حسین قربانزاده

به گزارش مجاهدت از مشرق، یکی از بخش‌های مهم اقتصاد کشور ایران بخش خصوصی است. این بخش از واگذاری برخی شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی به بخش خصوصی به منظور بهتر شدن کارآمدی، کیفیت و رقابت صورت می‌گیرد تا تقویت شوند و شکل جدیدی بگیرند. در برخی از موارد این فرآیند که از بعد از انقلاب آغاز شده، تحول جدید و افق‌های بزرگتری را ایجاد کرده و انتظارات را از خود بالا برده‌اند.

برنامه پنجشنبه شب «تهران۲۰» با اجرای علی مروی به موضوع خصوصی‌سازی اختصاص یافت و درباره اتفاقات مثبت و منفی این حوزه با حسین قربان‌زاده، رئیس سازمان خصوصی‌سازی، گفت‌وگویی صورت گرفت.

چرخ حضور مردم در اقتصاد لنگ می‌زند

قربان‌زاده با بیان اینکه انقلابی که اتفاق افتاد انقلاب مردمی بود و هست، گفت: در عین حال اقتصاد آن هنوز به هدف مردمی نرسیده. پس از اتفاقی که با خیزش مردمی در سال ۵۷ رخ داد و انقلاب پیروز شد و حکمرانی تغییر کرد، باید مردم هم در صحنه اقتصاد وارد می‌شدند. اما بعد چهار دهه همچنان چرخ حضور مردم در عرصه اقتصاد لنگ می‌زند. متأسفانه برخی که شاید نیت خوبی هم داشته باشند مسیر اشتباهی را پیشنهاد می‌دهند، نقد می‌کنند و می‌روند چرا که تصور می‌کنند سرنوشت بنگاه اهمیتی ندارد. اوایل انقلاب سازمان‌هایی را دولتی کردیم که تصور می‌کردیم وضعیت اقتصادی آن‌ها و جامعه بهتر می‌شود ولی نتیجه عکس داد.

قربان‌زاده ادامه داد: برخی سیستمی را در شرکت‌ها می‌خواهند که ما را به هدف نمی‌رساند مثلاً مدلی از واگذاری که دولت آن‌را سوددِه و آماده‌سازی کرده باشد ممکن نیست چرا که اگر دولت امکان انجام آن را داشت، دلیلی برای واگذاری حوزه به بخش خصوصی وجود نداشت. اساساً مدل مدیریت دولتی برای ماهیت حقوقی شرکتی که نفع و سود در آن اولویت اول است، تعارض و تناقض دارد. این تعارض و تناقض جز با واگذاری حل نمی‌شود.

خصوصی‌سازی به تنهایی اصالت ندارد

قربان‌زاده به آسیب‌های خصوصی‌سازی اشاره کرد و گفت: بهبود کیفیت حکمرانی دارایی اهمیت دارد نه صرفاً انتقال از سبد مالکیت دولتی به سبد مالکیت بخش خصوصی. چه بسا که بخش خصوصی بدتر اداره کند. برای مثال ساختمان ۱۰ طبقه آسانسور دارد. آدم عاقل این ۱۰ طبقه را با آسانسور بالا و پایین می‌رود. اما اگر این آسانسور دو نفر را کشته باشد یا خراب باشد آدم عاقل نیم ساعت جلوی آسانسور طبقه دهم صبر نمی‌کند. رنج را تحمل می‌کند و طی یک ربع از پله‌ پایین می‌رود. چرا که هدف بالا پایین رفتن با آسانسور نیست، بلکه هدف بیرون آمدن از ساختمان است. اگر هم شخصی بدون توجه به سالم یا خراب بودن آسانسور کلاً از پله بالا و پایین برود حتماً از نظر عقلی مشکل دارد. خصوصی‌سازی به خودی خود اصالت ندارد بلکه خصوصی‌سازی برای یک هدف غائیِ بهتر اداره شدن سرنوشت بنگاه کمک می‌کند.

قربان‌زاده تصریح کرد: کیفیت سیاست‌گذاری حاکمیت و دولت در سرنوشت بنگاه تأثیرگذار بوده است. در واگذاری در بحث اینکه از دست دولت خارج شود و به بهره‌وری برسد موفق بودیم ولی در اینکه لزوماً بخش خصوصی اداره کند خیر. شرکت‌های مرتبط با بخش‌های مختلف دولت را داشتیم که موفق عمل کرده و با واگذاری به بخش خصوصی دچار چالش شدند، واگذاری رد دینی تحمیلی به نهاد عمومی غیردولتی داشتیم که به قهقرا رفته‌است. برای مثال شما نهاد امور دولتی را در بودجه مکلف می‌کنید ۹۰ هزار میلیارد تومان سهام بدهد. ممکن است مجبور شوید بنگاهی را بدون مزایده به ازای طلبی که از دولت دارید، بردارید. ممکن است اهلیت هم نداشته باشید. بطور کلی هر جا تحمیلی رد دینی دادیم بالای ۹۰ درصد دچار اشکال شدیم ولی زمانی که نهاد عمومی یا دولتی در رقابت شرکت کرده و قسط‌های نقدی را پرداخت کرده غالباً موفق بودیم.

مولدسازی کمترین منفعت درآمد است

قربان‌زاده درباره مولدسازی گفت: مولدسازی کمترین منفعت درآمد است. این روزها به اشتباه در اذهان عمومی شکل گرفته که قرار است دولت صرفاً برای کسری بودجه تأمین مالی کند. حتی اگر تأمین منابع مستقیم از مالیات انجام می‌شد و کسری خراج عملیاتی صفر بود باز هم مولد سازی دارایی‌ها ضرورتی اجتناب ناپذیر است. وقتی ما دارایی داشته باشیم که بدانیم می‌توانیم بهتر از آن استفاده کنیم ولی این دارایی را رها کنیم نشان می‌دهد اداره‌ زندگی معمولی را بلد نیستیم.

قربان‌زاده گفت: از روش‌های مولدسازی مزایده، واگذاری کل، تهاتر و صندوق املاک مستقلات است. نظام بانکی باید به مسیر تولید بیآید. نظام بانکی باید به فعالیت مولد اعتبار بدهد و پرداخت اقساط امهاء بشود و باز در این چرخه به کار خود ادامه دهد. در مسیر فعلی کار غیر تولیدی می‌صرفد و مردم ماشین، ارز، طلا و سکه می‌خرند، شرکت و بانک دولتی هر چقدر الزام کنند باز هم جامعه تمایل به جهتی دارد که سود بیشتری ببرد. راه چاره این‌است که دولت بصورت فراگیر به نفع مردم عرضه کند.

همه مردم باید در مولدسازی مشارکت داشته باشند

او درباره صندوق املاک مستقلات گفت: علاوه بر کارآیی و کارآمدی، عدالت نیز مهم است. پایه اقتصاد در منطق انقلاب اسلامی باید بر پایه عدالت باشد. نباید فردی که چند هزار میلیارد تومان پول دارد بتواند همیشه در مزایده‌ها املاک را بگیرد، در دارایی‌ها جابجا، منجمد و حبس کند. عرضه باید در سطحی فراگیر شود که محروم‌ترین اقشار هم بتوانند در سرمایه‌گذاری خرد مشارکت داشته‌ باشند. کسی که ۳۰ میلیون تومان پول دارد نه در تهران و نه در شهرستان‌ها نمی‌تواند خانه بخرد. این پول را طلا یا هر دارایی دیگری بخرد به انجماد، ضربه به تولید و کاهش اشتغال برادر و خواهرش کمک کرده است چرا که این انجماد طیف اقتصاد ایران را کم و کمتر می‌کند. اگر بخشی از خلق نقدینگی که اتفاق افتاده با عرضه‌ ملک جمع شود، علاوه بر اینکه نقدینگی را جمع می‌کند، تورم را کاهش می‌دهد و مردم را از آن مصون می‌کند انجماد دارایی راکد را از بین می‌برد. روش‌های جدیدی برای مولدسازی در حال انجام است تا همه‌ مردم بتوانند در آن مشارکت داشته باشند.

قربان‌زاده در پایان خطاب به مردم گفت: تک تک رکوردهایی که در مسیر مولدسازی ثبت می‌شود روی سامانه هوشمندی می‌آید که همه از جزئیات مختلف آن مطلع می‌شوند. ۲۲ بهمن همزمان با سالروز پیروزی جمهوری اسلامی از سایتی رونمایی می‌شود که همه‌ این مسیر را شفاف به اطلاع مردم خواهد رساند. هیچ مصونیتی از قانون، رشوه، جرم، تبانی و جرائم شخصی برای هیچ کس نیست.

به گزارش مجاهدت از مشرق، حسین قربان زاده در مراسم بازگشایی نماد سرخابی‌ها در فرابورس اظهار کرد: بورسی شدن استقلال و پرسپولیس فراز و نشیب‌های زیادی را طی کرد و با این اتفاق جعبه سیاه دو تیم باز شد.

وی با اشاره به روش بورسی شدن دو باشگاه، عنوان کرد: روش افزایش سرمایه از طریق سلب حق تقدم کمک کرد باشگاه‌ها نیز منتفع شوند. بر این اساس هر باشگاه ماهانه بالغ بر چهار میلیارد تومان از محل درامد حاصل از افزایش سرمایه منتفع می‌شوند.

قربان زاده از تشکیل یک کمیته مصارف برای هر دو باشگاه خبر داد و افزود: این کمیته با حضور مدیران عامل دو باشگاه و معاون وزیر ورزش برگزار می‌شود و مصوباتی مشخصی دارد. مهم‌ترین مصوبه درصدهایی است که باشگاه‌ها که از منابع حاصل از پذیره نویسی و ورود به بورس کسب کردند مورد استفاده قرار می‌دهند. بر این اساس حدود ۵ درصد برای پرداخت بدهی‌های معوق، حدود ۵ درصد برای بازارگردانی و حدود ۶۵ درصد نیز برای سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

رئیس سازمان خصوصی‌سازی در مورد بدهی‌های مالیاتی دو باشگاه نیز توضیح داد: این موضوع در جلساتی با سازمان امور مالیاتی مورد بررسی قرار گرفته است. بخشی از این مالیات بخشیده خواهد شد به شرطی که اصل مالیات پرداخت شود. برای این منظور ۸۰ درصد تضمین گرفته شده است.

قربان زاده با اشاره به بازگشایی نماد استقلال در معاملات امروز اظهار کرد: در کم‌تر از یک ساعتی که نماد استقلال بازگشایی شد، ۱۴۴ میلیون برگه سهم به ارزش ۵۸ میلیارد تومان معامله شد. ارزش کل باشگاه استقلال نسبت به قیمت گذاری، ۵۷ درصد افزایش یافته است. قسمت اعظم معاملات نیز توسط حقیقی‌ها انجام شده است.

بازگشایی نماد پرسپولیس در هفته آینده

وی در مورد زمان بازگشایی نماد پرسپولیس نیز گفت: سال مالی پرسپولیس ۳۱ خرداد ماه است و دو ماه برای ارایه صورت‌های مالی فرصت داشتند.

رئیس سازمان خصوصی‌سازی ادامه داد: صورت‌های مالی این باشگاه نیز تنظیم شد اما ناظر بازار نکاتی را مطرح کرد که باید رعایت می‌شد. امیدوارم نماد این تیم نیز اوایل هفته آینده بازگشایی شود.

رقابت اصلی در زمین بازی است نه تابلوی بورس

رئیس سازمان خصوصی‌سازی از هواداران دو باشگاه تقاضا کرد از رفتارهای هیجانی پرهیز کنند و تاکید کرد: معاملات دو باشگاه باید بر اساس منطق باشد. رقابت اصلی در زمین بازی است نه در تابلوی معاملات. آوردن رقابت حاشیه‌ای روی تابلو در بلند مدت به ضرر دو باشگاه است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، حسین قربان‌زاده در مورد واگذاری سهام دولت در قالب رد دیون اظهار داشت: براساس قانون بودجه سال جاری دولت ۹۰ هزار میلیارد تومان بابت رد دیون خود به تأمین اجتماعی باید واگذار کند، همچنین ۱۳۰ هزار میلیارد تومان بابت دیون دولت به نهادهای عمومی مانند بنیاد شهید و دیگر نهادها واگذار کند که براساس بند «ی» تبصره ۲ قانون بودجه امسال انجام می‌شود.

وی  در مورد اینکه آیا شرکت‌هایی که در قالب رد دیون داده می‌شود، مورد قبول طلبکاران از دولت است، گفت: فهرستی از شرکت‌ها را دولت پیشنهاد می‌کند و برای واگذار به تصویب می‌رساند، ارزش‌گذاری می‌شود و بعد از آن باید به هیأت واگذاری برود و مصوبه این هیأت را دریافت کند و پس از آن قرارداد انتقال سهام به آن نهاد یا سازمان مانند تأمین اجتماعی، بنیاد شهید و سایر نهادها واگذار می‌شود.

رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی ادامه داد: امسال در قالب بودجه دولت مکلف است ۷۰ هزار میلیارد تومان فروش مستقیم سهام شرکت‌های دولتی را داشته باشد و از این طریق منابع برای بودجه به دست آورد.

قربان‌زاده در مورد واگذاری سهام به متولدان ۱۴۰۰ گفت: هنوز در این زمینه جمع‌بندی صورت نگرفته و اختلاف‌نظر وجود دارد و قرار است از محل سهام دولت در صندوق‌های قابل معامله بورسی یا ETF در بورس دولت بودجه‌ای را اختصاص دهد و از این محل به متولدان سال گذشته یک میلیون تومان پرداخت کند که البته این تکلیف سازمان خصوصی‌سازی نیست و مربوط به کل دولت است.

وی در مورد واگذاری بلوکی سهام ایران خودرو و سایپا گفت: سهام دولت در ایران خودرو ۵ درصد و در سایپا ۱۷ درصد باقی مانده است که این میزان سهام، سهام تودلی هم دارد، یعنی در برگیرنده سهام شرکت‌های دیگر هم هست. به عنوان مثال صندوق بازنشستگی کشوری در ایران خودرو بین ۷ تا ۸ درصد سهام دارد که این سهام قابلیت تجمیع شدن با سهام دولت است که در قالب بلوک عرضه شود چون برای خریدار هم صرف می‌کند و می‌تواند سهمیه‌ای در هیأت مدیره این شرکت داشته باشد. البته هنوز عرضه بلوکی سهام به صورت قطعی تصمیم‌گیری نشده است و باید بین وزارت امور اقتصادی و دارایی و صنعت و معدن و تجارت هماهنگی ایجاد شود.

رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی در مورد آزادسازی سهام عدالت گفت: روش اداره سهام عدالت در شورای عالی بورس بررسی می‌شود و این براساس توصیه‌ای است که مقام معظم رهبری ارائه کرده است که شورای عالی بورس روش مدیریت سهام عدالت را تعیین تکلیف کند. در این زمینه این شورا کارگروهی را تشکیل داده تا آیین‌نامه اجرایی سهام عدالت را به نتیجه برساند. البته تاکنون براساس آیین‌نامه قبلی در مورد سهام عدالت عمل می‌شده است.

قربان‌زاده ادامه داد: برای فصل جاری مجامع شرکت‌ها تا ۳۱ تیرماه ۱۴۰۱ کارگروهی تشکیل شده که مرکب از نماینده وزارت اقتصاد، نماینده حقیقی شورای عالی بورس و نماینده کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در این کارگروه حضور دارند، اما برای مدیریت بلندمدت سهام عدالت باید شورای عالی بورس شیوه اجرا و مدیریت آ ن را تصمیم تصمیم‌گیری کند.

وی همچنین در مورد واگذاری دو باشگاه فرهنگی ورزشی پرسپولیس و استقلال موسوم سرخابی‌ها عنوان کرد: واگذاری ۱۰ درصد سهام این دو باشگاه از طریق فرابورس در اسنفدماه سال گذشته به پایان رسید. اکنون آماده بازگشایی نماد معاملاتی سرخابی‌ها هستیم.

رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی گفت: شرکت پرسپولیس در آستانه اخذ مجوز برای بازگشایی نماد در فرابورس است، وگرنه ۱۰درصد از سهام این شرکت تا ۲۸ اسفند پذیره‌نویسی شد.

قربان‌زاده گفت: در فروردین سال جاری مراحل اخذ مجوز برای بازگشایی نماد طی شده است. این مجوز توسط سازمان خصوصی‌سازی، سازمان بورس و سازمان ثبت اسناد صادر می‌شود. بخشی از این مراحل مشروط به این شده است که سازمان بورس باید در مورد حسابرسی داخلی این باشگاه‌ها به عنوان شرکت‌های فرابورسی کنترل‌هایی داشته باشد و بعد از آن بازگشایی نماد معاملاتی انجام شود.

وی تأکید کرد: پرسپولیس مراحل نهایی اخذ مجوزها را طی می‌کند و اگر حسابرسی داخلی این شرکت به تأیید سازمان بورس برسد به زودی شاهد بازگشایی نماد پرسپولیس در فرابورس خواهیم بود.

رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی خاطرنشان کرد: کمیته‌ای با حضور وزیر ورزش و نمایندگانی از باشگاه‌ها برای نظارت بر نحوه مصارف منابع جمع‌آوری شده از عرضه اولیه در مورد دو باشگاه تشکیل شده  است و در این زمینه تخلفی صورت نمی‌گیرد. منابع جمع‌آوری شده صرف افزایش سرمایه دو باشگاه از محل صرف سهام انجام می‌شود. طرح‌های توجیهی این دو باشگاه در سامانه کدال ارائه شده است از محل منابع حاصل شده بخشی برای بازارگردانی سهام سرخابی‌ها استفاده می‌شود و بخشی از منابع برای پرداخت بدهی استفاده می‌شود تا اوضاع مالی سرخابی‌ها به حد قابل قبول برسد.

قربان‌زاده اظهار امیدواری کرد: با مدیریت جدید به آرمان باشگاهداری و مدیریت حرفه‌ای سرخابی‌ها نزدیک شویم.