جواد کلاته عربی

جای خالی اشتراکات ایران و عراق در ادبیات مقاومت

جای خالی اشتراکات ایران و عراق در ادبیات مقاومت


جواد کلاته، مدیر انتشارات ۲۷ بعثت در حاشیه نمایشگاه کتاب بغداد در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، با بیان اینکه انتظارات ما درخصوص عرضه ادبیات دفاع مقدس و مقاومت در نمایشگاه بغداد تحقق پیدا نکرده هست، اظهار داشت: ناشرانی مانند دارالتمکین و دارالعصر که از ناشران کشور عراق هستند، کتاب‌های قابل توجهی از دفاع مقدس را ترجمه و عرضه کرده بودند که جای تقدی دارد.

مدیر انتشارات ۲۷ بعثت تصریح کرد: موضوعات و مباحث مشترکی در جبهه مقاومت وجود دارد که می‌توانیم درباره آنها به تولید محتوا و ادبیات بپردازیم و با برادران‌مان در عراق به اشتراک بگذاریم درحالی که شاید نتوانیم در این نمایشگاه ویژه به ادبیات دفاع مقدس بپردازیم و همکاری داشته باشیم چراکه جنگ تحمیلی بین ایران و عراق واقع شده و ممکن هست برخی از مطالب در کتاب‌ها وجود داشته باشد که مردم عراق تمایل به دیدن و شنیدن آن نداشته باشند.

وی افزود: علیرغم این گفته‌ها من شخصا در نمایشگاه کتاب بغداد اثار بسیاری را دیدم که از ادبیات دفاع مقدس در زمینه زندگی‌نامه شهدا و خاطرات شهدا از زبان فارسی به عربی ترجمه و عرضه شده بود.

کلاته‌عربی عنوان کرد: بنده شخصا در این نمایشگاه به‌عنوان یک مخاطب بیشتر به‌دنبال کتاب‌های بودم که در رابطه با جنگ ایران و عراق نوشته شده بود؛ ما به‌عنوان ناشرینی که ادبیات دفاع مقدس را کار می‌کنیم و روایت‌های گوناگون را درباره جنگ تحمیلی ارائه می‌دهیم در حوزه کار‌های پژوهشی و خاطره، دستمان به‌خصوص در حوزه کار‌های پژوهشی و تاریخ جنگ به روایت طرف مقابل از جنگ خالی هست درحالی که خیلی دوست داشتیم نگاه و روایت فرماندهان ارشد عراقی نسبت به جنگ ایران و عراق چه بوده هست و اگر خاطرات آنها چاپ شده هست، ما خیلی علاقه داریم بدانیم اینها درباره عملیات‌های مهم ما مثل کربلا ۵، والفجر ۸، خیبر، بدر و بیت‌المقدس چه تحلیل‌ها و اطلاعاتی را ارائه کرده‌اند و نگاه آنها چیست. این روایت‌ها به‌ما برای تولید آثار بهتر و دقیق‌تر کمک می‌کند. وقتی نگاه عراقی‌ها در کنار روایت فرماندهان ما قرار می‌گیرد، ما به یک روایت دقیق‌تری از جنگ می‌رسیم. 

مدیر انتشارات ۲۷ بعثت تعامل با ناشران عراقی را ضروری دانست و تاکید کرد: به‌نظرم باید تعامل با ناشران علاقه‌مند به این حوزه از سوی نهادهادی ایرانی انجام می‌شد تا این ناشران نیز به دنبال تولید روایت‌هایشان از جنگ ایران و عراق بروند و خاطرات فرماندهان ارشد صدام را ایجاد کنند تا بدانیم نظر و نگاه‌ها آنها چه بوده هست و این به روایت دقیق‌تر تاریخ جنگ کمک می‌کند. 

وی خاطرنشان کرد: ما مشترکات زیادی را در جبهه مقاومت داریم که بحث مبارزه با داعش و تکفیری‌ها نمونه آن هست که دهه اخیر در عراق در جریان بوده هست که ایران هم کمک‌های شایانی به این حوزه کرده هست که جای آن کاملا در این نمایشگاه خالی هست درحالی که این ظرفیت مشترک ایران و عراق بوده هست. 

کلاته‌عربی، مسئله اربعین را یکی از فصل مشترک‌های بین دو ملت ایران و عراق دانست و افزود: اربعین و مبارزه با داعش و مسلحین در عراق می‌تواند از فصل مشترکات بسیار پرقوت ما در تولید ادبیات باشد که جای آن خالی هست. جای این ادبیات در بین آثاری که ایرانیان تولید کرده‌اند و کار‌هایی که عراقی‌ها تولید می‌کنند، خالی هست.

انتهای پیام/ 121

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده هست

جای خالی اشتراکات ایران و عراق در ادبیات مقاومت بیشتر بخوانید »

کدام ناشران پایداری بیشتر درخشیدند +‌ عکس

کدام ناشران پایداری بیشتر درخشیدند +‌ عکس



شاید بتوان غرفه مکتب حاج قاسم را گل سرسبد همه غرفه‌های ناشران ادبیات پایداری در نمایشگاه دانست. غرفه‌ای ساده اما شکیل و چشم‌نواز که نگ قرمزش از دور، چشم‌ها را متوجه خود می‌کرد.

گروه جهاد و مقاومت مشرق – امسال هم مثل هر سال، ‌نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شاهد حضور پررنگ و پرانرژی ناشرانی بود که آثار ادبیات پایداری در قالب‌های مختلف را عرصه می‌کردند. این ناشران که در طول سال هم با مخاطبان، نویسندگان و اهالی نشر، ارتباط سازنده و گسترده‌ای دارند، از فرصت ۱۱ روزه نمایشگاه سی و چهارم هم به بهترین نحو استفاده کردند تا ضمن دید و بازدیدهای مرسوم در چنین نمایشگاه‌هایی، آثار جدید را جذب و آثار منتشر شده را به خوبی معرفی کنند. حجم بالایی از برنامه‌های حاشیه‌ای و نشست‌های رونمایی و نقد و بررسی کتاب در نمایشگاه هم به این کتاب‌ها و ناشرها تعلق داشت. مقام معظم هبری هم در بازدید از نمایشگاه کتاب، مثل همیشه به این کتاب‌ها و نویسندگانش توجه ویژه‌ای کردند. حالا که چند روز بیشتر از پایان این بزرگترین رویداد جمعی فرهنگی کشور نگذشته، سری به غرفه‌های فعالتر در حوزه ادبیات پایداری زدیم تا انتخاب شما برای خرید کتاب‌ها در این حوزه و بعد از پایان نمایشگاه را راحت‌تر کنیم.

کدام ناشران پایداری بیشتر درخشیدند +‌ عکس

انتشارات روایت فتح

خاطره‌بازی با یک ناشر

شاید بشود انتشارات روایت فتح را یکی از قدیمی‌ترین ناشران دفاع مقدس دانست که کتاب‌هایش در دهه هفتاد و هشتاد، یکه‌تاز حضور در کتابخانه‌های همه علاقه‌مندان ادبیات پایداری بود. سابقه حضور شهید سید مرتضی آوینی در این تشکیلات، نشر روایت فتح را هم با حساسیت‌های بالایی روبرو کرده بود و البته این انتشارات هم با دقت بالا در انتخاب سوژه‌ها و نویسندگان، همواره کتاب‌های ترازی را در حوزه ادبیات پایداری تولید و منتشر می‌کرد. چد سال پیش با تغییرات مدیریتی در این انتشارات، رویکر کتاب‌ها تغییرات زیادی داشت اما همچنان در این انتشارات شاهد انتشار کتاب‌هایی هستیم که مختصر و مفید، تلاش دارد پیامش را به بهترین نحو با مخاطبش در میان بگذارد. روایت فتح در نمایشگاه امسال چندین عنوان جدید را برای اولین بار رونمایی و عرضه کرد که یکی از این کتاب‌ها «ماه بالانشین» به قلم راضیه تجار بود.

کدام ناشران پایداری بیشتر درخشیدند +‌ عکس

انتشارات خط مقدم

یک کتاب شگفت درباره حاج قاسم

اگر چه غرفه انتشارات خط مقدم به نسبت سال گذشته، دنج‌تر بود اما همچنان تردد زیادی حول و حوش آن دیده می‌شد. این انتشارات به همت حجت‌الاسلام شیرازی، نماینده سابق ولی فقیه در سپاه قدس پایه‌گذاری شد و حالا با مدیریت فرزندش حجت‌الاسلام هادی شیرازی به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهد. ارتباط گسترده با بی‌نظیرترین سوژه‌ها و راویان جبهه مقاومت و همچنان همکاری با قدیمی‌ترین و نام‌آورترین نویسندگان حوزه ادبیات پایداری از جمله مزیت‌های این انتشارات نسبت به سایرین است که البته از این مزیت‌ها نیز به خوبی بهره برده بود. کتاب «سرباز قاسم سلیمانی» که چندین سال در پیچ و خم اخذ مجوز مانده بود، امسال گل سر سبد کتاب‌ها در غرفه انتشارات خط مقدم بود که هر خواننده‌ای را می‌توانست شگفت‌زده کند. شگفتی دیگر این غرفه، جمع‌آوری کتاب نامزد گلوله‌ها توسط مأموران ارشاد بود، چرا که این کتاب، بدون مجوز به چاپ رسیده بود.

علی رمضانی سخنگوی نمایشگاه کتاب درباره چرایی گردآوری این کتاب از مصلای امام خمینی گفت: کتاب «نامزد گلوله‌ها» مجوز نشر نداشت به همین دلیل از نمایشگاه جمع و مقابل عرضه آن گرفته شد.

محمدعلی آقامیرزایی از محققان دفاع مقدس و از دست‌اندرکاران تهیه این کتاب که چندین سال در کنار مرتضی سرهنگی فعالیت می‌کرد در این باره در صفحه شخصی خود نوشت: ناشر سعی داشت کتاب را به بهترین شکل به مخاطب عرضه کند. این کتاب چند بار توسط گروه‌های مختلفی از بهترین هنرمندان کشور طراحی شد، اما کار آن‌طور که می‌خواستیم در نیامده بود. در نهایت با شکل و شمایل فعلی با طراحی خوب سید هادی قادری آماده نشر شد. کتاب به دل مخاطب نشست و در نمایشگاه بیش از هزار نسخه به فروش رسید. شاید بتوان نامزد گلوله‌ها را پرفروش‌ترین کتاب نمایشگاه خواند.

کتاب را برج ۹ سال ۱۴۰۱ برای مجوز ارسال کردیم و در حالی که طبق قانون ارشاد موظف است نهایتاً یک ماه نسبت به کتاب پاسخ بدهد و برای تأخیر در صدور مجوز تا دو ماه نیازمند امضای وزیر ارشاد است. در پیگیری‌های اولیه مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتاب‌خوانی وزارت ارشاد تأکید کرد که مجوز کتاب منوط به نهاد دیگری نیست و در موعد مقرر صادر خواهد شد.

کتاب پنج ماه معطل ماند. در نهایت کارشناس حوزه ادبیات پایداری ارشاد کتاب را بدون مشکل خواند و با هماهنگی و موافقت شفاهی ارشاد کتاب به چاپ رسید و در نمایشگاه عرضه شد. حال باید منتظر ماند و دید تا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این زمینه چه پاسخی خواهد داد.

کدام ناشران پایداری بیشتر درخشیدند +‌ عکس

انتشارات شهید کاظمی

زورآزمایی با مشکل تأمین کاغذ

تا یکی دو سال پیش می‌شد عنوان پرکارترین انتشارات در حوزه دفاع مقدس و جبهه پایداری را به انتشارات شهید کاظمی داد اما در سال‌های اخیر، معضل قیمت بالای کاغذ، گریبان این ناشر موفق را هم گرفته و رها نکرده است. همین مشکل، تولیدات این انتشارات پرکار را هم تحت تأثیر قرار داده اما همچنان وقتی به غرفه این ناشر می‌رفتید، در انتخاب کتاب‌های زیادی که دلتان می‌خواهد آن‌ها را داشته باشید، به مشکل می‌خوردید. انتشارات شهید کاظمی در نمایشگاه امسال هم چند عنوان جدید رونمایی کرد که «اِلی…» سفرنامه‌ای با محوریت آشنایی بیشتر با یک خانواده فلسطینی، به قلم فائضه غفارحدادی یکی از خواندنی‌ترین آن‌ها بود. حضور حمید داودآبادی از رزمندگان و نویسندگان نامدار دفاع مقدس در این غرفه نیز مشوق خوبی برای مخاطبان ادبیات پایداری بود.

کدام ناشران پایداری بیشتر درخشیدند +‌ عکس

انتشارات انجمن پیشکسوتان سپاس

با بروبچه‌های اطلاعات و امنیت

ما هم قبول داریم که این انتشارات آنطور که باید و شاید برای تبلیغ و ترویج کتاب‌های خوبی که دارد، تلاش نمی‌کند اما مطمئن باشید مطالبی که در این کتاب‌ها می‌خوانید را در هیچ کجای دیگر پیدا نمی‌کنید. انجمن پیشکسوتان سپاس را جمعی از پیشکسوتان عرصه اطلاعات و امنیت در دوران دفاع مقدس و جبهه مقاومت تشکیل داده‌اند تا با انتشار کتاب و تولید محصولات فرهنگی، یاد و نام شهدای مظلوم این عرصه را زنده نگه دارند. اگر تا انتهای شبستان مصلا می‌رفتید، غرفه جمع و جور این انتشارات، کتاب‌های خواندنی و نسبتا ارزانی داشت که شما را شگفت‌زده می‌کرد. حتی نشانی غرفه این انتشارات هم شگفت‌انگیز بود؛ راهروی ۲، غرفه ۲. کتاب «مقام اسماعیل» درباره شهید حاج اسماعیل حیدری، جدیدترین کتاب این انتشارات بود که به نمایشگاه رسید.

کدام ناشران پایداری بیشتر درخشیدند +‌ عکس

انتشارات ستاره‌ها

شاد از تقریظ «خاتون و قوماندان»

بروبچه‌های نشر ستاره‌ها اگر چه در حالی به نمایشگاه کتاب آمدند که سعید محسن‌زاده (مدیر سابق این انتشارات) در میانشان نبود اما همچنان به کتاب‌هایی که در آن دوره منتشر شده بود می‌بالیدند؛ از جمله کتاب «خاتون و قوماندان» که اخیرا، تقریظ مقام معظم رهبری بر این کتاب، در مشهد منتشر شد. این کتاب را مریم قربانزاده بر اساس خاطرات همسر فرمانده شهید یگان فاطمیون در نبرد سوریه یعنی شهید علیرضا توسلی (ابوحامد) نوشته بود که مورد توجه رهبر انقلاب قرار گرفت و درباره این کتاب نوشتند: سلام خدا بر شهید عزیز، علیرضا توسّلی. حوادث مربوط به مهاجران افغان را که در این کتاب آمده است از هیچ منبع دیگری که به این اندازه بتوان به آن اطمینان داشت دریافت نکرده‌ام. برخی از آنها جداً تاثرانگیز است، ولی از سوی دیگر، حرکت جهادی فاطمیون افتخاری برای آنها و همه‌ی افغانها است.

کدام ناشران پایداری بیشتر درخشیدند +‌ عکس

انتشارات ۲۷ بعثت

کتابی خواندنی به نام «لباس شخصی‌ها»

انتشارات ۲۷ بعثت اگر چه ناشر تخصصی کتاب‌های شهدا و رزمندگان لشکر ۲۷ محمد رسول ا… (ص) است اما به خاطر فراگیر بودن نام این شهدا و ایثارگران، با استقبال زیاد مخاطبان روبرو بود؛ چه این که چند سال است کتاب‌هایش را با طرح جلدهای جذاب، متن‌های دقیق و خواندنی و قیمت‌هایی مناسب و منصفانه منتشر می‌کند. مدیریت این انتشارات را جواد کلاته‌عربی بر عهده دارد که خود از نویسندگان عرصه ادبیات پایداری است و چندین کتاب از او منتشر شده و مورد استقبال قرار گرفته است. نشر ۲۷ بعثت در نمایشگاه امسال هم حضور گرمی داشت و چندین عنوان کتاب جدید را عرضه کرد که از مهمترین آن‌ها می‌شود به کتاب «لباس شخصی‌ها» اشاره کرده که خاطرات حاج قاسم صادقی، از رزمندگان گروه فدائیان اسلام در ابتدای جنگ بود.

کدام ناشران پایداری بیشتر درخشیدند +‌ عکس

انتشارات مکتب حاج قاسم

غرفه‌ای ساده اما چشم‌نواز

شاید بتوان غرفه مکتب حاج قاسم را گل سرسبد همه غرفه‌های ناشران ادبیات پایداری در نمایشگاه دانست. غرفه‌ای ساده اما شکیل و چشم‌نواز که نگ قرمزش از دور، چشم‌ها را متوجه خود می‌کرد. گفته می‌شود این غرفه بر اساس طرح «جان‌فدا» اثر استاد نجابتی که شعار سالگرد حاج قاسم سلیمانی در سال ۱۴۰۱ بود طراحی شده بود و دکوراسیون آن قابل حمل و استفاده در نمایشگاه‌های بعدی است. مدیریت انتشارات مکتب حاج قاسم را هم سیده فاطمه مطهری بر عهده دارد که احتمالا از دوستان و همراهان زینب سلیمانی، فرزند برومند و فعال سردار شهید حاج قاسم سلیمانی است. یکی از تازه‌ترین کتاب‌های مکتب با عنوان «عزیز زیبای من» چهارشنبه ساعت ۱۵ در گوشه نقد (سرای ناشران داخلی)‌ جنب درب شماره ۸۱ شبستان مصلا رونمایی شد.

کدام ناشران پایداری بیشتر درخشیدند +‌ عکس

انتشارات راه‌یار

حاشیه‌های تشییع و تجلیل از حاج قاسم

غرفه انتشارات راه‌یار اگر چه امسال ساده‌تر از سال گذشته ساخته و پرداخته شده بود اما همچنان در طول ساعات برگزاری نمایشگاه نمی‌شد آن را خالی از مخاطبان دید. کتاب‌های پرتعداد و سوژه‌های نابی که دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی سراغ آن‌ها رفته، طراحی و گرافیک چشم‌نواز کتاب‌ها، محتواهای خواندنی این کتاب‌ها و همچنین قیمت مناسبشان باعث شده همواره منشورات «راه‌یار» با استقبال مخاطبان روبرو شود. از جمله کتاب‌هایی که در نمایشگاه امسال و در قفسه‌های این غرفه بیشتر از بقیه می‌درخشید، مجموعه کتاب‌هایی بود که درباره حاشیه‌های تشییع و تجلیل از حاج قاسم سلیمانی در شهرهای مختلف ایران و جهان نوشته شده. راه‌یار غالبا سراغ سوژه‌هایی می‌رود که ناشران دیگر کمتر سراغشان می‌روند. بی‌شک هر مخاطبی از بین کتاب‌های پرتعداد این ناشر، می‌تواند کتاب مورد علاقه خود را انتخاب کرده و با قیمت مناسب و خیال راحت، خریداری کند.

*میثم رشیدی مهرآبادی

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

کدام ناشران پایداری بیشتر درخشیدند +‌ عکس بیشتر بخوانید »

حق نداریم بخشی از شخصیت «شهید» را حذف کنیم

حق نداریم بخشی از شخصیت «شهید» را حذف کنیم


به گزارش مجاهدت از گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، مجمع ناشران انقلاب اسلامی نهمین نشست «طعم کتاب» را با محوریت نقد و بررسی کتاب «ر» برگزار کرد.

این مراسم با حضور مریم برادران نویسنده کتاب و جواد کلاته‌عربی به عنوان منتقد، در مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.

در ابتدای برنامه مریم برادران کتاب «ر» را اثری در ژانر مستندنگاری معرفی کرد و گفت: سوژه این کتاب شهید مجید منتظری ملقب به رسول حیدری است. من قبل از اینکه نوشتن درباره این شهید بزرگوار را شروع کنم، همانطور که در مقدمه کتاب هم گفتم، از طریق خانواده با این شهید آشنا شدم. اتفاقات سال ۸۸ بود که دغدغه من را بیشتر کرد که درباره ویژگی‌های آدم‌هایی که در حوزه اطلاعات کار می‌کنند چیست. شاید بتوان گفت که بسیاری از اطلاعاتی که در کتاب آمده است سوالات ذهنی خودم بوده که در این مسیر به پاسخ آن رسیده‌ام.

جواد کلاته‌عربی صحبت‌های خود را با تشکر از مقدمۀ مفصل و صادقانه‌ای که نویسنده در کتاب آورده است آغاز کرد و گفت: در واقع خانم برادران در مقدمه کتاب، نگاهشان، رویکردشان و نحوه کارشان را توضیح داده‌اند. به نظر من این مهم‌ترین حرکتی است که ما می‌توانیم در کتاب‌هایمان انجام دهیم. چراکه بسیاری از زیرعناوینی که در برخی از کتاب‌ها ارائه می‌شود، عناوین دقیقی نیست. پس در مقدمه بهتر است بگوییم چه کار کرده‌ایم که خانم برادران این کار را انجام داده‌اند و تکلیف مخاطب را مشخص کرده که با چه کتابی روبه‌رو است. پس مقدمه خوب و صادقانه کتاب جزو نقاط قوت این کتاب است.

کلاته در پاسخ به سوال مجری نشست که دربارۀ نسبت بین نویسنده و کتاب و شخصیت‌هایش مطرح شد بیان داشت: من این نسبت را در خلال بررسی محتوا می‌بینم. هر کسی می‌تواند به موضوعی علاقه‌مند باشد و در آن موضوع کار کند؛ اما از دو منظر می‌توان به کتاب “ر” نگاه کرد؛ یکی علاقه خانم برادران به شخصیت رسول حیدری بعداز دست نوشته‌ها و نامه‌هایی که از ایشان می‌بینند و دوم تعیین استراتژی برای نوشتن کتاب. رسول حیدری برای خانم برادران موضوع جذابی است و بعد برای نوشتنش استراتژی تعیین کردند و آن را اینگونه در مقدمه بیان می‌کنند که: «این کتاب نگاه انسانی به رسول است». به نظر بنده این نگاه یکی از اشکالات کتاب است. در واقع به‌صورت کلی یکی از نگاه‌هایی که وجود دارد و عمدتاً محل آسیب است همین نگاه است که ما با پیش زمینه ذهنی به جنگ به سراغ اینجور آدم‌ها می‌رویم. یعنی ما به اعتبار جنگ و دفاع مقدس به سراغ این آدم‌ها می‌رویم، ولی دفاع مقدس و جنگ را از زندگی این افراد حذف می‌کنیم؟ این مختص این کتاب نیست و این رویکردی است که در برخی نویسندگان و ناشران وجود دارد. در حالی که این جنگ است که نبوغ افراد را نشان می‌دهد. این جنگ است که باعث بروز و ظهور افراد و رفتارهایشان شده است. پس چرا ما گاهی این مسئله را نادیده می‌گیریم؟ آنچه من می‌خواهم بگویم این است که ما حق نداریم بخشی از شخصیت را از روایت زندگی‌اش حذف کنیم. شاید نتوان همه زندگی افراد را روایت کنیم، ولی حق مخاطب است که وقتی کتاب رسول حیدری را دستش می‌گیرد با یک روایت کامل مواجه شود. ما در کتاب زندگی یک شخص باید هندسه شخصی یک فرد را نشان دهیم.

مریم برادران در پاسخ به سوال مجری مبنی بر دلیل انتخاب نوع زاویه دید افزود: من در همه کارهایم با سوالات ذهنی خودم سراغ مخاطب می‌روم و اگر احساس کنم پاسخ‌های به دست آمده برای دیگران مفید باشد، آن را برای دیگران هم روایت می‌کنم. من معتقدم کسی که از دیگری برای جامعه‌اش روایت می‌کند، قطعا باید طرح و دلیلی داشته باشد و مخاطب این حس را بکند که می‌تواند از او بیاموزد و از این زندگی بهره بگیرد. هر روایت‌گر و نویسنده‌ای این حق را دارد که انتخاب کند. نکته بعدی اینکه من جنگ را بلد نیستم و شاید علاقه‌ای هم نداشته باشم به آنچه در جبهه می‌گذرد. البته نشانه‌هایی از شجاعت رسول را در این کتاب آورده ام تا مخاطب ببینید چنین آدمی در موقعیت‌های مختلف چگونه رفتار می‌کند. آنچه که من آوردم، این است که چه چیزی باعث می‌شود رسول، رسول بوسنی شود. اینکه چرا این آدم در چنین زمانی این انتخاب را می‌کند.

حق نداریم بخشی از شخصیت «شهید» را حذف کنیم

برادران با پذیرش انتقادات وارده گفت: برای من مریم برادران به عنوان راوی، سوالی در موضوع رفتار‌های شخصیت در منطقه جنگی ایجاد نشده. البته هیچ کاری هم بدون عیب نیست. انتقادات وارده را هم می‌پذیرم، اما این انتخاب من برای ورود به این موضوع بوده. من در کار‌های دیگر هم حتما با سوال وارد خواهم شد.

نویسندۀ کتاب ر در پاسخ به سوالی که دربارۀ انتخاب زاویۀ روایت مطرح شد گفت: با توجه به محدودیت‌هایی که در پژوهش این اثر وجود داشت و از طرفی رسول بوسنی برای من مسئله بود، روایت سوم شخص را انتخاب کردم که جای مانور بیشتری دارد. من مشاهداتی هم داشتم که فکر می‌کنم روایت سوم شخص برای بیانشان کمک بیشتری می‌کرد.

جواد کلاته ضمن پذیرش اینکه هرکسی حق دارد از زوایه دید خودش به یک موضوع نگاه کند گفت: مسئله اصلی کم و کیف روایت است. بحث کم و کیف نگاه شخصی ما است. ما باید در نگاهمان مسئله شخصیت‌مان را کشف کنیم. یافتن پاسخ به سوال نویسنده مهم است، ولی مسئله بنده این است که ما نباید شخصیت را دست‌کاری کنیم. مسئله این است که قالب‌هایی که خودش از پیش دارد محور قرار گیرد و آیا باید شخصیت را در آن قالب‌ها قرار دهیم یا اینکه بگردیم قالب آن شخصیت را پیدا کنیم. من احساسم این است که سوالات شما همان قالب‌هایی است که رسول حیدری را در آن قرار داده‌اید. قالب‌های ذهنی ما مهم است یا کشف قالب‌های ذهنی شخصیت؟

نویسندۀ کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» با طرح این پرسش که چرا روایت انسانی را نسبت به روایت جنگی مرجح دانستید، اظهار داشت: آنچه برای مخاطب صادق است، جذابیت نوع روایت انسانی است، نه اهمیت آن. اینجا مخاطب عام ما نگاهش به جذابیت است. من دنبال خاطراتی می‌گشتم که شجاعتی را که همه دربارۀ رسول اذعان دارند، به تصویر کشیده باشد، ولی چنین خاطراتی را نیافتم. البته ما قرار نیست جنگ را روایت کنیم؛ اما نیاز است تا آنقدری از روایت به جنگ اختصاص داده شود که توانایی‌های آدمی که اصلا به این ویژگی قائم است و در آن حوزه معروف است دیده شود.

کلاته در پاسخ به انتخاب زاویه دید راوی گفت: روایت سوم شخص انتخاب منطقی بوده است و استفاده از نقل‌قول‌های مستقیم نیز از کار‌های خوبی است که انجام شده است؛ ولی به دو شکل روایت شده که نمی‌دانم به چه دلیلی متفاوت است. گاهی این نقل و قول‌ها از مسیر خارج شده است و انسجام خاطره را هم از بین می‌برد. جدا از این‌ها، متوجه نشدم منطق فصل‌بندی کتاب چیست و چرا فصل دانشگاه در بخش دوم کتاب مطرح شده است. این را هم بگویم که استفاده از تصاویر نیز بسیار خوب است و کتاب را تکمیل کرده است.

حق نداریم بخشی از شخصیت «شهید» را حذف کنیم

در پاسخ به نقد‌های مطرح‌شده، مریم برادران با بیان حضور جدی خود در حوزه روایت‌گری خاطرنشان کرد: من هرگز رسول حیدری را در قالب نریختم تا خودم را مطرح کنم. برایم مهم است که کار من اعتباریابی داشته باشد. اگر چیزی را نوشتم و منتشر شده، دغدغه ویژه من درباره آن موضوع بوده است. من آدم‌ها را به اسم خودم قالب نمی‌زنم. من در تعریف شخصیت سعی می‌کنم آن آدم خودش باشد و به همین دلیل است که من اعتباریابی می‌کنم. یکی از ملاک‌هایی که در نوشتن به آن توجه دارم، تایید متن توسط افرادی است که آن شخصیت را می‌شناسند. در آخرین جلسه قبل از انتشار در جلسه‌ای که شخصیت‌های آگاه حضور داشتند این کتاب بررسی شد و برخی از افراد ملاحظاتی داشتند که مطرح شد و گاهی می‌گفتند ممکن است چاپ نشود. این را گفتم که بگویم این حساسیت را دارم که کار قالب نخورده باشد. بین مستندنگاری صرف و روایت فاصله وجود دارد. من مستندنگاری نکردم. من سعی کردم آنچه که از رسول حیدری فهمیدم به دیگران معرفی کنم. در واقع من رسول را روایت کردم. خیلی از افرادی که کتاب را خواندند و با شخصیت رسول آشنا بودند، گفتند: این همان رسول است. تو رسول ساختی. جذابیت جزو لاینفک ادبیات است. اگر کسی انقدر بخواهد یک کار را خطی، با ظرایف مستند بنویسد و به طراحی و جذابیت متن فکر نکند، بهتر است ننویسد. ما اگر از جذابیت استفاده نکردیم، عمر خود و وقت مخاطب را تلف کرده‌ایم؛ اما در عین حال جذابیت نباید به‌گونه‌ای باشد که به متن ضربه بزند. نقطه مشترک همه انسان‌ها همین ویژگی‌های انسانی است که من انتخابشان کردم و نمی‌دانم این را می‌توان نقص کتاب دانست یا نه. من حتی برای اینکه این کتاب را چه نشری منتشر کند هم انتخاب کردم. تمام برنامه‌هایی که برای این کتاب برگزار شد جلسات نقد و بررسی کتاب بوده و نه جلسات رمان پاره کردن. من باز هم می‌گویم که جنگ را بلد نیستم و اصلا نمی‌فهمم، ولی با این حال یک مصاحبۀ ویژه با سردار نقدی داشتم که شاید هر کسی نتواند در این باره با ایشان مصاحبه کند، ولی شاید از آن مصاحبه هم زیاد استفاده نکردم. بنده مصاحبه را به فردی دادم و به جایش تصاویری گرفتم که به کمک کتاب بیاید. جا دارد من از ناشر هم تشکر کنم که شامل یک تیم حرفه‌ای و خوبی است. این اثر از طریق رسمی یعنی ایمیل انتشارات آرما به دستشان رسید و بعد گفتگو حول آن انجام شد و من توقعاتم را گفتم و آن‌ها هم پذیرفتند و با اینکه در برخی موارد هزینه‌های بیشتری را متحمل شدند، ولی همراهی کاملی با بنده داشتند.

انتهای پیام/ 121

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

حق نداریم بخشی از شخصیت «شهید» را حذف کنیم بیشتر بخوانید »