توافق هسته ای

به گزارش مجاهدت از مشرق، در تماس تلفنی حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان و “پکا هاویستو” وزیر امور خارجه فنلاند که به درخواست طرف فنلاندی انجام شد، آخرین وضعیت مناسبات دوجانبه، تحولات اخیر کشورمان، مهاجران و آوارگان افغانستانی و برخی موضوعات مورد علاقه طرفین مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.

امیرعبداللهیان با اشاره به سفر سال گذشته پکا هاویستو همتای فنلاندی خود به تهران مناسبات موجود دو کشور را در مسیر درست خود خواند.

وزیر امور خارجه کشورمان در خصوص بحران اوکراین اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران مخالف تداوم جنگ از جمله در اوکراین است و معتقدیم ارسال بی حد و حصر سلاح‌های آمریکایی و اروپایی به اوکراین شرایط را پیچیده‌تر کرده است.

امیرعبداللهیان همچنین همتای فنلاندی خود را در جریان آخرین وضعیت گفتگوها برای لغو تحریم قرار داد.

پکا هاویستو وزیر امور خارجه فنلاند نیز در این گفتگوی تلفنی، از شنیدن آخرین وضعیت مذاکرات لغو تحریم‌ها تشکر کرد و بار دیگر بر حمایت از احیای توافق هسته‌ای تاکید کرد.

وی با اشاره به موضوع افغانستان، از ایفای نقش سازنده جمهوری اسلامی ایران در میزبانی از آوارگان و پناهجویان افغانستانی تقدیر کرد و افزود: فنلاند آمادگی دارد به همکاری‌ها در کمک به آوارگان و پناهجویان افغانستانی با ایران ادامه دهد.

طرفین در این گفتگوی تلفنی با اشاره به نود سال روابط دیپلماتیک میان دو کشور و همچنین طرح برخی از موضوعات کنسولی، بر تقویت مناسبات دوجانبه تاکید کردند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، بعد از اتهام‌زنی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران درباره رعایت نشدن برخی مسائل پادمانی، یک دیپلمات آمریکایی نیز این ادعاها را تکرار کرد.

«رابرت مالی» نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران بامداد شنبه گفت اجرای تعهدات پادمانی ذیل معاهده ان‌پی‌تی توسط جمهوری اسلامی ایران ضروری است.

مالی در صفحه توئیتر خود نوشت: «از همکاران خود در هیأت آمریکا در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین و شرکای تروئیکای اروپایی خود به‌دلیل تلاش‌هایشان برای کسب حمایت حداکثری از قطعنامه دیروز آژانس اتمی علیه ایران قدرانی می‌کنم».

وی با به اشتراک گذاشتن بیانیه ضد ایرانی هیأت آمریکا در وین، افزود: «اجرای کامل تعهدات پادمانی ذیل ان‌پی‌تی توسط ایران، یک امر ضروری و فوری است که به تعویق هم افتاده است».

شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنجشنبه با ۲۶ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و ۵ رأی ممتنع قطعنامه ضدایرانی پیشنهاد شده از سوی آمریکا و سه کشور اروپایی را به تصویب رساند. قطعنامه مذکور از ایران می‌خواهد فوراً با تحقیقات آژانس اتمی در خصوص ذرات اورانیوم یافت‌شده در سه مکان اعلام‌نشده در ایران همکاری کند.

بامداد شنبه همچنین «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین ابراز امیدواری کرد که رایزنی بین آژانس اتمی و ایران تا پایان ماه جاری میلادی (نوامبر) انجام شود.

مذاکرات رفع تحریم‌های وین از چند ماه پیش به دلیل عدم آمادگی آمریکا برای کنار گذاشتن نقض تعهداتش در برجام و آغاز به اجرای این توافق هسته‌ای متوقف شده است.

تحلیلگران می‌گویند برخی عوامل مانند فشارهای رژیم صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا دلیل بی‌میلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام در ماه‌های گذشته بوده است.

بایدن در شرایطی سال ۲۰۲۱ بر سر کار آمد که سیاست فشار حداکثری علیه ایران در دستیابی به اهدافش ناکام مانده بود. این سیاست علاوه بر ناکامی در شکل دادن به یک توافق هسته‌ای جدید، باعث ایجاد تفرقه در روابط میان کشورهای دو سوی آتلانتیک، به خطر افتادن اثربخشی نظام تحریم‌ها به عنوان یکی از ابزارهای اصلی سیاست خارجی آمریکا و مهم‌تر از همه تقویت جریان استکبارستیز در ایران شد.

جمهوری اسلامی ایران راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها، اخذ تضمین در خصوص ماندگاری برجام و رفع ادعاهای پادمانی آژانس اتمی را اصلی‌ترین مطالبه خود در مذاکرات رفع تحریم‌ها قرار داده و تأکید کرده که تنها بازگشت به قرارداد دوجانبه‌ای که در ازای برخی محدودیت‌ها نفع ملموس اقتصادی برای ملت ایران به همراه داشته باشد را منطقی می‌داند و آن را می‌پذیرد.

کشورهای غربی به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی در سال‌های گذشته ایران را به پیگیری اهداف نظامی در برنامه هسته ای این کشور متهم کرده‌اند. ایران قویاً این ادعاها را رد کرده است.

ایران تأکید می‌کند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان‌پی‌تی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هسته‌ای را برای مقاصد صلح آمیز دارد.

همچنین بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کرده‌اند اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکرده‌اند.

ایران علاوه بر این در سال ۲۰۱۵ به توافقی با کشورهای موسوم به گروه ۱+۵ برای حل و فصل تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای خود دست پیدا کرد. علی‌رغم اذعان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، میخائیل اولیانوف سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین چهارشنبه فرازهایی از سخنرانی «لورا هول‌گیت» همتای آمریکایی خود را که ادعا کرده بود غنی سازی ۶۰ درصدی توسط ایران هدف صلح آمیز معتبری ندارد، در توئیتر بازنشر داد و به کنایه نوشت: فراموش نکنیم که سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران هدف صلح آمیز معتبری ندارد. این دلیل اصلی بود که ایران را مجبور به غنی سازی ۶۰ درصدی اورانیوم کرد.

وی درباره تاکید نماینده آمریکا بر توقف تدابیر جبرانی ایران در برجام هم افزود: برای تحقق این امر، باید مذاکرات وین درباره ازسرگیری اجرای برجام را نهایی کنیم.

سفیر ایالات متحده پیشتر با ایراد سخنانی ادعایی در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته بود: ایران باید فعالیت‌های نگران‌کننده خود را متوقف کند و از اقداماتی که بر خلاف رفتار همه کشورهای دیگر در سراسر جهان است دست بردارد. ایران استدلال می‌کند که به طور ناعادلانه توسط دیگران هدف قرار گرفته است. اما در واقع، این ایران است که با اقدامات هشدار دهنده، خود را متمایز می‌کند.

وی مدعی شد: ایران باید اقداماتی را انجام دهد که اعتماد بین‌المللی را نسبت به ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای‌اش افزایش دهد و از تشدید تنش‌ها که ما را به ابهام عمیق‌تر می‌برد، خودداری کند.

این درحالیست که جمهوری اسلامی ایران یک سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای و تعلل طرف های اروپایی در اجرای تعهدات برجامی، تصمیماتی را در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کرد.

در واقع پس از اینکه سایر اعضای باقیمانده در توافق یاد شده نتوانستند انتظارات مشروع ایران برای بازگرداندن توازن به توافق را برقرار کنند، به خودیاری متوسل شود اما از واکنش متقابل دربرابر رفتار غیرقانونی آمریکا خودداری و بر رویکرد اصولی خود برای حفظ توافق پافشاری کرد.

جمهوری اسلامی ایران همواره تاکید کرده که تدابیر صورت گرفته برگشت پذیر بوده و هرزمان که سایر طرف‌ها به طور کامل به تعهدات‌شان عمل کنند ایران نیز متقابلا رفتار خواهد کرد.

سفیر آمریکا در بخش دیگری از سخنانش، بدون اشاره به اینکه کدام طرف ناقض برجام است و در مذاکرات رفع تحریم‌ها اراده سیاسی لازم برای بازگشت به برجام را نشان نداد، ادعا کرد که ایران در شهریور ماه گذشته با طرح خواسته‌های غیر ممکن امید بازگشت به برجام را از بین برد.

وی مدعی شد: در سپتامبر گذشته ایران امید جمعی درباره بازگشت قریب‌الوقوع به برجام را با طرح خواسته‌هایی که می‌دانست غیر ممکن است از بین برد.

این دیپلمات آمریکایی با بیان این ادعا که ایران خواستار سیاسی‌کاری در ماموریت آژانس است مدعی شد: کاملا واضح است که وضعیت از سپتامبر پیچیده‌تر شده است. ایران باید اقدامات تحریک آمیز هسته‌ای خود و فعالیت‌هایی را که خطرات جدی اشاعه را به همراه دارد، متوقف کند.

این درحالیست که نتیجه ماه‌ها مذاکرات صورت گرفته در وین برای رفع تحریم‌ها و از سرگیری اجرای کامل برجام نشان داد دولت ضعیف جو بایدن به دلیل مشکلات داخلی و فشار رژیم صهیونیستی قدرت تصمیم‌گیری برای بازگشت به توافق هسته‌ای را ندارد و به همین خاطر به تاکتیک مقصرنمایی و تعیین ضرب‌الاجل‌های ساختگی متوسل و باعث طولانی شدن روند مذاکرات شده است.

گفت‌وگوها اینک به نقطه‌ای رسیده که اگر ایالات متحده آمریکا الزامات شکل‌گیری یک توافق پایدار و قابل اتکا را بپذیرد، توافق نهایی در کوتاه‌ترین زمان حاصل خواهد شد. ایران تاکید دارد که شرط رسیدن به توافق رفع موثر و پایدار تحریم‌ها به نحوی است که انتفاع اقتصادی مردم تامین شود و موضوعی به عنوان اهرم فشار جهت استفاده علیه ایران نماند.

قریب به اتفاق کشورهای مشارکت کننده در گفت‌وگوها، خواهان جمع‌بندی سریع‌تر مذاکرات هستند اما دستیابی به توافق نهایی در انتظار تصمیمات سیاسی ایالات متحده آمریکا در خصوص چند موضوع باقی‌مانده مهم و کلیدی است.

حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه کشورمان هفته پیش در گفت‌وگوی تلفنی با جوسپ بورل نماینده عالی سیاست خارجی و هماهنگ کننده برجام، بر آمادگی ایران برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار تاکید کرد.