جریان اصلاحات

سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل با نام «ویژه‌های مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.

************

روزنامه‌های امروز یکشنبه ۲۰ خردادماه در حالی چاپ و منتشر شد که پایان یافتن نخستین مهلت شورای نگهبان برای بررسی صلاحیت نامزدها و ادامه گمانه زنی‌ها از آرایش سیاسی سیاسیون در انتخابات پیش رو، حمام‌خون صهیونیست‌ها در بازگرداندن ۴ اسیر، شعبده‌بازی همستر با کاربران فضای مجازی و ابعاد حقوقی نامه دولتی‌ها خطاب به شورای نگهبان در کنار تیترهایی مرتبط با نشست دی ۸ و ابتکار عمل ایران در این نشست در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

اصلاح‌طلبانی که انتخابات مجلس را تحریم کرده بودند حالا اسب خود را تیز کرده تا وارد کورس انتخابات ریاست جمهوری شوند، روزنامه آرمان‌ملی درباره ساز و کار ورود اصلاح‌طلبان به انتخابات نوشته است:

اصول‌گرایان آنان تصور آن را داشتند که اصلاح‌طلبان در انتخابات حضور پیدا نخواهند کرد یا لااقل با کاندیدای ضعیف به میدان می‌آیند اما برخلاف پیش‌بینی آنها اصلاح‌طلبان با کاندیداهای مطرح وارد گود انتخابات شدند و در نهایت جبهه اصلاحات شامگاه جمعه اعلام کرد که پس از رای‌گیری میان اعضای جبهه اصلاحات، آخوندی با ۲۶ رای، جهانگیری با ۲۴ رای و پزشکیان با ۲۴ رای به‌عنوان کاندیدای نهایی این جبهه معرفی شدند

روزنامه اعتماد هم از برمامه اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش رو نوشته و به نقل از محمود صادقی آورده است:

سعی کرده‌ام گفتمان به روز شده و راه‌حل‌های شفاف‌تری را ارائه کنم. مجموعه جریان اصلاحات توانسته‌اند خود را با شرایط جدید وفق بدهند. اساسا کنشی که اصلاحات و شخص آقای خاتمی در انتخابات مجلس ۱۴۰۲ برنامه‌ریزی کردند در راستای ترمیم سرمایه‌های اجتماعی این جریان و بازگشت به بدنه اصلاحات بوده است. اما برای تحول گفتمانی و به‌روزسازی کامل، نیاز به کار و تلاش بیشتر است.

در بخش دیگری از این گفتگو آمده است:

در شرایط فعلی، هنوز شاهد شکل‌گیری یک چنین گفتمانی نیستیم. در واقع اصلاح‌طلبان بیشتر نسبت به تحولات واکنش نشان می‌دهند تا اینکه کنشگر رخدادها باشند. آقای خاتمی چند سند راهبردی تهیه کردند که در نوع خود بسیار بدیع بود اما در سطح احزاب، تشکل‌های مدنی و… هنوز کارهای بسیاری نیاز است. در برنامه شخصی من نگرش‌های نوینی به مسائل روز جامعه وجود دارد!

انتقاد اصلاح طلبان از عدم واقع بینی خاتمی و جبهه اصلاحات

انتقاد از راهبرد انتخاباتی جبهه اصلاحات و سیدمحمد خاتمی همچنان از سوی برخی چهره ها و رسانه های جریان اصلاح طلب طرح و بیان شده و تاکید می شود که رویه کنونی اصلاح طلبان بر اساس کنش واقع گرایانه نیست.

در همین زمینه روزنامه اصلاح طلب همدلی در مطلبی با بیان اینکه جبهه اصلاحات و سدمحمد خاتمی بیش از آنکه به دنبال بهره‌جویی از ظرفیت‌های فعلی باشند در پی ارایه خواسته‌ها، امیال و شرایط بسیار مطلوب در زمانه کنونی هستند به بررسی راهبرد، شرایط و گزینه های اصلاح طلبان پرداخته و تاکید می کند در صورت تایید صلاحیت نامزدهای اصلاح طلب هیچ کدام در نهایت با اجماعی کلی جریان اصلاحات همراه نخواهند شد.

این روزنامه می نویسد:

به نظر می‌رسد در خوشبینانه‌ترین حالت یکی از گزینه‌های مرتبط با جریان اصلاحات در این انتخابات تایید شود و در کارزار رقابت‌ها حاضر شود، گزینه‌ای که چندان اجماع کلی جریان اصلاحات را به همراه نخواهد داشت. ماننده چهره‌هایی که در گذشته تایید شدند و توان جمع کردن آرای حتی درون جریان اصلاحات را نداشتند. اما در حال‌حاضر و به عنوان مثال به غیر از تایید صلاحیت آقای “جهانگیری” و در حالتی بسیار خوشحال کننده “عباس آخوندی” تایید صلاحیت شوند شاید جریان اصلاحات بهتر امکان حضور فراگیر شهروندان را به دنبال داشته باشد، در غیر این‌صورت تایید شدن هر کدام از چهره‌ها با دشواری‌های زیادی برای اجماع‌سازی در داخل این طیف سیاسی روبرو می‌شود.

این روزنامه با انتقاد از خاتمی و جبهه اصلاحات و با بیان اینکه فرد سیاست‌مدار در میانه محدودیت‌های مختلف عیار واقعی خودش را به نمایش خواهد گذاشت، می نویسد، آنچه از بیانیه اصلاح‌طلبان به صورت مشخص فهم می‌شود بازی در زمینی است که خودشان خواهان هستند و با توجه به رویکرد انتخاباتی از سال ۱۳۹۸ تا به امروز اندکی بعید به نظر می‌رسد که تغییری خاص را در سیاست‌ها شاهد باشیم.

همدلی در ادامه با بیان اینکه شاید بهتر آن بود که جریان اصلاحات در هنگامه ثبت‌نام کاندیدا اعلام موضع نمی‌کرد و انتشار این خواسته‌ها را ابتدا در داخل اهالی صاحب قدرت بیان می‌کرد و بعد از حاصل نشدن نتیجه، راهی دیگر را پیشه می‌کرد، می نویسد:

فایده این رفتار از دو حالت خارج نبود: ۱. جریان اصلاحات فرصت چانه‌زنی در داخل نهاد قدرت قانونی را بدون دامن زدن به جو رسانه‌ای بهتر می‌داشت ۲. در صورت رد صلاحیت کاندیدای مورد نظر توانایی حمایت از چهره‌ای میانه‌روتر را همچنان داشت.

این روزنامه ما در خاتمه تاکید می کند، به نظر می‌رسد تا اینجا کار جریان اصلاحات با انتشار دو بیانیه، خودش را از هر دو گزینه محروم کرده است و به عبارتی و در صورت رد صلاحیت کاندیدای مورد نظر میدان سیاست‌ورزی را محدودتر از روزهای گذشته کرده است.

بررسی این مطالب نشان می دهد که بدنه جریان اصلاحات و احزاب این جریان رویه جبهه اصلاحات و شخص سیدمحمد خاتمی را واقع گرایانه و مبتنی بر کنشگری و سیاست ورزی مبتنی بر عرصه عینی ندانسته و از سوی دیگر بر این باورند که میل به رادیکالیسم در راس جریان اصلاحات به معنای ماندن در توهم ایده تحریم می باشد.

بدنه جریان اصلاحات بر این باورند که در شرایط کنونی با توجه به نتایج نظرسنجی ها مبنی بر افزایش مشارکت، تحلیل و تخمین های اشتباه رادیکال های جریان اصلاحات آشکار شده اما گویا راس جریان اصلاحات بنای بر واقع بینی ندارد.