تل آویو

به گزارش مجاهدت از گروه بین‌الملل دفاع‌پرس، خبرگزاری «رویترز» در گزارشی به نقل از چهار فرد مطلع نوشت، واشنگتن و تل‌آویو به‌دنبال فراهم کردن زمینه‌های لازم برای ایجاد اتحادی امنیتی با کشور‌های عربی هستند.

در این گزارش آمده است، به گفته دو نفر از این افراد مطلع، این ایده که قرار است از فناوری رژیم صهیونیستی استفاده کند احتمالاً در سفر آتی «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا به فلسطین اشغالی بتواند پیشرفتی حاصل کند.

برنامه جاه‌طلبانه، اما دور از دسترس

رویترز به نقل از این چهار فرد مطلع می‌نویسد: «بحث‌ها در سطح اولیه هستند و تا همین حالا با مقاومت شماری از کشور‌های عربی برای کار با اسرائیل مواجه شده است».

یک مقام رژیم صهیونیستی به رویترز گفت «کشور‌های شریک» به‌جای استفاده از تجهیزات فیزیکی یکسان، در حال هماهنگ کردن سامانه‌های دفاعی خود از طریق ارتباطات الکترونیک از راه دور هستند.

رویترز افزود، «بنی گانتز» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی می‌گوید این سامانه در حال کار است، اما ارزیابی واشنگتن این است تل‌آویو در این زمینه اغراق کرده است و کشور‌های حاشیه خلیج فارس نیز با احتیاط در مجامع در این‌باره صحبت می‌کنند.

یک مقام مطلع در واشنگتن به رویترز گفته بایدن در سفر به غرب آسیا طیف وسیعتری از هماهنگی‌های امنیتی در سطح منطقه را از جمله با صهیونیست‌ها به بحث خواهد گذاشت، اما انتظار نمی‌رود در نشست هفته آینده کشور‌های خلیج فارس، توافق رسمی در این باره اعلام شود.

رویترز به نقل از سه فرد مطلع نوشت، برنامه این است که شبکه‌ای از رادار‌ها و ردیاب‌ها و سامانه‌های رهگیری بین عربستان سعودی، عمان، کویت، بحرین، قطر، امارات متحده عربی، عراق، اردن و مصر با کمک فناوری اسرائیلی و با استفاده از پایگاه‌های نظامی آمریکا ایجاد شود.

به نوشته این خبرگزاری، این شبکه راداری، به کشور‌های فوق «به‌ویژه اسرائیل، عربستان سعودی و امارات متحده عربی» این اجازه را خواهد داد که تهدیدات هوایی را پیش از عبور از مرزهایشان ردیابی کنند.

رویترز به نقل از یکی از این افراد نوشت: «این پیشنهاد برای ایجاد یک سامانه ردیابی مشترک است که در آن هر کشور عضو دیگران را از حمله ردیابی شده باخبر می‌کند».

یک مقام ارشد رژیم صهیونیستی مستقر در واشنگتن و مطلع از سفر بایدن به منطقه، تلاش‌ها برای ایجاد این ائتلاف را «هدف‌گذاری شده» توصیف کرد و گفت: «راهی طولانی در پیش است و آمریکا از آن حمایت می‌کند».

مقاومت کشور‌های عربی در برابر «ناتوی خاورمیانه»

رویترز در این گزارش می‌افزاید، اصرار برای ایجاد ائتلاف منطقه‌ای با مقاومت برخی کشور‌ها از جمله عراق، کویت و قطر مواجه شده است. این خبرگزاری به نقل از یک مقام دولت بایدن نوشت: «دیدگاه‌های متفاوتی در پایتخت‌های مختلف وجود دارد».

این مقام آمریکایی افزود: «ما نمی‌خواهیم نوعی ساختار بالا به پایین ایجاد کنیم. می‌خواهیم آن ساختار‌ها را روی روابطی بنا کنیم که وجود دارند؛ البته برخی از این روابط آشکار و برخی دیگر ناآشکار و زیرزمینی بوده‌اند».

این خبرگزاری افزود، یکی از مثال‌های بارز مخالفت با این طرح، کشور عراق است که چند ماه پیش ممنوعیت عادی‌سازی روابط به رژیم صهیونیستی را تصویب کرده است. یک مقام امنیتی عراقی به رویترز گفت، هیچ‌گونه طرح رسمی که شامل رژیم صهیونیستی و علیه ایران باشد، به بغداد ارائه نشده است و چنین اتحادی خارج از بحث است.

رویترز همچنین به نقل از مقام مطلع نوشت، حتی عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز در این زمینه محتاطانه عمل می‌کنند تا روابط تازه شکل گرفته با تهران را حفظ کنند.

این خبرگزاری نوشت، دولت‌های عربستان سعودی، کویت، عمان، بحرین، مصر و اردن به درخواست برای اظهارنظر پاسخی ندادند و اماراتی‌ها نیز به این نکته اکتفا کردند که طرف هیچ ائتلاف نظامی نیستند که علیه کشوری خاصی باشد.

در این میان واشنگتن امیدوار است که همکاری‌های امنیتی در منطقه راه را برای توافقات صلح بیشتر با رژیم صهیونیستی باز کند. در این میان عربستان سعودی می‌تواند جایزه بزرگ برای تل‌آویو باشد، اما به گفته مقام‌های آمریکایی، عادی‌سازی روابط این دو کشور فعلاً بعید است.

رویترز به نقل از کارشناسان نوشت، در جهان ایده‌آل رژیم صهیونیستی، چنین ائتلافی به فروش موشک‌های دفاعی به کشور‌های حاشیه خلیج ختم می‌شود که می‌توانند با سامانه‌های پاتریوت آمریکایی به که از مدت‌های قبل مورد استفاده این کشور‌ها بوده، هماهنگ شوند.

«جرمی بینی» کارشناس دفاعی حوزه غرب آسیا به رویترز گفت، سامانه راداری کشور‌های منطقه، برای رژیم صهیونیستی یک سامانه هشدار اولیه را فراهم می‌کند و احتمالاً ذی‌نفع اصلی چنین سامانه‌ای نیز تل‌آویو است.

«یاسمین فاروغ» عضو اندیشکده کارنگی نیز گفت، ایده این سامانه موشکی دفاعی یکپارچه به سال‌ها قبل برمی‌گردد و دولت‌های قبلی آمریکا تلاش کرده بودند بر «بی‌اعتمادی» کشور‌های حاشیه خلیج فارس در اشتراک اطلاعات بین یکدیگر فائق بیایند.

انتهای پیام/ 161

به گزارش مجاهدت از خبرنگار اخبار داخلی دفاع‌پرس، واشنگتن سیاست سنتی خود در دهه‌های اخیر مبنی بر تمرکز بر منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا را تعدیل کرده و به دنبال واگذاری تعهدات راهبردی خود به هم پیمانانش است.

به عنوان نمونه در سیاست خاورمیانه‌ای جدید آمریکا دیگر لازم نیست نیرو‌های این کشور به شکل مستقیم در منطقه حضور داشته باشند، بلکه هم پیمانان این کشور مسئولیت اجرای سیاست واشنگتن در منطقه را به سرکردگی رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی برعهده خواهند داشت.

طرح ناتوی عربی را می‌توان مولود سیاست‌های کلان آمریکا مبنی بر تمرکز بر روی منطقه ایندوپاسیفیک دانست. اما اجرای این طرح با موانع و چالش‌های بسیاری روبه‌رو است که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.

نخستین چالش در مسیر تشکیل ناتوی عربی را می‌توان تعریف «دشمن مشترک» دانست. در دوران جنگ سرد آمریکا و هم پیمانان این کشور در بلوک غرب برای مقابله با اتحاد جماهیر شوروی و مقابله با نفوذ کمونیسم در نقاط مختلف جهان، پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را ایجاد کردند. شوروی به عنوان تهدیدی مشترک و حیاتی علیه حاکمیت و بقای کشور‌های بلوک غرب سبب شد تا آن‌ها بتوانند به راحتی با تفاهم و درک مشترک رسیده و به مقابله با این تهدید نوپدید بپردازند.

در سال‌های اخیر که روابط دیپلماتیک اسرائیل با بحرین و امارات برقرار شد و سطح مهمی از روابط پنهان و نیمه آشکار نیز با عربستان شکل گرفت، مناسبات تل آویو در منطقه ژئواستراتژیک خلیج فارس به ویژه با ابوظبی به شکل غیر منتظره‌ای به سطح ائتلافی همه جانبه (سیاسی، اقتصادی و نظامی) ارتقا یافته است؛ تا جایی که هرگز روابط اسرائیل با مصر و اردن پس از چندین دهه به چنین سطحی نرسیده و همین رویکرد امارات، به ویژه مصر را نگران تضعیف جایگاه و نقش منطقه‌ای خود ساخت.

مصری که پس از کامپ دیوید همواره خود دروازه ارتباط اسرائیل با جهان عرب می‌دید و از این طریق موقعیتی ویژه در سیاست منطقه‌ای و روابط با آمریکا و غرب برای خود تعریف کرده بود، اما قاهره نه تنها تحرکی در جهت رفع این نگرانی از خود نشان نداد بلکه تحت تاثیر اوضاع متزلزل سیاسی و اقتصادی داخلی و وابستگی به کمک‌های مالی خلیج فارس، خود را ناچار به همراهی بیشتر با این تحولات و تقویت بیشتر روابط با تل آویو و ابوظبی دید.

به اصل موضوع که بازگردیم، در واقع، هدف تشکیل ناتوی خاورمیانه‌ای میان متحدان عربی و اسرائیلی آمریکا در منطقه در وهله نخست مواجهه با ایران و محور تحت رهبری آن است.

ایده ناتوی خاورمیانه‌ای در اصل نسخه ارتقا یافته ایده قدیمی ناتوی عربی است که عضویت و محوریت اسرائیل در آن موجب تغییر نام ناتوی عربی به ناتوی خاورمیانه شده است. در واقع ناتوی عربی هم ایده‌ای مصری بود که طنطاوی وزیر دفاع پیشین مصر در ژوئن ۱۹۸۸ آن را مطرح کرد و سپس سیسی رئیس جمهور مصر در فوریه ۲۰۱۵ در سفر به اردن بار دیگر تشکیل آن را گوشزد کرد؛ تا این که در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ و قبل از سفرش به ریاض در می ۲۰۱۷ دوباره بر زبان‌ها افتاد. اخیرا هم پس از گسترش قابل تامل روابط عربی اسرائیلی، این ایده به طرح ناتوی خاورمیانه ارتقا یافته است و سفر آتی جو بایدن به منطقه می‌تواند به پیشبرد تشکیل این ائتلاف نظامی در منطقه و پیگیری آن از سوی اسرائیل و کشور‌های عربی همسو و متحد آمریکا کمک کند.

واقعیت این است که آنچه متحدان آمریکا را به این سمت سوق داده، نه صرفا همکاری مشترک برای مقابله با چالش‌های کنونی، بلکه به نوعی آماده شدن برای مواجهه جمعی با خلأ‌ها و چالش‌های امنیتی بزرگ‌تری است که احتمالا منطقه خاورمیانه در امتداد پیامد‌های امنیتی و ژئوپلتیکی نزاع میان قدرت‌های غربی و آمریکا با روسیه در حال حاضر و چین در آینده، شاهد آن خواهد بود.

اما پیشبرد طرح تشکیل ناتوی خاورمیانه مستلزم وجود تنشی مستمر در منطقه با طرفیت ایران است و از این رو، اگر هم برجام احیا شود، باز سطحی از تنش منطقه‌ای در راستای تحقق هدف پیشگفته ادامه خواهد یافت. از دیگر سو، تقابل با ایران و متحدان آن هر چند اولویت نخست تشکیل ناتوی خاورمیانه است، اما تنها هدف آن نیست، بلکه ترکیه نیز احتمالا هدف بعدی آن بوده و بعید است که آشتی‌های کنونی نگرانی‌های راهبردی محور عربی اسرائیلی از سیاست‌های نوعثمانی گرایانه ترکیه را در درازمدت برطرف کند.

البته گویا ترکیه زودهنگام این خطر را احساس کرده و آشتی و نزدیکی به این محور احتمالا معطوف به این نگرانی و تلاشی برای ملحق شدن به ائتلاف در حال تشکیل برای مصمون ماندن از خطرات بعدی آن باشد.

انتهای پیام/341