ثبت جهانی

به گزارش مجاهدت از مشرق، طبق آمار اعلام شده، در 2 روز نخست سال جدید، استان فارس بیشترین نرخ ورود گردشگر در کشور را داشت و مجموعه های حافظیه، سعدیه، تخت جمشید و زندیه به ترتیب بیشترین بازدید را داشته اند.

بنا بر این آمار، مجموعه تاریخی زندیه سومین اثر پر بازدید شهر شیراز بوده و در صورت ثبت جهانی، این مجموعه تاریخی با قرار گرفتن در پناه سازمان یونسکو، به عنوان اثر تاریخی، فرهنگی بشری متعلق به جهان قلمداد می‌شود و همه دنیا در حفظ و نگهداری آن مسئول خواهند بود بنابراین این شانس و اقبال را خواهد داشت که به صورت دائمی توسط مراکز بین المللی به گردشگران خارجی معرفی شود و از این حیث، فرصت مناسبی است تا در سبد انتخاب گردشگران قرار گیرد.

تکیه بر قابلیت‌های تاریخی و فرهنگی و رشد اقتصاد گردشگری می تواند ضررهای اقتصادی صنایع ورشکسته استان را جبران کند و بخش اعظمی از اقتصاد و معیشت مردم فارس، با ورود مسافر و گردشگر رونق می‌پذیرد.

شیراز فاقد اثر مستقل تاریخی ثبت شده در یونسکو

متاسفانه در حال حاضر علیرغم پیشتاز بودن استان در ثبت جهانی آثار تاریخی و فرهنگی، از کلانشهر شیراز با وجود ظرفیتهای تاریخی فراوان، تنها باغ ارم در کنار چند باغ دیگر به عنوان مجموعه باغ های ایرانی در فهرست یونسکو قرار دارد و شیراز هیچ اثر مستقل تاریخی ثبت شده در فهرست جهانی ندارد.

آسمان‌خواری در مجاورت حریم زندیه

مجموعه زندیه به مرکزیت ارگ کریمخان با وجود قابلیت‌های فراوان به دلیل آسمان خواری هتلی در صد متری آن، از دستور کار ثبت جهانی سازمان میراث فرهنگی کشور خارج شده  و هیچ نهادی پاسخگوی این فاجعه فرهنگی و اداری نیست.

مالک هتل آسمان از کسب مجوزها مطمئن بود

هتل آسمان با مجوزهایی که با رفت و برگشت های مداوم به شهرداری و استانداری از  کمیسیونهای ماده 100 و ماده 50 کسب کرد از 6 طبقه به 14 و  از 14 به 18 طبقه قد کشید و حتی مالک اعلام کرد می‌خواستم تا 20 طبقه بسازم!

طبق قانون، در حریم آثار تاریخی هیچ کس نمی‌تواند حکمی بدهد که حریم اثر از بین برود، اما برخلاف همه ضوابط تاریخی _ فرهنگی و شهرسازی، از سال 80 که اجازه ساخت هتلی 6 طبقه در خیابان تنگ رودکی داده شد، هر سه الی چهار ماه یکبار مالک، نقشه جدید طراحی می‌کرد و به شهرداری و میراث فرهنگی ارائه می‌داد و آنها نیز  در کمال شگفتی با آن موافقت می کردند.

اینکه در کمیسیون های مواد 100 و 50 وقت چه گذشته و چگونه مسئولان وقت سازمان میراث فرهنگی، بر خلاف وظیفه ذاتی و سازمانی خود، به چنین فاجعه ای رضایت دادند، همچنان مبهم است، اما آنچه مسلم است این است که مالک هتل آسمان از گرفتن رضایت این کمیسیون ها و موافقت میراث فرهنگی اطمینان داشته که چندین بار دست به تغییر نقشه اولیه می‌زند و هر بار هم به سادگی مجوز صادر میشود.

مجوزها; عامل بقای هتل

ساخت هتل وقتی متوقف شد که این سازه غول پیکر خودش را در چشم مردم ظاهر کرد و فریادها بر سر آسمان خواری هتل بلند شد و گرنه اگر به عقیده مسئولان باشد، این برج سر به فلک کشیده، مجوز داشت و کاری نمی شد کرد!

مسئله همان مجوز است، آسمان خواری آن هم در حریم یک مجموعه تاریخی چرا مجوز دارد؟ چرا هیچ نهادی از صدر تا ذیل استان حاضر به توضیح در خصوص این زیان ملی نیست؟

هفت سال از حکم شورای عالی شهرسازی گذشت

شورای عالی معماری و شهرسازی در 28 اردیبهشت ماه سال 94، پس از بررسی پرونده هتل آسمان با توجه به رعایت نکردن حریم منظری مجموعه زندیه و مخدوش شدن آن و به دلیل قرار گرفتن پرونده این مجموعه در فرایند ثبت میراث جهانی و همچنین ابهامات و احتمالاً تخلفات صورت گرفته در میزان طبقات و ارتفاع ساخت و ساز مقرر نمود:

ـ سازمان میراث فرهنگی موظف است حداکثر ظرف مدت سه ماه ضوابط حریم منظری آثار تاریخی را تهیه و پس از ارائه در شورای عالی به صورت رسمی و شفاف به همه استان های کشور اعلام نماید، تا به صورت قطعی در دستور کار قرار گرفته و ملاک عمل مراجع صدور پروانه ساخت و ساز باشد.

ـ به منظور جلوگیری از هر گونه تبعات بعدی مصوبه مورخ ۷/۱۰/۱۳۸۴ کمیسیون ماده ۵ شهر شیراز ملاک عمل می باشد. پس ضروری است ضمن تعدیل ارتفاع هتل آسمان به میزان ۱۴ طبقه نسبت به لغو مجوزهای صادره مازاد اقدام و از ادامه فعالیت احداث و تکمیل طبقات فوقانی پروژه ممانعت به عمل آید.

در نهایت ظرف 2 ماه اخذ تأییدیه سازمان میراث فرهنگی، جهت انطباق با رعایت حریم منظری ثبت جهانی الزامی‌ است.

اکنون 7 سال از حکم شورای عالی شهر سازی می‌گذرد اما همچنان این نماد تخلف پابرجا است و تنها نیم طبقه از هتل که به دستور دستگاه قضا تخریب شد که تاثیری در آسمان خواری آن نداشت.

پرداخت خسارت مالک از اموال صادرکنندگان مجوز پرداخت شود

این مسئله که هتل چون مجوز دارد، قدرت حکمرانی بر آسمان زندیه را دارد، بسیار جای سئوال است، معادل چنین اتفاقی را می توان در عقب نشینی دستگاه‌های دولتی و خصوصی و آزادسازی سواحل که در همه این دستگاه‌ها مجوز داشتند، دید.

اگر مجوزی بر خلاف مصالح ملی و مردمی صادر می شود، باید ابطال گردد و از ابطال آن نباید واهمه داشت.

در خصوص هتل آسمان، با توجه به پیچیدگی مسئله و حضور بخش سرمایه گذار خصوصی که خواهان جبران خسارت است، منطقی ترین و درست ترین راه یافتن مقصران این فاجعه است که در درجه اول روشن شود چگونه با ترک فعل و مسئولیتی که به امانت در دست آنها بود، سبب ایجاد چنین ضایعه ملی در بدنه فرهنگ و اقتصاد کشور شدند و هر فرد به هر اندازه در ایجاد چنین بحرانی دخیل بوده، از اموال خود بخشی از خسارت وارد شده به مالک را بپردازد، نه از دارایی مردم و بیت المال.

تخریب هتل آسمان و پرداخت خسارت از دارایی مسئولان دخیل در این امر، درس عبرتی برای همه صاحبان مسئولیت و نیز متخلفان خواهد بود و بقای آن، قانونمند کردن آسمان خواری و مشروعیت بخشیدن به تخلفات اداری است.

سکوت میراث فرهنگی

سید مصطفی بحرینی، دادستان عمومی و انقلاب استان فارس در آخرین گفتگوی خود با خبرنگار فارس اعلام کرد، پیگیری وضعیت هتل آسمان با وجود مجوزهای صادر شده، در صورت درخواست سازمان میراث فرهنگی مبنی بر تخلف ساخت بنا و ممانعت سازه از ثبت جهانی اثر زندیه امکان پذیر است، اما سازمان میراث فرهنگی استان تاکنون با بهانه اداره شدن با سرپرست از پاسخ دادن به خبرگزاری فارس خودداری کرده است.

مسئله ای که تازگی ندارد و در دوره های مدیریتی پیش نیز رخ داده است.

تناقض در عملکرد مسئولان

در شرایط کنونی، با توجه به برگزاری جام جهانی فوتبال در کشور قطر و حضور میلیونها گردشگر در این کشور، فرصت بی نظیری در رشد صنعت گردشگری برای کشور فراهم است و اولویت هر گردشگر، آثاری است که از سوی سازمان یونسکو معرفی خواهد شد، چیزی که سهم کلانشهر شیراز با وجود قدمت و ظرفیت بالای آن، تنها باغ ارم در زیر مجموعه باغهای ایرانی است.

نقطه عطف مجموعه تاریخی زندیه با معماری و فضای بی نظیر، ارگ کریمخان زند است که شانس ثبت جهانی را از دست داده است و مسئولان در تناقضی عجیب، بسیار بی تفاوت از کنار آن می‌گذرند اما در عین حال از تلاش برای رشد گردشگری می‌گویند.

تفاوت مسئله هتل آسمان با سایر موضوعات این است که این سازه مقابل چشمان مردم قرار دارد و نمی توان آن را انکار یا پنهان کرد و امکان قانونمند شدن آسمان خواری نیز وجود ندارد.