خرمشهر

فرهنگ عاشورا و الگوی نبرد عاشورایی

فرهنگ عاشورا و الگوی نبرد عاشورایی در دفاع مقدس


به گزارش مجاهدت از گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، در تاریخ‌نگاری جنگ تحمیلی، ذیل عنوان دفاع مقدس از همان روز‌های آغازین، جنگ به شکل جبهه دفاعی- نظامی انقلاب در برابر هجوم دشمن و با عطف به واقعه عاشورا، پذیرش عام پیدا کرد.

مدافعان ایران، رزمندگان اسلام نام گرفتند و سربازان مهاجم، پیروان صدام یزید کافر و فضای جنگ و درگیری، فضای کربلا را احیا کرد.

در چهارچوب مبارزه مذهبی که یکی از ستون‌های اصلی نظام معنایی انقلاب اسلامی نیز بود، صدام نماد یزید کافر قلمداد می‌شد و سربازان ایرانی به یاد مظلومیت امام حسین (ع) و واقعه عاشورا، قدم به میدان نبرد می‌گذاشتند.

جنگ ایران و عراق از نگاه رزمندگان ایرانی، جنگ اسلام و کفر قلمداد می‌شد. درعین‌حال، رسیدن به اماکن مقدس شیعه و یاد عاشورا، به سربازان ایرانی نیرو و انگیزه می‌بخشید.

قرار گرفتن در ردیف یاران امام حسین (ع)، نوشیدن شربت شهادت را آسان، بلکه گوارا می‌ساخت. یادآوری ایثارگری‌های حضرت عباس (ع) و علی‌اکبر (ع) سرمشق رزمندگان بود.

این اسطوره‌های تاریخ مذهب شیعه، از کودکی در روح و جان این سربازان حک‌شده بود و جنگ فرصتی را فراهم کرده بود تا رزمندگان ایرانی، ارادت و عشق خود را در عرصه عمل به آزمون بگذارند. از این رو رزمندگان ایرانی در جبهه‌های جنگ خود را سربازان امام حسین (ع) می‌دیدند و این نگاه، عطش آنان را برای شهادت صدچندان می‌کرد.

با توجه به این زمینه تاریخی و روحی، امام خمینی (ره) نیز از ایده جنگ عاشورایی و تأسی به حرکت تاریخی امام حسین (ع) در کربلا برای معنا دهی به کنش دفاعی رزمندگان ایرانی استفاده کردند. ایشان با عاشورایی نامیدن جنگ تحمیلی، عواطف میلیون‌ها ایرانی را به‌سوی حمایت از جبهه خودی و مقابله با یزید و یزیدیان زمان برانگیخته و روحیه شهادت‌طلبی را در مردم ایجاد می‌کردند.

شبیه‌سازی حماسه کربلا و نبرد عاشورا

تأسی رزمندگان ایرانی به آموزه‌های عاشورا و قیام کربلا از همان نخستین روز‌های جنگ، مشهود بود. پس از تهاجم سنگین ارتش عراق به خرمشهر و در حالی که این شهر به‌شدت در معرض سقوط قرارگرفته بود، محمدعلی جهان‌آرا، فرمانده سپاه خرمشهر، نیرو‌های در دسترس را دور خود جمع کرده و با اشاره به حماسه کربلا، به آنان یادآور شد که فقط شهادت را پیش رو دارند و با بذل جان خود می‌توانند به مقاومت ادامه دهند.

جهان‌آرا به مدافعان خرمشهر گفت: اینجا مسئله ماندن و شهادت است. خارج از شهادت چیز دیگری اینجا نیست. هرکس می‌خواهد برود، برود. اگر می‌خواهید بمانید، فقط باید با همان انگیزه‌ای که یاران حسین (ع) در کربلا ماندند، بمانید. میدان، میدان جنگ و شهادت است.

حماسه ۳۵ روزه مقاومت خرمشهر، با روحیه شهادت‌طلبی مدافعان این شهر شکل گرفت و ماندگار شد و بدین گونه داغ اشغال سه‌روزه خوزستان بر دل رژیم بعثی عراق و حسرت سقوط جمهوری اسلامی بر دل دشمنان آن باقی ماند.

شور نبرد عاشورایی در ماه محرم

از دیگر مصادیق تأثیرپذیری ایرانیان از حماسه عاشورا در دوران دفاع مقدس، افزایش شور و اشتیاق رزمندگان ایرانی و همچنین بیشتر شدن نیرو‌های اعزامی در ایام محرم بود.

با فرارسیدن ماه محرم و برپایی مراسم عزاداری شهادت امام حسین (ع) در مناطق مختلف کشور، حال و هوای عاشورایی موجب افزایش اشتیاق جهاد و مبارزه در بین مردم و به ویژه جوانان می‌شد و در نتیجه افراد بیشتری داوطلب اعزام به جبهه‌های نبرد می‌شدند.

افزایش نیرو‌های داوطلب و تعداد اعزام‌ها در ایام ماه محرم از مواردی بود که در طول سال‌های جنگ تحمیلی همواره مشاهده می‌شد. در همین زمینه، هم‌زمان با فرارسیدن ماه محرم سال ۱۴۰۴ هجری قمری و آغاز عملیات والفجر ۴ در اواخر مهرماه ۱۳۶۲، گروه‌هایی از نیرو‌های سپاه و بسیج از اقشار مختلف نظیر روحانیون، فرهنگیان، دانش آموزان، هنرجویان و… چندین گروهان جند الله شامل پرسنل، سرباز، درجه‌دار و افسر وظیفه؛ ده‌ها تیم پزشکی، امدادگر و تدارکاتی برای کمک به رزمندگان و همچنین نیرو‌هایی از جهاد سازندگی و گروه‌هایی با تخصص‌های مختلف برای بازسازی مناطق جنگ‌زده، از شهر‌ها و روستا‌های مختلف کشور عازم جبهه‌ها و مناطق جنگی جنوب و غرب شدند.

همچنین عملیات محرم در دهم آبان ۱۳۶۱ مصادف با ماه محرم ۱۴۰۳ هجری قمری، آغاز شد و به دلیل تقارن با این ماه، محرم نام‌گذاری و با رمز یا زینب (س) به فرماندهی قرارگاه عملیاتی کربلا در منطقه جنوب شرقی دهلران استان ایلام اجرا شد.

در این عملیات که با شور و حال عاشورایی به اجرا درآمد، ضربات زیادی به دشمن وارد شد به گونه‌ای که قوای عراقی از ترس محاصره و انهدام بیشتر از محور ربوط و چم هندی پا به فرار گذاشتند و محدوده‌ای فراتر ازآنچه در طرح اولیه عملیات در نظر گرفته‌شده بود، از خاک جمهوری اسلامی ایران آزاد شد.

تحمل سختی‌های نبرد با روحیه عاشورایی

در سخت‌ترین شرایط میدان نبرد و زیر شدیدترین آتش توپخانه و خمپاره که تحمل آن برای خیلی‌ها دشوار بود، تأسی به واقعه عاشورا و روحیه گرفتن از حماسه کربلا، رزمندگان را یاری می‌داد تا میدان نبرد را ترک نکنند و به مبارزه ادامه دهند؛ این امر در عملیات‌های مختلف دوران جنگ بار‌ها تأثیر خود را نشان داده است.

عملیات خیبر از جمله عملیات‌های بسیار دشوار دوران جنگ تحمیلی بود که رزمندگان ایرانی در زیر شدیدترین آتش دشمن، با روحیه عاشورایی توانستند عملیات را پیش ببرند. در حین اجرای این عملیات، در منطقه طلائیه که زمینی بسیار محدود بود، آتش دشمن شدت زیادی داشت و این امر ایستادگی را برای رزمندگان خودی بسیار دشوار می‌کرد. تمرکز آتش دشمن در این منطقه به حدی شدید بود که شهید حجت‌الاسلام میثمی که خود در منطقه حاضر بود؛ گفت: هرکس در طلائیه ایستاد، اگر در کربلا هم بود می‌ایستاد.

در ادامه این عملیات، پس از آن‌که مأموریت طلائیه به لشکر امام حسین (ع) واگذار شد، حسین خرازی فرمانده این لشکر، با توجه به وضعیت منطقه و ضرورت مقاومت در آن، با همانندسازی اقدام امام حسین (ع) در شب عاشورا، تمام کادر‌های یگان خود را فراخواند و در تاریکی مطلق و در فضایی آکنده از معنویت به آنان گفت: امشب شب عاشوراست؛ نماینده امام دستور داده در طلائیه عمل کنیم؛ هرکس می‌تواند، بماند و هرکس نمی‌تواند، آزاد است که برود.

پس از آن، این لشکر شب هنگام، آماده تهاجم به دشمن شد و نبرد بسیار سختی درگرفت که تا صبح به طول انجامید؛ در ادامه این عملیات، حسین خرازی بر اثر اصابت ترکش، دست راست خود را از دست داد و با وجود فشار بسیار شدید دشمن، محور جاده طلائیه تا ۶ کیلومتر به همت رزمندگان باز شد و یک تیپ دشمن نیز متلاشی گردید.

همانطور که ذکر شد، تأسی به آموزه‌های قیام امام حسین (ع)، بسیاری از سختی‌ها را برای رزمندگان و فرماندهان آسان می‌ساخت و موجب می‌شد نیرو‌های ایرانی با توجه به دشواری‌ها و مصیبت‌هایی که اهل‌بیت عصمت و طهارت در واقعه عاشورا متحمل شدند، راحت‌تر با مصائب، رنج‌ها و دشواری‌های ناشی از جنگ کنار بیایند.

منبع:

نعمتی وروجنی، یعقوب، قدرت متعالی (الگوی قدرت جمهوری اسلامی ایران در دوران دفاع مقدس) تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، چاپ اول، ۱۳۹۹، صفحات ۲۵۰، ۲۵۱، ۲۵۲، ۲۵۳، ۲۵۴، ۲۵۵، ۲۵۸، ۲۵۹.

انتهای پیام/ 141

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

فرهنگ عاشورا و الگوی نبرد عاشورایی در دفاع مقدس بیشتر بخوانید »

من با خدا معامله کردم

درس حکمت‌آموز جانباز اهوازی برای مسئولان کشور/ من با خدا معامله کرده‌ام


به گزارش مجاهدت از خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، «سید کریم حجازی» از مبارزان دوران انقلاب اسلامی و بنیانگذار بنیاد شهید آبادان در دوران دفاع مقدس دار فانی را وداع گفت.

سید کریم حجازی از بازاریان صاحب نام شهر آبادان بود که با شروع جنگ تحمیلی مسوولیت رسیدگی به امور خانواده‌های شهدا در خرمشهر و آبادان را برعهده گرفت. خاطرات او در کتاب «آبادان لین یک» به یادگار مانده است. در بخشی از این کتاب به مناعت طبع مرحوم حجازی اشاره شده است که در ادامه می‌خوانید.

من الان با مشکلات زیادی از لحاظ تنفسی و پوستی مواجه هستم؛ درحالی اگر می‌خواستم با مراجعه به بنیاد شهید یا بنیاد جانبازان برایم درصد بزنند، شاید تا ۶۰ درصد هم جانبازی می‌گرفتم؛ ولی با اینکه خودم مسوول بنیاد شهید یک شهر جنگی (آبادان) بودم که تمام مدت هشت سال جنگ را منطقهٔ جنگی و جبهه حساب می‌شد، و با اینکه نیرو‌های زیردست خودم در بنیاد بار‌ها می‌گفتند: «چرا برای خودت پرونده مجروحیت و جانبازی تشکیل نمی‌دهی؟»، اما باز هم حاضر به این کار نبودم و الان هم نیستم و هیچ انتظاری از هیچ سازمانی ندارم. من با خدا معامله کردم؛ با خدا معامله کردن برای یک درصد یا یک حقوق و فلان امتیاز نیست. من پارسال چندین نوبت برای فیزیوتراپی پیش یکی از دوستان می‌رفتم. وقتی وضعیت من را این‌طور دید، گفت: «حاجی، تو با این اوضاعی که داری، چرا نمی‌روی بنیاد تا برایت پرونده تشکیل بدهند؟ تو اگر بروی بنیاد، آن‌ها مسلما افتخار می‌کنند که شما هشت سال در جبهه بودی، و با کمال میل برایت پروندهٔ جانبازی درست می‌کنند.» رو کردم به آن دوستم و گفتم: «من با خدا معامله کرده‌ام و چیزی نمی‌خواهم؛ خداوند آن دنیا به من می‌دهد.»

با خنده و شوخی گفت: «خدا اگر آن دنیا به تو چیزی بدهد، این دنیا که نمی‌دهد!» من هم خندیدم، ولی خیلی جدی گفتم: «اتفاقا خدا در همین دنیا هم به من خیلی داده.» گفت: «چی؟!» گفتم: «بچه‌های خوب و صالح داده است.» این را که گفتم، کمی رفت توی فکر و بعد گفت: «راست می‌گویی. حق با شماست! من فکر اینجایش را نکرده بودم.» حالا عرض من این است که من اگر برای تشکیل پرونده بروم و حقوقم هم بشود شش‌ میلیون تومان، از اینکه بیشتر نمی‌شود، آن وقت، اما ته دلم راضی نیست و احساس می‌کنم که در این معامله انتظار حق و حقوقی بوده که دولت هم به من داده است. اما من الان با حقوق یک‌میلیون‌وسیصدهزار تومان که می‌گیرم، کاملا راضی هستم.

انتهای پیام/ ۱۴۱

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

درس حکمت‌آموز جانباز اهوازی برای مسئولان کشور/ من با خدا معامله کرده‌ام بیشتر بخوانید »

من با خدا معامله کردم

من با خدا معامله کردم


به گزارش مجاهدت از خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، سید کریم حجازی از مبارزان دوران انقلاب اسلامی و بنیان گذار بنیاد شهید آبادان در دوران دفاع مقدس دار فانی را وداع گفت.

سید کریم حجازی از بازاریان صاحب نام شهر آبادان بود که با شروع جنگ تحمیلی مسوولیت رسیدگی به امور خانواده‌ها شهدا در خرمشهر و آبادان را برعهده گرفت. خاطرات او در کتاب «آبادان لین یک» به یادگار مانده است. در بخشی از این کتاب به مناعت طبع مرحوم حجازی اشاره شده است که در ادامه می‌خوانید.

من الان با مشکلات زیادی از لحاظ تنفسی و پوستی مواجه هستم؛ درحالی اگر می‌خواستم با مراجعه به بنیاد شهید یا بنیاد جانبازان برایم درصد بزنند، شاید تا ۶۰ درصد هم جانبازی می‌گرفتم؛ ولی با اینکه خودم مسوول بنیاد شهید یک شهر جنگی (آبادان) بودم که تمام مدت هشت سال جنگ را منطقهٔ جنگی و جبهه حساب می‌شد، و با اینکه نیرو‌های زیردست خودم در بنیاد بار‌ها می‌گفتند: «چرا برای خودت پرونده مجروحیت و جانبازی تشکیل نمی‌دهی؟»، اما باز هم حاضر به این کار نبودم و الان هم نیستم و هیچ انتظاری از هیچ سازمانی ندارم. من با خدا معامله کردم؛ با خدا معامله کردن برای یک درصد یا یک حقوق و فلان امتیاز نیست. من پارسال چندین نوبت برای فیزیوتراپی پیش یکی از دوستان می‌رفتم. وقتی وضعیت من را این‌طور دید، گفت: «حاجی، تو با این اوضاعی که داری، چرا نمی‌روی بنیاد تا برایت پرونده تشکیل بدهند؟ تو اگر بروی بنیاد، آن‌ها مسلما افتخار می‌کنند که شما هشت سال در جبهه بودی، و با کمال میل برایت پروندهٔ جانبازی درست می‌کنند.» رو کردم به آن دوستم و گفتم: «من با خدا معامله کرده‌ام و چیزی نمی‌خواهم؛ خداوند آن دنیا به من می‌دهد.»

با خنده و شوخی گفت: «خدا اگر آن دنیا به تو چیزی بدهد، این دنیا که نمی‌دهد!» من هم خندیدم، ولی خیلی جدی گفتم: «اتفاقا خدا در همین دنیا هم به من خیلی داده.» گفت: «چی؟!» گفتم: «بچه‌های خوب و صالح داده است.» این را که گفتم، کمی رفت توی فکر و بعد گفت: «راست می‌گویی. حق با شماست! من فکر اینجایش را نکرده بودم.» حالا عرض من این است که من اگر برای تشکیل پرونده بروم و حقوقم هم بشود شش‌میلیون تومان، از اینکه بیشتر نمی‌شود، آن وقت، اما ته دلم راضی نیست و احساس می‌کنم که در این معامله انتظار حق و حقوقی بوده که دولت هم به من داده است. اما من الان با حقوق یک‌میلیون‌وسیصدهزار تومان که می‌گیرم، کاملا راضی هستم.

انتهای پیام/ ۱۴۱

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

من با خدا معامله کردم بیشتر بخوانید »

دستگیری عاملان تیراندازی غیر مجاز در خرمشهر

دستگیری عاملان تیراندازی غیر مجاز در خرمشهر



فرمانده انتظامی خرمشهر گفت: سه نفر از عاملان تیراندازی غیرمجاز در شهرستان خرمشهر دستگیر شدند.

به گزارش مجاهدت از مشرق به نقل از سایت پلیس، سرهنگ نجم الدین سهرابی گفت: طرح ارتقاء امنیت اجتماعی با هدف برخورد قاطعانه با دارندگان سلاح‌های غیرمجاز و عاملان تیراندازی، توسط مأموران پلیس اطلاعات و امنیت عمومی در نقاط آلوده و جرم خیر شهرستان خرمشهر به مرحله اجرا درآمد.

وی با اشاره به اینکه در این طرح ماموران پلیس با کار اطلاعاتی سه نفر عاملان تیراندازی غیرمجاز را شناسایی و دستگیر کردند، بیان کرد: در بازرسی از مخفیگاه متهمان یک قبضه سلاح جنگی کلاشینکف، پنج قبضه سلاح شکاری و تعداد ۵٠ عدد فشنگ مربوطه کشف شد.

فرمانده انتظامی شهرستان خرمشهر با بیان اینکه متهمان جهت سیر مراحل قانونی به مراجع قضائی معرفی شدند، افزود: پلیس برای حفظ آسایش و آرامش شهروندان طرح های پاکسازی و برخورد با دارندگان سلاح های غیرمجاز را به صورت مستمر و با تمام توان اجرا خواهد کرد.

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

دستگیری عاملان تیراندازی غیر مجاز در خرمشهر بیشتر بخوانید »

بهره مندی شش شهر از آب شرب خوب با طرح غدیر قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص)

بهره‌مندی ۱۶۱۴ شهر و روستا از آب شرب سالم توسط سپاه


گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس‌ـ رحیم محمدی؛ حدود یک ماه پیش بود که سردار «فدوی» جانشین فرمانده کل سپاه در بازدید از پروژه‌های قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در خوزستان به محل اجرای طرح آب‌رسانی غدیر رفت و عنوان کرد که امیدوار است تا عید غدیر امسال شهروندان خوزستانی بتوانند پس از اتمام طرح یادشده، از آب شرب خوبی بهره‌مند شوند؛ لذا با این بهانه و به جهت اینکه در آستانه فرارسیدن عید غدیر خم هستیم، نگاهی گذار به این پروژه خواهیم داشت.

قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) با تکیه بر دانش و تخصص جوانان این مرز و بوم و استفاده بهینه از توان و استعداد لجستیکی در کنار تعهد و ایمان، تمام تلاش شبانه‌روزی خود را در آبادانی ایران اسلامی با اجرای پروژه‌های عمرانی و صنعتی انجام می‌دهد به‌عنوان مثال موسسه «اروندان» این قرارگاه از بدو تأسیس در سه دهه فعالیت با تلاش متخصصان متعهد، بکارگیری ماشین‌آلات و تجهیزات به روز در زمینه اجرای خطوط انتقال نفت، گاز و آب و احداث تلمبه‌خانه و مخازن نفت و احداث تصفیه‌خانه آب، تاکنون ۷۴ پروژه را به سرانجام رسانده که همگی در حال بهره‌برداری هستند و در حال حاضر نیز بیش از چهار پروژه بزرگ در دست اقدام در نواحی مختلف ایران عزیز دارد.

موسسه «اروندان» به دلیل رعایت اصول کنترل کیفیت و تضمین کیفیت، رعایت استاندارد‌های ملی و بین‌المللی در مدیریت پروژه‌ها، استقرار سیستم یکپارچه مدیریت، توجه ویژه به سلامت، ایمنی و محیط زیست، پیاده‌سازی مدیریت دانش با تاکید بر علم و دانش روز و تألیف کتب حاصل از اجرای پروژه‌ها و نیز مشارکت در فعالیت‌های محرومیت‌زدایی و کمک به مناطق محروم و آبادانی میهن اسلامی ایران به‌عنوان پیمانکار طرح آب‌رسانی به خوزستان با عنوان طرح «آب‌رسانی غدیر» انتخاب شده است.

اجرای این طرح به دلیل ضرورت رفع مشکلات و معضلات کیفی و کمی تامین آب شرب مردم استان خوزستان در مصوبه سال‌های ۸۵ و ۸۷ سفر‌های استانی هیات دولت نهم، به تصویب رسید.

از این روی به‌منظور اجرای طرح آب‌رسانی غدیر که همان آب‌رسانی به شهر‌های مرکزی، غربی و جنوبی استان خوزستان است، طی قراردادی به‌صورت EPC به قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص) و به شکل ترک تشریفات به طول تقریبی ۹۰۰ کیلومتر واگذار شد.

بر این اساس، هدف از اجرای طرح مورد اشاره، تأمین و رفع بحران آب از نظر کمی و کیفی برای شهر‌های مرکزی و جنوبی استان خوزستان شامل آبادان، اهواز، خرمشهر، شادگان و همچنین شهر‌های شوش، حمیدیه، بستان و سوسنگرد، هویزه و سایر شهر‌ها و روستا‌های مسیر خطوط انتقال تعیین شد.

بدین ترتیب قرارداد ششم مهر ۱۳۸۸ به طول ۹۰۰ کیلومتر با دبی ۲۴ مترمکعب بر ثانیه، دارای قطر خطوط انتقال ۸۰۰ الی دو هزار و ۴۰۰ میلی‌متر، با مخازن ذخیره آب به حجم ۹۶۰ هزار مترمکعب و به ارزش ۱۶۲۵ میلیارد تومان، شروع شد.

بهره مندی شش شهر از آب شرب خوب با طرح غدیر قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص)

اما اولویت‌های اجرایی طرح آب‌رسانی غدیر عبارتند از: آب‌رسانی از منبع کرخه (کانال MC۱) به شهر‌های آبادان، خرمشهر و شادگان با ظرفیت ۲.۷ مترمکعب در ثانیه، آب‌رسانی به ظرفیت m³/s۱۰ از کانال پای پل کرخه به اهواز، آبادان و خرمشهر، دشت آزادگان و شادگان، تأمین و انتقال آب از سد مخزنی دز به بخشی از شهر‌های تحت پوشش طرح با اجرای کار‌های باقیمانده و اتصال به بخش‌های قبلی.

بخش ابتدای مسیر از سد دز تا مخازن «ام الدبس» به‌عنوان سامانه انتقال آب غدیر شمالی و بخش دوم از مخازن «ام الدبس» تا شهر‌های اهواز، آبادان و خرمشهر به‌عنوان سامانه انتقال آب غدیر جنوبی شناخته می‌شود؛ بنابراین با تکمیل این پروژه، انتقال آب شرب از طریق خطوط انتقال و لوله‌گذاری از پشت سد دز به شش شهر اهواز، آبادان، خرمشهر، شادگان، دزفول و اندیمشک و حدود یک هزار و ۶۰۸ روستای استان صورت می‌گیرد.

بر اساس آنچه عنوان شده، این پروژه به اتمام رسیده است و در آینده نزدیک از سوی مجری طرح یعنی وزارت نیرو، به‌صورت رسمی به بهره‌برداری می‌رسد.

انتهای پیام/ 231

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

بهره‌مندی ۱۶۱۴ شهر و روستا از آب شرب سالم توسط سپاه بیشتر بخوانید »