش و تقویت سلفیت هست نیز اظهارداشت: شکی در این نیست که داعش در افغانستان پدیده آمریکایی و استخبارات کابل هست تا چالشها و مشکلات برای مردم عزیز افغانستان ایجاد کند و به نوعی نیز سرپوش بر جنایات دولت کابل سرپوش بگذارد و امور جهادی امارت اسلامی افغانستان را نیز کند کند.
همان آمریکا و ناتو و دولت افغانستان پشت داعش هستند تا در امور جهادی طالبان مشکل ایجاد کنند.
نقش عربستان در افغانستان
مولوی حقانی با اشاره به نقش عربستان در افغانستان و ساخت دانشگاه و مدارس مذهبی این کشور نیز گفت که کشور عربستان شاید با ساخت و ساز مدارس یا دانشگاهها خواسته باشد در پیشرفت یا در خدمت مذهب اهلسنت کارهایی انجام دهد، ولی اینکه چه نقش سیاسی میتواند در ساخت و ساز دانشگاه و مدارس مذهبی در افغانستان داشته باشه فعلا محسوس نیست و ممکن است اهدافی داشته باشد اما امارت اسلامی افغانستان به این مسائل توجه دارد و سطح تمام مدارس و مساجد و دانشگاهها را از طریق کمیسیون مربوطه خود نظارت دارد.
کارشناس مسائل طالبان درباره ارتباط داعش با عربستان، امارات و برخی کشورهای دیگر نیز تصریح کرد: فکر نمیکنم داعش در افغانستان؛ حداقل در افغانستان توسط عربستان یا امارات یا دیگر کشورهای عربی مرتبط با شد و یا حمایت شود اما مسلما کشورها یا مردمی از این مسائل سود میبرند که به دنبال خیرخواهی و صلح و امنیت در افغانستان نباشند. بیشتر از این که این کشورها، داعش را در افغانستان حمایت یا تقویت کنند و یا ارتباطی داشته باشند، آمریکا و استخبارات کابل به طور واضح در چندین مکان ثابت کرده است که که ارتباط مستقیم با داعش دارند.
وی همچنین درباره علاقه برخی کشورهای عربی و عربستان از هدف قرار گرفتن شیعیان در افغانستان نیز تاکید کرد که چرایی این موضوع را بیشتر همان کشورهایی شامل عربستان بهتر میدهند و این که چه سودی از حمایت داعش و کشتار شیعیان میتواند، داشته باشند اما از نظر امارت اسلامی جنگهای مذهبی جز ایجاد بحرانها مشکلات و چالشها برای همه کشورهای دیگر هیچ فایده ای ندارد و در نتیجه تفرقه و مشکلات بین مسلمانان بیشتر می شود.
این فرد آگاه در امور طالبان با اشاره به برنامه طالبان و جلوگیری از درگیری مذهبی و حامیان این طرز فکر خاطرنشان کرد: کسانی ممکن است خواسته باشند در افغانستان مشکلات و چالشهای مذهبی به وجود بیاورند که از نیروهای خارجی و دولت و استخبارات کابل بعید نیست زیرا آنها هر برنامه و نقشهای که سبب بدنامی افغانستان شود و جنبه مذهبی داشته باشد را به نفع خود میدانند و از چنین حرکتهایی استفاده ابزاری میکنند اما امارت اسلامی افغانستان برای پیشگیری از چنین حوادثی یا چنین تلاشهای شومی، برنامه و طرحهای بسیار قوی دارد و برای دفع آنها نیز پیگیر امور هدفمند است و هرگز به هیچ عامل یا عوامل بیرونی و داخلی اجازه نمی دهد که کشور عزیز افغانستان دچار چنین مشکلاتی شود.
کندی روند مذاکرات بین الافغانی صلح
مولوی حقانی در ادامه درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات بینالافغانی و دلیل کندی آن نیز گفت که مذاکرات بینالافغانی اگر طرفها بخواهند و طبق تعهد صادقانه پیش بیایند و مشکلات و چالشهای اصلی را مورد بحث قرار بدهند در داخل بعید نیست که به یک نتیجه ملموسی و محسوس برسد. دلیل کندی مذاکرات این است که طرف مقابل یعنی دولت کابل، برنامه و طرح مشخصی ندارد، بیشتر متوجه سیاستهای خارجی آمریکاست و چون وابسته به حمایتهای فکری و سیاسی اقتصادی و نظامی آمریکاست لذا توانایی تصمیم گیری مستقلانه ندارد.
وی تاکید کرد: امارت اسلامی همیشه تلاش کرده با طرفهای افغان وارد بحث شود که استقلال لازم را دارند و میتوانند به عنوان یک فرد دردمند به صورت مستقل تصمیم بگیرند؛ بنابراین اگر طرف مقابل به اصل مذاکرات واقع بینانه تن دهد، نتیجه دور از دسترس نیست نتیجهای که به نفع کشور و به نفع مردم افغانستان تمام میشود.
وی در ارزیابی از حضور رهبران و شخصیتهای سیاسی افغانستان در تهران نیز خاطرنشان کرد: نشستی که با حضور رهبران و هیئت سیاسی امارت اسلامی در تهران برگزار شد، نشست مفیدی بود به دلیل این که افغانستان و ایران، همسایگانی با منافع مشترک و مرزهای بسیار زیاد در همسایگی هم هستند و رفت و آمد بسیاری بین مردم دو کشور وجود دارد بنابراین میطلبد که تعامل سازنده و احترام متقابل و روابط همسایگی و تجاری و اقتصادی وجود داشته باشد.
همچنین بسیاری از مردم افغانستان در ایران مقیم هستند و زندگی میکنند بنابراین چنین سفرها، هیئتها و نشستها برای هر دو کشور مفید تمام میشود و در آینده روابط مثبت دو کشور نیز تاثیرات بسیار خوبی خواهد داشت و در رسیدن به راه حل مشکلات و چالشهای احتمالی نیز میتواند مفید باشد.
پیش بینی از جنگ افغانستان
مولوی حقانی در پاسخ به پیش بینی از جنگ کنونی افغانستان نیز تاکید کرد که با توجه به روند کنونی که در پیش است، به ویژه آن که طی دو ماه گذشته بسیاری از سربازان دولت کابل از صفوف نبرد دست کشیدهاند، همچنین بسیاری از شهرستانها به طور سالم تصرف شده است و نیز مردم در مناطق تحت کنترل طالبان نسبت به نوع حکومتداری راضی هستند، شاید سرانجام جنگ کنونی به یک صلح و یک امنیت واقعی در افغانستان منجر شود و چالشهایی که در سالهای دور و در تحولات گذشته پیش آمد دیگر تکرار نخواهد شد و خیر مردم افغانستان در این است که جنگ تمام شود و افغانها به صلح، امنیت، آرامش، آزادی و استقلال واقعی برسند.
این کارشناس مسائل طالبان درباره احتمال عدم نفوذ رهبران طالبان بر نیروهای این گروه پس از صلح نیز اظهارداشت: نخیر این طور نیست، امارت اسلامی بر افرادش اعم از سیاسیون، نظامیان و افراد اداری و خدماتی نفوذ کامل دارد و این مسائل بیشتر جنبه تبلیغاتی دولت کابل علیه طالبان است. شما به راحتی میتوانید در آتشبسهایی که صورت گرفته است در ایام عید ببینید و استدلال کنید که چرا در دو سه روزی که به مناسبت ایام عید اعلام آتش بس میشود حتی یک مورد تخطی نیز مشاهده نمیشود اما دولت کابل و رسانههای غربی علیه طالبان تبلیغات منفی میکنند.
وی باتوجه به آغاز مجدد مذاکرات دوحه و احتمال نتیجه موثر آن در میدانهای جنگ و آتشبس نیز تصریح کرد که امارت اسلامی بیشتر از گزینه جنگ به گزینه صلح و مذاکرات تاکید دارد، البته بستگی به طرفها دارد که تا چه اندازه حقایق میدانی را درک کنند و بر اساس آن تصمیم بگیرند. بحث آتشبس بخشی از دستور کار مذاکرات بین الافغانی است که اگر طرف مقابل شرایط امارت اسلامی را بپذیرد، مسئله آتشبس و دیگر موارد دور از دسترس نیست.
مولوی حقانی درباره اظهارنظر برخی از رهبران طالبان مبنی بر این که حکومت آینده افغانستان فقط امارت اسلامی است نیز اظهارداشت که برای نیروهای امارت اسلامی محتوای نظام اسلامی مهم است و اگر طرف مقابل محتوای نظام اسلامی را باور داشته باشد، شما شک نکنید که مردم افغانستان با هر نامی که نظام اسلامی را بیشتردر اذهان جلب کند و برای مردم فهم آن آسان باشد، در نتیجه موافقت خواهند کرد و مشکلی در این بین وجود ندارد.
کارشناس امور سیاسی طالبان: برای نیروهای طالبان محتوای نظام اسلامی مهم است و مردم نیز با هر نامی که نظام اسلامی را بیشتر در ذهنها جلب کند، موافقت خواهند کرد.
به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، نشست تخصصی و تحلیلی با عنوان «خیزش مجدد طالبان؛ افق و تاثیرات سیاسی-امنیتی آن برای ما» امروز دوشنبه، ۱۴ تیرماه ۱۴۰۰، در موسسه اندیشه سازان نور در تهران برگزار شد.
این نشست به تحولات اخیر در افغانستان و قدرتگیری مجدد طالبان پرداخت و در آن کارشناسان مسائل منطقه دیدگاههای خود در این ارتباط را عنوان کردند.
اسداللهی:خروج آمریکا از افغانستان یک شکست کامل است
در ابتدای این نشست دکتر مسعود اسداللهی کارشناس مسائل بینالملل، به موضوع خروج آمریکا از افغانستان پرداخت و این خروج را بسیار بی سر وصدا و بدون پوشش رسانهای عنوان کرد که حتی رسانههای آمریکایی نیز موضوع و ابعاد خروج آمریکا از افغانستان را پوشش ندادند، چون خروج آمریکا از افغانستان به مانند خروج مفتضحانه آمریکا از ویتنام است.
اسداللهی گفت: در ویتنام صحنه خفت باری برای آمریکا ثبت شد و حال در افغانستان نیز برای این که چنین صحنههایی تکرار نشود، آمریکا از پوشش رسانهای خروج از افغانستان خودداری کرده است. در واقع خروج آمریکا از افغانستان یک شکست کامل است و باید توجه کرد که چرا آمریکا پس از ۲۰ سال دچار این شکست شد؟
وی ادامه داد: با هدف بررسی این موضوع باید نگاهی تاریخی به موضوع حضور نیروهای خارجی در افغانستان پرداخت، چون در قرن نوزدهم نیز انگلیس از پس مردم افغانستان برنیامدند و شسکت خوردند و پس از انگلیس نیز اتحاد جماهیر شوروی در قرن بیستم در افغانستان شکست خورد و پس از ۱۰ سال خارج شد و حال در قرن بیست و یکم شاهد شکست آمریکا پس از بیست سال حضور در افغانستان هستیم.
اسداللهی شکست انگلیس در افغانستان را مقدمه فروپاشی امپراطوری بریتانیا دانست و افزود: باید توجه داشت شکست انگلیس در افغانستان مقدمه فروپاشی امپراطوری بریتانیا شد و به گفته بسیاری از تحلیلگران خروج شوروی از افغانستان فروپاشی شوروی را تسریع کرد و حال خروج و شکست آمریکا از افغانستان مقدمه افول ابرقدرت آمریکا و ناتو است.
فرهنگ سلطه ناپذیری مردم افغانستان
اسداللهی درباره علت شکست قدرتهای جهانی در افغانستان تاکید کرد: شرایط جغرافیایی افغانستان باعث می شود که قدرتهای کلاسیک نظامی نتوانند در این کشور سلطه پیدا کنند. موضوع دیگر فرهنگ سلطه ناپذیری مردم افغانستان باعث شده طی سه قرن گذشته قدرتهای خارجی نتوانند در این کشور سیطره پیدا کنند و در نهایت بافت روستایی و اجتماعی افغانستان باعث شکست بیگانگان در افغانستان میشود.
هیچ تحول و توسعه اجتماعی و اقتصادی در افغانستان صورت نگرفت
تحلیلگر منطقه با اشاره به حضور نظامی آمریکا در منطقه و افغانستان گفت: در عین حال حضور خود آمریکا نیز نتیجه ای در افغانستان نداشت. چون آمریکاییها هرجا وارد می شوند، صرفا بدنبال سیطره نظامی هستند و هزینه بسیاری نیز در این کشورها میکنند، اما این هزینهها برای پیشرفت آن جامعه نیست و برای نظامیگری است. ترامپ هم گفته بود که در عراق ۷ تریلیون دلار هزینه کرد و اگر از این میزان کمی هم صرف رشد و توسعه در این کشورها میکردند، می توانستند بسیاری از مسائل افغانستان را تغییر دهند که دیگر طالبان به قدرت برنگردند.
اما ما میبینیم که هیچ تحول و توسعه اجتماعی و اقتصادی در افغانستان صورت نگرفت و برعکس بسیاری از زیرساختهای عراق و افغانستان در لشکرکشیهای آمریکا نابود شد و آمریکا جامعهای ویران را برجای میگذراند، از جمله در عراق که در حال حاضر با وجود منابع انرژی هنوز برق ندارد. لذا آمریکا فقط بدنبال سیطره امنیتی هستند، بویژه درباره افغانستان و آمریکا تلاش داشت تا افغانستان را مرکز و قطب افراطیگری کند تا این کشور تبدیل به یک قطب بحران در منطقه برای ایران، چین و روسیه شود.
تقویت افراط گرایی در افغانستان، به ضرر آمریکا و ناتو شد
اسداللهی در ادامه افزود: در حال حاضر حتی هند هم نگران تحولات افغانستان است. با این حال تقویت افراط گرایی در افغانستان، به ضرر آمریکا و ناتو شد چون میتوان افراط گرایی را تولید کرد، اما آن را نمیتوان کنترل کرد. در عین حال هدف جمهوری اسلامی ایران جلوگیری از حضور بیگانگان در افغانستان بوده است و از پیش از انقلاب اسلامی بدلیل حضور بیگانگان مسابقه تسلیحاتی در خلیج فارس شروع شد و این موضوع باعث تنش زایی در منطقه شد.
خروج آمریکا از منطقه اقدامی «مثبت» است
این کارشناس منطقه با بیان اینکه «طی سالهای گذشته نیز آمریکا تلاش داشته تا هرکدام از کشورهای منطقه را به یک کانون نفوذ علیه ایران و بحران تبدیل کنند» گفت: این اقدام زمانی امکان پذیر است که آمریکاییها از سیاستمداران فاسد حمایت کنند، چون سیاستمداران فاسد برای حفظ خود به بیگانگان وابسته می شوند. براساس تجربه نیزهرگاه افراد مستقل در کشورهای منطقه به قدرت رسیدهاند، مقابل آمریکا ایستادگی کرده است. لذا ایران از هرگونه خروج آمریکا از منطقه حمایت میکند.
اسداللهی با اشاره به نگرانیهای ایران از تحولات آینده افغانستان تاکید کرد: اگرچه تهران نگرانیهایی درباره آینده تحولات افغانستان دارد، اما همزمان نیز طالبان ادعا دارد که با گذشته دچار تغییراتی شده و امید است که وعدههای طالبان پس از به قدرت رسیدن احتمالی محقق شود، اما همزمان باید در نظر داشت که اگر آمریکا در منطقه حضورش ادامه یابد، چه نتایج و تاثیراتی بر ایران دارد و بسیاری از اتفاقاتی که در ایران و برخی اقدامات تروریستی در کشور اتفاق افتاد، نتیجه همین حضور آمریکا در منطقه است. بنابراین خروج آمریکا از منطقه اقدامی مثبت است، هرچند نسبت به تحولات آتی در افغانستان نمیتوان پیش بینی دقیقی داشت.
زارعی: آمریکا بدنبال توطئه جدید در افغانستان برای بیثباتی بیشتر است
سعدالله زارعی، مدیر موسسه مطالعاتی اندیشه سازان نور نیز در ادامه به بررسی تحولات جاری در افغانستان پرداخت.
وی در ارتباط با پیشروی فعلی طالبان در افغانستان گفت: مسئله پیشروی فعلی طالبان در افغانستان، موضوع جدیدی نیست و از ۱۰ سال پیش به این سو پیشروی طالبان در افغانستان ادامه داشته که در برخی مناطق طالبان مسئولیت اداره را برعهده گرفته و در برخی دیگر دولت به صورت صوری هنوز کنترل دارد، اما کنترل واقعی در دست طالبان است، اما اتفاق اخیر آن است که آن بخشهایی که طالبان پیشروی کرده بود و مسئولیت اداره آن مناطق را برعهده نگرفته بود، حال مسئولیت آن را برعهده گرفته است و از سوی دیگر مناطق ازبک نشین و تاجیک نشین طی هفتههای اخیر مورد تعرض طالبان قرار گرفته است.
زارعی درباره وضعیت درگیری ها در افغانستان گفت: از حدود ۳۶۹ فرمانداری که افغانستان دارد، در حال حضور ۱۸۳ فرمانداری در اختیار طالبان است که حدود ۵۰ درصد فرمانداریها شامل میشود و ۱۳۶فرمانداری محل نزاع ارتش افغانستان و طالبان است و ۲۳ درصد فرمانداریها نیز در اختیار کامل دولت کابل است و تحولات اخیر مربوط به ۱۳۶ فرمانداری تحت نزاع میان طالبان و دولت کابل است که ۲۷ درصد فرمانداریها را تشکیل میدهد.
هشدار درباره درگیریهای طائفهای در افغانستان
وی درباره درگیری های طائفه ای در افغانستان هشدار داد و تاکید کرد: موضوع خطرناک فعلی در افغانستان، اقدامات طالبان در مناطق ازبک نشین و تاجیک نشین است و این اقدامات باعث میشود که این تحولات نوعی درگیری طایفهای را باعث شود. در واقع درگیری هایی که تاکنون در مناطق پشتون نشین میان دولت و طالبان بود، حال در مناطق شمالی تاجیک نشین و ازبک نشین به درگیری قومی و طایفهای میان پشتون و ازبک و پشتون تاجیک منجر خواهد شد و این شرایط به عمق فاجعه خواهد افزود و تعداد تلفات را بالا خواهد برد و مداخلات بیرونی را باعث خواهد شد، چون کشورهای اطراف نمیتوانند در ارتباط با این تحولات بی طرف باشند و یا سکوت کنند و به عنوان نمونه ایران نمیتواند نسبت به سرنوشت شیعیان بیتفاوت باشد، همان گونه که ترکیه نسبت به ازبک ها و یا تاجیکستان نسبت به وضعیت تاجیکها نمیتواند بیتفاوت باشد.
ایران همواره از گفتوگو میان اقوام افغانستان حمایت میکند
زارعی در ادامه افزود: طالبان چون احساس می کنند که تنها معارض تشکیل یک دولت پشتون و امارت اسلامی، مناطق شمالی است، لذا با جبهه شمال درگیر شده تا با سیطره کامل امارت اسلامی خود را محقق کند که این موضوع از نظر ایران پذیرفته نیست، چون تهران استفاده از زور را نمی پذیرد و همواره از گفتگو و توافق میان اقوام افغانستان حمایت کرده است و یک گروه خاص قومی نمیتواند قانون اساسی محوری در افغانستان را پس بزند و قانون قوم مدار مورد نظر خود را به افغانستان تحمیل کند، چون این موضوع باعث بحران انسانی در افغانستان خواهد شد.
لذا موضع جمهوری اسلامی ایران این است که میبایست نزاع و جنگ در افغانستان کنار زده شود و برمبنای گفتوگوی بین الافغانی از طریق مذاکرات فراگیر میان تمام طرفها و طیفها همه اقوام مسائل بررسی شود و البته جزئی از این گفتوگو نیز خود طالبان و قوم پشتون خواهند بود و ایران معتقد است که همان گونه که پشتونها سهم عمده در دولت افغانستان داشتهاند و با وجود این که این قوم اکثریت مطلق را در افغانستان ندارند، اما این حق را دارند که در آینده تحولات افغانستان ایفای نقش کنند، اما این حق را ندارند که با زبان زور و نظامی گری تحولات افغانستان را رقم بزند.
کارشناس مسائل منطقه در ادامه این نشست گفت: اما به راستی با کدام ضابطه شرعی می توان مجوز قتل و کشتار دیگر مسلمان را داد؟ این که مسلمانان توسط مسلمانان کشته شود، چه توجیهی دارد؟ لذا اصل این منطق از نظر ایران قابل قبول نیست و ایران تاکید دارد همه طوایف افغانستان در قدرت مشارکت کنند، یعنی اگرچه اصلاح قانون اساسی حق مردم افغانستان است و طالبان نیز می توانند خواستار تغییراتی در قانون اساسی باشند و این مسیر مناسب برای حل و فصل مسائل افغانستان است.
نظامیگری باعث آوارگی در افغانستان شده است
وی با بیان اینکه «مسیر فعلی از طریق نظامیگری در افغانستان باعث آوارگی و وحشت در افغانستان شده است» گفت: اگرچه این آوارگی داخلی است، اما این به معنای آن است که اقدامات فعلی طالبان در افغانستان باعث ایجاد وحشت شده است و این روش برخلاف و متناقض با اعلامیه و مواضع فعلی طالبان است که مدعی امنیت در افغانستان است، لذا میان بیانیه و عمل طالبان تفاوت وجود دارد و ایران طالبان را دعوت به گفتگو بر اساس مصلحت و خواست مردم افغانستان میکند.
موضوع توطئه آمریکا همزمان با خروج از افغانستان از دیگر نکات مورد اشاره زارعی در این نشست بود که وی در این باره تاکید کرد: نکته دیگر این که در حال حاضر آمریکا در حال روشی در افغانستان است که این روش جز تشنج هیچ نتیجه ندارد. آمریکا در دوحه چند دور مذاکره کرده و وعده داده است، اما چرا آمریکا در حالی که قرار بود در ماه می یعنی اردیبهشت ماه از افغانستان خارج شود، چرا این خروج به ماه سپتامبر موکول شده است؟ چرا آمریکا با تخطی از توافق خود باعث شده که طالبان به زور به مناطقی دست پیدا کند؟ چرا آمریکا مذاکره با دولت اشرف غنی را ترک کرده و زندانیهای وعده داده شده به طالبان از سوی آمریکا آزاد نشده است؟
آمریکا به اسم امنیت وارد افغانستان شد
آمریکا در حالی که به اسم امنیت وارد افغانستان شد، اما در شرایطی در حال ترک افغانستان است که این کشور درگیر جنگ داخلی و آشوب است و سوال این است که چرا آمریکا در حالی افغانستان را ترک میکند که افغانستان دچار بحران و درگیری داخلی است؟ آیا این موضوع به دلیل ناتوانی از حضور در افغانستان است یا این خروج مقدمه یک توطئه جدید در افغانستان است؟ آیا آمریکا قرار است نقش خود را به نیروهای نیابتی واگذار کند و این کشور را دچار تنش دوچندان کنند و افغانستان را تبدیل به سوریه دوم کنند؟ آیا خروج آمریکا از افغانستان مقدمه یک برنامه ضدثبات در افغانستان نیست؟
بسیاری معتقدند که آمریکا با خروج خود از افغانستان بدنبال آن است که این کشور آسیب بیشتری متحمل شود و مسئله بعد این است که نقش سازمان ملل در حال حاضر در تحولات افغانستان چیست؟ و آیا سکوت سازمان ملل به معنای یک توطئه جدید علیه افغانستان نیست؟ عدم ایفای نقش سازمان ملل آیا به معنی این است که افغانستان قرار است دچار یک توطئه شود؟
زارعی در پایان این نشست، بار دیگر ضمن تاکید بر روند گفتوگو و مذاکرات داخلی و بین الافغانی در افغانستان، هرگونه تنش و درگیری قومی و بیثباتی در افغانستان را مردود دانست و تنها راه حل تنش فعلی را بازگشت به میز مذاکره به جای میدان جنگ عنوان کرد.
نشست تخصصی و تحلیلی با عنوان «خیزش مجدد طالبان؛ افق و تاثیرات سیاسی-امنیتی آن برای ما» در موسسه اندیشه سازان نور در تهران برگزار شد.
گروه جهاد و مقاومت مشرق– همسر شهید حاج احمد گودرزی که از اتباع افغانستانی است، تلفن خانواده شهید شیرعلی محمودی را در اختیار ما گذاشت. وقتی برای هماهنگی زمان گفتگو تماس گرفتیم، همسر شهید محمودی از ریخت و پاش خانهاش در آستانه نوروز گفت و خواست که قرار گفتگو را عقب بیندازیم. فرصت اندک بود و برای آن روز، چند گفتگوی دیگر هم در منطقه قرچک و ورامین هماهنگ شده بود. خواهش کردیم صبح خیلی زود، مهمانشان باشیم و به اندازه یک ساعت وقتشان را بگیریم. پذیرفت و با روی گشاده و دقیق به سئوالات ما برای شناخت همسر شهیدش، پاسخ گفت. آقامحمدولی هم بوی نان داغ سنگک را پیچاند در فضای خانه و بعد از گفتگو، مهمان سفره باصفای صبحانه شدیم.
این البته پایان ماجرا نبود. خانه خانواده شهید محمودی در کوچهای به نام شهید عباس حسینی بود. کنجکاو شدیم درباره این شهید هم بدانیم. خانم محمودی ما را به محضر پدر و مادر شهید حسینی در کوچه پسکوچههای دهخیر در ابتدای جاده ورامین برد و بیش از یک ساعت هم گفتگوی ما با آنها را شنید و همراهی کرد.
آنچه در ادامه میآید، بخش دوم از گفتگوی ما با سرکار خانم «حوا محمودی» شیرزنی است که چند وقت بعد از شهادت همسرش از این موضوع باخبر شد و دست خالی، با چهار فرزند قد و نیم قدش به ایران آمد تا زندگی جدیدی را در کنار مزار آقاشیرعلی شروع کند…
**: شهادت آقا شیرعلی چه تغییری در روحیه و اعتقادات شما داد؟
همسر شهید: من می دانستم که ۱۲ امام و حضرت زهرا داریم اما اعتقاداتی که الان دارم را آن موقع نداشتم. بعد از شهادت آقا شیرعلی که با خانواده شهدا رفت و آمد کردیم، متوجه شدم که بچههای شهدا با بقیه بچهها فرق دارند. خدا را شکر در مورد خودم هم اعتقادات کاملی در دلم پیدا شده.
چند وقت پیش که جانشین سردار سلیمانی به خانهمان آمده بود، پسرم نجفعلی با خط خوبش نامهای به سردار سلیمانی نوشته بود که من می خواهم درس بخوانم، سردار بشوم، انتقام شما را بگیرم و آخرش هم شهید بشوم. الان هم اگر بپرسید همین را می گوید. مدام هم نام سردار سلیمانی را خوشنویسی می کند.
**: وقتی در افغانستان بودید، خبر شهادت را چگونه به بچه ها گفتید؟
همسر شهید: دو تا از بچهها که خیلی کوچک بودند و آن روزها چیزی نفهمیدند. اما محمدولی و فاطمه خیلی سختی کشیدند. خیلی گریه و بیتابی می کردند. محمدولی زمین را چنگ می زد و ناله می کرد و بابایش را می خواست.
**: رابطه آقا شیرعلی با بچهها چطور بود؟
همسر شهید: خیلی بچهها را دوست داشت. مخصوصا رابطهاش با فاطمه که یک دانه دختر بود خیلی صمیمی بود. به هر حال دختر، بابایی است دیگر…
**: وقتی آمدید و روز اول که سر مزاررفتید، چه حالی داشتند؟
همسر شهید: آنجا هم فقط گریه می کردند. دخترم از وقتی پدرش شهید شده، انگار یک مدل دیگر شده. انگار افسردگی پیدا کرده و از آن حالت درنیامده.
**: شما کمکی کردهاید برای خروج فاطمهخانم از این وضعیت؟ مثلا پیشِ مشاور رفتهاید؟
همسر شهید: الان یک بنده خدایی نشانی دکتر داده که برویم اما فاطمه می گوید من خوبم و قبول نمی کند که بیاید.
**: اما لازم است که حتما پیش مشاور بروید تا از این حالت دربیاید. الان ۱۵ سالشان است و در سن حساسی هستند. دخترها در این سن و سال باید شاداب باشند.
همسر شهید: پسرها خوب هستند اما فاطمه اصلا دل و دماغ ندارد. هر جایی که دعوت می شویم به عروسی یا تولد، قبول نمیکند که بیاید. می گوید من حوصله ندارم.
**: به نظرم مسئولین باید نسبت به امنیت و سلامتی روحی و روانی خانواده شهدا هم حساس باشند و مشاورانی را به خانه شهدا اعزام کنند… آقا محمدولی الان مشغول چه کاری هستند؟
همسر شهید: گاهی اوقات سر کار می رود اما فعلا مدتی است که بیکار است. می رفت سمت ورامین برای بنایی. الان شکر خدا زندگی مان می چرخد اما باید از الان فکر کار باشد تا بتواند زندگیاش را بچرخاند.
**: شکر خدا دیگر دارند نزدیک میشوند به سن ازدواج… رابطه شما با بقیه خانواده شهدا چطور است؟ فکر کنم در این محل چندین خانواده شهید مدافع حرم زندگی می کنند…
همسر شهید: در این مجتمع چهار همسر شهید هستیم. پدر و مادر شهید عباس حسینی هم که هستند. الحمدلله، خدا در دل همه خانواده شهدا یک محبتی قرار داده که با هم متحد هستند. در باقرشهر هم که بودیم، همین وضعیت بود.
**: همسران شهید، همسن و سال شما هستند؟
همسر شهید: بله تقریبا. خانواده شهید خداوردی هستند؛ خانواده شهید مصطفی جعفری،؛ خانواده شهید محمد رضایی…
**: بچههایتان هم با هم رابطه دارند.
همسر شهید: بله، شکر خدا با هم متحد هستند و هوای همدیگر را دارند.
**: کلا محله دهخیر برای زندگی و دسترسی به امکانات خوب است؟
همسر شهید: بله، خوب است. البته امکانات خاصی ندارد. همین نیازهای روزانه. اگر چیزی نیاز داشته باشیم از شهرری تهیه می کنیم.
**: شما هر هفته سر مزار آقا شیرعلی میروید؟
همسر شهید: بله، تقریبا هر هفته پنجشنبهها می رویم. اگر با بچه ها برویم، پنج نفری یک ماشین دربست میگیریم و می رویم.
**: پس الان شکر خدا مشکل خاصی ندارید. یعنی هم سپاه و هم نیروی قدس به خوبی از شما حمایت کرده اند.
همسر شهید: بله، شکر خدا مشکل خاصی نداریم.
**: بقیه خانواده شهدای مدافع حرم و فاطمیون هم این حمایتها را دارند؟
همسر شهید: بله، بقیه هم خدا را شکر همینطوریاند.
**: چون اویل با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کردند.
همسر شهید: اوایل بله، اما الان نه. البته هنوز هم برخی مستاجر هستند. ولی همهشان حقوق دارند.
**: این خانه را هم که خودتان همت کردید و خریدید…
همسر شهید: بله مقداری پول داشتم و کمکهایی کردند. ما سمت خیرآباد گلتپه خانهای را با یک همسر شهید گرفته بودیم که وقتی سپاه باخبر شد، گفت آنجا محله خوبی نیست و خواست که به این محله بیاییم. از ما هم حمایت کرد. مسئولیت رسیدگی به خانواده شهدای فاطمیون در اطراف تهران بر عهده سپاه سیدالشهداست.
**: آقا محمدولی هم دوست دارد درسش را ادامه بدهد؟
همسر شهید: بله. اگر شرایط درست بشود، می رود و درسش را ادامه میدهد.
**: شکر خدا که مشکل خاصی ندارید؛ و الا که مشکلاتی مثل گرانی و امثال آن که برای همه است.
همسر شهید: وقتی آمدیم ایران فقط ۶۰۰۰ افغانی توی جیبم بود اما به برکت خون شهدا و امام، مشکلاتمان حل شد.
**: شما گفتید با آقا شیرعلی فامیل نبودهاید اما فامیلیتان چرا یکی است؟
همسر شهید: وقتی به کابل رفتیم، همه مدارک من را به اسم شوهرم زد. دیگر الان همه جا ثبت شده و نمیشود تغییر داد و الا فامیلی من حلیمی بود. اما الان به اسم شهید ثبت شده. همین که شناسنامه دادند خیلی مشکلات ما را حل کرده است. دیروز به بانک رفته بودم و کارت بانکی همسر یکی از شهدا که هنوز تابعیتشان درست نشده را گرفته بودند و دیگر نمی دادند چون مدارک شناسایی نداشت. بخشنامه جدیدی آمده و مشکلاتی برایشان ایجاد شده. آنها برای شناسنامه هم اقدام کرده اند ما به خاطر کرونا طولانی شده.
**: قدری هم از رفتار آقا شیرعلی بگویید…
همسر شهید: شکر خدا، هم در خانه خوب بود و هم با خواهرها و برادرهایش.
**: یعنی وقتی شما ازدواج کردید، کاملا راضی بودید؟
همسر شهید: بله. اولش که نمی شناختم و پدر من در ایران با برادرِ آقاشیرعلی در یک اتاق زندگی می کردند. از همین طریق هم آمد خانه ما و گفت برادرم از ایران آمده و دخترتان را بدهید به برادرم. در افغانستان الان بهتر شده اما آنموقع طوری بود که دختر و پسر در ارتباط نبودند و همدیگر را نمی شناختند. مثل الان نبود که دختر و پسر با گوشی با هم در ارتباطند و شناخت نسبی زیادی از هم پیدا می کنند. در افغانستان اینطوری نبود و همین که آمدند خواستگاری من دیدمشان. من هم به پدرم گفتم هر طور که شما تصمیم بگیرید، من راضی هستم. یک سال هم که نامزد بودیم تا این که ایشان خانه گرفت و مستقل شدیم. اخلاقش خیلی خوب بود.
**: وسائل خانه را در افغانستان، خانواده مرد تهیه می کند یا خانواده زن؟
همسر شهید: وسائل زندگی و جهیزیهام را بابایم تهیه کرد. سال اول که ازدواج کردیم سه ماه در خانه برادرش بودیم، بعد از آن یک خانه کوچک و خرابه گرفتیم که آقا شیرعلی تعمیرش کرد و ۱۰ سال در آنجا بودیم.
**: حدودا چند متر بود؟
همسر شهید: حدود ۵۰ متر. ۱۰ سال در آن خانه بودیم و همه بچههایم همانجا به دنیا آمدند. بعد از آن خانه بزرگ ساختیم و دو سال هم در آن خانه بزرگ زندگی کردیم که شیرعلیآقا شهید شد. آن خانه خیلی بزرگ بود.
**: آنجا همه امکانات از نظر مبلمان و وسائل لوکس خانه وجود دارد؟
همسر شهید: آنجا مبلمانی در کار نیست. بقیه وسائل هم که در حد نیاز. مثلا گاز شهری آنجا وجود ندارد و همه جا از کپسول استفاده می کنند. برق هم که با صفحههای آفتابی تأمین می شد که شکر خدا نیاز ما را جواب میداد. روزها برق تولید شده جمع می شد تا شبها از آن استفاده کنیم.
**: پس شما تازه داشتید طعم زندگی مرفه را میچشیدید که این اتفاق افتاد…
همسر شهید: بله، اوایل زندگی، دوتای ما خیلی سختی کشیدیم اما شیرعلی آدم موفقی بود و شکر خدا صاحب همه چیز شد اما سرنوشتش اینطوری بود…
**: شکر خدا که به هدف بزرگش رسید. خوشحال هم هستیم که در وضع آرامی هستید. چون خانواده شهدای مدافع حرم و فاطمیون در سختی بودند اما الان وضعیت خیلی بهتر شده.
همسر شهید: بله، خدا را شکر خیلی الان وضعیت بهتر است.