سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.
در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
روزنامه‌های امروز سه شنبه ۹ اسفندماه در حالی چاپ و منتشر شد که اختیارات جدید بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز، رمزگشایی از پیام آمریکایی‌ها به ایران درباره برجام و نیز آخرین وضعیت بورس در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
روز گذشته خبر رسید که دوره ریاست بهزاد نبوی در جبهه اصلاحات به پایان رسیده اما تکلیف رئیس بعدی این جبهه مشخص نیست. روزنامه هم‌میهن اما خبر داده است که چریک اصلاحات استعفا داده است!
این روزنامه درباره روز رفتن نبوی می‌نویسد:
بهزاد نبوی برای دومین سال متوالی از ریاست جبهه اصلاحات ایران استعفا کرده است، اما آیا این استعفا به‌معنی پایان دوران ریاست او بر نهادی است که فقط دو سال از عمر آن گذشته، یا اتفاقی که در سال ۱۴۰۰ رخ داد باز هم تکرار خواهد شد و اعضا او را در سمت ریاست ابقا می‌کنند؟ اما سیر تحولات در جبهه، جایی شروع شد که آذر منصوری کمتر از یک سال سخنگو ماند و ۲۱ دی ۱۴۰۰ جای خود را به علی شکوری‌راد داد تا در آستانه یک‌سالگی جبهه، تغییری در این سمت‌وسو شکل بگیرد. در همین ایام و درحالی‌که اسفندماه و برگزاری انتخابات داخلی جبهه نزدیک بود، بهزاد نبوی استعفا داد؛ برخی جوان‌گرایی و ضرورت عبور از چهره‌های کارکشته و کهنه‌کار را در جریان اصلاح‌طلبی برای تغییر به‌میان آوردند.
در ادامه این گزارش آمده است:
اما به‌رغم این استعفا، اعضا باز هم به ریاست او روی دادند؛ با این نگاه که کمتر کسی همچون او توانایی دور هم جمع نگه‌داشتن چهره‌های حقیقی و حقوقی اصلاح‌طلب و تجربیاتش در فعالیت تشکیلاتی را دارد و همین باعث شد که او در مقام ریاست ابقا شود. اما در دوره دوم نایب‌رئیسی او یک تغییر مهم صورت گرفت؛ درحالی‌که حسین مرعشی همچنان نایب‌رئیس اول بود، جایگاه نایب‌رئیسی دوم از حسین کمالی گرفته و به فاطمه راکعی داده شد تا با این ترکیب جبهه اصلاحات ایران وارد سومین سال خود شود؛ سالی که در آن اتفاقات بزرگی رخ داد و شاهد ناآرامی‌های سراسری در کشور بودیم و حالا در آستانه تولد سه‌سالگی جبهه، بهزاد نبوی برای دومین‌بار از ریاست استعفا کرده است تا این اتفاق، آینده را تحت‌الشعاع خود قرار دهد.
روزنامه اعتماد نیز بهزاد نبوی را تیتر یک کرده و درباره بازنشستگی اجباری به نقل از مرتضی الویری نوشته است:
من از جزییات استعفای آقای نبوی باخبر نیستم اما می‌دانم که از مدت‌ها قبل خواستار خروج از مسوولیت‌های‌شان در جبهه اصلاحات بودند. بنا به دلایل مختلفی هم این درخواست برای استعفا وجود داشته است که هیچ‌کس بهتر از خودشان نمی‌توانند درباره آن توضیح دهند. اما بهزاد نبوی یکی از شخصیت‌های انقلابی است که پاکدستی و بدون حاشیه بودن ایشان برای همه مشخص است. فرادی مانند بهزاد نبوی هرگز خود را از فعالیت‌های سیاسی بازنشسته نمی‌کنند. پیگیری مطالبات مردم با پوست و خون یک چنین افرادی آمیخته شده است. من مطمئن هستم آقای نبوی تا نفس دارند برای تحقق آزادی و عدالت و سامان یافتن مشکلات کشور تلاش می‌کنند. هرگز باور ندارم که او با استعفا از یک مسوولیت خاص، مسوولیت‌های مهم خود را در عرصه کنشگری سیاسی فراموش کند.
سخنان الویری به خوبی نشان میدهد که کنارگذاشته شدن بهزاد نبوی به بهانه بازنشستگی و خستگی از عالم سیاست کمی دور از ذهن است، برخی کارشناسان سیاسی اعتقاد دارند که حذف بهزاد نبوی از جبهه اصلاحات را باید در ادامه هژمونی «خط براندازی سخت» در جبهه اصلاحات ارزیابی کرد، در طی اغتشاشات محله محور سازمان سیا نیز جناح رادیکال جبهه اصلاحات بهزاد نبوی را تحت فشار قرار داده که نتیجه آن انتشار یک بیانیه در حمایت از آشوب‌ها بوده است. جبهه اصلاحات مدتی بعد در مقابل موسوی به حمایت از خاتمی پرداخته بود. موسوی در بیانیه خود خواهان «براندازی سخت» شده در حالی‌که خاتمی مانیفست «براندازی نرم» را مطرح کرده است.
پیام آمریکا؛ قاطعیت ایران
گرچه در روزهای گذشته هیچ نشانه آشکاری از پیشرفت در مذاکرات وجود نداشت و فقط طرف‌های غربی همچنان از تهران می‌خواستند تا سطح همکاری خود را با آژانس افزایش دهد، حالا اما امیر عبداللهیان، وزیر خارجه کشورمان خبر جدیدی از تحولات حوزه توافق داده و گفته است که فؤاد حسین، وزیر خارجه عراق، پس از بازگشت از واشنگتن حامل این پیام بود که آمریکا «برای جمع‌بندی توافق» احیای برجام آمادگی دارد. این موضوع مورد توجه بسیاری از روزنامه‌ها قرار گرفته است.
جام‌جم نوشته است:
ظاهرا بعد از اینکه فؤاد حسین از سفر واشنگتن برگشته حامل این پیام بوده که طرف آمریکایی برای جمع‌بندی توافق آمادگی دارد. آن‌طور که وزیر خارجه هم گفته ایران همواره از مسیر دیپلماسی و مذاکره استقبال کرده و از مذاکره فاصله نگرفته. او حتی تاکید کرده اگر طرف آمریکایی واقع‌بینانه برخورد کند، فاصله زیادی با توافق نخواهیم داشت و این آمادگی را داریم در چارچوب مذاکراتی که تاکنون در وین انجام شده و پیام‌هایی که بین ما و طرف آمریکایی از طریق واسطه به‌صورت نان پیپر (None Paper) «سند غیررسمی» تبادل شده که متضمن رعایت منافع همه طرف‌ها و البته خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران هست نسبت به جمع‌بندی توافق و بازگشت همه طرف‌ها به تعهدات‌شان ذیل برجام عمل کنیم. البته این موضوع از نظر ایران یک پیش‌شرط مهم دارد و آن هم این است که طرف آمریکایی در چارچوب پیامی که ارسال کرده واقع‌بینانه برخورد کند و اظهارات رسانه‌ای ریاکارانه قبلی را تکرار نکند. تنها در این صورت ما فاصله زیادی با توافق نخواهیم داشت.
روزنامه شرق نیز از راهگشابودن سفر احتمالی گروسی به تهران را در آستانه نشست فصلی شورای حکام خبر داده و می‌نویسد:
در حالی تهران در مسیر همکاری با آژانس از سفر قریب‌الوقوع رافائل گروسی به تهران، آن‌هم در آستانه نشست فصلی شورای حکام می‌گوید که روزنامه فرامنطقه‌ای رأی‌الیوم در یادداشتی به قلم عبدالباری عطوان، نویسنده و سردبیر آن، با اشاره به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران و اظهارنظر مقامات غربی مبنی بر اینکه ایران توان غنی‌سازی ۹۰ درصد را دارد، نوشت: «ایران از مرحله در حال هسته‌ای‌شدن عبور کرده و موفق شد وارد باشگاه کشورهای هسته‌ای شود». این ادعای عطوان از آن جهت می‌تواند مهم جلوه کند که به‌نوعی اشاره ضمنی در رسیدن ایران به نقطه گریز هسته‌ای است. تأکید بر ورود ایران به باشگاه هسته‌ای، به معنای رسیدن به دانش و توان غنی‌سازی نیست؛ چراکه پیش از سال ۲۰۱۵ و همچنین با توافق برجام به هسته‌ای‌بودن ایران اعتراف شده بود.
شرق در ادامه خبر داده است؛
از این‌رو ادعای رأی‌الیوم برای ورود ایران به باشگاه هسته‌ای، آن‌هم در سایه غنی‌سازی ۹۰ درصد، صرفا این معنا را میدهد که تهران به نقطه گریز هسته‌ای دست پیدا کرده یا در حال رسیدن به این نقطه است. پیشتر «شرق» به این نکته اشاره کرده بود که تهران با این ارزیابی که در کمترین فاصله تاریخی خود برای رسیدن به نقطه توان انکارنشدنی هسته‌ای قرار دارد، سعی میکند در مذاکرات از بازدارندگی آن به‌درستی به نفع منافع ملی استفاده کند.
روزنامه وطن امروز نیز دیدارهای فشرده امیرعبداللهیان با مقامات اروپایی در ژنو را نشانه از سر گیری مذاکرات احیای برجام خوانده و نوشته است:
حضور رئیس دستگاه دیپلماسی در ژنو به منظور سخنرانی در نشست شورای حقوق بشر، دیدارهای فشرده وزیر امور خارجه با همتایان اروپایی را به دنبال داشت.
این در حالی است که موضوع مذاکرات هسته‌ای یکی از موضوعاتی است که از نگاه کارشناسان بی‌ارتباط با این سفر نیست. در شرایطی که طبق گفته مقامات ایرانی، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی قرار است به تهران سفر کند، رافائل ویلیام برنز، مدیر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در مصاحبه اخیر خود با شبکه آمریکایی «سی‌بی‌اس» گفته ایران همچنان قصدی برای ساخت سلاح هسته‌ای ندارد.
ماجراهای فاضل میبدی و هزاره‌گراها!
محمدتقی فاضل میبدی، روحانی اصلاح‌طلب صحبت‌هایش در خصوص دلایل مسمومیت دانش‌آموزان در چند شهر کشورمان را تکذیب کرد، اما شبکه شرق (سایت اینترنتی وابسته به روزنامه شرق) می‌گوید که فایل صوتی سخنان میبدی را دارد و فقط حرف‌های خود او را منتشر کرده است و در زمان گفتگو هم صحبتی از منتشر نشدن نبوده است.
روزنامه جوان درباره این خبرسازی از جانب اصلاح‌طلبان نوشته است:
از سویی فاضل میبدی بارها سخنان شاذ و ادعاهای بی سند داشته است، از جمله اردیبهشت امسال او در مطلبی تحریک‌آمیز نوشته بود: «اگر اقتصاد کشور سامان نیابد و گرانی‌ها مهار نشود، باید منتظر شورش گرسنگان بود، شورش از انقلاب خطرناک‌تر است.» یا آذرماه سال گذشته، مشکل آب اصفهان را به شعارهای انقلاب اسلامی و سیاست خارجه ربط داد و نوشت: «اگر دقیق مدیریت نکنیم مسئله آب ما را با بحران‌های بزرگ‌تری مواجه خواهد کرد. تا دیرنشده بیاییم دست از برخی رویکردها و شعارها برداریم و تمام هم و غم خود را در جهت نجات مردم ایران به کار بریم… میبدی در این گفتگو گفته که گروهی موسوم به «هزاره‌گرا» مسمومیت‌های سریالی را رقم زده‌اند: «عمدی بودن این ماجرا واقعیت دارد. گفته می‌شود گروهی موسوم به هزاره‌گرا مسئول این مسمومیت‌های سریالی در مدارس هستند. این گروه و تفکر معتقد است که دختران نباید درس بخوانند یا نهایتا باید تا سوم دبستان درس بخوانند. این جریان یک جریان مذهبی و ضد مدرنیته است… مرکز ثقل این جریان در قم و اصفهان است.»
جوان در ادامه نوشته است:
او منبع این ادعا را پژوهش‌های «یک جامعه‌شناس» در قم دانسته که گفته «نمی‌توانم نامش را بگویم».میبدی و شبکه شرق حتی درباره نگاه مراجع به این موضوع مبهم حرف زده‌اند. خبرنگار شرق پرسیده که «واکنش بیوت مراجع در این مدت چه بوده‌است»، و میبدی گفته: «من تا به حال نشنیده‌ام که روحانی یا چهره شاخصی از این جریان حمایت کند و نمی‌دانم آیا فرد شاخصی پشت این ماجرا هست یا خیر، اما مطمئناً این ماجرا تصادفی نیست.»
با انتشار این ادعاهای بی سند در موضوعی که به دلیل شرایط خاص و گستردگی آن می‌توان گفت تبدیل به یک موضوع امنیتی شده است، بسیاری از افراد منتظر واکنش نهادهای مسئول در این زمینه بودند، اما میبدی در گفتگو با ایرنا سخنان خود را تکذیب کرد!
