جمیله کدیور

سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل با نام «ویژه‌های مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.

*********

انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات‌متحده درنهایت با پیروزی قاطع دونالد ترامپ و شکست فاحش دموکرات‌ها در این کارزار به ایستگاه پایانی رسید. ترامپ توانست با ۲۷۷ رای الکترال مجددا به کاخ سفید بازگردد. همزمان جمهوری‌خواهان نیز کنترل کنگره را به دست آوردند.

پیروزی ترامپ مورد توجه رسانه‌های اصلاح‌طللب قرار داشته و بار دیگر پرونده مذاکره با آمریکا را روی میز گذاشته است. حسین مرعشی در روزنامه سازندگی ارگان حزبی خود نوشته است:

زمان ترک مخاصمه با آمریکا فرا رسیده. رئیس‌جمهور می‌تواند با پیاده‌سازی گفتمان وفاق و همراهی حاکمیت با آمریکا در موضوع آتش‌بس جنگ غزه همکاری کند و اولین قدم‌ها را برای ترک مخاصمه بین دو کشور بردارد. نکته حائز اهمیت این است که اصولاً دلیلی ندارد که یک نظام سیاسی خودش، کشور، دولت یا ملتش را در یک منطقه امن مستقر نکند. دلیلی ندارد که ما با یک کشوری مثل آمریکا که بالاخره دارای قدرت اقتصادی دنیاست، تکنولوژی‌های برتر دنیا را در اختیار دارد، بازار بسیار بزرگی دارد، نسبت به تمام کشورها قدرت نظامی برتری دارد و در منطقه خاورمیانه هم اثرگذار است، برای همیشه درحال مخاصمه باشیم.

در ادامه این یادداشت عجیب آمده است:

ما می‌توانستیم در گذشته به یک ترک مخاصمه‌ای برسیم. اکنون نیز لازم نیست که روابط‌مان را با آمریکایی‌ها برقرار کنیم و کار سنگین و درازمدت با آنها انجام دهیم اما دلیلی هم ندارد که این همه درحال مخاصمه باشیم. نباید تصور کنیم که همه منافع ما در منطقه با آمریکایی‌ها در تضاد است؛ لذا اکنون من دلیلی نمی‌بینم که کشور را در حالت مخاصمه با آمریکایی‌ها نگه داریم.

مرعشی در ادامه با دادن پالس به ترامپ افزوده است:

در گذشته نیز فرصت‌های تاریخی‌ای وجود داشت که می‌توانستیم از آن استفاده کنیم اما نکردیم. دلیل آن هم عمدتاً به اختلافات داخلی خودمان برمی‌گشت. به هر حال اگر اختلافی هم درون خود سیاستمداران و دولتمردان جمهوری اسلامی بوده، موضوع نهایتاً به یک ترک مخاصمه منتهی نشده است.

من فکر می‌کنم که همیشه برای این ترک مخاصمه فرصت بوده، هست و خواهد بود. لذا نگاه ما به آقای ترامپ نباید الزاماً یک نگاه صددرصد منفی باشد. زیرا بالاخره او تنها رئیس‌جمهور آمریکاست که چند باری به نقطه مرزی کره‌شمالی و کره‌جنوبی رفت تا با رهبر کره‌شمالی دیدار کند و علاقه‌مند بود که مساله کره‌شمالی حل شود، هرچند موفق نشد.

یادداشت دبیرکل حزب سازندگی شباهت به نامه جریان اصلاح‌طلب به ترامپ در سال ۹۷ دارد، در آن زمان شماری از اصلاح‌طلبان تندرو همچون غلامحسین کرباسچی، احمدی منتظری، ابوالفضل بازرگان و نیز اپوزیسیون خارج از کشور از جمله جمیله کدیور، رضا علیجانی در نامه مشترک به ترامپ خواهان مذاکره مستقمی با آمریکا شدند.

این نامه در آن زمان بازتاب‌های مهمی پیدا کرد و بعدها یکی از فعالان اصلاح‌طلب در شرح آن نوشت که آمریکا هر گاه قصد عملیاتی کردن برنامه‌های خود علیه ملت ایران را دارد از برخی بازوهای رسانه‌ای خود استفاده می‌کند!

به نظر می‌رسد یادداشت مرعشی را نه به عنوان طرحی جدید برای تغییر در منطقه بلکه بابید خطی بدعت ساز برای تولید سناریوهای تسلیم تفسیر کرد.

خط تسلیم دربرابر ترامپ در روزنامه هم‌میهن نیز تسری دارد، این روزنامه سوپر رادیکال درباره بازگشت ترامپ و موضع ایران می‌نویسد:

برای تحلیل بازگشت ترامپ باید به این فکر کنیم که چه کسانی او را انتخاب کردند و چه توقعاتی دارند. کسانی که ترامپ را انتخاب کردند، به مسائل داخلی آمریکا فکر می‌کنند. مثلاً به این که افزایش بیش از حد مهاجرین غیرقانونی باعث از دست رفتن فرصت‌های شغلی شده است. این‌ها مسائل داخلی آمریکاست که برای مردمش اهمیت دارد اما از لحاظ بین‌المللی باید توجه داشت که دنیا نسبت به چهار سال پیش که او کاخ سفید را ترک کرد، بسیار متفاوت شده است.

در بخش دیگری از این یادداشت به قلم فریدون مجلسی آمده است:

نتانیاهو بازگشت او را یک پیروزی تاریخی نامید اما نخست‌وزیر اسرائیل شاید توجه به این نکته ندارد که امروز جهان عرب در یک موضع مقتدرانه‌تری نسبت به چهار سال پیش قرار گرفته‌اند. ثروت و صنعتی که در جهان عرب به‌خصوص در عربستان و امارات متمرکز شد، آن‌جا را از نظر بازرگانی به اندازه‌ای مهم کرده که اسرائیل برای بقا در این منطقه باید با آن‌ها ارتباطات نزدیک‌تری داشته باشد. تصور نکنید که عربستان بدون این که مشکل فلسطین حل شود، رابطه‌ای با اسرائیل خواهد داشت. اما راه‌حلی که عربستان از زمان ملک‌عبدالله در پیش گرفته، با راه‌حل حماس متفاوت است.

به نظر می‌رسد که اصلاح‌طلبان سعی دارند با ایجاد تب ترس از ترامپ، ایران را دوباره به ورطه مذاکره بیاندازند تا یک دوره چهارساله دیگر همه ظرفیت های کشور را پشت در مذاکرت متوقف کنند. در روزهایی که حتی مسلمانان آمریکا هم از دوگانه دموکرات-جمهوری‌خواه و بایدن-ترامپ عبور کردند، اما اصلاح‌طلب‌های ایرانی همچنان چشم امید به دموکرات‌ها بسته‌اند و مردم را از ترامپ می‌ترسانند