جام جهانی 1934

سرویس ورزش مشرق – ایتالیا به عنوان میزبان دومین جام جهانی فوتبال انتخاب شد و دولت فاشیست بنیتو موسولینی بودجه ای ۳.۵ میلیون لیره ای را برای تبدیل آن به یک رویداد نمایشی اختصاص داد. او به رئیس فدراسیون فوتبال کشورش گفته بود یا باید قهرمان شوید و یا بمیرید!

*قانونی برای تقویت ایتالیا و تضعیف آرژانتین!

نکته عجیب ترکیب ایتالیا این بود که سه بازیکن این تیم در ترکیب اصلی، ستاره‌های سابق تیم ملی آرژانتین بودند و به واسطه اینکه اجدادی ایتالیایی داشتند و در فوتبال ایتالیا مشغول به بازی بودند توسط پوتزو به تیم ملی این کشور آمدند. پوتزو در واکنش به اعتراضات گفت: “اگر حاضر باشند برای ایتالیا بمیرند، پس می‌توانند برای ایتالیا بازی کنند.”

مومو اورسی سه گل زد؛ از جمله در فینال. گوایتا در نیمه‌نهایی تیمش را به پیروزی رساند و لوئیز مونتی یک هافبک میانی و تخریب‌گر بود. تنها بازیکنی که با ۲ تیم ملی مختلف در ۲ جام جهانی حضور داشت. او در اولین دوره بازیکن آرژانتین بود و به عنوان بازیکنی خشن در میادین حاضر می‌شد. چهار سال بعد او عضوی از تیم ملی ایتالیا شد و سرانجام جام را به دست آورد. اوریوندی‌ها(کسانی که به کشوری مهاجرت می‌کنند و اجدادی از همان کشور دارند.) و موسولینی، نقشی غیر قابل انکار در ثبت اولین قهرمانی ایتالیا در جام جهانی داشتند. عنوانی که چهار سال بعد هم از آن دفاع شد تا ویتوریو پوتزو به تنها سرمربی تبدیل شود که با یک تیم ۲ بار متوالی قهرمان جهان شده است.

*قوانین عجیب و تکرار ناشدنی در جام جهانی !

در این دوره بر خلاف دوره اول کشورها دیگر دعوت نشدند و باید برای راهیابی به رقابت نهایی رقابت می کردند. علیرغم اینکه ایتالیا میزبان بود، هنوز باید واجد شرایط می شد و با شکست یونان در بازی انتخابی صعود کرد. این تنها بار بود که به کشور میزبان جواز حضور خودکار داده نشد!

۳۲ کشور وارد بازی های حذفی منطقه ای شدند. ۱۲ سهمیه از ۱۶ سهمیه به اروپا، ۳ سهمیه به قاره آمریکا و یک سهمیه به آفریقا یا آسیا (از جمله ترکیه) اختصاص یافت. بعد از آن که شیلی و پرو در حمایت از اروگوئه کنار کشیدند، آرژانتین و برزیل هر دو بدون انجام حتی یک مسابقه و البته بدون چند بازیکن اصلی (به خاطر ترس از مصدومیت و تابعیت کشوری دیگر) به این رقابت ها راه یافتند. اروگوئه به خاطر بی احترامی اروپایی ها و البته اعتراض به دولت فاشیستی ایتالیا جام جهانی ۱۹۳۴ را تحریم کرد، و این تنها جام جهانی بود که مدافع عنوان قهرمانی در آن شرکت نکرد.

 کشورهای داخلی بریتانیا از شرکت در مسابقات خودداری کردند و بولیوی و پاراگوئه نیز غایب بودند.

سرانجام ترکیب ۱۶ تیمه این مسابقات شناخته شد؛ ۱۲ تیم اروپایی (ایتالیا، آلمان، بلژیک، فرانسه، اسپانیا، هلند، مجارستان، چکسلواکی، سوئد، اتریش، رومانی و سوئیس، ۲ تیم آمریکای جنوبی آرژانتین و برزیل، ایالات متحده آمریکا و مصر از آفریقا.

در این دوره خبری از مسابقات گروهی نبود و مسابقات در همان ابتدا به صورت تک حذفی و بصورت همزمان در ۸ ورزشگاه برگزار می شد؛ چیزی شبیه جام حذفی جهانی!

در مرحله اول و پس از قرعه کشی این نتایج به دست آمد:

ایتالیا ۷ – آمریکا ۱

اسپانیا ۳ – برزیل ۱

اتریش ۳ – فرانسه ۲ (در وقت اضافه)

مجارستان ۴ – مصر ۲

چکسلواکی ۲ – رومانی ۱

سوئیس ۳ – هلند ۲

آلمان ۵ – بلژیک ۲

سوئد ۳ – آرژانتین ۲

*شکل گیری غیررسمی جام ملتهای اروپا ۲۶ سال قبل از آغاز رسمی!

با صعود ۸ تیم اروپایی به مرحله یک چهارم نهایی، شباهت این جام به جام ملت های اروپا بیش از پیش نمایان شد؛ جامی که اولین دوره آن در سال ۱۹۶۰ در فرانسه برگزار شد و خواسته یا ناخواسته یک نمونه کوچک و غیر رسمی از آن در ایتالیا و در دل جام جهانی ۱۹۳۴ شکل گرفت!

*صعود پردردسر و جنجالی میزبان در بازی تکراری!

در این مرحله ایتالیا باید به مصاف اسپانیایی می رفت که ستاره نداشت اما تیمی یکدست و خوب بود. دیدار جذاب و پربرخورد دو تیم در گرمای فلورانس با تساوی ۱-۱ به پایان رسید و در ۳۰ دقیقه وقت اضافی هم گلی به ثمر نرسید و طبق قانون آن زمان یک بازی تکراری سرنوشت تیم برنده را مشخص می کرد. در دیدار تکراری که ۲۴ ساعت بعد برگزار شد دو تیم در غیاب برخی نفرات خود که به علت خستگی یا مصدومیت نتوانسته بودند در زمین حاضر شوند (از جمله دروازه بان اسپانیا که یکی از ستون های تیم به شمار می رفت) به میدان رفتند و ایتالیا در دیداری که داوری یکجانبه به سود میزبان نقش بسزایی داشت با تک گل جوزپه مه‌آتزا پیروز و به نیمه نهایی صعود کرد. فعالیت های داور سوئیسی این دیدار به خاطر قضاوت پر اشتباهش از سوی اتحادیه فوتبال این کشور تعلیق شد.

اتریش، چکسلواکی و آلمان با شکست مجارستان، سوئیس و سوئد دیگر تیم های حاضر در نیمه نهایی بودند.

در نیمه نهایی ایتالیا به مصاف تیم خوب اتریش رفت؛ دو کشوری که بعد از جنگ جهانی اول کماکان برای یکدیگر متخاصم به شمار می رفتند. در این دیدار که در زمین گل آلود و باتلاقی سن سیرو برگزار شد میزبان با درخشش بازیکنان آرژانتینی الاصل خود با تک گل گایتا که یکی از همان بازیکنان بود به برتری رسید و به فینال صعود کرد تا موسولینی برای تحقق آرزوی خود یک گام فاصله داشته باشد!

در دیگر دیدار این مرحله هم چکسلواکی ۳ بر ۱ آلمان را برد و راهی فینال شد.

*انتخاب داور مورد علاقه موسولینی برای بازی نیمه نهایی و فینال!

یکشنبه ۱۰ ژوئن ۱۹۳۴ ایتالیا و چکسلواکی در حضور ۵۵ هزار تماشاگر ورزشگاه المپیک رم با قضاوت ایوان اکلند سوئدی فینال جام جهانی را برگزار کردند که در نهایت این بازی با نتیجه ۲ بر یک به سود میزبان به پایان رسید تا ایتالیا برای نخستین بار جام ژول ریمه را بالای سر ببرد.

در فینال نفوذ موسولینی به حد اعلا رسید و داور سوئدی که دیدار نیمه نهایی ایتالیا را سوت زده بود به عنوان داور فینال انتخاب شد.

موسولینی که از قضاوت اکلیند در دیدار نیمه نهایی راضی بود، او را برای دیدار فینال هم انتخاب کرد؛ حتی داستان هایی در مورد شام مشترک موسولینی و اکلیند یک شب پیش از دیدار فینال نقل شد. جان فوت در کتاب تاریخ فوتبال ایتالیا، می نویسد:” تیم چک از ابتدا می دانست که تیم ایتالیا، هواداران و مهمتر از همه، داور را مقابل خود دارد.

سرانجام، ایتالیای موسولینی با طنین سرود Giovinezza (سرود رسمی فاشیست ها) در ورزشگاه ملی و مملو از جمعیت رم، جام قهرمانی را در پایان وقت اضافه بالای سر برد.

رایموندو اورسی (۸۱) و آنجلو چیاویو (۹۵) برای ایتالیا و آنتونین پوک (۷۱) برای تیم کارل پترو موفق به گلزنی شدند.

پس از گل چکسلواکی در فینال جام جهانی مقابل ایتالیا، هواداران پرشور تیم میزبان در حضور موسولینی بسیار خشمگین شده و با حمله به یکی از بازیکنان چک، او را با تور سیمی بستند که این درگیری با دخالت پلیس ایتالیا پایان یافت!

در دیدار رده بندی هم آلمان ۳ بر ۲ اتریش را شکست داد و به رتبه سوم رسید.

از جیامپیرو کومبی (دروازه بان تیم ملی ایتالیا) آنجلو چیاویو (هافبک تیم ملی ایتالیا) و ریکاردو زامورا (دروازه بان تیم ملی اسپانیا) می‌توان به عنوان چهره‌های شاخص جام نام برد، اما بدون شک اولدریش نجدلی (آقای گل جام با پنج گل از چکسلواکی) و جوزپه مه آتزا (برترین بازیکن جام) ستاره‌های اصلی دومین دوره جام ژول ریمه بودند.

باشگاه های ایتالیایی در آن زمان در قیاس با بسیاری از باشگاه های دیگر کشورها دستمزدهای به مراتب بیشتری می دادند و این موجب شده بود تا حتی ستاره های منطقه آمریکای جنوبی نیز برای بازی به این کشور بروند. در این بین، چند ستاره ملی پوش آرژانتینی مانند لوئیس مونتی، رایموند اورسی و انریکه گوایتا، اجدادی ایتالیایی داشتند و می توانستند برای تیم ملی ایتالیا نیز بازی کنند؛ ستاره هایی که به oriundo شهرت پیدا کردند.

* جام یکبار مصرف و سفارشی موسولینی!

جام قهرمانی جام جهانی ۱۹۳۰ را آبل لافلو، مجسمه ساز فرانسوی ساخته بود؛ جامی ۳۵ سانتی با الهام از تصاویر باستانی “الهه پیروزی” اما موسولینی که قهرمانی ایتالیا را قطعی می دانست، دستور داد جام دیگری برای این رقابت ها بسازند.

احتمالا او جام کوچکی مانند جام ژول ریمه را شایسته قهرمانی یک تیم فاشیست نمی دانست. جامی که او سفارش ساخت آن را داد، به “کوپا دل دوچه” (جام پیشوا) شهرت پیدا کرد و برای همیشه نزد ایتالیایی ها ماند.

در این جام هم مثل جام جهانی اول ۷۰ گل به ثمر رسید و میانگین ۴.۱۱ گل برای هر دیدار ثبت شد.

۳۶۳ هزار نفر هم در مجموع از مسابقات دیدن کردند و میانگین ۲۱۳۵۳ تماشاگر دبرای هر دیدار را به ثبت رساندند.

اولدریش نیدلی (Oldřich Nejedlý) از چکسلواکی هم با ۵ گل به عنوان آقای گلی مسابقات رسید. اولدریش در بخشی از خاطرات خود از جام جهانی ۱۹۳۴ آورده است: فوتبال برای همه ما راهی روشن بود تا تمرین شادی و آرامش کنیم، انسان باشیم و به همدیگر احترام بگذاریم، آن را هم تخریب کردند و اجازه ندادند پاک و عاری از سیاست باقی بماند.

---

تاریخچه اولین جام جهانی (۱۹۳۰ – اروگوئه)