ترک

نشانه‌شناسی علم‌های عاشورایی و ساختار هنری آنها +عکس

نشانه‌شناسی علم‌های عاشورایی و ساختار هنری آنها +عکس


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، تیمچه مظفریه تبریز، از نخستین دوره‌های بنا در سال ۱۳۰۵ هجری قمری، پذیرای دستجات ماه محرم ‌بوده‌است. معماری زیبا، شرایط آکوستیک صوتی و دمای مطبوع مظفریه، باعث شده ٢۴ محله تاریخی تبریز، از جای‌جای شهر خود را به این تیمچه رسانده و زیباترین آئین‌های سوگواری را در قالب سه سبک عرب، زنجیرزن و عجم برپا کنند. 

علم‌های تاریخی دستجات تبریز، مهم‌ترین عنصر بصری در عزاداری‌های بازار این شهر است که با وجود غنای مفهومی، جلوه زیبا و دیرینگی قدمت، کمتر مورد توجه قرار گرفته‌است.

عزاداری بازار تاریخی تبریز، علاوه‌بر جنبه‌های مذهبی و معنوی، جلوه باشکوهی است از فرم‌ها و نمادهای مهم هنری. نمادهایی که از بطن عزاداری‌ مردم نشات گرفته و در قالب هنرهایی مانند تعزیه، پرده‌خوانی، شبیه‌خوانی و نقالی، وارد هنرهای نمایشی شده‌است.

 «مهدی لزیری» از پیشکسوتان هنرهای نمایشی است و از کودکی، پای ثابت دستجات عزاداری بازار بوده‌است. استاد لزیری، در ۶٠ سال گذشته، مشاهدات، تجربه‌ها و پژوهش‌های ارزشمندی در مورد فرم‌شناسی و نمادشناسی آئین‌های عزاداری بازار داشته‌است.

لزیری، عَلم‌های عزاداری را از نمادهای مهم عاشورایی توصیف می‌کند و می‌گوید: در حالت کلی علم سیاه در فرهنگ اسلامی و ایرانی، سمبل سوگواری و عزا است. اما گستردگی مفاهیم عاشورایی باعث شده این سمبل، در دستجات حسینی، معانی و نمادهای دیگری هم داشته‌باشد.

* نشانه‌شناسی علم‌های چهارگوش، سه‌گوش و استوانه‌ای
 
وی با بیان اینکه علم، پرچم و بیرق، در طول تاریخ، یکی از ارکان تشکیلات نظامی بوده‌است، یادآور می‌شود: دستجات عزاداری، مشابه جوخه‌های نظامی وارد صحن مظفریه می‌شوند و پیشیاپیش هر دسته، علم چارگوشه‌ای حرکت می‌کند که مُعرّف محله مربوط به دسته است. 
 
لزیری این قِسم از علم‌ها را مهم‌ترین و زیباترین علم‌های عزاداری بازار می‌خواند و بیان می‌کند: روی این علم‌ها عنوان هیئت، با خط بزرگی نقش بسته‌است. علاوه بر عنوان، طرح ویژه هیئت نیز در روی علم کار شده‌است. این طرح، به قدری خاص است که حتی افراد بی‌سواد که توانایی خواندن اسم هیئت را ندارند، می‌توانند از روی طرح، تشخیص بدهند که مثلاً این  «هیئت عرب محله نوبر» است که وارد مظفریه شده‌است.
 
این پژوهشگر در ادامه به علم‌های سه‌گوش اشاره و خاطرنشان می‌کند: این علم‌ها راس تیزی دارند و نمادی هستند از نیزه‌هایی که سر مبارک شهدا بر آن‌ها قرار گرفته‌بود. در زمان قدیم، بالای این علم‌ها را به چند قطره مایع قرمز رنگ به نام «شَـنگـَرف» می‌آغشتند تا این نماد خون‌آلود، ملموس‌تر باشد.
 
وی با بیان اینکه بخش دیگر علم‌ها که کُتَل هستند، می‌گوید: کتل‌ها حالت استوانه‌ای دارند و نمادی هستند از دستان مبارک قمر مبارک بنی‌هاشم. 

* گرافیک آشفته علم، نماد شهدای مظلوم دشت کربلا

علم‌های تاریخی عزاداری‌های بازار، در روزگاری ساخته و پرداخته شده‌اند که تبریز در اوج مکتب نقاشی و نگارگری خود بود. از این رو، طرح‌ و نقش‌های زیبا و متنوع آن‌ها، نشان می‌دهد که مردمان آن دوران، چه ذوق سرشاری در ارادت به امام‌حسین(ع) داشته‌اند.

لزیری، صفحه کلی علم‌های عزاداری را نمادی از عرصه دشت کربلا و طرح‌های دوخته‌شده را نماد یاران امام‌حسین(ع) توصیف می‌کند که هر یک در گوشه‌ای از صحرا غریبانه به خون غلتیده‌اند. بنابراین می‌توان گفت گرافیک کلی علم‌های عزاداری، مبتنی بر نوعی آشفتگی و بی‌نظمیِ کاملاً عامدانه و آگاهانه است.

نام دسته و محله مربوط به آن، با خط بزرگی در وسط علم کار می‌شود و گِرداگِرد آن، علاوه‌ بر گل‌وبوته، شمشیر و دست، که از نمادهای مهم واقعه کربلا است، اشعار آئینی معروف و اسامی متبرک پنج‌تن آل با خطوط ثلث، نسخ و نستعلیق، نقش می‌بندد.

در این طرح‌ها، خبری از دسته‌گل یا شاخه‌گل نیست. «گلبرگ‌های پرپر» ویژگی‌ گرافیکی شاخص در علم‌های تاریخی بازار تبریز است. گلبرگ‌های پرپر و آشفته، نمادی است از شهیدانی که غریب و مظلوم در دشت کربلا کشته ‌شدند.

در این میان، وصله پارچه‌ای در میان برخی از علم‌ها، همیشه باعث کنجکاوی است.

لزیری در مورد نقش شیر روی علم‌ها این طور توضیح می‌دهد: شیر در فرهنگ اسلامی، نمادی است از امام علی(ع). این نماد در پرچم دوره‌های مختلف تاریخی ایران نیز نقش بسته و از همان دوره‌های نخست عزاداری، در علم‌های عزاداری نیز آمده‌است. از یک دوره تاریخی به بعد، این طرح، از روی علم‌ها حذف شد اما چون‌ تعویض علم‌های عزاداری به خاطر قدمت، معنویت و ارزشی که دارند، ممکن نبود. بنابراین در برخی از علم‌های تاریخی، روی نقش شیر، تکه‌ پارچه‌هایی وصله شده‌ که هنوز هم باقی است.

* علم اهدایی مظفرالدین‌شاه

علم‌های عزاداری بازار تاریخی تبریز، از نظر ارزش تاریخی و ویژگی‌های زیباشناسانه، جزو میراث نفیس و ممتاز تبریز و آذربایجان به شمار می‌رود. قدمت برخی از این علم‌ها، حتی به ۲۰۰ سال نیز می‌رسد. علم‌های صد ساله نیز در میان آن‌ها وجود دارد. این علم‌ها، در طول سال، در محل خاصی که فقط معتمدان و متولیان هیئت از آن مطلع‌اند، نگهداری می‌شوند و در روزهای خیلی خاصی از ایام عزاداری مظفریه، به نمایش در می‌آید. 

لزیری با اشاره به علم معروفی که از سوی مظفرالدین‌شاه قاجار به هیئت عرب محله نوبر هدیه داده‌است، می‌گوید: روی این علمِ بسیار زیبا، گلبرگ‌های طبیعی دوخته و به اصطلاح امروز، کولاژ شده‌است. این علم هنوز هم موجود است و در نوع خود، بی‌همتا است اما به دلیل ارزش و اهمیت خاص به ندرت در معرض دید عموم قرار می‌گیرند.

* عَلم‌دوزی، پیشه فراموش‌شده بازار تبریز

هیئت‌های تاریخی تبریز، از نظر تعداد و تنوع رسوم، پیشتاز و کم‌نظیر هستند. همین امر باعث شده‌بود علم‌دوزی و علم‌سازی، از قدیم یکی از پیشه‌ها و حرفه‌های فعال در بازار تبریز باشد. نگارنده از کودکی خوب به خاطر دارد که چندین مغازه بزرگ در سرای گرجیلر، در همین حرفه فعالیت داشت. اما امروز، اثری از این پیشه‌ سنتی و مذهبی نیست. گزارش فارس را در مورد تنها بازمانده علم‌دوزی تبریز در این لینک بخوانید: http://fna.ir/dbz۰r۵

*  نقش منفعل میراث‌فرهنگی در صیانت از میراث عزاداری تاریخی بازار

علم، بخش مهمی از گنجینه عزاداری بازار  است. بخش دیگری از آن، مربوط به منِش اجتماعی عزاداران است. در کنار آن، شعرها، نواها، شعارها و نوحه‌های عزاداری بازار را نباید از قلم انداخت. تمام این‌ها، جزوی از میراث ناملموس بشری به شمار می‌روند. میراثی که در برابر هجوم بی‌رحمانه مدرنیسم، بسیار حساس و آسیب‌پذیر است و نیاز به مراقبت‌های خاص دارد.

بازار تاریخی تبریز سال ١٣٨٩ در میراث جهانی یونسکو ثبت شد و دو سال بعد از آن، عزاداری باشکوه این بازار، در فهرست میراث ناملموس ملی، به ثبت رسید. اما هیچ‌یک از این ثبت‌های ملی و جهانی، نتوانسته در صیانت از عزاداری فاخر بازار تبریز، نقشی داشته‌باشد. عزاداری‌های بازار، با تمام شئوناتی که دارد، عمدتاً توسط خود عزاداران و محبان اهل‌بیت(ع) حفظ و حراست می‌شود و انگار همین موضوع باعث شده متولیان میراث فرهنگی، احساس مسئولیتی در صیانت از میراث ناملموس بازار نداشته‌باشند. دریغ از یک طرح مستندسازی یا یک سطر کار پژوهشی از سوی متولیان فرهنگی برای صیانت از عزاداری‌های بازار. بعید به نظر می‌رسد نهادهای فرهنگی تا کنون از ماهیت و اهمیت موضوعی مثل علم‌های تاریخی بازار تبریز، خبردار شده باشند، چه برسد به اینکه احساس مسئولیتی در این مورد داشته‌باشد. 

بسیار تلخ و ناگوار خواهد بود اینکه برای نسل‌های آتی از حال‌وهوای عزاداری‌هایی بگوییم که ممکن است در آن روزگار، بخش‌ اعظمی از آن، فراموش شده‌باشد. 

منبع: فارس

علم‌های تاریخی دستجات تبریز، مهم‌ترین عنصر بصری در عزاداری‌های بازار این شهر است که با وجود غنای مفهومی، جلوه زیبا و دیرینگی قدمت، کمتر مورد توجه قرار گرفته‌است.



منبع خبر

نشانه‌شناسی علم‌های عاشورایی و ساختار هنری آنها +عکس بیشتر بخوانید »

مشهدالشهدای دانشگاه‌های کشور کجاست؟

مشهدالشهدای دانشگاه‌های کشور کجاست؟



مشهدالشهدای دانشگاه‌های کشور کجاست؟ / مشق ایثار دانشجویان شهید دانشگاه تبریز

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، دانشگاه تبریز در طول بیش از ۷ دهه فعالیت خود فراز و نشیب ها و روزهای تلخ و شیرین بسیاری را پشت سر گذاشته ولی هیچ‌کدام از این وقایع و حوادث به اندازه شب ۲۷ دی سال ۱۳۶۵ برای این دانشگاه مقدس و با عظمت نبوده، چرا که در این شب با عروج ۲۲ کبوتر خونین بال برگ زرین دیگری به تاریخ افتخارات دانشگاه تبریز می افزاید که نام آن برای همیشه و در همه حال دوران‌ها ماندگار نموده است.

۳۴ سال از عروج ۲۲ تن از دانشجویان دانشگاه تبریز بر اثر بمباران و یورش وحشیانه رژیم بعثی عراق به دانشکده فنی این دانشگاه می گذرد که به عقیده بسیاری از تحلیلگران این حوزه دانشگاه تبریز تنها دانشگاه کشورمان ایران عزیز است که مورد حمله مستقیم هواپیماهای عراقی قرار گرفته و در حال حاضر نیز به خاطر شهادت ۲۲ تن از دانشجویان این دانشگاه، در بین دانشگاه‌های ایران به مشهدالشهدای دانشگاه‌های کشور مطرح است.  

از این رو نباید فراموش کنیم دوران دفاع مقدس سند غرور ملت ایران برای نسل‌های امروز و آینده است. بنابراین، مقام معظم رهبری دوران هشت سال دفاع مقدس را اوج افتخارات ملت ایران بیان می‌کنند. در این راستا رهبر انقلاب فرمودند؛ «اگر بخواهیم انقلاب و کشور بیمه باشد، باید این شور و شوق، این حرکت عمومی و بسیج ملت را روز به روز تقویت کنیم.»

آری، این حماسه هشت سال دفاع مقدس بود که درس‌های زیادی به ایرانیان  و به خصوص نسل جوان ایران زمین آموخت که امروزه همه ملت‌های آزاده جهان از این حماسه رزمندگان اسلام به افتخار یاد می‌کنند که برای تحقق آن اقشار مختلف جامعه و در این میان دانشگاهیان نقش تعیین‌کننده‌ای داشتند.

با این اوصاف یکی از زوایای پنهان جنگ رژیم بعث عراق علیه ایران، بمباران مکان‌های غیرنظامی که دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی از جمله آنهاست که دانشگاه تبریز در بین دانشگاه‌های کشور در خط مقدم این تجاوز قرار گرفته، به طوریکه به خاطر شهادت ۲۲ تن از دانشجویان این دانشگاه، براثر یورش وحشیانه رژیم بعثی به دانشکده فنی این دانشگاه، در حال حاضر دانشگاه تبریز در بین دانشگاه‌های ایران به مشهدالشهدای دانشگاه‌های کشور مطرح است.  

با این وجود، دانشگاهیان همیشه و در همه حال در طول ادوار مختلف تاریخ کشورمان و در راس آنها در زمان جنگ تحمیلی به عنوان نماد ایثار، مقاومت، فداکاری، استقامت، پرچمداران استقلال، آزادی‌خواهی، مبارزه با استبداد و عدالت‌خواهی مطرح بوده‌اند، بنابراین نمود بارز این امر، ۱۶ آذر به عنوان روز مقاومت و ایستادگی دانشجویان این سرزمین در برابر استعمار غرب و استبداد و خودکامگی در دفتر تاریخ این سرزمین به یادگار ثبت شده است.

ناگفته نماند، از گذشته تا امروز دانشگاهیان و به ویژه دانشجویان نقش و جایگاه ارزشمندی در نظام اسلامی داشته و دارند، تقدیم حدود ۴ هزار شهید دانشجو در ۲۱۸ رشته از ۱۰۶ دانشگاه دلیل برای اثبات این مدعاست، همچنین نکته قابل تامل در این زمینه اینکه، بسیاری از فرماندهان هشت سال دفاع مقدس نیز از دانشگاهیان و دانشجو بودند، به عنوان مثال شهیدانی چون، مهدی باکری، حسین علم‌الهدی، مهدی زین‌الدین و خیلی‌های دیگر.

بدون شک، این دانشجویان شهید درس‌های زیادی برای تمام جوامع بشری یاد دادند که در هیچ دانشگاه و مدرسه‌ای تدریس نشده و نخواهد شد، به طوریکه رشادت و ایثار این‌ها؛ امروزه الگوی برای سایر دانشجویان مبارز در سایر کشورهای منطقه و جهان و در این میان مبارزات ملت‌های آزاده علیه استکبار جهانی شده است.

از سویی، یکی از این دانشگاه‌های تأثیرگذار در سرنوشت پیروزی انقلاب اسلامی و دوران هشت سال دفاع مقدس، دانشجویان دانشگاه تبریز بوده است. به سخن دیگر، به عقیده کارشناسان و بر اساس مستندات و مدارک موجود دانشگاه تبریز در دوران قبل و بعد از انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، نسبت به سایر دانشگاه‌های کشور نقش پر رنگ‌تری داشته است.

از این رو آنچه در این راستا حایز اهمیت است اینکه دانشگاهیان و به خصوص دانشجویان دانشگاه تبریز، همچون سایر اقشار مختلف استان آذربایجان‌شرقی در مواقع سخت و بحرانی، جزو پیشتازان و پیشقراولان حامی نظام و انقلاب بوده‌اند، به عنوان نمونه در قیام ۲۹ بهمن سال ۱۳۵۶ مردم تبریز، این دانشگاه تبریز بود که دو شهید به نام‌های محمد تجلی و شهید محمد باقررنجبرآذرفام را تقدیم انقلاب کرد.

با این وصف، به هر حال مردم آذربایجان و به ویژه شهر تبریز به خاطر همین عشق به این خاک، وطن، نظام و انقلاب بوده که به شهر شهیدان محراب، شهید آیت‌الله قاضی طباطبایی، شهید آیت‌الله مدنی، شهر سردارانی چون باکری‌ها، یاغچیان‌ها، شفیع‌زاده‌ها، تجلایی‌ها، شهر سردار ملی، سالار ملی، شهر سه علامه‌هایی چون‌ امینی‌، طباطبایی، جعفری و شهر عاشوراییان مشهور است.

نکته حائز اهمیت دیگر در این مقوله اینکه، این سرزمین همچنین مهد دلیرمردانی چون شیخ‌محمد خیابانی، شهریار، پروین، قطران، گنجوی، خواجه نصیرالدین طوسی، خواجه رشیدالدین فضل‌الله، خواجه غیاث‌الدین محمد و … است، به این ترتیب به قطع و یقین دانشگاه‌ها و مراکز علمی هر منطقه، برای تربیت چنین مردان بزرگ و تاریخ‌ساز نقش تعیین‌کننده‌ای داشته است.

البته نباید فراموش کرد که دانشگاه تبریز، از گذشته تا به امروز، بزرگانی زیادی را در عرصه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی برای سربلندی، سرافرازی و شکوفایی کشورمان تربیت کرده، که نمونه بارز این مفاخر، سردار شهیدی چون مهدی باکری است، که دانش‌آموخته این دانشگاه بود.

بنابراین، پیشگامی در نهضت انقلاب اسلامی، تقدیم اولین شهید در قیام ۲۹ بهمن، شروع انقلاب فرهنگی از این دانشگاه و پشتیبانی علمی و تجهیزاتی از رزمندگان اسلام در هشت سال دفاع مقدس از جمله دیگر افتخارات دانشگاهیان دانشگاه تبریز، در صحنه‌های خطیر انقلاب اسلامی است.

با این حال؛ آنچه اختصاصا در این زمینه مورد تاکید بوده، اینکه دانشگاه تبریز تنها دانشگاه کشورمان ایران عزیز است که مورد حمله مستقیم هواپیماهای عراقی قرار گرفته است. نکته مهم دیگر اینکه، دانشگاهیان و به ویژه دانشجویان دانشگاه تبریز در طول هشت سال دفاع مقدس، علاوه بر حضور مستمر در جبهه‌های جنگ، در پشت جبهه نیز همیشه فعالیت‌های مستمری برای تجهیز رزمندگان داشتند. 

به همین اعتبار، دانشجویان دانشگاه تبریز نیز به تبعیت از ولی زمان خویش، در راه تحقق آرمان‌های انقلاب از هیچ کوششی دریغ نکردند و  علت اینکه در حال حاضر دانشگاه تبریز به عنوان «مشهدالشهدای دانشگاه‌های کشور» مطرح می‌شود، به خاطر شهادت ۲۲ تن از دانشجویان این دانشگاه، در ۲۷ دی سال ۶۵، بر اثر یورش وحشیانه رژیم بعثی به دانشکده فنی این دانشگاه بوده است.

از این حیث، شهدای دانشگاه و در این میان شهدای دانشگاه تبریز از جمله شهیدان باکری، شفیع زاده و … که فارغ‌التحصیلان دانشگاه تبریز بودند، همچون سایر شهدای هشت سال دفاع مقدس کشورمان با نثار جان خود و با الگوگیری از مکتب عاشورا و قیام امام حسین(ع)، موجب حفظ و احیای فرهنگ اسلام ناب محمدی(ص) شدند، به طوری که عزت و اقتدار امروز ملت ایران در عرصه های مختلف به خاطر ثمره خون این شهداست.

کوتاه سخن آنکه شهدای دانشگاه و به ویژه شهدای دانشجو به عنوان سرآمدان‌ ایمان‌ و ایثار آگاهانه‌ باید همیشه و در همه حال در فضای جامعه ما زنده باشند و از این رو، زنده نگه داشتن یاد و نام این شهدا، گام نهادن در مسیر حرکت و راه آنهاست و با برگزاری آیین ها و یاد آوره های مختلف از جمله بر پایی هر چه با شکوه‌تر مراسم هفته دفاع مقدس، قدمی هر چند کوچک برای معرفی و شناساندن راه و آرمان‌های شهدا برای آشنایی نسل جوان برداشت.



منبع خبر

مشهدالشهدای دانشگاه‌های کشور کجاست؟ بیشتر بخوانید »

«حاج عبدالله» نمرده است/ مردی که شب یلدا مهمان تمام ایرانی‌هاست

«حاج عبدالله» نمرده است/ مردی که شب یلدا مهمان تمام ایرانی‌هاست


خبرگزاری فارس_کتایون حمیدی: مردم آذربایجان‌شرقی همانند سایر استان‌های ایران، «چیلله گئجه سی» یا همان شب یلدا را به عنوان نخستین شب زمستان و طولانی‌ترین شب سال جشن می‌گیرند.

حسینقلی کاتبی در بخشی از کتاب «آذربایجان و وحدت ملی» در توصیف یلدا اینگونه آورده است: «فصل زمستان در آذربایجان بسیار طولانی و سرد است و یکی از آیین‌های ویژه آن شب چله است. مردم آذربایجان‌شرقی نیز به عنوان یکی از خطه‌های زرخیز ایران‌زمین برای زنده نگه داشتن این شب به یادماندنی برای خود آداب و رسوم ویژه‌ای دارند».

اگرچه شب چله امسال به خاطر شیوع ویروس کرونا با چله‌ سال‌های پیش تفاوت دارد و به جای «دورهمی» باید «دور از هم» باشیم اما با این حال، آداب و سنن این سنت دیرینه در همه خانه‌ها جاریست.  

«جمع نشویم تا کم نشویم» شعار امسال یلدا است چراکه امسال هر دورهمی‌ می‌تواند یک میهمان ناخوانده و منحوس نیز با خود به همراه داشته باشد که جانِ اهالی آن محفل را نشانه گرفته است.

در سفره های شب نشینی مردم آذربایجان معمولا علاوه بر هندوانه و انار، انواع شیرینی، آجیل، نخودچی و کشمش، تخمه، بادام، گردو و پشمک نیز به چشم می‌خورد.

پشمک یکی از خوراکی‌های خوشمزه شب یلداست که تارهای شیرینش را به گیسوان بلند و سیاه طولانی‌ترین شب سال گره می‌زند. اسم پشمک که به میان می‌آید ما ایرانی‌ها به یاد «حاج عبدالله»، می‌افتیم. 

 

عبدالله طولانی ترین شب ایرانیان کیست

اگرچه خیلی‌ها با نام او آشنا هستند، ولی او را هرگز ندیده‌اند، حتی داستان نقل شده از نامگذاری برند پشمک «حاج عبدالله» در فضای مجازی و برخی رسانه‌ها نیز خیالی است! پیش‌تر خبری نادرست با عنوان  راز نامگذاری «پشمک حاج عبدالله» در فضای مجازی منتشر و در آن «حاج عبدالله» مستخدم یک مدرسه معرفی شده بود که یکی از دانش‌آموزان این مدرسه به دلیل علاقه‌ای که به او داشته بعدها نام «حاج عبدالله» را روی محصولات کارخانه‌اش گذاشته است! 

اما حاج عبدالله کیست و چرا نام پشمک‌ را به این اسم گذاشته‌اند؟ برای کشف راز «حاج عبدالله»، به کارخانه بزرگ این برند در شهرک صنعتی سلیمی می‌رویم تا پای صحبت‌های مدیر عامل این کارخانه بنشینیم. 

«حاج عبدالله روحی»، بنیانگذار مجموعه تولیدی بستنی اطمینان آذرگل، متولد شهر تبریز است. او از سال ۱۳۳۰ تولید بستنی و پشمک سنتی را در تبریز آغاز کرد. این مجموعه در سال ۱۳۷۹ برای اولین بار استاندارد پشمک در ایران را تدوین کرد.

«حاج عبدالله»  در سال ۱۳۸۱ چهره در نقاب خاک کشید تا میراث بزرگی را بعد از رفتنش به جا بگذارد. در حال حاضر مدیریت کارخانه بر عهده «حاج صمد روحی»، پسر دوم حاج عبدالله می‌باشد و سه برادر دیگر او نیز هر کدام مدیریت بخش‌های مختلف کارخانه را برعهده گرفته‌اند. 

 

 «حاج عبدالله نمرده است، حالا در هر خانه ایرانی با نام او آشنا هستند، وقتی از کیفیت محصولات او لذت می‌برند، یک فاتحه هم به پدرمان نوشته می‌شود که این عزت از سوی پروردگار است، ما ۴ برادر هم به خاطر این عزت و ارزش پدرمان، کاری نکرده‌ایم که به این جایگاه او لطمه‌ای وارد شود». این ها را «حاج صمد روحی» می‌گوید.

او از ابتدای قصه «حاج عبدالله» تعریف می‌کند: «پدرم از سال ۱۳۳۵ در مغازه‌ای که در میدان ساعت تبریز واقع بود بستنی و پشمک (بستنی اطمینان) می‌فروخت و برای هر کدام از این دو، یک سال شاگردی کرده است و الان هم به خاطر آن روزها، بنده همیشه احترام فرزندان استاد کارش را نگه می‌دارم. خلاصه چند سالی پدرم در آن مغازه کار می‌کند، سپس با عموهایم تصمیم به مهاجرت به شهر تهران می‌گیرند از این‌‌رو مغازه در تبریز را فروخته و یک مغازه قنادی در تهران باز می‌کنند ولی به علت برخی مشکلات، کار و بارشان نمی گیرد و مجبور می‌شوند تا دوباره به تبریز برگردند ولی دیگر پدرم مغازه‌ای نداشت و حتی آهی در بساطش نبود تا از نو شروع کند از این‌رو به عنوان شاگرد در یک کارگاه تولید پشمک و بستنی کار می‌کند.»

آقای روحی ادامه می‌دهد: «پدرم بالاخره با تلاش و کارگری توانست در سال ۱۳۴۹، مغازه خیابان عباسی را بخرد که الان هم، آن مغازه همچنان سرپاست و سال‌هاست که بستنی و پشمک می‌فروشد».

به اینجای حرف‌هایش که می‌رسد، عکس قاب شده حاج عبدالله را روی میز کارش گذاشته و می‌گوید: «اول عنایت خدا و سپس به خاطر تلاش این مرد بود که ما به اینجا رسیدیم» 

او توضیح می‌دهد: «ما ۴ برادر و ۴ خواهر هستیم و در یک خانواده بسیار معمولی ولی با محبت بزرگ شده‌ایم به طوریکه جوری ما را تربیت کرده‌اند که اولویت همه کارهایمان خداست و حتی یادم هست که پدرم در آخرین روزهای زندگی‌اش از ما خواست تا هیچ وقت خدا و وجدان کاری را فدای لذت های دنیوی نکنیم».

به گفته خودش، تا کلاس هفتم بیشتر درس نخوانده‌اند و فقط یکی از برادرانش کارمند بانک بود و مابقی از همان نوجوانی وارد بازار کارشده‌اند و حتی خود حاج صمد از فروش پشمک و بستنی گرفته تا توزیع و پخش فعالیت کرده است و تجربه بسیار خوبی در تجارت دارد. 

 

راز ماندگاری

او در این خصوص می‌گوید: «درست است که سواد نقش بسیار مهمی در هر کار و تخصصی دارد ولی ما یک تجربه نیم قرنی داریم و البته سرشت کاسبی و تجارتی هم در این میان بی‌اثر نیست».

او می‌گوید: «کارمان خوب گرفته بود و رفته رفته به فکر ابتکار عمل در کارمان بودیم به طوریکه من بعد خدمت سربازی به پدرم پیشنهاد دادم تا بسته‌بندی را کاغذی به صورت پلاستیکی تبدیل کنیم و این کار را هم انجام دادیم تا جایی که حتی به نوع بسته‌بندی جهت مراقبت از پشمک‌‌ها هم دقت می‌کردیم زیرا اینکه پشمک به خوبی و عین حالت کارخانه به دست مشتری برسد، برای ما مهم بود».

حاج صمد ادامه می‌دهد: «در یکی از پخش‌های شهرستانی متوجه شدم که پشمک وقتی از کارخانه به قصد فروش با خوورو منتقل می‌شود دچار فشردگی زیادی می‌شود و آن هوای داخل پاکت و تردی را از دست می‌دهد و این عین خنجری بر قلب من بود زیرا باید با پشمک خیلی ناز برخورد کرد و نوازشش کنند نه اینکه با دست و پا فشارش دهند و بسته‌ها را کنار و روی هم قرار داد از این‌رو بسته‌های با فاصله برای آنها تعبیه کردیم تا پشمک بدون دخالت دست و فشردگی و به صورت مستقیم از کارخانه به دست مشتری برسد.»

او می‌افزاید: «پشمکی که ما تولید می‌کردیم، مثل ابریشم نرم و لطیف بود، قنادی های زیادی مشتری ما بودند و ما پشمک‌هایمان را بدون هیچ نام و نشانی می‌فروختیم از این‌رو به پدرم پیشنهاد دادم تا نامی برای پشمک‌ها انتخاب کنیم و به خاطر اینکه بستنی‌های ما با نام اطمینان بود، قرار شد تا پشمک‌ها هم به نام اطمینان به فروش برسد ولی از پدرم خواستم تا نام خودش را روی پشمک‌ها بگذارد و این کل ماجرایی است که پشمک‌های معروف حاج عبدالله میهمان خانه هر ایرانی و حتی خارجی شد.»

حالا موفقیت‌های این شرکت موجب شده است که پشمک تولیدی آن به الگو و برند پشمک ایران تبدیل شود و شهرت آن مرزهای ملی را در نوردیده است. در حال حاضر پشمک «حاج عبدالله» به کشورهای اروپایی، عربی، آمریکایی، استرالیا و کانادا صادر می‌شود و بنابه گفته حاج صمد، همه فرودگاه‌های بین المللی جهان با نام حاج عبدالله آشنا هستند.

آنطور که حاج صمد می‌گوید، اولین پشمک به نام یزد بود ولی تبریز به قدری در این زمینه قوی عمل کرده است که دیگر «حاج عبدالله» رقیبی در جهان هم ندارد که البته ابتکار عمل در تولید پشمک‌های لقمه‌ای نقطه عطف جهانی شدن این برند است. 

«حاج عبدالله» در دهه ۷۰ با ۵۰ کارگر فعالیت می‌کرد، اما حالا با احتساب عاملان فروش، یک هزار و ۵۰۰ نفر در این کارخانه مشغول به کار هستند. ۹۰۰ نفر در خود کارگاه و ۶۰۰ نفر در پخش. 

از حاج صمد روحی می‌پرسم که آیا فرزندانتان هم در این شغل مشغول هستند که می‌گوید: «ما ۴ برادر در حال اداره این کارخانه هستیم و اجازه ندادیم تا فرزندانمان وارد این کار شوند ولی برای اداره کارخانه، قطعا به نیروی جوان‌تر نیاز خواهیم داشت». 

 

در  این کارخانه هیچ کارگری اخراج نمی‌شود

«حاج صمد روحی» در قامت کارآفرین، میل و رغبتی ندارد نیروی انسانی را از عرصه تولید کنار بگذارد یا اخراج کند. در کارخانه «حاج عبدالله» هیچ کارگری جریمه، توبیخ و اخراج نمی‌شود و اگر فردی از کارخانه برود حتما به خواست خودش بوده است. تاسیس یک قرض‌الحسنه در بین کارگرها هم از طرح‌های پسران «حاج عبدالله» است تا علاوه بر حفظ عزت و احترام کارگرها، با اعطای وام به آنها کمک مالی می‌شود، به طوریکه الان سرمایه این بانک قرض الحسنه به بیش از یک و نیم میلیارد تومان رسیده است. 

او در این خصوص می‌گوید: «در طول این سال‌ها یکبار هم به خاطر پول و منفعت و جیب خودمان کار نکردیم زیرا در دوران کرونا نزدیک به ۳۰۰ کارگر قرار بود تا از کار بیکار شوند ولی اجازه چنین کاری را ندادیم و همه کارگرها سرکارشان ماندند».

روحی یادآور می‌شود: «هیچ وقت از کارگرها نخواسته‌ایم تا به خاطر گرانی از زعفران، زنجبیل، شکر و کاکائو کمتر استفاده کنند زیرا معتقدیم انصاف نیست به خاطر گرانی مواد اولیه با کیفیت و آبروی محصولات «حاج عبدالله» بازی کنیم».

محل کار مقدس است/ ورود به محل کار با وضو

به آقای روحی می‌گویم که شنیده‌ام، قبل از اینکه وارد کارخانه شوید، حتما وضو می‌گیرید و با وضو وارد می شوید، او در این خصوص می‌گوید: «از نظر پدر من، محل کار هم مانند مسجد یک مکان مقدسی است و باید با نیت اینکه برای یک کار خیر، روزمان را آغاز می‌کنیم، سر کار برویم».

او ادامه می‌دهد: «باور کنید همه چیز پول نیست، چون تا یک جایی پول انسان را اقناع می‌کند ولی اگر در این میان، خدا را نبینیم یعنی همه چیزمان را باخته‌ایم؛ هر از گاهی بعد از اتمام کار از پنجره به کارگران جوان نگاه می‌کنم که بعد از یک روز کاری در حال بردن نان حلال بر سر سفره‌هایشان هستند، لذت می برم که در این کسب حلال سهیم هستم و این یک لطف الهی است».

رمز موفقیت

به باور حاج صمد، آنچه رمز موفقیت برند «حاج عبدالله» شده، خدا، عشق، اعتقاد و تعهد به کار است.

او تاکید می‌کند: «خدا را فقط در غم‌های خود یاد نکنیم بلکه باید در شادی‌هایمان هم به یادش باشیم».

آقای روحی می‌گوید: «کلید پیشرفت و موفقیت کشور تولید است و اگر من وزیر صمت این کشور بودم فقط به دادِ تولید می‌رسیدم زیرا  در کشور در حال حاضر برخی ها عاشق کلمه “واردات” هستند».

حاج صمد روحی علاوه بر فعالیت در زمینه اقتصادی در کارهای عام المنفعه و خیرخواهانه نیز پیش قدم است. اما علاقه‌ای ندارد در مورد آنها صحبت کند.

او در پایان حرف‌هایش یادآور می‌شود: «حاج عبدالله نان حلال به ما داده است و اگر نام او تاکنون ماندگار شده است بی‌دلیل نیست».

انتهای پیام/۶۰۰۲۷/ر





منبع خبر

«حاج عبدالله» نمرده است/ مردی که شب یلدا مهمان تمام ایرانی‌هاست بیشتر بخوانید »

بیانیه نمایندگان ولی فقیه در شمال غرب کشور در پی اظهارات اردوغان

بیانیه نمایندگان ولی فقیه در شمال غرب کشور در پی اظهارات اردوغان


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرگزاری فارس از تبریز، نمایندگان ولی فقیه در استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، زنجان، اردبیل در پی اظهارات اردوغان در باکو بیانیه ای را صادر کردند.

این بیانیه به شرح زیر است: 

بسم الله الرحمن الرحیم                           

وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ کَانَ ذَا قُرْبَىٰ ۖ وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا ۚ ذَٰلِکُمْ وَصَّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ (سوره انعام آیه۱۵۲)

در روزگاری که امت اسلامی به خاطر انواع عقب ماندگی های مفرط در موضوعات صنعتی، اقتصادی، تکنولوژی و … در محاصره دشمنان کینه توز و انتقام جو قرار دارد ایجاد هرگونه تنش، اختلاف، بدبینی، تدابر و تنافر بین کشورها و ملت های اسلامی گناه نابخشودنی است. 

امروز بر آحاد امت اسلامی درتمام کشورهای اسلامی  مخصوصاً بر صاحب منصبان واجب شرعی است که از هرگونه رفتارها و گفتارهای تفرقه افکن و از هر آنچه که باعث می شود امت مرحومه مبتلی به تقطع و تفرق شده و به آحاد متفرق تبدیل گردد اجتناب نمایند.

   همه میدانیم که منطقه ی راهبردی غرب آسیا هماره مطمع دشمنان اسلام و شوکت مسلمین بوده است.اکنون نیز استراتژی ثابت استکبار وصهیونیسم همین است.اندک هوشمندی کافی است تا با درک عمیق از توطیه های دشمن, هرگونه اظهار نظر ازسوی مسولان و زمامداران کشورهای غرب آسیا با سنجیدگی و پختگی  همراه باشد. 

متاسفانه در رژه پیروزی کشور آذربایجان در قره باغ اشعار و سخنانی بر زبان جاری شد که سیادت و وحدت اراضی کشور ما را هدف گرفته بود و از سوء حظ گوینده اینکه آن اشعار توسط ایرانیان جدا شده از وطن مادری سروده شده است . ۲۰۰ سال است که ایرانیان ساکن در ۱۷ ولایت قفقاز که توسط دولت شوروی از وطن مادری، بابا توپراقی و وطن تاریخی جدا شده اند اشعار حسرت می سرایند و با اشعار حسرت زندگی می کنند چقدر شایسته است محققین تاریخ کشور عزیزمان ایران، اشعار حسرت را جمع آوری و به رئیس جمهور ترکیه  ارسال نمایند تا متوجه شود که تنظیم کنندگان خطابه چه خیانت بزرگی به او کرده و برای او مایه آبرو ریزی بزرگ درست کرده اند.

بالاتر از اشعار حسرت نامه های جانگداز و جانسوز ایرانیان جدا شده از وطن مادری است که بعد از عقد قرار داد گلستان در منطقه گلستان قره باغ به مراجع عظام نوشته و از ظلم و ستم  و از تعدیات ناموسی اشغالگران  ناله‌ها کرده و از مراجع استمداد طلبیده اند. 

در تاریخ زندگی بشر روی کره خاکی اشعار حسرت زیادی سروده شده اما دو نوع اشعار حسرت سرآمدتر و جانسوز تر از همه اشعار حسرت است . اول اشعار حسرت ایرانیانی است که از وطن مادری و تاریخی خود توسط دولت شوروی طی عهدنامه گلستان و ترکمنچای جدا شده اند و دوم اشعار حسرت ۲۵ میلیون علوی آناتولی است که در فراق شاه اسماعیل ختایی آنها را سروده اند. 

و عجیب این است که با گذشت حدود ۴۵۰ سال از حیات شاه اسماعیل الان نیز اشعار حسرت در جم خانه های ترکیه قرائت می‌شود.      

 حادثه ۱۹ ژانویه در آستانه فروپاشی دولت  شوروی و سرازیر شدن سیل آذری ها به طرف وطن مادری چهره ای بسیار مقاوم ،ریشه دار، اصیل و غیور از آذری های جهان به تماشا گذاشت و معلوم شد هنوز شعله های عشق و علاقه به وطن مادری در دلهای آنها شعله ور است‌. 

آنها با اقدام خود ثابت کردند هرچه فراموش شود مادر و تعلق به اهل بیت فراموش نمی شود‌. 

سخن آخر اینکه فن خطابه و اصول سیاست  اقتضاء می کند که خطیب مطالبه خود را بعد از امکان سنجی دقیق بر زبان بیاورد تا وزن علمی، سیاسی و اجتماعی او تنزل نکند‌. 

کمترین  محققی می داند که  مقصد گوینده  آن اشعار ذره ای امکان تحقق ندارد ‌. یاد خیر می کنیم از جناب حیدر علی اف که وقتی از ایشان در خصوص الحاق سوال کردند گفت : کسانی که آن را مطرح می کنند دیوانه اند! چون دست باید به بدن ملحق شود نه بالعکس!     

 همه باید بدانند که حسن همجواری و همکاری با همسایگان  و بلکه با تمام ملتهای  مسلمان از اصول خطیرانقلاب اسلامی است و این موضوع همیشه مورد تاکید مقام  معظم رهبری بوده  است ازاین رو  ما از تمام مسلمان ها مخصوصا در ایران ،آذربایجان و ترکیه می خواهیم درشرائط حساس منطقه  بسیار هوشیار باشند و  ابزار توطئه های پیچیده اختلاف افکن دشمن قرارنگیرند وکریمه  “هموا بما لم ینالوا “را محقق سازند.

  وآخر دعوانا  ان  الحمد لله رب العالمین 

سید محمدعلی آل هاشم (نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی)
 سید مهدی قریشی (نماینده ولی فقیه در آذربایجان غربی) 
علی خاتمی (نماینده ولی فقیه در استان زنجان)
سیدحسن عاملی( نماینده ولی فقیه در استان اردبیل)

۲۲ آذر ۹۹
۲۶ ربیع الثانی ۱۴۴۲

انتهای پیام/60002/ر





منبع خبر

بیانیه نمایندگان ولی فقیه در شمال غرب کشور در پی اظهارات اردوغان بیشتر بخوانید »

شهادت فرخنده استاد بی تکرار …


شهادت فرخنده استاد بی تکرار

 



منبع

aiin_yarsan@

*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.

شهادت فرخنده استاد بی تکرار … بیشتر بخوانید »