تلویزیون

تغییرات «بچه مهندس» در فصل چهار/ از تغییر کارگردان تا حذف دوستان جوادی!

تغییرات «بچه مهندس» در فصل چهار/ از تغییر کارگردان تا حذف دوستان جوادی!


** خبرگزاری فارس- گروه رادیو و تلویزیون: چند سالی است که مدیران و سازندگان سریال های تلویزیونی در صدد این برآمدند تا سریال هایی دنباله دار روانه آنتن تلویزیون کنند. این موضوع به نوبه خود می تواند الگوسازی خوبی برای کارگردان ها و البته سریال های دیگر باشد اما نکته اینجا است که آیا همانطور که این الگو از سبک ساخت سریال های خارجی تبعیت می کند، در تمامی زیر شاخه ها نیز مثل آنها پیش می رود؟

 

** بچه مهندس و تغییر کارگردان!

تا به حال سه فصل از سریال بچه مهندس به روی آنتن رفته و این روزها که همزمان با نگارش، قرار است تصویربرداری سریال در فصل چهار نیز کلید بخورد، تغییراتی محسوس در ساختار کلی سریال دیده می شود. اول اینکه بر اساس تغییراتی که مخاطب از فصل یک، دو و سه شاهد بود، فصل یک به دوران کودکی، دو نوجوانی و سه جوانی این شخصیت پرداخت و شاید اساسا ادامه دادن چنین سریالی آنهم زمانی که کاراکتر آن از یک کودک پرورشگاهی به عاقبت به خیری رسیده بود، ضرورتی نداشت.

در وهله بعدی هیچ گاه در بین سریال های دنباله داری که در تلویزیون به پخش رسیدند، نظیر پایتخت، نون خ، ستایش، دردسرهای عظیم، هوش سیاه، زیر آسمان شهر و … تغییر کارگردان از یک فصلی به فصل دیگر مشاهده نشده است. شاید در میانه تصویربرداری یک سریال، کارگردانی عدم تمایل خود را از ساخت ادامه بنا به دلایلی اعلام کرده بود اما تا به حال در بین سریال های اینچنینی تغییر کارگردان دیده نشده بود.

** پایتخت و تغییر نویسنده

یکی از سریال هایی که در این دسته بندی قرار دارد سریال پایتخت است که تا فصل ۵ از حضور یک نویسنده ثابت بهره می برد و بنا به درگذشت خشایار الوند، گروه نویسنده دیگری را انتخاب کردند که تا به حال هیچ تجربه تلویزیونی نداشت و اتفاقا باعث شد این سریال در فصل ۶ با حواشی بسیاری مواجه شود. همچنین حذف کاراکتر بابا پنجعلی نیز یکی از مواردی بود که در فصل ۶ رقم خورد. این شخصیت علیرغم حضور نه چندان زیادش در قالب داستان، اما روحی تازه به کار تزریق می کرد.

 

** «ستایش» و حذف شخصیت «رامسین کبریتی»!

ستایش، اولین سریال دنباله دار سعید سلطانی بود، سریالی که زندگی یک زن را از ازدواج تا میانسالی اش روایت می کرد. زندگی ای که دستخوش فراز و فرودهای بسیاری شد و در هر برهه از زمان روی دیگری از خود را به شخصیت اصلی داستان که «ستایش» باشد نشان داد. اما در فصل سه این سریال شخصیت صابر (رامسین کبریتی) از داستان حذف شد آنهم به دلیل حضور بازیگرش در شبکه جم!

 

** واکنش های مخاطبین درباره حذف برخی بازیگران

این سریال از همان فصل نخست در کنار نشان دادن فراز و فرودهای زندگی کودکی پرورشگاهی به نام جواد جوادی، به نمایش رفاقت بین او و دیگران نیز می پرداخت. در اصل دوستی بین جواد و رسول در همان کودکی و ادامه دار بودن آن در نوجوانی یکی از دست مایه های اصلی داستان این سریال در دو فصل ابتدایی بود. یا حتی علاقه ای که بین جواد و مژگان بوجود آمده بود درونمایه ای از رفاقت بین شخصیت اصلی داستان داشت.

در فصل سه اما، این رفاقت به اوج خود نزدیک شد، جواد در همان صف ثبت نام دانشگاه با فردی به نام مسعود آشنا شد که بعدها او در دسته بندی صمیمی ترین دوستانش قرار گرفت، یا قاسم که اهل مشهد بود و برای تحصیل به تهران آمده بود. جواد و دوستانش سه ضلع یک مثلث را تشکیل می دادند، هر جا می رفتند با هم و همراه هم بودند، این ماجرا ‌در کار و زندگی شخصی شان وجود داشت و حتی اتاقشان در خوابگاه، خانه ای که می خواستند اجاره کنند یا ساخت کواد کوپتر را نیز با همدیگر به ثمر رساندند.

اما حالا و در آستانه شروع تصویربرداری فصل چهار خبری از حضور برخی بازیگران از جمله دوست های صمیمی جوادی نیست. طبق شنیده ها قاسم و مسعود از داستان این سریال در فصل چهار حذف شده اند و بنا مخاطبین در صفحه رسمی این سریال در شبکه های مجازی نسبت به این تغییر واکنش نشان دادند و برخی ها نیز گفتند اگر مسعود نباشد ما این سریال را نمی بینیم و عده ای هم معتقد بودند رگه های طنزی که در شخصیت مسعود وجود داشت باعث شده بود آنها مخاطب این سریال شوند.

 

البته شاید سرنوشت این دو شخصیت نیز با اندک زمانی که به شروع تصویربرداری باقی مانده است، تغییر کرد و مخاطبان در فصل چهار شاهد حضور آنها در همان قالب و همان شخصیت ها باشند.

** سلطان محمدی: «بچه مهندس» سریال کارگردان است یا تهیه کننده؟

«حسین سلطان محمدی» منتقد سینما و تلویزیون در گفت و گو با خبرنگار فارس، درباره تغییر کارگردان این سریال گفت: این چه دنباله داری است که کارگردانش عوض می شود؟ ما نه سیروس مقدم را عوض کردیم، نه سعید آقاخانی را. مگر اینکه عنوان اثر عوض شود. اینجوری باید پرسید اثر اصطلاحا برای کیست؟ برای کاراکتر جوادی، برای کارگردان ثابت، برای تهیه کننده ثابت؟

وی ادامه داد: آقای کاوری تجربه آثار جاسوسی و مانند این را داشته، خب مگر داستان قرار است به کجا کشیده شود که علی غفاری نمی تواند و کاوری باید بیاید داستانی مانند گاندو یا خانه امن، تحویل دهد؟ در اینجا سوالی پیش می آید که خب، امضای کار برای کیست؟ شبکه، گروه فیلم و سریال، تهیه کننده؟

این منتقد همچنین بیان داشت: مگر جیمزباند می سازند که کارگردان عوض می کنند یا شان کانری می میرد، کسی دیگر می آید. سیر تدریجی روایت، در هر صورت باید برای بیننده، تداعی تداوم زندگی جواد جوادی را برساند. باید بچه مهندس، به صورت طبیعی، بزرگ شود در داستان. اگر می توانند، بسم الله. در غیر این صورت مثل این است که داستان امنیتی دارند اما نمی دانند چطور با رقبایی چون گاندو و خانه امن و مانند آن، کنار آیند و بنابراین می روند سراغ این که، در داخل داستان خانوادگی و اجتماعی که می تواند حرف اصلی اش، جلب توجه به بچه های بزرگ شده در مراکز بهزیستی باشد، آنها را به حادثه و آسیب می رساند و ناخواسته، قربانی شدن این قهرمان عادی را به عنوان اصرار نادرست بر قربانی کردن این نوع بچه ها اعلام کنند. مثل طعنه هایی که در سال های اخیر به حضور این نوع بچه ها در صحنه های هشت سال جنگ می زنند. این قهرمان، قهرمان اجتماعی است و نه سوپرمن بی بته و بی اصل و نسبی که باید قربانی شود احیانا.

وی درباره فاکتورهایی که برای موفقیت یک سریال دنباله دار لازم است،‌نیز گفت: در سریال های دنباله دار داستان باید با فصل های قبلی هماهنگ بوده و در مسیر داستان اجتماعی باشد. حالا در این داستان،  حماسه و غیرت میهنی، خیلی بی پروا و داغ نباشد.

انتهای پیام/

       

 





منبع خبر

تغییرات «بچه مهندس» در فصل چهار/ از تغییر کارگردان تا حذف دوستان جوادی! بیشتر بخوانید »

جزئیات فصل جدید «خندوانه»/ چالش‌های «رامبد جوان» در خوان هفتم

جزئیات فصل جدید «خندوانه»/ چالش‌های «رامبد جوان» در خوان هفتم


خبرگزاری فارس-گروه رادیو و تلویزیون: شاید تا قبل از به روی آنتن رفتن برنامه «خندوانه» هیچ برنامه دیگری در سیما روی خندیدن تاکید نداشت، حتی سریال‌های کمدی نیز نمی‌خواستند به زور مخاطبان را به خنده وادار کنند. هر ساله با فرا رسیدن ماه محرم و صفر، پخش خندوانه متوقف می‌شد و بعد از این ایام که در این چند ساله با شب یلدا تلاقی پیدا می‌کرد، مجدد از سر گرفته می شد.

امسال هم تلاش سازندگان خندوانه در فصل هفتم بر این است تا بتوانند فصل هفتم را از یلدا شروع کنند. دکور برنامه تغییر کرده و بخش های متنوعی برای آن در نظر گرفته شده است. یکی از این بخش ها نیز به روال گذشته مسابقه خنداننده شو است.

بناست به زودی کار تصویربرداری با رعایت پروتکل های بهداشتی آغاز شود و رامبد جوان بعد از مدتی دوباره به تلویزیون برگردد.

 

**مواجه آقای مجری با چالش های جدید

اما این بازگشت با دوره های قبل تفاوت هایی دارد. حضور رامبد جوان در کانادا برای به دنیا آمدن فرزندش در سال گذشته از جمله مواردی بود که بسیاری از مخاطبان او آن را برنتابیدند و حالا علی رغم اینکه این مجری یکسال گذشته را در ایران سپری کرد، باید دید این دسته از مخاطبان همچنان پای برنامه او خواهند بود یا نه.

نکته بعدی ساخت 6 فصل پیاپی این برنامه است. رامبد جوان بهترین ایده های خود را در فصل های قبلی خرج کرده است و حالا باید دید در خوان هفتم با چه دستاورد جدیدی می خواهد مخاطب را آن هم با وقفه ای که پیش آمده دوباره به خود برگرداند و جذب کند. و آیا میتوان گفت این برنامه در فصل هفتم حرف تازه ای برای گفتن دارد یا خیر؟

آمدن کرونا همه چیز را تغییر داده است. باید دید برنامه جدید رامبد جوان در این فصل دستخوش چه تغییراتی می شود و آیا سازندگان می توانند به روال سابق آن را به روی آنتن ببرند یا دچار تغییر خواهد شد؟

در فصل های میانی برنامه خندوانه به اوج پختگی رسید که شاید یکی از دلایل آن حضور محمدرضا شهیدی فرد در اتاق فکر برنامه بود. حالا باید دید در فصل پیش رو این برنامه با چه ترکیبی از اتاق فکر روانه آنتن خواهد شد و آیا می تواند بازگشت موفقی را رقم بزند یا خیر.

حضور جناب خان نیز یکی از برگ های برنده برنامه به شمار می آمد. تا جایی که حضور چند عروسک دیگر در این برنامه تنها به یک قسمت ختم شد و میتوان گفت بینندگان این برنامه ترکیب رامبد و جناب خان را بیشتر دوست داشته اند. حالا باید دید جناب خان هم با تعریف جدیدی برمی گردد یا همان حضور همیشگی را تجربه خواهد کرد.

** تغییر در فصل‌های مختلف

خندوانه تا به حال در ۶ فصل از شبکه نسیم پخش شده است و در هر فصل از تغییرات جدید با حضور مهمان‌ها و بازیگرهای جدید و همچنین اضافه شدن آیتم‌هایی برای تفاوت با سایر فصل‌ها بهره برده است. از جمله این آیتم ها می توان به بازی هایی که در هر فصل برای دورهم بودن مهمان ها طراحی شده اشاره کرد، ادابازی، لباهنگ، نی نی رو و … از جمله این مسابقه ها بودند.

 

** برنامه‌ای درباره خنده!

همان ابتدا در سال‌های اولیه پخش خندوانه، واژه خندیدن اصل و هدف کلی این برنامه معرفی شد تا جایی که در همه بخش‌های خندوانه شاهدش بودیم. از حضاری که در برنامه شرکت می‌کنند تا مجری و آیتم‌های طنزی که توسط بازیگران اجرا می‌شود همگی سعی در شاد کردن لحظه‌های پایانی شب مخاطبان را دارند.

** ویژگی های گزینه اجرای «خندوانه»

رامبد جوان پیش از این بیشتر به عنوان بازیگر و کارگردان شناخته شده بود. حضور او در سریال «خانه سبز» در نقش فرید صباحی یکی از شاخص‌ترین بازی‌هایش به شمار می‌رود. همچنین جوان کارگردانی چند سریال تلویزیونی را نیز بر عهده داشت، گمگشته، توطئه فامیلی، نشانی و مسافران. خلاف برنامه هایی که با گذشت چند فصل به تغییر مجری فکر می کنند تنها تصمیمی که درباره این برنامه گرفته نشده همین تغییر مجری است.

** حضور دو تهیه کننده در شش فصل

فصل ۱ و ۲ این برنامه را جواد فرحانی تهیه کرده بود، اما بنا به دلایلی ادامه تهیه کنندگی این برنامه به سید علی احمدی سپرده شد که پیش از این سابقه تهیه کنندگی برنامه تلویزیونی را نداشت با خندوانه اولین برنامه خود را تجربه کرد.

**حضور چهره‌های سینما و تلویزیون در خندوانه

رامبد جوان با استفاده از ارتباطاتی که خود در سینما و تلویزیون داشت توانست برای اولین برنامه شاخص خود اغلب هنرمندان محبوب سینما و تلویزیون را به این برنامه دعوت کند، هنرمندانی که تا به حال در هیچ برنامه تلویزیونی حاضر نشده بودند و خندوانه اولین حضور آنها در قالب مصاحبه شونده ای بود که از زندگی شخصی شان نیز سوال هایی پرسیده شد. از جمله مهمان های شاخصی که در این برنامه حضور یافتند می توان به مهران مدیری، احسان علیخانی، حامد بهداد،‌ مهران دوستی، محمدحسین لطیفی، امیر جعفری، قدرت الله ایزدی، عادل فردوسی پور، سونیا پوریامین، شیلا خداداد و … اشاره کرد. 

 

** استندآپ کمدی؛ اولین بار در خندوانه

اگر بگوییم ظهور و بروز «استندآپ کمدی» به شیوه نوین در ایران توسط برنامه خندوانه به راه افتاد، بی‌راه نگفتیم و حجم اجراهای استندآپ کمدی در مراسم‌های تشریفاتی و همچنین در سالن‌های تئاتر بعد از ظهورش در خندوانه به دو برابر رسید. در نهایت اینکه سازندگان خندوانه را می‌توان از جمله اولین‌ها در استندآپ کمدی دانست.

** لباهنگ مسابقه‌ای جدید در تلویزیون

یکی دیگر از بخش‌های جدید این برنامه مسابقه‌ای حول محور خوانندگی روی آهنگ یک خواننده معروف بود که دور اول این مسابقه در نوروز ۹۷ برگزار شد. اشکان خطیبی، ارشا اقدسی، امیرعلی نبویان و … از افرادی بودند که هر کدام قطعه‌ای معروف از برخی خوانندگان مطرح را خواندند.

** اُفت برنامه در شش فصل

با اینکه خندوانه در شروع بسیار پر انرژی ظاهر شد اما بعد از عبور از فصل ۴ به تکرار افتاد و عوامل با اینکه تلاش خود را به کار بسته بودند تا از این تکرار رهایی یابند اما این اتفاق نیفتاد و همچنان یکی از بخش های پرمخاطب، حضور عروسک جناب خان بود که کلیت برنامه را تحت الشعاع قرار داده بود.

در فصل دو بود که عروسک جناب خان به گروه تولید خندوانه اضافه شد. عروسکی که در مجموعه «کوچه مروارید» که در شبکه نمایش خانگی توزیع شد به همراه رامبد جوان بازی می‌کرد و یکی از عروسک‌های شاخص آن کار بود. به پیشنهاد محمد بحرانی صداپیشه این عروسک و تائید رامبد جوان، جناب خان از فصل دو به این برنامه پیوست که اتفاقا یکی از بخش‌های پرمخاطب برنامه حضور این عروسک در کنار جوان و شوخی‌هایی که با پاسکاری بین این دو انجام می‌شد. اما بعد از دو فصل، به دلیل اختلافی که بر سر حق رایت عروسک، بین تلویزیون و تهیه کننده «کوچه مروارید» بوجود آمد، جناب خان در فصل چهار این برنامه حضور نداشت و سازندگان تصمیم گرفتند از گروه چهار نفره عروسکی برادر به جای جناب خان استفاده کنند که البته بعد از پخش چند برنامه و به دلیل عدم استقبال مخاطبان، حذف شدند.

 

** اضافه شدن یک عروسک؛ برگ برنده «خندوانه»

شخصیت عروسکی جناب خان یک مرد جا افتاده جنوبی است که علاوه بر دغدغه های شخصی زندگیش، به فکر مردم شهر و کشورش نیز هست و اغلب دیده شده در مناسبت های مختلف جامعه و گره خوردن شرایط اجتماعی مردم با ارگان های مختلف جناب خان به حمایت از مردم تمام قد ایستاده و از آنها طرفداری کرده است و از طرفی نیز گوش شنوای مردم بوده و حرف های آنها را با زبانی شیرین به مسئولین منتقل می کند. جناب خان در این برنامه آنقدر به محبوبیت رسیده بود که برای شروع هر فصل یکی از خبرهای خواندنی، حضور او در خندوانه بود و اینکه اغلب مهمان هایی که می خواستند به خندوانه بیایند، روزهای حضور این عروسک را برای حضور خود اعلام می کردند.

اما برای فصل جدید این برنامه تلویزیونی احتمال حضور جناب خان که به یک برند برای این برنامه تبدیل شده است، خیلی زیاد است و سازندگان بعد از این 6 سال متوجه شدند که با خلا این عروسک ریزش مخاطب خواهند داشت.

** لوکیشن‌هایی در سطح تهران

این برنامه از معدود برنامه‌هایی بود که هر فصل آن در یک دکور مجزا بروی آنتن رفت. باغ بهشت، خیابان فتح، باغ کتاب، باشگاه دیپلمات وزارت امور خارجه، بلوار ارتش و … از جمله لوکیشن‌های این برنامه تلویزیونی بودند. 

** قاچ؛ تلاش خندوانه برای روی آنتن ماندن

خندوانه از همان شروع پخش به طور هر شبه روی آنتن شبکه نسیم نمی رفت و چند شب آخر هفته از  زمان هایی بودند که مخاطبان به انتظار تماشای این برنامه می نشستند.در همین فواصل بخش ۱۵ دقیقه ای به نام قاچ جدای از فضای برنامه تولید شد که یک شب در هفته از شبکه نسیم بروی آنتن می رفت. در قاچ جناب خان به همراه رامبد جوان و یک مهمان مرتبط به موضوع هر قسمت، در اتاقی حضور داشتند و آیتمی نمایشی را بازی می کردند.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از فارس برنامه خندوانه از سال 93 از شبکه نسیم بروی آنتن رفت و تا سال 98 نیز ادامه داشت. رامبد جوان، علی احمدی، محمد بحرانی، امیر سلطان احمدی، مهدی برقعی، حامد ذبیحی و … از دیگر عوامل این برنامه تلویزیونی بودند.

انتهای پیام/ 





منبع خبر

جزئیات فصل جدید «خندوانه»/ چالش‌های «رامبد جوان» در خوان هفتم بیشتر بخوانید »

همکاری با شبکه‌های ماهواره‌ای این بار در پوششی جدید/ حدادی: همه فعالیت‌ها رصد می‌شود

همکاری با شبکه‌های ماهواره‌ای این بار در پوششی جدید/ حدادی: همه فعالیت‌ها رصد می‌شود


خبرگزاری فارس- گروه رادیو و تلویزیون: «چرا جلوی مصاحبه با شبکه من و تو گرفته نمی‌شود؟» این عنوان یکی از سوژه های جدید ثبت شده در سامانه فارس من است که در آن یکی از مخاطبان خبرگزاری فارس خواسته که جلوی همکاری افراد، سازمان ها و نهادها با شبکه های فارسی زبان نظیر «من و تو» گرفته شود.

او در مطالبه خود آورده است: اخیرا شبکه سلطنتی و ضد انقلاب من و تو برنامه‌ای تحت عنوان نکته را پخش می کند. در این برنامه مجری این شبکه هر روز با شرکت‌های معتبر تماس می‌گیرد و این شرکت‌ها هم پاسخ شبکه را به گرمی می‌دهند!! یکسری از مخاطبان شبکه مشکلات خود را با شبکه ضد انقلاب در میان می‌گذارند و مجریان شبکه نیز بدون هیچ منعی براحتی پیگیر مشکلات مخاطبان خود در داخل کشور می‌شوند! مسئولان باید در این مورد دخالت کرده و اجازه عرض اندام به ضد انقلاب را ندهند و اجازه ندهند این شبکه ها خود را حامی و حلال مشکلات مردم معرفی کنند.

این درحالی است که پیش از این نیز اعلام شده است که هر نوع همکاری با شبکه های فارسی زبان خارجی ممنوع است. سابقه این نوع همکاری ها به دهه 80 برمی گردد. از آن زمان که تازه ماهواره به خانه های ایرانی رسوخ پیدا کرده بود؛ این همکاری ها به طرق مختلف انجام شده تا امروز که تبلیغات و همکاری ها با شکل و شمایلی جدید رخ نمایانده است.

در میانه دهه 80 بود که ایرانی ها برای اولین بار با شبکه های فارسی زبان ماهواره ای ارتباط برقرار کردند. ماجرا هم از این قرار بود که در آن سالها شبکه ای با نام «مهاجر» راه اندازی شده بود که گفته می شد در داخل کشور مجوز دارد و بیشتر برنامه هایش نیز نماهنگ هایی با حضور جوانان بود که در ایران تصویربرداری شده بودند.

**کلاهبرداری؛ آغاز همکاری شبکه های ماهواره ای

این شبکه در ادامه یک مسابقه تلفنی به راه انداخت و مجری خانم ضمن تماس با شماره های داخل ایران به آنها می گفت که در مسابقه برنده شده اید. مسابقه ای که تازه آغاز راه یک کلاهبرداری بود!

در ادامه از صاحب شماره خواسته می شد تا برای رسیدن به جایزه اش مقداری پول به حسابی که به او اعلام می شد، واریز کند و در ادامه هم حساب آن فرد با ترفندهای کلاهبرداری خالی می شد.

بعد از آن پای تبلیغات کالاهای ایرانی در شبکه های ماهواره ای باز شد که این ماجرا به اوایل دهه 90 برمی گردد. یکباره حجم عظیمی از آگهی هایی پیرامون کرم های آرایشی و بهداشتی سر از کانال های ماهواره ای درآوردند و حتی آن زمان یکی از بازیگران هم در تبلیغ شامپویی برای رفع سفیدی موها حضور پیدا کرد که با حاشیه های بسیاری همراه شد.

 

**ورود به حوزه فرهنگ و سینما

اما این همه ماجرا نبود و کم کم با راه اندازی شبکه جم، این بار محصولات فرهنگی نظیر فیلم های سینمایی در شبکه های فارسی زبان تبلیغ می شدند. این آش تا جایی شور شد که در فروردین ماه سال 95 تبلیغ بیشتر فیلم هایی که در صف اکران نوروزی بودند از شبکه های ماهواره ای سر در آورد که منجر شد پای قانون گذاران دوباره وسط بیاید و اعلام شد که پخش تبلیغ فیلم های سینمایی از شبکه های ماهواره ای تخلف است و مجازات به همراه دارد، 3 تهیه کننده نیز به دادسرای فرهنگ و رسانه احضار شدند و ماجرا فیصله یافت.

**چالش جدید با برندهای ایرانی

بعد از خوابیدن تب و تاب پخش تیزر فیلم ها از ماهواره، این بار چالش جدید دیگری به وجود آمد. آن هم تبلیغ کالاهای ایرانی و برندهای شناخته شده بود. حتی برخی از آنها هم زمان هم از صداوسیما و هم شبکه های ماهواره ای تبلیغ خود را پخش می کردند.

اما دیری نپایید و با ورود قانون این بساط هم برچیده شد. اما شبکه های ماهواره ای که از هر راهی برای بقای خود و داشتن مخاطب استفاده می کنند، این روزها شکل و شمایل حضور صاحبان برند را در برنامه‌هاشان تغییر داده اند و با حضور در نقش  دایه مهربان تر از مادر، تلاش می کنند تا با شیوه های غیر مستقیم صاحبان شرکت های ایرانی را در لابه لای برنامه هایشان تحت عنوان «پیگیری های مردمی» به چالش بکشند!

 

چرا تبلیغ در شبکه های ماهواره‌ ای مجاز نیست؟

طبق قانون ساز و کار تبلیغات و سفارش آگهی تبلیغاتی برای کالاها و محصولاتی که در داخل کشور تولید می‌شوند بر عهدۀ دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. تمام آژانس‌ها و کانون‌های تبلیغاتی داخلی چنانچه بخواهند برای محصولی کمپین تبلیغاتی اجرا کنند، در تمام مراحل از کسب مجوز قانونی برای بنگاه تبلیغاتی گرفته تا مرحلۀ طراحی ایده، اجرا و محتوای گرافیکی، صوتی یا تصویری باید تاییدیه‌های لازم را از دفتر فوق‌الذکر دریافت کرده باشند.

این دفتر علاوه بر سیاستگذاری و تعیین خط‌مشی کانون‌های تبلیغاتی در چارچوب قوانین و آیین‌نامه‌های مصوب، در مورد خاصِ تبلیغات از شبکه‌های ماهواره‌ای هم ماموریت و وظایف خاصی دارد و باید تمهیدات لازم را برای مقابله با تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌‌زبان، اندیشیده و اجرای سیاست‌های مربوط به ممنوعیت هرگونه همکاری افراد حقیقی و حقوقی در حوزه تبلیغات با شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان را اجرایی کند.

به عبارت دیگر، فارغ از محتوا و سمت و سوهای مضمونی و سیاسی، بر طبق شرح وظایف ماموریت‌های دفتر تبلیغاتِ وزارت ارشاد، نفسِ تبلیغات در شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان تخلف محسوب شده و قابل پیگیری است.

همچنین درباره دستورالعمل‌های ساخت و پخش آگهی‌های رادیو-تلویزیونی، دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی وزارت ارشاد با همکاری و مشاورۀ اداره کل بازرگانی صدا و سیمای جمهوری اسلامی، دستورالعملی در این مورد تدوین کرده که همۀ سفارش دهندگان و تولیدکنندگان این آگهی‌ها باید ملزم به رعایت آن باشند. در صورتی که هر یک از بندهای این دستورالعمل، مبهم بوده یا در مورد یک مصداق خاص از صراحت لازم برخوردار نباشند، حق تفسیر متن نیز به عهده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است.

صلاحیت تفسیر این دستورالعمل صرفا در اختیار صدا و سیماست. در مورد موارد جدیدی هم که این قانون در مورد آنها سکوت کرده یا در متن آن پیش‌بینی لازم نشده است، باز هم حسب مورد یا موارد مربوطه این صدا و سیماست که باید نسبت به پیشامد مربوطه چاره‌اندیشی کرده و دستورالعمل تکمیلی را به کانون‌های تبلیغاتی ابلاغ کند.

 

تبلیغ در ماهواره جرم یا تخلف؟

قبل از پاسخ به این سوال باید تفاوت بین «مجرم» و «متخلف» را از جایگاه حقوقی تبیین کرد. از منظر حقوقی، اگر فردی دست به ارتکاب عملی بزند که در متن قانون حقوق جزا، برای آن عقوبت و حکم در نظر گرفته شده است، آن عمل، جرم و کسی که دست به ارتکاب آن زده، مجرم است. کسی اگر اموال فرد دیگری را سرقت کند، مجرم است و مطابق قانون جزا باید حدِ آن را تحمل کند. این عمل و حدِ متناسب با آن به طور مشخص در قانون جزا ذکر شده و مرتکب به چنین عملی مجرم است. در مقابل اگر فردی برخلاف دستورالعمل‌ها و ضوابط اداری و سازمانی عمل کند، از آن ضوابط تخطی کرده و متخلف محسوب می‌شود. قانون جزا به طور مشخص برای تخطی‌های متعددی که ممکن است از ضوابط سازمانی صورت گیرد جزایی تعیین نکرده است. آنچه که مشخص است آنکه، این موارد تخطی از قانون تلقی شده و مرتکب آن متخلف محسوب می‎‌شود و باید به نهادهای مربوطه پاسخگو باشد.

بر همین مبنا، فرد یا گروهی که اقدام به تبلیغات در شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان می‌کند در جایگاه تخطی از ضوابط و ساز و کارهای نهادی و اداریِ تبلیغات قرار گرفته و متخلف محسوب می‌شود. بر همین اساس تبلیغات در این شبکه‌ها می‌تواند «جرم» نیز محسوب شود. در صورتی که نهاد مرجع صلاحیت تشخیص دهد که تبلیغات در این شبکه‎‌ها نه صرفا یک تبلیغاتِ تجاری و بازرگانی بلکه در زمرۀ قاعدۀ «همکاری» با این شبکه‌ها قرار گرفته در این صورت، فرد مشمول قاعدۀ همکاری با شبکه‌های بیگانه و مرتکب «جرم» شده است. در این صورت او مجرم خواهد بود و مطابق قوانین جزا با وی برخورد خواهد شد.

 

مجازات تبلیغ بدون هماهنگی چیست

گاهی پیش می آید که شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان بدون هماهنگی با تولیدکننده محصول اقدام به تبلیغ برای کالایی کنند که داخل کشور تولید شده و تولیدکننده هم هیچ سفارشی به شبکۀ مزبور نکرده باشد، صاحب محصول باید بیانیه‌ای عمومی منتشر کرده و در آن بیانیه از اقدام شبکه‌ مورد نظر تبری جوید. در این صورت بار حقوقی این کار از وی سلب شده و او هیچ مسئولیتی نخواهد داشت.

**کاهش چشمگیر تبلیغات ایرانی در ماهواره

اما در رابطه با تبلیغ و همکاری شرکت ها و افراد ایرانی با شبکه های ماهواره ای فارسی زبان، «محسن حدادی» مدیر کل دفتر تبلیغات و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت و گو با خبرنگار رادیو و تلویزیون خبرگزاری فارس گفت: کاهش تبلیغات برندهای داخلی در شبکه های ماهواره ای علی رغم افزایش حدود 100 درصدی تعداد این شبکه ها در سال های اخیر محصول یک هم افزایی فرادستگاهی است.

او اعتقاد دارد میزان تبلیغات کالاهای ایرانی در شبکه های ماهواره ای به شدت کاهش داشته و درباره دلایل این اتفاق اظهارداشت: مسئولیت پذیری صاحبان کالا و خدمات و برندهای داخلی در کنار توجه ویژه به سیاست های اقتصاد مقاومتی از جمله اعمال بسته های تشویقی در دستگاه های مختلف و به ویژه همراهی سازمان صداوسیما می تواند از دلایل اصلی تغییر این رویکرد و کاهش حداکثری تبلیغات باشد.

 

**شبکه های ماهواره ای مدام رصد می شوند

اما او از اعمال قانون خبر داد و گفت: مطابق قانون و وظایف محوله، شبکه های ماهواره‌ای فارسی زبان رصد می شوند و گزارش های دوره‌ای، برای دستگاه های ذی ربط ارسال جهت اقدام مقتضی می شود.

وی با اشاره به اینکه اقدامات در دو سطح صنفی و غیر صنفی توسط دستگاه‌های مرجع، انجام می‌شود، تصریح کرد: صاحبان کالا و خدمات در کشور به خوبی در جریان عدم همکاری با شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان هستند و اغلب آگهی‌های این شبکه‌ها، مربوط به وجود برخی کالای قاچاق در داخل کشور است.

**شیوه های جدید هم پیگیری می شوند

حدادی با بیان اینکه تبلیغات در شبکه های ماهواره ای طبق آمار بسیار کاهش داشته است، گفت: شیوه های جدید تبلیغاتی و برنامه‌های جدید هم مورد رصد ما قرار داشته و در حال بررسی است. طبق ضوابط، موضوع پیگیری و حتما به مراجع ذی صلاح اطلاع داده می شود.

انتهای پیام/

 





منبع خبر

همکاری با شبکه‌های ماهواره‌ای این بار در پوششی جدید/ حدادی: همه فعالیت‌ها رصد می‌شود بیشتر بخوانید »