حسن ملکی

۳ سناریو برای بازگشایی مدارس در سال تحصیلی آینده

۳ سناریو برای بازگشایی مدارس در سال تحصیلی آینده


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، حسن ملکی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در نشست شورای پیگیری اقدامات تحولی، بر اهمیت چگونگی مواجه سازمان با آغاز سال تحصیلی جدید اشاره و اظهار کرد: در این مسیر باید روند حضوری و نیمه‌حضوری آموزش‌ها را مدنظر قرار دهیم، اما اگر بنا شد که بازهم مدارس به‌صورت نیمه‌حضوری باشد، باید برنامه‌ریزی مناسب و عالمانه و به‌موقع، در مورد مسئله داشته باشیم.

او با بیان اینکه در ارتباط با آغاز سال تحصیلی سه سناریو محتمل است، ادامه داد: احتمال نخست در این بخش، برگزاری مدارس و آموزش‌ها به‌صورت حضوری و با شرایط عادی است و تلاش اصلی نیز بر اجرای همین حالت است؛ یعنی مدارس به‌صورت کاملاً عادی بازگشایی می‌شوند و دانش آموزان بتوانند در مدارس حضور پیدا کنند تا آموزش‌ها به‌صورت کارآمد ادامه پیدا کند. البته این حالت و شکل، دارای شرایط و الزاماتی نظیر واکسیناسیون است که اگر برای معلمان و دانش آموزان، انجام شود، اطمینان را افزایش می‌دهد. این امر برای معلمان و دانش‌آموزانی که بیماری زمینه‌ای دارند، ضروری است.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت: نکته دوم در بخش حضوری، آمادگی مدارس از ابعاد مختلف است که در آموزش‌های حضوری ضرورت دارد. پذیرش جامعه به‌خصوص والدین و خانواده‌ها مسئله دیگری است، زیرا این بخش‌ها نیز باید بتوانند با خیال راحت این مسئله را بپذیرند که البته این امر، نیاز به فرهنگ‌سازی، توجیه و اطمینان بخشی به جامعه دارد؛ لذا اگر این شرایط فراهم شد و اوضاع کلی اجازه داد، سناریو اول در کشور شکل می‌گیرد که برنامه‌ریزی سازمان در این بخش انجام‌شده و مشکل یا دغدغه خاصی در این حالت نیست.

ملکی بیان کرد: مسئله اصلی، زمانی بروز پیدا می‌کند که سناریوی ترکیبی را بپذیریم و این راه‌حل دنبال شود. در برخی از موارد، واژه ترکیبی اشتباه برداشت می‌شود؛ درحالی‌که معنای درس، به معنای دو شیوه یا رویکرد آموزش است، به این معنا که رویکردهای سنتی را با رویکردهای فناور محور ترکیب کنیم و در همین آموزش‌های حضوری و معمولی نیز به‌کارگیریم. در واقع مسئله آموزش ترکیبی به معنای حضور و عدم حضور نیست و در حالت عادی نیز اگر بخواهیم آموزش‌های قوی‌تر و غنی‌تری رخ دهد، می‌توانیم از این بخش استفاده کنیم و ربطی به اوضاع کرونایی کنونی ندارد. البته ما امروز این واژه را با مسامحه به کار می‌بریم که به معنای حضور و عدم حضور است که البته معادل ناصحیح، اما مرسوم است و اگر این معنا را بپذیریم، به این معناست که دانش آموزان در سال تحصیلی پیش رو به‌صورت ترکیبی در مدارس حضور پیدا کنند به طوری که بخشی از ایام هفته را در مدرسه حضور داشته و بخشی را به صورت غیرحضوری دنبال کنند.

او با اشاره به اینکه در این حالت ما باید برای این شیوه آموزش تکلیف خودمان را در برابر برنامه‌های درسی مدارس معین کنیم، تأکید کرد: تکلیف شرایط حضوری که مشخص است، اما در مورد شرایط غیرحضوری، سازمان پژوهش باید بداند که برای محتوای آموزشی چه برنامه‌ای دارد؟ باید بدانیم که مواجهه علمی-آموزشی و واقع بینانه ما برای حالت غیرحضوری چیست، تا شرایطی کارآمد در عرصه آموزش داشته باشیم و شاهد یک هارمونی لازم با بخش غیرحضوری باشیم.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تصریح کرد: در این حالت برای چند عنصر و مؤلفه باید تعیین تکلیف کنیم. در این راستا، نحوه مواجهه ما با مطالب درسی، صحبتی که با معلمان داریم و اینکه چه چیزی باید برای آنان آماده کنیم. مباحث اصلی است. قطعاً این مسیر باید با سال قبل تفاوت داشته باشد، زیرا امروز ما تجربه بیشتری در این عرصه داریم. در این مسیر، الگویی که ما ارائه می‌کنیم، باید متناسب با اوضاع کرونایی باشد، اما نسبت به آنچه که درگذشته ارائه‌شده، باید عالمانه‌تر و همه‌جانبه‌تر باشد.

ملکی ادامه داد: دانش‌آموز، والدین و محیط اجتماعی مسائل دیگری هستند که در این عرصه باید به آن توجه کنیم. برنامه درسی کرونایی به معنای ساماندهی این مؤلفه‌ها در یک الگوی یکپارچه است.

وی درباره برگزاری غیرحضوری مدارس گفت: شکل سوم یا سناریوی بعدی، برگزاری غیرحضوری مدارس به‌صورت کامل است که البته محتمل به شمار می‌رود کما اینکه در ۲۴ ساعت گذشته، بخش‌های بسیاری از کشور، قرمز اعلام شدند لذا تا پایان مردادماه باید این الگوها در دفاتر مختلف آماده شود، اما الگویی که ارائه می‌شود، باید نشان دهد که در دوره‌های تحصیلی چگونه بروز و ظهور پیدا می‌کند؟

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت: باید برای این برنامه‌ریزی تلاش کنیم تا شرمنده کودکان و دانش آموزان نشویم. باید دانش آموزان در این نظام تکریم شوند و کرامت ذاتی آن‌ها حفظ شود، لذا نیازمند تولید برنامه درسی کریمانه هستیم البته  در قابلیت کارشناسی سازمان، تردیدی ندارم و معتقدم امکان اجرای عالمانه این بخش هست، زیرا ظرفیت بسیار بالاست، اما در این عرصه نیازمند مدیریت درست هستیم.

منبع: باشگاه خبرنگاران

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت: در ارتباط با آغاز سال تحصیلی سه سناریو محتمل است.



منبع خبر

۳ سناریو برای بازگشایی مدارس در سال تحصیلی آینده بیشتر بخوانید »

جزئیات حذفیات کتب درسی/ مطالعه آزاد 30 درصد محتوای هر کتاب‌ درسی

جزئیات حذفیات کتب درسی/ مطالعه آزاد 30 درصد محتوای هر کتاب‌ درسی


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرنگار تعلیم و تربیت خبرگزاری فارس، حسن ملکی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در برنامه «سلام، صبح بخیر» شبکه ۳ درباره حذفیات کتاب‌های درسی، اظهار کرد: در سال گذشته یعنی اوایل سال ۱۳۹۹، در شرایط بیماری کرونا قرار داشتیم و به همین دلیل در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، مجموعه‌ای از راهنماهای برنامه درسی که به معنای تعدیل، اصلاح و متناسب سازی محتواها با شرایط کرونایی بود در 6 مجموعه آماده کرده و به استان‌ها ارسال کردیم تا سال تحصیلی را بر اساس آن آموزش دهند.

وی ادامه داد: هدفمان این بود که با توجه به اوضاعی که به وجود آمده چه از بعد زمانی و چه عدم حضور تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان در کلاس‌های درس، دانش‌آموزان بتوانند در یک شرایط مطلوب‌تری به تحصیلات خود ادامه دهند و حتی الامکان نگرانی نداشته باشند.

* حدود ۳۰ درصد از محتوای هر کتاب درسی، مطالعه آزاد شد

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی اضافه کرد: در این مجموعه‌ یک سری حرف‌هایی را به معلمان زدیم، یک سری موارد را با خانواده مطرح کردیم تا درباره مسائل تربیتی و آموزشی فرزندانشان توجه کنند و مطالبی را هم برای مدیران مدارس و دانش آموزان بیان کردیم.

وی افزود: در این مجموعه‌ برای اینکه قدری شرایط را برای دانش‌آموزان راحت کنیم و متناسب‌سازی زمان آموزش و محتواهای درسی انجام گیرد، حدود ۳۰ درصد از محتوای هر یک از کتاب های درسی را به عنوان مطالعه آزاد مطرح کردیم.

* حذفیات کتب درسی را به استان‌ها اعلام کردیم

ملکی به تعریف مطالعه آزاد پرداخت و گفت: معنای مطالعه آزاد این که هر دانش‌آموزی علاقه مند باشد، می‌تواند این 30 درصد مطالب را به صورت اختیاری مطالعه کند و اگر هم مطالعه نکند یعنی فرصت نداشته باشد یا مایل نباشد، از آن بخش‌ها در امتحانات سؤال طرح نمی‌شود.

وی با بیان اینکه این حذفیات را به ‌استان‌ها اعلام کرده و معلمان را توجیه کردیم، ادامه داد: هدف ما این بود که یک تناسب بین محتوای آموزشی و زمان آموزشی ایجاد کنیم.

* تغییر طول سال تحصیلی چندان مصلحت نبود

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در پاسخ به اینکه «آیا امکان این نبود که به طول سال تحصیلی اضافه شود؟»، اظهار کرد: سال تحصیلی از نظر زمانی، نهادینه شده و در واقع زمان ابتدا و انتهای آن برای دانش‌آموزان و خانواده‌ها مشخص شده است و برنامه‌ریزی برای آن دارند پس دست‌کاری طول زمان آموزش چندان مصلحت نبود و باید این تعدیل را در طول یک سال تحصیلی انجام می‌دادیم.

وی افزود: با حذف حدود ۳۰ درصد از محتواهای آموزشی در کتاب درسی سعی کردیم این تناسب ایجاد شود.

* هرگز آموزش غیرحضوری نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری باشد

ملکی در پاسخ به این پرسش که «کیفیت آموزشی در فضای مجازی در برابر فضای حقیقی برابری نمی‌کند و آیا با حذف 30 درصد محتواهای آموزشی، کیفیت دچار خدشه نمی‌شود؟»، گفت: بنده هم معتقدم هرگز آموزش غیرحضوری نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری باشد و کتمان حقیقت کار درستی نیست.

وی اضافه کرد: در آموزش حضوری رابطه چهره به چهره معلم و دانش‌آموز، زمان و مکان آموزش، نظام ارتباطی عوامل مدرسه با دانش‌آموز و حتی ارتباط خانواده‌ها و مدارس به طور طبیعی شکل می‌گیرد و این ویژگی‌ها، آموزش های حضوری را از غیرحضوری متمایز می کند، اما مگر این واقعیت‌ها دست ماست و کرونا شرایط را تغییر داده است؛ به هر حال شرایط دست کسی نبود، کرونا آمد و خساراتی وارد کرد.

* نظام آموزشی در بین اهم و مهم قرار داشت

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی بیان کرد: کاهش حجم کتب نوعی انعطاف و سازگاری با واقعیت است و اگر این کار را نمی‌کردیم پیامدها و آثار روانی و اجتماعی و مشکلات عدیده‌ای دیگری به همراه داشت. یعنی اگر از این تعدیل خودداری می‌کردیم، ببینید چه مسائلی پیش می‌آمد.

وی افزود: در واقع با این کار نظام تعلیم و تربیت خواست خودش را با شرایط سازگار کرده و انعطاف نشان دهد تا قدری از مشکلات دانش‌آموزان و خانواده‌ها را بکاهد یعنی نظام آموزشی در بین اهم و مهم قرار داشت و آن بخشی را که کمتر خسارت می‌زند، انتخاب می کرد.

* محتوای غنی ویژه دانش‌آموزان در شبکه رشد

ملکی در پاسخ به این پرسش که «آیا با توجه به اینکه امسال 30 درصد از محتوای درسی‌ دانش‌آموزان حذف شد، در دو، سه سال آینده با نسلی که افت تحصیلی و یادگیری دارد، مواجه نمی‌شویم؟»، گفت: یک مقدار افت به طور طبیعی وجود دارد و باید این واقعیت را پذیرفت اما باید جلوی مشکلات مبنایی‌تر و اساسی‌تر را بگیریم. 

وی اضافه کرد: برای این کار شبکه ملی رشد در سازمان پژوهش قبلا بود اما در این دوسال تقویت کرده و محتواهای غنی‌تری و بیشتری را بارگذاری کردیم که با سنین مختلف در دوره‌های مختلف تناسب دارد یعنی یکسری محتوا برای دوره ابتدایی، متوسطه، فنی و حرفه‌ای و کاردانش و داریم کامل‌تر می‌کنیم؛ در این راستا کارگروهی تشکیل دادیم که روی آن کار می‌کنند تا دانش آموزان بتوانند مطالب لازم را دریافت کنند.

* رایزنی برای مرور کتب درسی سال تحصیلی گذشته 

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی اظهار کرد: برای آغاز سال تحصیلی آینده صحبت های اولیه شده اما هنوز قطعی نشده است تا یک برنامه‌ریزی شود که در ابتدای سال تحصیلی، معلمان یک ورودی به مطالب سال قبل داشته باشند و دانش‌آموزان را راهنمایی کنند؛ چه بسا با این کارها مقداری از این خلأ تربیتی تعدیل شود.

وی در پاسخ به این پرسش که «آیا این ۳۰ درصد حذفیات در کنکور هم لحاظ می‌شود؟»، افزود: این حذفیات هم شامل حال کنکور و هم امتحانات نهایی است.

* اختیار 30 درصد حذفیات در دست استان‌ها 

ملکی درباره حذفیات پایه های تحصیلی گفت: برای دو پایه و نهم که امتحانات حضوری است، سؤال از این حذفیات طرح نمی‌شود و قطعی است اما برای بقیه پایه‌ها مثلا دهم و یازدهم و سایر پایه‌ها در اختیارات ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها قرار دادیم.

وی ادامه داد: استان‌ها شرایط متفاوت دارند و نمی‌توان نسخه واحدی تجویز کرد؛ به همین دلیل اختیار داده شده است که ادارات کل آموزش و پرورش تصمیم‌گیری کنند.

* محدودیت آزمون‌های آنلاین

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در پاسخ به این پرسش که «به عنوان کارشناس چقدر با آزمون‌های آنلاین موافقید؟»، گفت: اعتقاد دارم آزمون‌های آنلاین همان محدودیت‌های نظام آموزشی آنلاین را با خود به همراه دارد و به طور طبیعی در سنجش و ارزشیابی که به صوت آنلاین برگزار می‌شود، نظارت کافی و لازم وجود ندارد.

وی تصریح کرد: به طور طبیعی باید به سمت ساماندهی مطلوب‌تر نظام آموزش الکترونیکی و یادگیری‌های الکترونیکی برویم و روش‌های مطلوب‌تری را تدارک ببینیم و خبرگی بیشتری به دست آوریم تا بتوانیم اوضاع را در یک چنین وضعیتی، مدیریت کنیم.

ملکی بیان کرد: درباره نظام سنجش و ارزشیابی آنلاین و آموزش غیرحضوری، متخصصان روش‌های آموزشی مختلفی را پیشنهاد داده‌اند که می‌توان به روش ارزشیابی از طریق کارپوشه‌های الکترونیکی، روش ارزشیابی خودسنجی و خودارزیابی(دانش آموزان خودشان را تست کنند) و همتا سنجی اشاره کرد که توجیهات لازم را ارائه دادیم و امیدوارم به مشکلی برنخوریم.

انتهای پیام/





منبع خبر

جزئیات حذفیات کتب درسی/ مطالعه آزاد 30 درصد محتوای هر کتاب‌ درسی بیشتر بخوانید »