تیم ملی ایتالیا

سرویس ورزش مشرق – این جام در کشوری برگزار می‌شد که فوتبال در مقابل ورزش‌های دیگری چون بیسبال، بسکتبال و فوتبال آمریکایی محبوبیت بسیار کمتری داشت. هنوز خبری از ورود بزرگان فوتبال دنیا به لیگ حرفه ای فوتبال آمریکا نبود و مردم نگاه خوبی به این رشته ورزشی نداشتند.

در این دوره ۱۴۷ کشور در رقابت های مقدماتی جام جهانی شرکت کردند که رکورد تازه ای محسوب می شد.

در میان این تیم ها، آفریقای جنوبی دیده می شد که پس از غیبتی طولانی دوباره حضور یافته بود. در این دوره نیز تیم های بزرگی غایب بودند. انگلیس، دانمارک (قهرمان جام ملت های ۱۹۹۲ اروپا)، پرتغال، لهستان و بار دیگر فرانسه که با گل دیر هنگام بلغارستان در آخرین دیدار مقدماتی از صعود به جام جهانی باز ماند. همچنین یوگسلاوی نیز به دلیل بروز جنگ داخلی با بوسنی از این رقابت ها کنار گذاشته شد. ۲۴ کشور در این دوره جام جهانی با یکدیگر به رقابت پرداختند.

در طول یک ماه رقابت های جام جهانی، با وجود گرمای طاقت فرسا، میزان تماشاگران به رکورد بیش از ۳ میلیون ۵۸۹ هزار نفر رسید.

فیفا با توجه به درخشش کامرون در دوره قبل، سهمیه آفریقا را که ۲ تیم بود به ۳ تیم افزایش داد. نیجریه، عربستان‌سعودی و یونان تازه‌واردان جام‌جهانی بودند. تیمی ملی روسیه نیز برای نخستین‌بار مستقل از دیگر جمهوری‌های سابق اتحاد شوروی به جام جهانی آمد و آلمان‌شرقی و آلمان‌غربی پس از اتحادشان برای نخستین‌بار در قالب تیم ملی آلمان به میدان آمدند.

* تغییرات جدید

برای مهیج تر شدن بازیها، فیفا تغییری در قوانین فوتبال ایجاد کرد؛ جلوگیری از تکل از پشت، ساده تر کردن قانون آفساید و ۳ امتیاز برای هر برد بجای ۲ امتیاز. همچنین در این جام سهمیه آفریقا از دو تیم به سه تیم افزایش یافت.

* عربستان شگفتی آفرید

صعود آمریکا و عربستان به دور دوم از شگفتی های این جام بود. عربستان با گلزنی «سعید العویران» در برابر بلژیک که می توان آن را بهترین گل جام جهانی نام برد به این مهم دست یافت. (این گل زیبا را اینجا ببینید)

روسیه با وجود کسب رکورد پنج گل زده به وسیله یک نفر (اولگ سالنکو) در دیدار با کامرون نتوانست به دور بعد صعود کند. همچنین روژه میلای کامرونی ۴۲ ساله با زدن یک گل به روسیه عنوان مسن ترین گلزن جام جهانی را بار دیگر از آن خود کرد (وی در جام جهانی گذشته نیز با زدن گل در ۳۸ سالگی این عنوان را به خود اختصاص داده بود).

در مرحله یک چهارم نهایی برزیل خود را در مصاف با هفت تیم اروپایی دید که یکی از آنها ایتالیای سرسخت بود.

آرژانتین با مارادونا، در ۲ بازی اول پیروز شد، اما پس از اینکه جواب آزمایش مارادونا در خصوص استفاده از داروهای نیروزا مثبت اعلام و این بازیکن از ادامه بازی‌ها محروم شد، آرژانتین تا مرز نابودی پیش رفت.

در مرحله یک چهارم نهایی به جز برزیل، تیم‌های آلمان، ایتالیا، بلغارستان، رومانی، هلند، اسپانیا و سوئد اروپایی بودند و چون آنها هیچگاه خارج از اروپا به جام دست‌ نیافته بودند، شانس‌شان برای شکستن این طلسم قدیمی به صورت یک به ۷ بود.

در این مرحله ایتالیا، برزیل و سوئد تیم‌های اسپانیا، هلند و رومانی را شکست دادند و بلغارستان، از پس آلمان برآمد و به نیمه نهایی رفتند.

در نیمه نهایی ایتالیا مقابل بلغارستان پیروز شد و برزیل، سوئد را شکست داد. بازی فینال پس از ۱۲۰ دقیقه بدون گل پایان یافت و برزیل موفق شد در ضربات پنالتی با نتیجه ۳ بر ۲ ایتالیا را شکست دهد و برای چهارمین‌بار قهرمان جهان شود.

مرگ مدافع پس از گل به خودی!

در یکی از نادرترین اتفاقات تاریخ فوتبال، آندرس اسکوبار مدافع تیم ملی کلمبیا در بازی مقابل آمریکا گلی را به اشتباه وارد دروازه خودی کرد که منجر به شکست و حذف کلمبیا از بازی‌ها شد. این بازیکن پس از بازگشت به کلمبیا هدف گلوله هواداران افراطی فوتبال قرار گرفت و کشته شد.

اولین جام در آمریکای شمالی

بسیاری از این نگران بودند که آمریکا در اولین تجربه میزبانی جام جهانی خود تورنمنت خوبی برگزار نکند اما آمریکایی‌ها با ورزشگاه‌های خوب خود توانستند رکورد بیشترین حضور تماشاگران در جام جهانی را از آن خود کنند، رکوردی که هنوز هم پابرجاست. بلغارستان پدیده این مسابقات بود و ایتالیا و برزیل، دو غول فوتبال دنیا در فینالی که به ضربات پنالتی انجامید رودرروی هم قرار گرفتند.

مشکلات از همان ابتدای مسابقات آغاز شد، زمانی که دیگو مارادونا ستاره آرژانتینی به دلیل تست مثبت مصرف افدرین از حضور در این رقابت‌ها محروم شد.

دور حذفی

در دور حذفی به نظر می‌رسید بلژیک نتواند مقابل کشور همسایه‌ خود آلمان کاری از پیش ببرد، اما گل زودهنگام آلمانی ها با گل ژرژس گرون پاسخ داده شد. سه دقیقه بعد، یورگن کلینزمن ستاره آلمان برتری را به تیمش برگرداند و رودی فولر گل سوم را هم در همان نیمه اول زد. گل دقیقه ۹۰ بلژیکی‌ها باعث شد آنها با غرور جام را ترک کنند.

اسپانیا کار بسیار آسان‌تری مقابل سوییس داشت و سه بر صفر پیروز شد. در دیگر بازی دور یک‌هشتم نهایی آمریکا با همه توان خود به مصاف برزیل رفت اما در نهایت تلاش آنها راه به جایی نبرد. نکته برجسته این بازی ضربه آرنجی بود که لئوناردو، مدافع برزیل به تاب راموس آمریکایی زد. راموس دچار شکستگی از ناحیه استخوان‌های صورت شد و لئوناردو با کارت قرمز روبرو و چهار جلسه هم محروم شد. با این حال، برزیلی‌ها یک بر صفر پیروز شدند.

سوئد هم مقابل عربستان سعودی کار دشواری نداشت و سه بر یک پیروز شد. رومانی شجاع به رهبری گئورگی هاجی بی‌رقیب، آرژانتین را حذف کرد، تیمی که بدون مارادونای رسوا شده، چندان باشکوه به نظر نمی رسید.

هلندی‌ها با گل زودهنگام دنیس برکمپ، مهاجم بی‌نقصشان توانستند ایرلند را دو بر صفر ببرند. ایتالیا هم نیاز به درخشش روبرتو باجو داشت تا با دو گل دیرهنگام نیجریه را ببرد.

یک‌چهارم نهایی و صورت خون آلود انریکه

در این مرحله یک ضربه دیگر با آرنج زده شد که به بدنامی ضربه لئوناردو بود. البته این بار این ضربه با جریمه داور روبرو نشد. مائورو تاسوتی، بازیکن ایتالیا در جریان پیروزی دو بر یک تیمش مقابل اسپانیا با آرنج به لوییس انریکه ضربه زد تا بینی او دچار خون‌ریزی شدید شود. مقامات فیفا جریمه بی‌سابقه هشت جلسه محرومیت را برای تاسوتی در نظر گرفتند، هر چند که به هر حال ایتالیا برد و به مرحله بعد رسید. صورت خون آلود انریکه بعدها به عکس سال اسپانیا مشهور شد.

* بزریل – هلند، بهترین بازی جام

دیدار برزیل در برابر هلند در مرحله یک چهارم نهایی را به حق باید بهترین بازی جام دانست.

برزیل در حالی که ۲ بر ۰ از حریف پیش بود بازی را در نهایت با نتیجه ۳ بر ۲ به پایان رساند. «به به تو»، «مازینیو» و «روماریوم زننده ۳ گل برزیل بودند، ضمن اینکه این پیروزی شادی تولد پسر به به تو را برای او مضاعف کرد.

بازی‌های جادویی بلغارها ادامه یافت و آنها این بار آلمان را بردند. استویچکوف در نیمه دوم گل تساوی را برای بلغارستان زد و یوردان لچکوف هم گل برتری را به ثمر رساند.

سوئد و رومانی در ۹۰ دقیقه به تساوی یک بر یک و در وقت اضافی به تساوی دو بر دو رسیدند. در ضربات پنالتی با آن که هاکان میلد پنالتی را از دست داد، اما توماس راولی دروازه ‌بان سوئد دو پنالتی رومانیایی‌ ها را مهار کرد تا سوئد به مرحله بعد برسد.
 

نیمه‌ نهایی

ایتالیا سرانجام پایان درخشش بلغارها را رقم زد و دو بر یک مقابل آنها پیروز شد. این دیدار را می‌توان بهترین بازی روبرتو باجو در جام جهانی دانست. او هر دو گل را زد و ستاره بی چون و چرای آتزوری در این بازی بود.

دیگر دیدار نیمه ‌نهایی بین تیم‌هایی برگزار شد که پیش از این هم‌گروه بودند. برزیل و سوئد در مرحله مقدماتی با هم به تساوی رسیدند، اما این بازی تنها می‌توانست یک پیروز داشته باشد و برزیل با گل روماریو به این هدف دست یافت. البته سوئدی ها پس از اخراج یوناس ترن، کاپیتان و هافبک خود در دقیقه ۶۰ به این نتیجه رسیده بودند که باختشان قطعی است.

فینال

فینال برابر دیدگان ۹۴ هزار تماشاگر در ورزشگاه رز بال در پاسادنا برگزار شد. این دیداری کلاسیک بین دو سبک کاملا متفاوت فوتبال بود. خلاقیت برزیلی‌ها با مانع بزرگ دفاع ایتالیا روبرو شده بود. بن‌بست دو تیم در وقت های قانونی و اضافی شکسته نشد و هیچ کدام نتوانستند به گل برسند. بازی به ضربات پنالتی کشید و شاید تمام دنیا، هنگامی که روبرتو باجو پنالتی خود را از دست داد حیرت زده تنها سکوت کرد. به این ترتیب برزیلی ها توانستند برای چهارمین بار به قهرمانی برسند، رکوردی که هیچ تیمی به آن نرسیده بود.

بازی های به ‌یادماندنی

جام ۱۹۹۴ بر خلاف بسیاری دیگر از جام‌های جهانی در اروپا برگزار نشد و شاید به همین دلیل بود که کشورهایی که سابقه کمتری داشتند اما شور و اشتیاق بیشتری داشتند در آن درخشیدند.

برخی گل سعید العویران مقابل بلژیک را بهترین گل تاریخ جام‌های جهانی می‌دانند و به همین یک دلیل این مسابقه فراموش‌نشدنی است.

برخی دیگر نوستالژی آخرین بازی مارادونا در جام جهانی را در نظر می‌گیرند. در آخرین دیدار مارادونا، آرژانتین و نیجریه دیداری جذاب را مقابل هم برگزار کردند.

اما شگفتی بزرگ جام پیروزی بلغارستان مقابل آلمان بود. آلمانی ها که پس از برداشتن دیوار برلین برای اولین بار به عنوان تیمی واحد در جام شرکت می‌کردند قدرتمندتر از همیشه به نظر می رسیدند.

گل‌زنان برتر

۶- هریستو استویچکوف، اولگ سالنکو

۵- روماریو، یورگن کلینزمن، روبرتو باجو، کنت آندرسون

۴- گابریل باتیستوتا، فلورین رادوچیوئو، مارتین داهلین

** اسطوره های جام جهانی ۱۹۹۴

– «روماریو فاریا دو سوزا» (برزیل)

مهاجمی که با فرصت طلبی و خونسردی منحصر به فرد خود در مقابل دروازه حریف بسیار خطرناک ظاهر می شد.

روماریو پیش از پیوستن به بارسلونا در سال ۱۹۹۳، در تیم المپیک ۱۹۸۸ برزیل و آیندهوون هلند خوش درخشید.

وی گل پیروزی کشورش برابر سوئد در نیمه نهایی جام جهانی ۱۹۹۴ را به ثمر رساند و در مرحله گروهی نیز با گلزنی برابر این تیم و همچنین تیم های کامرون، روسیه و هلند مجموع گل های خود را به عدد پنج رساند.

این بازیکن حضور در جام جهانی ۱۹۹۸ را به دلیل مصدومیت از دست داد و در جام جهانی ۲۰۰۲ نیز با وجود اینکه برای دو فصل پیاپی برترین گلزن لیگ دسته اول برزیل شناخته شده بود، توسط «لوییس فیلیپه اسکولاری» به تیم ملی دعوت نشد.

وی اخیرا موفق شده است رکورد یکهزار گل را در طول دوران بازیگری اش ثبت کند.

– «هریستو استوچکوف»(بلغارستان)

او مهمترین عامل مطرح شدن بلغارستان به عنوان یکی از قدرت های فوتبال جهان است.

استوچکوف یک مهاجم چپ پای فعال که مستقیم به سوی دفاع حریف می دوید و در عین حال مهارت بالایی در استفاده از توپ های مرده داشت به همین دلیل هنگام عضویت در بارسلونا به «ال پیستولرو» شهرت یافت.

بلغارستان در شش دوره جام جهانی حتی موفق به یک پیروزی هم نشده بود اما استوچکوف در مسابقات ۱۹۹۴ خیلی زود با دو پنالتی، شکست ۴ بر ۰ یونان را رقم زد.

در جریان پیروزی ۲ بر ۰ بلغارستان برابر آرژانتین نیز دوباره گلزنی کرد و درخشش خود را در دیدار برابر مکزیک در دور دوم هم تکرار نمود، با وجود این بهترین لحظات استوچکوف و تیم ملی بلغارستان در یک چهارم نهایی و پیروزی برابر آلمان مدعی قهرمانی رقم خورد.

این بازیکن یک گل در جریان پیروزی ۲ بر ۱ برابر آلمان به ثمر رساند و با گلزنی در نیمه نهایی برابر ایتالیا با شش گل در صدر گلزنان این جام قرار گرفت.

– «روبرتو باجو» (ایتالیا)

بازیکن ماهر و خلاقی که همیشه مورد تقدیر کشورش نبوده است. به عنوان گرانترین بازیکن جهان در جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا، یک گل دیدنی برابر چکسلواکی به ثمر رساند اما در مرحله حذفی نتوانست کاری از پیش ببرد.

وی سه سال بعد عنوان بهترین بازیکن اروپا و جهان را به خود اختصاص داد و در جام جهانی ۱۹۹۴ آمریکا، تقریبا یک تنه کشورش را به فینال رساند.

با دو گل، ایتالیا را در برابر نیجریه نجات داد. در یک چهارم نهایی پیروزی را از چنگ اسپانیا درآورد و سپس با دو گل در نیمه نهایی از سد بلغارستان گذشت.

اما با از دست دادن یک پنالتی در فینال این جام، قهرمانی را نصیب برزیل کرد.

در جام جهانی ۱۹۹۸ عملکرد خوبی از خود به نمایش گذاشت اما این امر مانع از حذف ایتالیا از دور مسابقات نشد.

او به جام جهانی ۲۰۰۲ دعوت نشد و سپس در سال ۲۰۰۴ از فوتبال خداحافظی کرد.

* آمار و خواندنی های جالب جام:

– آمریکا با وجود نداشتن سابقه طولانی در ورزش فوتبال، شاهد بالاترین حضور تماشاگران در تاریخ مسابقات جام جهانی بود. نزدیک به ۵/۳ میلیون نفر با متوسط ۶۹ هزار نفر برای هر مسابقه، دیدارها را تماشا کردند.

این میزبان در جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا ۵/۲ میلیون نفر با متوسط ۴۸ هزار نفر در هر مسابقه بود.

– برخی بازیکنان سرشناس روسیه برای اعتراض به انتخاب «پاول سادیرین» به عنوان سرمربی در خانه ماندند.

– پیروزی ۴ بر ۰ بلغارستان برابر یونان، اولین پیروزی این تیم پس از شش بار حضور در جام جهانی بود. این تیم تا نیمه نهایی نیز بالا رفت.

– روژه میلا با ۴۲ سال سن، مسن ترین بازیکن حاضر در این جام بود که با به ثمر رساندن گل در جریان شکست ۶ بر ۱ برابر روسیه، عنوان مسن ترین گلزن را نیز به خود اختصاص داد.

– «ریگوبرت سانگ» بازیکن ۱۷ ساله کامرون، جوانترین بازیکنی بود که در دیدار برابر برزیل اخراج شد.

– «اشتفان افنبرگم آلمانی پس از انجام حرکت زشتی مقابل تماشاگران هنگام تعویض در دیدار با کره جنوبی، به کشورش فرستاده شد. این هافبک بایرن مونیخ دیگر هرگز برای تیم ملی آلمان بازی نکرد.

– مسابقه مکزیک و بلغارستان در دور دوم به دلیل شکستن میله دروازه و تعویض آن، ۱۵ دقیقه متوقف شد.

– برزیل قهرمانی خود را به «آیرتون سنا» راننده فرمول یک این کشور اهدا کرد که اوایل سال ۱۹۹۴ در ایمولا ایتالیا کشته شده بود.

در پایان فیلمی از وقایع مهم جام جهانی 1994 را ببینید:

سرویس ورزش مشرق – در جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا ستارگان زیادی حضور داشتند و انتظار می رفت درخشش یکی از این ستارگان قهرمانی تیمش را رقم بزند، اما در پایان جام یک بازیکن غیرقابل انتظار از ایتالیا به نام «سالواتوره اسکیلاچی» علی رغم قهرمان نشدن تیمش به عنوان بهترین بازیکن و آقای گل مسابقات انتخاب شد. بازیکنی که تنها یکسال پیراهن تیم ملی را پوشید تا یکی از عجیب ترین ستارگان تاریخ جام جهانی لقب بگیرد.

سالواتوره توتو اسکیلاچی در اول دسامبر سال ۱۹۶۴ در پالرمو واقع در جزیره سیسیل ایتالیا به دنیا آمد.

اسکیلاچی فوتبال حرفه‌ای را در فصل ۱۹۸۲/۸۳ آغاز کرد. او در آن زمان در باشگاه مسینا توپ می‌زد. در فصل ۱۹۸۹/۹۰ به یوونتوس پیوست و در آنجا فصل درخشانی را پشت سر گذاشت و آن دوره پیش‌درآمد خوبی برای او برای جام جهانی ۱۹۹۰ در کشور خودش، ایتالیا شد. بالاخره هم برای این جام به تیم ملی فراخوانده شد.

سالواتوره اسکیلاچی که با ۱۷۵ سانتی‌متر قد، به خاطر تکنیک ناب و شیوه چشمگیر فوتبالش معروف بود، در جام جهانی ۱۹۹۰ با گل‌هایش راه تیم ملی فوتبال ایتالیا را تا مرحله نیمه نهایی جام هموار کرد و نامش را در تاریخ فوتبال این کشور ثبت کرد. ایتالیا در این مرحله اما در ضربات پنالتی مغلوب آرژانتین شد، اما موفق شد در دیدار رده بندی در برابر انگلیس که یک بر یک مساوی پیش می‌رفت، با گل دقیقه ۸۵ اسکیلاچی از روی نقطه پنالتی که به آقای گلی وی نیز انجامید،‌ مقام سوم جهان را از آن خود کند.

او در جام جهانی ۱۹۹۰ در هفت بازی در مجموع ۶ گل زد و در رده اول فهرست برترین گلزنان این جام قرار گرفت. وی همچنین توپ طلای برترین بازیکن جام را نیز نصیب خود کرد. جالب است که وی تنها ۱۶ بار پیراهن ایتالیا را بر تن کرد و یک گل دیگرش را در مقدماتی یورو ۹۲ مقابل نروژ به ثمر رساند.

توتو پس از جام جهانی هم تا پایان فصل ۹۲_۱۹۹۱ برای یووه به میدان رفت. پس از آن به باشگاه اینتر میلان رفت و در این تیم بود که کم کم به فراموشی سپرده شد.

در سال ۱۹۹۴ ایتالیا را ترک کرد و راهی ژاپن و باشگاه جوبیلو ایواتا شد و به عنوان اولین ایتالیایی فعالیتش را در جی لیگ آغاز کرد. در سال ۱۹۹۶ دوران کوتاه اما موفقیت‌آمیز فوتبالش را به پایان برد.
 

تیم‌هایی که در آنها بازی کرده است:

۱۹۸۲ – ۱۹۸۹ مسینا (۲۱۹ بازی، ۶۱ گل)

۱۹۸۹ – ۱۹۹۲ یوونتوس تورین (۹۰ بازی،‌۲۶ گل)

۱۹۹۲ – ۱۹۹۴ اینتر میلان (۳۰ بازی، ۱۱ گل)

۱۹۹۴ – ۱۹۹۹ جوبیلو ایواتا (۷۸ بازی، ۵۶ گل)

۲۰۰۸ لئونسا آلتامورا (۱ بازی، ۰ گل)

۱۹۸۹ تیم ملی زیر ۲۱ سال ایتالیا (۱ بازی، ۰ گل)

۱۹۹۰ – ۱۹۹۱ تیم ملی ایتالیا (۱۶ بازی، ۷ گل)

اسکیلاچی به خوبی واقف است که در فوتبال چقدر زود همه چیز تغییر می کند و گاهی تیم ها در اوج قدرت ناگهان سقوط می کنند و یا به عکس آن. او می گوید: جام جهانی ۹۰ زندگی مرا تغییر داد. بازی های خوبی که به نمایش گذاشتم موجب شد در خارج از ایتالیا شهرت فراوانی کسب کنم و در فوتبال دنیا نامی برای خود دست و پا کنم. حضور در ژاپن نیز ماحصل درخشش در جام جهانی ۹۰ بود. رفتن به آنجا باعث شد افق های فکری ام گسترش یابند و تجربیات گران‌بهایی به دست آورم. به هر صورت من همیشه از رویدادهای شگفت انگیز در زندگی لذت برده ام.

نظریاتش در مورد مباحث ورزشی بسیار راه گشا بوده به طوری که وی سمت مشاور ورزشی مسئولان شهری و منطقه ای را بر عهده گرفت. او در سال ۲۰۰۳ داستان زندگی اش را از زمان بچگی که در خیابان های پالرمو به دنبال توپ می دوید تا تبدیل شدن به یک قهرمان ملی در مصاحبه ای با نبونتو کامینیتی تعریف کرد. شش گلی که در جام جهانی زد باعث شد تا از گمنامی محض درآید و تبدیل به بازیکن محبوب تیفوسی های ایتالیایی شود. شهرت اسکیلاچی قطعاً موجب دلگرمی بازیکنان جوان می شود و امروز او از زندگی اش رضایت کامل دارد و در جامعه سیسیلی یک انسان محترم محسوب می شود چرا که هیچ گاه عشق به سیسیل و پالرمو را فراموش نکرده و نخواهد کرد.

در پایان به درخشش اسکیلاچی در جام ۹۰ نگاه کنید:

سرویس ورزش مشرق _ جام جهانی ۱۹۸۲ اسپانیا برای اولین بار در این کشور برگزار شد تا ماتادورها هم تجربه میزبانی بزرگترین رویداد فوتبالی جهان را تجربه کنند. این رقابت‌ها در ۱۴ شهر اسپانیا برگزار شد و در نهایت تیم ملی ایتالیا موفق شد آلمان را از پیش روی بردارد و به عنوان قهرمانی در این رقابت‌ها دست یابد. جام جهانی ۱۹۸۲ اسپانیا برای اولین بار با حضور ۲۴ تیم برگزار شد و باعث شد علاقه‌مندان به فوتبال شاهد ۵۲ دیدار در طول این رقابت‌ها باشند.

پس از برگزاری جام جهانی در آرژانتین، بار دیگر میزبانی به قاره اروپا بازگشت. این بار اسپانیا میزبان بود. بسیاری از کارشناسان بر این باور بودند که اروپا میزبان بهتری برای جام جهانی است و حداقل از لحاظ امکانات برگ برنده های بیشتری دارد. دیگر زمان درخشش فرا رسیده بود: تیم های بزرگ، گل های بزرگ، ستاره های بین المللی و این بار طبق تصویب فیفا، لباس های تنگ.

این جام علاوه بر بازی های زیبایی که از خود به یادگار گذاشت، اتفاقات و شگفتی هایی نیز در دل خود داشت؛ برزیل با تله سانتانا اگر چه در یک چهارم نهایی به ایتالیای قهرمان یا بهتر بگوئیم به پائولو روسی گلزن ۳-۲ باخت اما هنوز هم از آن برزیل به نیکی یاد می شود و خیلی ها معتقدند آن بازیهای زیبای برزیل دیگر تکرار نشده است.

ایتالیا که در مرحله گروهی با ۳ تساوی و با تفاضل برابر و فقط به لطف یک گل زده بیشتر نسبت به کامرون تازه وارد صعود کرده بود در نهایت با درخشش پائولو روسی که آقای گل مسابقات شد به فینال رسید و در آنجا هم آلمان غربی را -که اتفاقا در اولین دیدار خود مغلوب الجزایر تازه وارد شده بود- برد و سومین عنوان قهرمانی خود را کسب کرد.

در دور گروهی این جام، مجارستان موفق شد با نتیجه پرگل ۱۰ بر یک السالوادور را شکست دهد و بزرگترین پیروزی تاریخ جام جهانی را بدست آورد. 

اخراج مارادونا برابر برزیل و حرکت خشن شوماخر برابر فرانسه نیز از صحنه های ماندگار جام جهانی شد.

تیم‌های فرانسه، آلمان و ایتالیا برخلاف عملکرد نه چندان مطمئنی که در مرحله نخست داشتند، انسجام تیمی خود را بازیافته و تمام دیدارهای مرحله دوم را با شکست دادن حریفان پشت سر گذاشتند.  در یکی از بازی‌های نیمه نهایی آلمان و فرانسه در تقابلی خاطره انگیز به مصاف هم رفتند که ژرمن‌ها در ضربات پنالتی پیروز شده و به فینال رسیدند. بسیاری از فرانسوی‌ها هنوز هم معتقدند که حرکت خشن هارولد شوماخر، دروازه‌بان آلمان که منجر به شکسته شدن دو دندان پاتریک باتیستون، بازیکن فرانسه شد، باید با کارت قرمز داور مواجه می‌شد.

بدین ترتیب یکی از زیباترین و جذابترین رقابت های جام جهانی را شاهد بودیم. برای اولین بار بود تورنمنت با حضور ۲۴ تیم دنبال می شد و به توصیف بزرگان فیفا جام جهانی ۱۶ تیمی گسترش یافت.

با حضور ستارگانی چون زیکو، سوکراتس (برزیل)، دیه‌گو مارادونا (آرژانتین)، پائولو روسی و دینو زوف (ایتالیا)، کارل هاینتس رومنیگه و هارالد شوماخر (آلمان‌غربی) و ژان تیگانا و میشل پلاتینی (فرانسه) این جام، به جام ستارگان شناخته شد و مردم از تماشای این همه ابرستاره در یک تورنمنت لذت می بردند.

* تبانی؟

الجزایر در اولین بازی گروهی جام جهانی اسپانیا و در کمال شگفتی، آلمان بزرگ را شکست داد و شانس صعود به مرحله بعد را پیدا کرد اما تبانی دو تیم آلمان و اتریش، مانع این اتفاق شد. آخرین پیکار مرحله گروهی بین آلمان و اتریش برگزار شد. اگر ژرمن‌ها با نتیجه یک بر صفر در این دیدار پیروز می‌شدند، هر دو تیم صعود می‌کردند. در نهایت این دیدار با یک گل به پایان رسید. الجزایر اعتراض کرد اما چیزی عوض نشد. هر سه تیم گروه، دو پیروزی و چهار امتیاز داشتند ولی تفاضل گل تیم آفریقایی کمتر بود و به همین جهت، حذف شد. این موضوع به عنوان بی‌حرمتی اروپایی‌ها به سایر تیم‌ها قلمداد شد. کشورهای این قاره تنها به منافع خودشان فکر می‌کردند و نمی‌خواستند پیشرفت تیم‌های دیگر قاره‌ها را ببینند.

* یک رکورد ماندگار

نورمن وایت ساید، هافبک تیم ملی ایرلند شمالی تنها ۴۱ روز پس از فوت کردن شمع‌های کیک ۱۷ سالگی‌اش در جام جهانی ۱۹۸۲ برابر یوگسلاوی به میدان رفت تا جوان ترین بازیکن تاریخ این رقابت‌ها قرار گیرد.

با وجود این که وایت ساید تنها دو بازی برای منچستریونایتد انجام داده بود توانست در ترکیب تیمش برای جام جهانی ۱۹۸۲ به صورت ثابت به میدان برود و تیم شگفتی ساز این رقابت‌ها قرار گیرد. ایرلند شمالی توانست در جام جهانی ۱۹۸۲ به مرحله یک چهارم نهایی این رقابت‌ها راه یابد.

پائولو روسی به خاطر رشوه دو سال از بازی محروم بود. چند هفته مانده به شروع جام جهانی ۱۹۸۲ محرومیت او پایان یافت و انزو سرمربی ایتالیا با وجود مخالفت همگان روسی را با خود به جام جهانی برد. او در ۴ بازی شرکت کرد و نتوانست گلزنی کند. انتقادات به اوج خود رسید و همه از انزو می خواستند روسی را از تیم اخراج کند، اما ناگهان موتور پائولو روشن شد. برابر برزیل هت تریک کرد، دو گل به لهستان در نیمه نهایی زد و در فینال هم گل اول بازی را برابر آلمان غربی به ثمر رساند تا ایتالیا ۳-۱ پیروز میدان شود. روسی با این ۶ گل گلزن برتر تورنمنت لقب گرفت!

در این جام سهمیه آفریقا به ۲ تیم افزایش یافت. از هر ۲ منطقه آسیا و اقیانوسیه یک تیم به جام جهانی راه یافت. تیم‌های حاضر، به ۶ گروه ۴ تیمی تقسیم شدند و ۲ تیم اول هر گروه صعود کردند. در مرحله نیمه‌نهایی تیم‌های فرانسه و آلمان‌غربی و در بازی دیگر ایتالیا و لهستان مقابل هم قرار گرفتند.

بازی دو تیم فرانسه و آلمان‌غربی پس از ۱۲۰ دقیقه با نتیجه ۳ بر ۳ به تساوی رسید که آلمان‌غربی موفق شد فرانسه را در ضربات پنالتی شکست دهد و به فینال برود. ایتالیا با دو گل پائولو روسی لهستان را شکست داد و راهی فینال شد.

در فینال ایتالیا با سه گل پائولو روسی، مارکو تاردلی و الساندرو آلتوبلی در مقابل تک گل آلمان‌غربی برای سومین‌بار قهرمان جهان شد.

جزئیات جام ۸۲

از گروه اول تیم های لهستان و ایتالیا به دور بعد راه یافتند و کامرون و پرو حذف شدند. کامرون با تفاضل برابر با ایتالیا و به خاطر یک گل زده کمتر حذف شد.

در گروه دوم، آلمان غربی، اتریش، الجزایر و شیلی قرار داشتند که دو نماینده اروپا از این گروه موفق به کسب مجوز حضور در دور بعد شدند.

از گروه سه، بلژیک و آرژآنتین با ۵ و ۴ امتیاز صعود به تیمهای مجارستان و السالوادور خیلی سریع به خانه هایشان بازگشتند.

رقابت ها در گروه ۴ با صدرنشینی انگلیس به پایان رسید و فرانسه هم به عنوان تیم دوم به دور بعدی راه یافت.

ایرلند شمالی و اسپانیا، از گروه ۵ و برزیل و شوروی از گروه ۶ به مرحله بعدی راه یافتند.

دور دوم متشکل از ۴ گروه ۳ تیمی بود که تنها تیم صدرنشین به رقابت های دور بعدی می رسید. لهستان صدرنشین گروه اول شد و آلمان غربی با حذف انگلیس و اسپانیا از گروه دو، به عنوان تیم صدرنشین به مرحله بعد راه یافت. گروه سه، گروه مرگ و متشکل از ایتالیا، برزیل و آرژانتین بود و ایتالیا موفق شد تا به عنوان تیم صدرنشین به دور بعدی برسد. در گروه چهارم نیز تیم فرانسه با برتری نسبت به اتریش و ایرلند شمالی تیم صدرنشین گروهش شد.

دیدار فینال روز یازدهم جولای در شهر مادرید میان دو تیم ایتالیا و آلمان غربی برگزار شد که ایتالیا با پیروزی یک بر ۳ مقابل حریفش، جام قهرمانی را از آن خود کرد. بدین ترتیب ایتالیا سومین جام قهرمانی اش در جام جهانی را کسب کرد.

در دیدار مرحله رده بندی هم لهستان موفق شد تا با نتیجه ۲ بر ۳ از سد فرانسه عبور کرده و تیم سوم لقب بگیرد.

برترین گلزنان: پائولو روسی (ایتالیا – ۶ گل)، کارل هاینز رومینیگه (آلمان- ۵ گل)، زیکو (برزیل-۴ گل) و بینیو بونیک (لهستان- ۴گل)

آمار و ارقام

۲۴ تیم از ۶ کنفدراسیون فوتبال راهی جام جهانی شدند، ۵۲ بازی برگزار شد، ۱۴۶ گل زده به ثبت رسید، ۲ میلیون و ۱۰۹ هزار و ۷۲۳ نفر از نزدیک این رقابت ها را تماشا کردند.

اسپانیا معادل ۶۰۰ هزار پسوتا در فینال از تبلیغات بازرگانی سود کرد که در نوع خود با توجه به آشنا نبودن رسانه های دنیا به این فرایند، سود نجومی و بسیار خوبی محسوب می شد.

** اسطوره های جام جهانی ۱۹۸۲:

– “آرتور آنتونس کویمبرا” (ملقب به زیکو، برزیل، تولد ۱۹۵۳)

هافبک هجومی با ضربات آزاد مرگباری که وی را معروف به “پله سفید” کرد.

بیش از ۶۵۰ گل برای باشگاه فلامنگو برزیل و یک گل در نخستین مسابقه ملی خود برابر مجارستان به ثمر رساند با وجود این در سه جام جهانی که شرکت داشت، شانس نیاورد.

وی به دلیل مصدومیت نتوانست عملکرد خوبی در جام جهانی ۱۹۷۸ داشته باشد اما چهار سال بعد در اوج آمادگی در این مسابقات حاضر شد.

زیکو در ۳۳ سالگی در حالیکه کاملا آماده نبود مجددا در جام جهانی ۱۹۸۶ حضور یافت و در مرحله یک چهارم نهایی برابر فرانسه وارد زمین شد تا یک پنالتی را از دست بدهد.

در سال های ۱۹۷۷، ۱۹۸۱ و ۱۹۸۲ به عنوان بهترین بازیکن آمریکای جنوبی انتخاب شد و پس از ۸۸ مسابقه ملی و به ثمر رساندن ۶۶ گل، با فوتبال خداحافظی کرد.

– “پائولو روسی” (ایتالیا، تولد ۱۹۵۶)

ستاره ۱۹۸۲ ایتالیا تقریبا این مسابقات را از دست داد. به دلیل شرکت در یک رسوایی رشوه گیری در سال ۱۹۸۰ سه سال محروم شد اما پس از اعتراض های مداوم در مورد بی گناهی، اجازه بازی یافت.

روسی به عنوان یک مهاجم میانی توانایی بسیاری در جایگیری مناسب در زمان مناسب داشت.

در جام جهانی ۱۹۸۲ سه گل در جریان پیروزی ۳ بر ۲ برابر برزیل به ثمر رساند. در مرحله نیمه نهایی نیز دو بار گلزنی کرد تا ایتالیا ۲ بر ۰ برابر لهستان به پیروزی برسد و سپس در فینال گل نخست ایتالیا مقابل آلمان غربی را وارد دروازه حریف کرد تا با شش گل در صدر گلزنان این رقابت ها قرار بگیرد.

وی هنگام کسب مقام چهارم توسط ایتالیا در جام جهانی ۱۹۷۸ نیز در این تیم عضویت داشت. مجموع گل های ملی او ۲۰ گل در ۴۸ مسابقه است.

در سال ۱۹۸۲ به عنوان بهترین بازیکن اروپا انتخاب شد و در سال ۱۹۸۵ به همراه یوونتوس به قهرمانی در اروپا رسید.

– “میشل پلاتینی” (فرانسه، تولد ۱۹۵۵)

هافبک هجومی قدرتمندی که نقش به سزایی در موفقیت فرانسه در دهه ۱۹۸۰ ایفا کرد.

وی که ۴۱ گل ملی در کارنامه دارد، در جام جهانی ۱۹۸۲ نقش به سزایی در راه یابی فرانسه به نیمه نهایی داشت. فرانسه در این مرحله برابر آلمان غربی به تساوی ۳ بر ۳ دست یافت.

این بازیکن پس از جام جهانی از سنت اتین به یوونتوس پیوست.

یکی از بازیکنان مطرح در جریان قهرمانی فرانسه در جام ملت های اروپا در سال ۱۹۸۴ بود. دو سال بعد کشورش را به پس از پیروزی برابر برزیل در یک چهارم نهایی با وجود از دست دادن یک پنالتی، در راهیابی به نیمه نهایی جام جهانی کمک کرد.

گل پیروزی یوونتوس در مسابقات قهرمانی ۱۹۸۵ اروپا برابر لیورپول را به ثمر رساند.

وی ۶۸ گل در ۱۴۷ مسابقه خود در این باشگاه به نام خود ثبت کرد.

در ۳۲ سالگی از فوتبال خداحافظی کرد و در سال های ۱۹۸۸ تا ۹۲ هدایت تیم ملی فرانسه را به دست گرفت اما نتوانست به موفقیت بزرگی برسد.