جبهه اصلاحات

سرویس سیاست مشرق– پس از برگزاری دو مناظره عیار نامزدهای اصلاح‌طلب بیش از گذشته مشخص‌شده است، حزب اصلاح‌طلب کارگزاران قبل از آغاز مناظره دوم حمایت علنی خود از نامزدی عبدالناصر همتی را اعلام کرده و برخی از اعضای ارشد این حزب برای قانع کردن نهاد اجماع ساز از رئیس بانک مرکزی روحانی دست‌به‌کار شده‌اند. اما برخی دیگر از اعضای حزب کارگزاران حمایت از همتی را قمار برای هیچ می‌دانند.

محمدعلی نمازی دراین‌باره به مشرق می‌گوید: «همتی نشان داده در حد و اندازه‌های یک دولتمرد نیست؛ حتی اگر رأی بیاورد ماجرای نامزد اجاره‌ای دوباره تکرار می‌شود» به نظر می‌رسد پس از پایان مناظره دوم ماه‌عسل همتی و اصلاح‌طلبان به آخر خط رسیده است و آن‌ها معتقدند روی اسب بازنده نباید شرط‌بندی کرد. البته پرده آخر سناریوی حمایت از همتی هنوز اجرانشده است. برخی می‌گویند؛ همتی روی دوقطبی سازی جبهه اصلاحات هنوز حساب می‌کند.

** دور دوم مناظره‌ها با محوریت مسائل سیاسی؛ فرهنگی و اجتماعی برگزار شد، آقای همتی نامزد حزب کارگزاران را در این دور چگونه دیدید؟

اجازه بدهید کمی کلی‌تر دراین‌باره صحبت کنیم، من ایرادات اساسی به مناظره‌ها دارم و سه منشأ برای ایراد به مناظره‌ها می‌بینم: اول ساختار مناظرات؛ دومین مورد نحوه اجرا و ایراد سوم به پاسخ‌دهندگان است.

مناظره‌ها باید به‌منظور کشف حقیقت در انتخاب نامزد اصلح باشد، در همه‌جا مناظره‌ها بین دو نفر و بر سر یک موضوع انجام می‌شود تا بیننده یا شنونده امکان قضاوت داشته باشد؛ اما در ایران مناظره با موضوعات مختلف و میان چندین نفر انجام می‌شود. در این شکل از اجرا وقت کافی برای پرداختن به یک موضوع پدید نیامده و مسائل کلانی مانند ارزش پول ملی یا افزایش سطح اعتماد مردم مطرح نمی شود.

صداوسیما به شکل درستی مناظره‌ها را اداره نمی‌کند و از سویی برخی نامزدها از محتوای سوال خارج‌شده و به‌جای توضیح مسائل مهم شروع به انتقاد و مجادله با یکدیگر می‌کردند. متأسفانه برخی نامزدها به‌جای نقد رقیب به یکدیگر حمله می‌کردند.

ما شاهد نقد محترمانه نبودیم؛ برخی نامزدها نظام را به چالش می‌کشیدند؛ مثلاً آقای رضایی می‌گوید 250 هزار میلیارد تومان وام به برخی داده‌اند، این عدد وحشتناک است؛ و در میان مردم شائبه ایجاد می‌کند، یا آقای همتی سیاست‌های میدانی کشورمان را به چالش کشیده و اقتدار ما در برابر آمریکایی‌ها را زیر سؤال می‌برد. این افراد از دستور کار مناظره خارج‌شده و دیدگاه ارائه ندادند. من درک نمی‌کنم چرا نامزدها نظام را نقد می‌کنند.

** شخص همتی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

من به آقای همتی گفتم مراقب باش وارد حاشیه نشوید؛ اما ایشان کار خودش را می‌کند؛ او به‌جای دادن جواب تخصصی و فنی وارد حاشیه می‌شود. آقای مهر علیزاده هم متعرض به دیگران می‌شد. دو نامزد اصلاح‌طلب در مناظره‌ها از کیفیت لازم برخوردار نیستند، البته این به خاطر آن است که نامزدهای اصلی جبهه اصلاحات رد صلاحیت شده‌اند. این دو نفرمصنوعی عمل می‌کنند.

**چرا حزب کارگزاران خیلی دیر به همتی رسید؟

در نهاد اجماع ساز پیش‌بینی‌شده بود که هرکسی رأی ده نفر را کسب کرد؛ نامزد انتخابات شود، البته قرار بود این نامزدها پالایش شوند. اما درنهایت همه ثبت‌نام کردند.

**آقای موسوی لاری گفته بود؛ همه بروند ثبت‌نام کنند.

ما پیش‌بینی رد صلاحیت داشتیم؛ به‌عنوان‌مثال همتی اصلاً قرار نبود نامزد انتخابات شود؛ اما در روزهای آخر توصیه شد ایشان وارد انتخابات شده و نامزد شود.

** چه کسی به ایشان توصیه کرد؟

همتی به‌صورت تشکیلاتی تشویق به ثبت‌نام نشده است، بلکه یکی از اصلاح‌طلبان به‌صورت فردی از ایشان خواست شانس خودش را امتحان کند. من خبر ندارم آن فرد چه کسی بود، اما مهر علیزاده بدون هماهنگی با اصلاح‌طلبان ثبت‌نام کرد.

** میان دو نامزد اصلاح‌طلبان (مهر علیزاده و همتی) اقبال حزب کارگزاران به همتی بیشتر است، باوجودآنکه مهر علیزاده سابقه اصلاح‌طلبانه بیشتری دارد؟

مهر علیزاده برنامه‌ای به نهاد اجماع ساز نداده است، برای همین نظر اصلاح‌طلبان به سمت همتی است. البته مهر علیزاده اصلاح‌طلب‌تر است.

** پس چرا از مهر علیزاده حمایت نمی‌کنید؟

چون او با هماهنگی نهاد اجماع ساز نامزد نشده است.

** شاید حمایت شما از همتی بدین خاطر است که شانس او را در انتخابات بیشتر از نامزد اصلاح‌طلب می‌دانید؟

بله ممکن است به همین خاطر باشد؛ البته حمایت اصلاح‌طلبان از همتی تشکیلاتی و با هماهنگی نهاد اجماع ساز نیست. حمایت حزب کارگزاران از همتی به این خاطر است که او با هماهنگی حزب در انتخابات ثبت‌نام کرد، سابقه کارگزارانی دارد و لیبرال‌تر است. البته مهرعلیزاده دولتمرد محسوب می‌شود؛ سابقه معاونت رئیس دولت و استانداری داشته اما همتی دولتمرد نیست؛ مهرعلیزاده تنها به خاطر مسائل تشکیلاتی مورد اقبال قرار نگرفته است.

** همتی اگر رأی بیاورد، پیروزی او به معنای ادامه راه نامزد نیابتی است؛ یا روی کار آمدن یک رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب؟

همتی ادامه مسیر نامزد اجاره‌ای است. ما هشت سال از نامزد نیابتی ضربه خوردیم؛ من خبر ندارم دوستان حزب کارگزاران با او قول و قرار محکم گذاشته‌اند یا خیر!

**جبهه اصلاحات درنهایت از همتی حمایت می‌کند؟

اگر آقای همتی از پس مناظره‌ها و قرارهای کلاب هاوسی بربیاید؛ و سبد رأی خود را بالا ببرد؛ می‌تواند نامزد جبهه اصلاحات شود، جبهه اصلاحات درباره همتی قرار است نظرسنجی کند و اگر شرایط او خوب باشد؛ احتمال حمایت وجود دارد.

از اینکه وقت خودتان را در اختیار مشرق قراردادید؛ ممنونیم

سرویس سیاست مشرق– پس‌ازآنکه جبهه اصلاحات در یک اطلاعیه تفضیلی و عجولانه اعلام کرد نامزدی در انتخابات ندارد و آن را تحریم خاموش می‌کند[۱]، حالا احزاب اصلاح‌طلب در سکوت کامل خبری یک‌به‌یک امضای خود را از زیر پای بیانیه تشکیلات تحت فرمان خاتمی پس می‌گیرند. حالا فقط یکی دو حزب رادیکال و برانداز مانند نهضت آزادی، مجمع روحانیون مبارز و حزب اتحاد  مانده‌اند و دیگران راهشان را از این اقدام انتحاری جدا کرده‌اند.

غلامحسین کرباسچی دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی در یادداشتی نوشته است که همتی نامزد این حزب در انتخابات است. [۲] اعضای حزب ندای ایرانیان نیز در ستاد انتخاباتی رئیس بانک مرکزی دولت روحانی مشغول کار هستند و برخی دیگر از احزاب اصلاح‌طلب مانند مردم‌سالاری و همبستگی و تشکلی بانام جبهه اصلاح‌طلبان نیز نیم‌نگاهی به مهر علیزاده دارند.

اصلاح‌طلبان حالا رودررو با یکدیگر قرارگرفته‌اند، جناح رادیکال جبهه اصلاحات از بهزاد نبوی خواسته است آب پاکی را روی دست همه ریخته و پایان کار نهاد اجماع ساز را اعلام کند، در سوی مقابل احزاب میانه‌رو و معتدل با انتقاد از این شیوه خودخواهانه و رو به براندازی معتقدند قهر با صندوق رأی نتایج غیرقابل جبرانی را برای اصلاح‌طلبان به بار می‌آورد.

اجماع محال است

اگر حساب احزاب تندرو یا تحریم خواه را از جبهه اصلاحات جدا کنیم؛ ایجاد اتفاق‌نظر در بخش میانه‌رو این جریان تقریباً محال است، زیرا بخشی از اصلاح‌طلبان به سمت همتی و برخی دیگر به‌سوی مهر علیزاده متمایل شده‌اند.

روزنامه شرق در گزارش اول خود در روز گذشته همتی را نماینده وضع موجود خوانده و معتقد است سرمایه‌گذاری روی مدیر روحانی باعث شکست در انتخابات می‌شود.

شرق دراین‌باره می‌نویسد:

یکی از موانع اصلاحات در این دوره عدم اعتماد عمومی به نامزدهایی باشد که به هر نحو منتسب به دولت‌اند؛ حتی این مانع برای اسحاق جهانگیری هم وجود داشت و گرچه او یک نیروی باسابقه اصلاح‌طلب محسوب می‌شود که در تمام ارکان اجرائی و حتی تقنینی سابقه داشت، اما به دلیل مسئولیتش در دولت، به‌نوعی نماینده وضع موجود تلقی می‌شد و حتماً اگر در انتخابات ریاست‌جمهوری تأیید صلاحیت می‌شد، اصولگرایان با تکرار وسیع این گزاره او را نزد مخاطبان اصلاحات تخریب می‌کردند.

این روزنامه با انتقاد از تک‌روی حزب کارگزاران و حمایت از همتی نوشت:

حزب کارگزاران که بنایش جلب حمایت دیگر نیروهای اصلاح‌طلب برای همتی است، اما او دقیقاً محدودیت مذکور را دارد و در نگاه عمومی یکی از تصمیم سازان اقتصادی دولت روحانی شمرده می‌شود. پس اگر اصلاح‌طلبان بخواهند از او یک‌قطب انتخاباتی بسازند، عملاً به جامعه چنین القا می‌کنند که تصمیمات اقتصادی دولت روحانی مورد تأیید ماست؛ موضوعی که بسیار خطرناک به نظر می‌رسد زیرا بی‌تردید مهم‌ترین مشکل این روزهای کشور اقتصاد است و ازقضا در دی‌ماه ۹۶ و آبان ۹۸ بخش مهمی از مردم به دلیل بحران معیشت هزینه‌های ‌ بسیار دادند. [۳]

روزنامه شرق حتی در تحلیلی فراتر از قبل مدعی می‌شود که قمار روی همتی بی‌نتیجه است و نباید روی اسب بازنده شرط بندی کرد. این روزنامه به اصلاح طلبان پیشنهاد می دهد تا آن‌ها از میان گزینه‌های اصول‌گرا نامزد مطلوب خود را جستجو کنند، نویسنده شرق، محسن رضایی را یک چهره قابل‌توجه ارزیابی کرده که می‌توان بخشی از مطالبات اصلاح‌طلبان را نمایندگی کند. البته این اقدام اصلاح‌طلبان در حمایت از محسن رضایی، پیش از آنکه یارگیری انتخاباتی تلقی شود؛ تاکتیکی تخریبی به‌منظور انشقاق در صف متحد اصول‌گرایان و باهدف ایجاد شکاف در اردوی رقیب است.

این روزنامه متعلق به جناح رادیکال اصلاح‌طلبان می‌نویسد:

محسن رضایی باسابقه یک‌بار انصراف و دو بار حضور کامل در رقابت‌ها، یک پایگاه رأی حداقل چهارمیلیونی از سوی زاگرس دارد. او یک‌بار با «دولت عشق» یک‌بار با «دولت ائتلافی» و یک‌بار با «دولت فراگیر و امید» پا به میدان گذاشته است و حالا باید دید آیا با «دولت نهضت ملی برای آبادانی ایران و مبارزه با فساد و شبکه نفوذ» می‌تواند موفق از میدان خارج شود یا نه. [۴]

اما آن روی سکه طرفداران مهر علیزاده نیز جنگ علیه تصمیم دو حزب کارگزاران و ندای ایرانیان را آغاز علنی کرده‌اند.

روزنامه آفتاب یزد که به نظر در انتخابات با حمایت مالی مهر علیزاده به تریبون این نامزد اصلاح‌طلب تبدیل‌شده است، در سرمقاله خود با حمله شدید به نامزد جناح لیبرال جبهه اصلاحات می‌نویسد:

مگر همتی نبود که با اجرای سیاست‌های دولت دلار را نزدیک به ۳۰ هزار تومان رسانید، فاصله‌گیری علی لاریجانی از دولت که همسوترین رئیس مجلس با دولت بود غیرازاین است که می‌خواست ناکارآمدی دولت به‌پای او نوشته نشود و محبوبیت کسب کند. حال که در آستانه برگزاری انتخابات هستیم همتی نیز نمی‌تواند به سهم خود و ناکارآمدی دولت و دود کردن سرمایه‌های مردم در بورس، بانک و بازار شریک نباشد. این جنگ زرگری برای محبوب کردن همتی کارآیی ندارد. پس بهتر است همتی نیز پاسخگوی عملکرد گذشته خود باشد. [۵]

چندصدایی در دسته انشعابی‌ها

شرکت کردن در انتخابات یا تحریم آن از یک‌سو ونیز رسیدن به یکی از دو نامزد تائید صلاحیت شده (همتی یا مهر علیزاده) از سوی دیگر جبهه اصلاحات را دو شقه و چند دسته کرده است.

حالا می‌توان اصلاح‌طلبان را در سه دسته مجزا از یکدیگر تحلیل کرد.

۱-دسته نخست از اصلاح‌طلبان که به‌رغم برخی تفاوت‌ها با حاکمیت، مقاصد سیاسی خود را در چارچوب ساختار جمهوری اسلامی پیگیری می‌کنند.

۲- دسته دوم رادیکال‌های اصلاحات که خواهان دگرگونی در حاکمیت جمهوری اسلامی‌اند و مشی سیاسی در چارچوب قواعد و مناسبات جمهوری اسلامی را قبول ندارند.

۳- دسته سوم گروه اپورتونیست ها و فرصت‌طلبان سیاسی اصلاحات اند؛ که ازیک‌طرف مثل دسته دوم معتقد به دگرگونی در ساختار جمهوری اسلامی‌اند و هم‌زمان می‌خواهند مثل دسته اول از مواهب حضور در مناصب و موقعیت‌های قدرت بهره‌مند شوند. این گروه بین اپوزیسیون و پوزیسیون بودن در دائم در نوسانند.

نقطه مشترک هر سه دسته آن است که فاقد حتی یک تئوری منسجم حکمرانی بر این اساس نیازها و حتی مسائلی مهمی است که این روزها جامعه ما به آن مبتلا شده است، در فقر ایده‌های حکمرانی راهگشا و مؤثر چنگ انداختن به یک نامزد انتخاباتی بی‌توجه به ماهیت او یک علامت بزرگ را نشان می‌دهد: اصلاحات بی‌هویت‌تر با تمرکز به منافع زودگذر، در میان حوادث سیاسی غوطه‌ور شده است.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، ‌ عضور شورای مرکزی حزب کارگزاران معتقد است که سبد رای تاج زاده از سایر اصلاح طلبان بزرگ تر است و الباقی شانسی در انتخابات ندارند.

علی محمد نمازی در گفت‌وگو با ایلنا، درباره اشخاصی که در این دوره از انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند و پایگاه رأی این افراد گفت:مشاهده کردیم چندین سردار، آقای لاریجانی و آقای جلیلی و غیره ثبت نام کرده‌اند که این نشان‌دهنده تشت آرا در این اصول گرایان است و نکته جالب این  است که پیش‌بینی می‌شد آقای رئیسی در این دوره از انتخابات شرکت کنند اما باز هم ۱۰ نفر چهره‌های شاخص از این جریان ثبت‌نام کرده‌اند که این امر نشان‌دهنده آن است که این افراد موقعیت خودشان را بهتر از رئیس قوه قضائیه می‌دانستند که آمدند و ثبت‌نام کردند.

وی درخصوص پایگاه رأی اسحاق جهانگیری اظهار داشت: آقای جهانگیری کاندیدایی است که رزومه تقریبا خوبی دارد. او از فرمانداری و بخشداری به معاونت رئیس‌جمهور رسیده است و هر جایی هم که بوده به خوبی از پس مسئولیت خودش برآمده است اما فضای سرد و دوره دوم همکاری با آقای روحانی به عنوان یک نقطه ضعف وجود دارد و احتمال دارد اگر محسن هاشمی رد صلاحیت شود و اصلاحات روی ایشان اجماع کند وضعیتش از انتخابات گذشته بهتر باشد.

این عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی درباره نامزدی سعیدی جلیلی در این دوره از انتخابات عنوان کرد: من برای آقای جلیلی در این دوره از انتخابات موقعیتی را تصور نمی‌کنم. وی در زمانی که نماینده ایران در مذاکرات هسته‌ای بود، دستاوردی برای کشور نداشت و مذاکره‌کننده قوی هم نبود لذا حرفی برای گفتن ندارد که بگوید من قرار است کاری انجام دهم. درست است که برجام در زمان احمدی‌نژاد آغاز شد، اما در زمان آقای روحانی به سرانجام رسید. من احتمال موفقیتی برای آقای جلیلی متصور نیستم.

وی در خصوص نامزدی رئیس دولت‌های نهم و دهم در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: احمدی‌نژاد به هر دلیلی اقشار آسیب‌پذیر و توده محروم مردم را در پشت سر خود دارد.

نمازی یادآور شد: طرح پرداخت یارانه‌ها در مجلس ششم و دوره آقای خاتمی اجرایی نشد و بعد هم آقای روحانی نتوانست آن را بهبود ببخشد و بلکه بدتر هم شد؛ همین هم برگ برنده آقای احمدی‌نژاد است.

وی با بیان این‌که رئیس دولت‌های نهم و دهم در یکی، دوسال گذشته صریح صحبت کرده است، اظهار داشت : معتقدم اگر آقای احمدی‌نژاد تائید شود رأی خوبی خواهد داشت و وضعیت وی را در بین کاندیدای اصولگرا بهتر می‌دانم.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب درباره نامزدی مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس دهم و نماینده فعلی مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: اگر آقای پرشکیان تأیید صلاحیت شود، می‌تواند رأی بخش مهمی همچون آذری زبان‌ها را به همراه داشته باشد اما نه در این حد که رئیس‌جمهور ایران شود.

وی درباره نامزدی تاجزاده بیان کرد: در حال حاضر در بین اصلاح‌طلبان موقعیت و جایگاه آقای تاجزاده را بهتر از بقیه مشاهده می‌کنم اولا این که به طور جدی پای مواضع خودش هزینه داده است و آدمی نبوده که اهل میدان نباشد و کسی نیست که فقط حرف زده باشد و این را مردم به خوبی متوجه شده‌اند.

نمازی ادامه داد: چه دوستان بخواهند بپذیزند و چه نخواهند بپذیرند، مخالف این وضع بودن و درباره آن صحبت کردن، بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد تا این که موافق صحبت کنیم. گاهی اوقات استفاده از ابزار مخالف‌خوانی در انتخابات محلی استفاده می‌کنند و متاسفانه جامعه به سمت و سویی رفته است که بیشتر صحبت‌های نفی را می‌پذیرد تا صحبت‌های اثباتی. یعنی این که اگر کسی بیاید و بگوید من فلان کار را خواهم کرد، کمتر مورد اقبال مردم قرار می‌گیرد تا این که شخصی بگوید فلان چیز را قبول ندارم.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: اگر آقای تاجزاده تائید شود، نفر اول جبهه اصلاحات را ایشان می‌دانم و معتقدم سبد رأی خوبی هم دارد.

نمازی در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که باتوجه به میزان مشارکت در انتخابات گفت:  معتقدم یک عذرخواهی جدی از سوی مسئولان می‌تواند شرایط را عوض کند. مسئولان باید بیایند و بگویند می‌خواهیم کشور به خواست ملت اداره شود و اگر در گذشته بد عمل شده است، از این به بعد به گونه‌ دیگری عمل خواهیم کرد.

وی بیان کرد: مسئولان باید قول دهند که شفافیت بیشتری در جامعه و بر اداره کشور حاکم شود، مخصوصا فعالان عرصه مطبوعات باید بتوانند راحت و به صورت درست خبر و اطلاع‌رسانی کنند تا بتوانند نقش چشمان بینا و واقع‌بینانه مردم را ایفا کنند.