خرمشهر

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، عملیات بیت‌المقدس که در انتها به پیروزی ایران و آزادسازی خرمشهر ختم شد، یکی از بزرگ‌ترین ضربه‌هایی بود دشمن بعثی از رزمندگان ایرانی دریافت کرد و باعث شد تا دشمن به‌جای تصرف یک‌هفته‌ای ایران، پس از ۵۰۰ روز در جنوب زمین‌گیر شود.

در چهاردهمین روز از این عملیات بزرگ که در تاریخ ۲۳ اردیبهشت انجام شد فرماندهان کشورمان تصمیم گرفتند تا جبهه جنوب را با نیرو‌های آموزش‌دیده تقویت و خود را آماده انجام مرحله چهارم عملیات بیت‌المقدس کنند و از طرفی با رشادت نیرو‌های ایرانی محل برگزاری اجلاس سران عدم تعهد تغییر کرد.

گزارش‌هایی که حکایت از فرار عراقی‌ها دارد

در چهاردهمین روز از عملیات بیت‌المقدس، مسئول پست شنود سپاه پاسداران در قرارگاه کربلا، بعد از آخرین تغییرات در جبهه ارتش عراق، گزارشی از وضعیت نیرو‌های دشمن به فرماندهی قرارگاه کربلا ارائه داد.

علی اسحاقی در این گزارش اظهار داشت: «تیپ ۱۰ زرهی که حول‌وحوش نوار مرزی بود به نزدیکی‌های پیچ [جزایر]مجنون در محور جاده طلاییه ـ نشوه رفته است. توپخانه لشکر ۳ زرهی که دقیقاً زیر جاده حسینیه به‌طرف بصره بود، به انتهای جاده‌ای که از طلاییه به‌طرف بصره ختم می‌شود، در آخرین مثلثی که دو جاده را قطع می‌کند مستقرشده است. لشکر ۵ مکانیزه یک گردانش را در شمال طلاییه قرار داده و بقیه نیروهایش را زیر طلاییه و روبه‌روی نوار مرزی آرایش داده است. توپخانه لشکری آن‌هم در این قسمت یعنی زیر جاده‌ای که ختم می‌شود به جاده حسینیه ـ بصره مستقرشده است.

[دشمن از]نیرو‌هایی که توی مثلثی‌شکل غرب سیل‌بند مارد در امتداد کارون داشت (تیپ ۴۴ پیاده و تیپ ۳۰۱ مستقل)، تیپ ۳۰۱ را از حاشیه کارون برداشت و تیپ ۴۴ هم ظرف این چهار روز از منطقه غرب کارون رفته است. کل تیپ‌ها را آورده پشت نوار مرزی و یک مقدارش را هم زیر عرایض جای‌داده است. در غرب نوار مرزی هم عمده نیرویی که متراکم کرده، از هشت کیلومتری زیر جاده حسینیه ـ بصره به بالا است. نیرو‌هایی هم که پایین دارد، نیرو‌های باقیمانده از لشکر ۳ و لشکر ۱۱ پیاده است. یعنی هرچه از لشکر ۳، نیروی پیاده در این منطقه بوده است و زیر امر لشکر ۳ بودند، پدافند این قسمت را دارد که نیرو‌های ما به داخل نفوذ نکنند. کار این‌ها حرکت‌های ایذایی به شرق مرز به‌منظور جلوگیری از فشار پایین به‌طرف بصره و خود شلمچه و خونین‌شهر است. بعدازاین عملیات، کار‌هایی که دشمن توی منطقه انجام داده است، وجود دسته‌های کمین با تانک است. یعنی از موقعیتی که دارد یک دسته تانک از غروب آفتاب تا طلوع صبح به‌اضافه یک دسته پیاده همراهش جلو می‌فرستد. این‌ها در مناطق مختلف می‌آیند جلو، آتش می‌کنند و پیاده‌ها هنگام صبح باز برمی‌گردند توی این منطقه. در طول نوار مرزی دارد در عمق تثبیت مواضع می‌کند، خاکریز می‌زند. درخواست گونی و مین و الوار کرده است. زیر شلمچه و خونین‌شهر در این چهار، پنج روز اخیر اکثرش فقط تخلیه نیرو بود. یعنی در این قسمت طوری کشیده عقب و نیروهایش را خالی کرده که اکثر مهمات و وسایلش را هم جا گذاشته است. این نقل‌قول از خودش [دشمن]است که یک واحدی از آن اینجا بود و می‌گفت که دشمن [ایرانی‌ها]از شرق کارون فشار به ما آورد و نتوانستیم مهماتمان را حمل کنیم. احتمال دادیم که از شرق کارون سراغ ما بیایند؛ لذا اکثر مهماتش را اینجا گذاشته است. تغییراتی که در کل منطقه داده‌شده، یک نیروی جیش‌الشعبی به استعداد هزار نفر به نیرو‌های شلمچه اضافه‌شده که این‌ها در ۴۸ ساعت اخیر با خودرو‌هایی که از بصره به‌طرف شلمچه می‌آمدند، حول‌وحوش شلمچه تجمع کرده‌اند.»

علی اسحاقی در ادامه توضیحاتش در مورد وضعیت نیرو‌های عراقی گفت: «کلاً دشمنی که در شرق مرز و قسمت شرق جاده اهواز ـ خونین‌شهر با نیرو‌های ما درگیر شد و ضربه خورد برگشت اینجا [شلمچه]. استعدادش حدود ۵۰ درصد شد؛ مخصوصاً لشکر ۳ و لشکر ۱۱ و تیپ‌های پراکنده‌ای هم که داخلش بودند. واحد‌هایی که در اینجا در چند مورد پاتک کردند، طوری بودند که یک گروهان تانکشان که به‌طور سازمانی باید ۱۱ یا ۱۳ تانک باشد، الآن به شش، هفت تانک رسیده و مجموع یک گردان تانکش هم از ۲۱ یا ۲۲ دستگاه تانک بالا نمی‌زند. خدمه تانک به‌اندازه کافی ندارد؛ یعنی هر تانکی که باید حداقل ۵ خدمه داشته باشد، ۳ خدمه بیشتر ندارد. در خصوص نیروی پیاده هم سخت در مضیقه هستند. این دشمن نیروی پیاده‌اش را می‌آورد روبه‌روی ما و درگیر می‌کند. درگیری آن زمانی است که هوا روشن است اجبار هم دارد که درگیر باشد. هوا که تاریک باشد، نیروی پیاده را می‌آورد کنار خاکریز، بلافاصله که درگیری شروع شد، فرار می‌کند. نیرویی که روبه‌روی ما در هر منطقه مقاومت می‌کند فقط تانک و [تیربار]دوشکای تانک است. یعنی [اسلحه]کالیبر سبک به‌هیچ‌وجه مقاومتی ندارد و همه آن‌ها فرار کردند. نیروی لشکر ۱۱ را هیچ‌کس قبول نمی‌کند؛ یعنی هیچ واحد تانکی بخواهد اقدام بکند و بیاید جلو، آن‌ها قبول نمی‌کنند. می‌گویند این‌ها را ما نمی‌خواهیم؛ چون کارشان توی منطقه فقط فرار است. جیش‌الشعبی [نیرو‌های مردمی]را هم قبول نمی‌کنند؛ فقط نیروی مخصوص و کماندو، البته اگر باشد. تیپ‌های نیروی مخصوص ۳۱ و ۳۳ و بقیه تیپ‌ها ضربه خوردند و چیز دیگری هم ندارند. همه باقیمانده‌هایشان را هم که جمع بکنی، دو گردان سالم نمی‌شوند و این دو گردان را در طول نوار مرزی و اکثراً در شلمچه پخش کرده است؛ یعنی یک گردان نیروی مخصوص به خاطر حفاظت شلمچه و جلوگیری از عبور از مرز نیرو دارد.»

مسئول پست شنود سپاه در قرارگاه کربلا در خصوص نیرو‌هایی که در مرحله سوم عملیات با نصر ۳ و نصر ۷ در محور جاده شلمچه ـ خرمشهر مقابله کرد و آن‌ها را عقب زد، گفت: «دشمن یک نیرویی را جمع‌آوری کرده بود این قسمت، زیر جاده‌ای که ازاینجا به‌طرف بصره می‌آید و شمال جاده قصد پاتک داشت، در حد یک لشکر ناقص بود. چهار روز متوالی در اینجا [غرب نوار مرزی]داشت سازمان‌دهی می‌کرد. هرچه [نیروی]پیاده آورده گردان‌هایشان باز می‌گفتند ما نیرو می‌خواهیم و کمبود داریم. آخر، این‌ها از پاتک عمده منصرف شدند و کاری که کرد از هر گردانی، یک گروهان تانک اختیار کرد؛ یعنی درمجموع یک تیپ زرهی که در این منطقه از یک لشکر داشت، یک گردان کامل توانست آماده کند. گردان تانک را کشید آورد این‌طرف [شرق]شلمچه و روبه‌روی بچه‌ها قرار داد. خودش هم می‌گفت که این گردان را می‌خواهیم که برای مأموریت ویژه باشد، مأموریت ویژه‌شان هم پاتکی بود که انجام دادند.»

علی اسحاقی در پایان گزارش خود از وضعیت بصره هم‌چنین گفت: «راه‌های ورودی و خروجی بصره از سوی سازمان امنیت کنترل می‌شود. از شش روز پیش، خانه‌های بصره مرتب تخلیه می‌شود. مردم بصره مرتب دارند اسباب‌کشی می‌کنند. روز‌های اول، سازمان امنیت از خروج مردم جلوگیری می‌کرد، ولی اخیراً کنترل شهر از دستش خارج‌شده است و مردم دارند به‌طرف عماره و ناصریه می‌روند و یا اینکه اصلاً از شهر بیرون می‌روند. کنترل شهر الآن فقط از راه‌های ورودی و خروجی و پایگاه هوایی شعیبیه شده است.»

این در حالی است که فرماندهی مشترک قرارگاه کربلا آزادسازی خرمشهر را برای ادامه عملیات بیت‌المقدس در اولویت می‌داند و حرکت به سمت بصره را به آینده موکول کرده است، در جلسه ستاد نیروی زمینی ارتش در تهران پیشنهاد شد که مرحله بعدی عملیات از نوار مرزی به داخل خاک عراق با هدف تهدید بصره، که می‌تواند ارتش عراق را به عقب‌نشینی از خرمشهر مجبور کند، انجام پذیرد.

حضور نیرو‌های تازه‌نفس در خط مقدم/ عملیات در خاک عراق توسط ارتش

فرمانده کل سپاه پاسداران، به دلیل نیاز مبرم به نیروی آموزش‌دیده برای اجرای مرحله چهارم عملیات بیت‌المقدس، در تلفن‌گرامی از فرماندهان مناطق ده‌گانه سپاه در سراسر کشور خواست تا تمام توان خود را برای اعزام نیرو به منطقه عملیاتی به‌کارگیرند.

متن این تلفن‌گرام به این شرح است: «مقتضی است به علت نیاز شدید جبهه جنوب به نیرو‌های آموزش‌دیده و ضرورت ادامه هرچه سریع‌تر و گسترده‌تر عملیات، تمام توان و کوشش خود را جهت اعزام هرچه بیشتر برادران پاسدار و بسیجی‌های اعزام مجدد در سطح کلیه سپاه‌های تحت پوشش خود به‌کارگیرید. در این خصوص تماس با ائمه جمعه و جماعت و استفاده از کلیه وسایل تبلیغاتی از ضروریات است.»

همزمان با این درخواست، بخش اعزام نیروی منطقه ۳ سپاه پاسداران (گیلان و مازندران) امروز اعلام کرد که ۵۲۰ نیروی اعزام مجدد از این منطقه به‌طرف پادگان امام حسن (ع) تهران در حرکت هستند.

در جبهه شمال‌ غرب کشور و در عملیات نفوذی نیرو‌های خودی به خاک عراق، شماری از نظامیان عراقی کشته یا مجروح شدند. همچنین چندین قبضه سلاح و مقداری مهمات نیز به غنیمت گرفته شد.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی در غرب کشور، نیرو‌های ارتش در عملیاتی، با نفوذ به عمق بیست کیلومتری خاک عراق در منطقه بین خرمال و سیدصادق، تعدادی از نیرو‌های دشمن را کشته و مجروح کردند و چندین قبضه خمپاره‌انداز، تیربار و اسلحه انفرادی و مقداری مهمات را به غنیمت گرفته و بازگشتند.

در همین حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی از باختران (کرمانشاه) نیز در گزارش این خبر، نیرو‌های شرکت‌کننده در این عملیات را متشکل از نیرو‌های ارتش، سپاه و پیشمرگان مسلمان کرد اعلام کرد که مواضع دشمن در مناطق بین خرمال و سیدصادق را موردتهاجم قرار دادند. بر اساس این گزارش در این عملیات تعداد زیادی از نیرو‌های عراقی کشته، مجروح یا اسیر شدند

کمک منافقین به ارتش بعث

در ادامه کمک‌های گروه منافقین به ارتش بعث حمله اشرار مسلح ضدانقلاب به پاسداران مستقر در یکی از روستا‌های محور مهابادـ ارومیه دفع شد.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از ستاد خبری سپاه پاسداران ارومیه، در ساعت ۲۲:۰۰ روز چهاردهم عملیات بیت‌المقدس، عناصر ضدانقلاب به نیرو‌های سپاه پاسداران مستقر در روستای ایندرکاش واقع در محور مهاباد ـ ارومیه حمله کردند. با آتش متقابل نیرو‌های سپاه این حمله دفع شد و ضد انقلابیون با به شهادت رساندن یکی از پاسداران متواری شدند.

حضور پرشور مردم در مراسم تشییع شهدا

صبح روز چهاردهم پیکر تعدادی دیگر از شهدای عملیات بیت‌المقدس در شهر‌های مختلف کشور تشییع و به خاک سپرده شد. بعدازظهر هم یکی از فق‌های شورای نگهبان در مراسم گرامیداشت یاد شهدا در تهران در خصوص اهمیت آزادسازی خرمشهر گفت که اگر ۱۰ میلیون کشته هم در این راه بدهیم، ارزش دارد.

در همین راستا پیکر‌های پاک ۲۱۵ شهید در اصفهان، ۴۲ شهید در یزد، ۳۸ شهید در مازندران، ۲۶ شهید در نجف‌آباد، ۱۲ شهید در قم، شش شهید در یاسوج و ۵ شهید در سمنان با حضور پرشکوه مردم تشییع و در مزار شهدا به خاک سپرده شدند. همچنین بنیاد شهید انقلاب اسلامی مراسم گرامیداشت یاد شهدای گران‌قدر عملیات بیت‌المقدس را با حضور مردم و جمعی از مسئولان کشوری و لشکری در مدرسه عالی شهید مطهری تهران برگزار کرد.

بازدید مجامع جهانی از جنایت عراق

ایران از سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی خواست تا با بازدید از هویزه، ابعاد وسیع جنایات رژیم عراق را از نزدیک مشاهده کنند. ستاد تبلیغات جنگ با انتشار اطلاعیه‌ای از سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی به‌خصوص از سازمان‌های بی‌طرف و انسان‌دوست کشور‌های اسلامی دعوت کرد تا ضمن بازدید از هویزه شهر خون و شهادت، به ابعاد وسیع جنایات ارتش عراق که حتی به هم‌وطنان عربمان در خوزستان نیز رحم نمی‌کنند پی ببرند و از نزدیک مشاهده کنند که سردمداران رژیم عراق که سنگ هم‌وطنان عرب ما را به سینه می‌زنند، به چسان خانه و کاشانه آنان را با تلی از خاک یکسان کرده و جنایتی فراتر از آنچه رژیم صهیونیستی در حق ملت زجرکشیده فلسطین و شهرهایی، چون قنیطره نمود انجام داده‌اند.

در بخشی از این اطلاعیه آمده است: «ما از تمامی انسان‌دوستان جهان دعوت می‌کنیم تا با حضور در هویزه شهر عشق و ایثار، نظاره‌گر ظلم رفته بر مردم بی‌گناه این خطه از میهن اسلامی‌مان باشند و ببینند چگونه صدامیان تمام ساختمان‌های قابل سکونت را منفجر و با بولدوزر‌ها صاف کرده‌اند و به چسان در میان خرابه‌های شهر قطعات شکسته لوازم منازل و اوراق کتاب‌های درسی کودکان هم‌وطنانمان به چشم می‌خورد. رژیم بغداد که به دنبال شکست‌های پی‌درپی ارتش متجاوز دست به اعمال جنون‌آمیز می‌زند، بداند که مردم مسلمان ایران هرگز این جنایات وحشتناک را که به هم‌وطنانمان روا داشته فراموش نخواهد کرد و تا حق قانونی خود به‌ویژه حقوق مردم عربمان را از رژیم بعث صدام باز پس نگیرد، آرام نخواهد نشست.»

واکنش غربی‌ها به پیروزی‌های رزمندگان ایرانی

روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی با طرح این پرسش که آیا ایران به بازپس‌گرفتن خاک خود اکتفا می‌کند یا جنگ را ادامه خواهد داد، به تحلیل وضعیت جبهه‌های جنگ ایران و عراق پرداخت. رادیو بی‌بی‌سی نیز گفت ایران مصمم است که اگر عراق شرایط او را نپذیرد، مسئله خود را در میدان جنگ حل کند.

در گزارش نیویورک‌تایمز از بغداد آمده است: «به گفته دیپلمات‌های غربی مقیم عراق تغییر و دگرگونی موقعیت نظامی در جبهه جنگ ایران و عراق نشان داده که ارتش ایران می‌تواند نیرو‌های عراقی را از ایران بیرون رانده، به آن‌طرف مرز بکشاند. سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا رژیم [آیت‌الله]خمینی به بازپس‌گرفتن خاک ایران و بیرون راندن عراق اکتفا می‌کند یا اینکه نیرو‌های مسلح خود را به ادامه جنگ با عراقی‌ها می‌کشاند؟»

این روزنامه به نقل از این دیپلمات‌ها افزوده است: «اگر ایرانی‌ها در خط مرزی متوقف شوند احتمال خاتمه این جنگ بیست‌ماهه بسیار زیاد است و مذاکرات برقراری صلح نیز خیلی زود شروع می‌شود؛ به‌خصوص که وساطت اعراب و دیگر کشور‌های اسلامی که از مدت‌ها پیش در جهت برقراری صلح تلاش می‌کنند، زمینه را فراهم کرده است، و امکان موفقیت هم هست. مقامات رژیم ایران مکرر به کسانی که جهت برقراری صلح نقش میانجی و واسطه داشته‌اند، گفته‌اند تا نیرو‌های عراق از خاک ایران بیرون نروند، به‌پای میز مذاکره نمی‌نشینند؛ ولی آن‌ها امکان مذاکره صلح را پس از خروج نیرو‌های عراق حفظ کرده‌اند.»

نیویورک‌تایمز در پایان گزارش خود به نقل از دیپلمات‌های غربی نوشته است: «اگر عراقی‌ها بتوانند عقب‌نشینی حساب‌شده و با حفظ قدرت نظامی‌شان ترتیب دهند، ازنظر آینده مذاکرات صلح و اعتبار پرزیدنت صدام حسین حائز اهمیت بسیار خواهد بود و به مقدار زیاد نیز این بستگی به نتیجه نبرد خرمشهر دارد.»

رادیو بی‌بی‌سی هم با بررسی انگیزه‌های ایران و عراق برای ادامه جنگ یا امکان برقراری صلح، گفت: «اگر ایران جنگ را به داخل خاک عراق بکشاند عواقب خطرناکی در بر خواهد داشت. مسئله‌ای که باعث نگرانی کشور‌های عرب است این است که اگر ایران مثل زمان شاه به‌صورت قدرت مسلط بر حوزه خلیج‌فارس درآید چه عواقبی به دنبال خواهد داشت؛ به‌خصوص که تعداد زیادی از دول عرب معتقدند ایران مقاصد خصمانه‌ای نسبت به آن‌ها دارد. از یک نظر اهداف ایران در تمام این مدت روشن‌تر از مقاصد عراقی‌ها بوده است. ایران می‌جنگد تا مهم‌تر از همه سرزمین خود را از وجود سربازان اشغالگر آزاد کند و از ماه‌ها پیش شرایط ایران برای صلح سه مسئله عمده بوده است: عقب‌نشینی سربازان عراقی، پرداخت غرامت جنگی از طرف عراق و اعلام و مجازات عراق به‌عنوان متجاوز. این شرایط به حد کافی روشن است، ولی هنوز نگرانی‌هایی وجود دارد که رهبران ایران ممکن است قصد تضعیف دولت عراق و یا سایر دول عربی خلیج‌فارس را داشته باشند. مقامات ایران تأکید می‌کنند که هیچ قصدی برای تصرفات ارضی ندارند، ولی این حق را برای خود حفظ می‌کنند که اگر صدام حسین با شرایط ایران موافقت نکند، وارد خاک عراق شوند؛ به‌خصوص که در حال حاضر نیرو‌های ایرانی در چند منطقه به مرز بین دو کشور رسیده‌اند. به‌علاوه مسئله عقیدتی نیز مطرح است. آیت‌الله خمینی و عده‌ای دیگر از رهبران ایران اغلب این استنباط را ایجاد می‌کنند که هدف اصلی جنگ را سرنگونی صدام حسین و ایجاد یک جمهوری اسلامی در عراق می‌دانند. اکثر بیانیه‌های صادره از تهران توسعه انقلاب اسلامی را یک جریان غیرقابل‌اجتناب، البته به‌وسیله توده‌های مسلمان و نه مداخله مستقیم ایران تصور می‌کنند. ولی ایران از جنبش‌های انقلابی شیعه در عراق و سایر کشور‌های عربی پشتیبانی می‌کند و بعضی از رهبران مذهبی ایران حتی از آزاد ساختن مکان‌های مقدس در عراق از قبیل نجف و کربلا سخن گفته‌اند.»

در ادامه این تحلیل، رادیو بی‌بی‌سی اضافه کرده است: «به نظر می‌رسد که رئیس‌جمهوری عراق به‌طور روزافزون مایل است با ایران صلح کرده و حیثیت خود را حفظ کند. عامل اصلی در مقاصد جنگی عراق ادعا‌های ارضی این کشور ازجمله بعضی از نقاط مرزی و حاکمیت مطلق بر آبراه شط العرب [اروندرود]بوده است. ایران مذاکره در مورد نقاط مرز [مانند مرز میمک]را که تحت حکومت شاه موافقت شده است به عراق بازگردانده شود، مردود نشمرده، ولی حاضر نیست که حاکمیت شط العرب [اروندرود]را موردبحث قرار دهد که طبق همان پیمان سال ۱۹۷۵ بین دو کشور تقسیم‌شده است. عراقی‌ها اخیراً اصرار چندانی بر این ادعا‌های ارضی خود نداشته‌اند، ولی از آن‌ها صرف‌نظر نیز نکرده‌اند.»

رادیو بی‌بی‌سی در پایان گفت: «عراقی‌ها خواهان آن‌اند که ایران قبل از خروج سربازان عراقی از خاک خود حداقل موافقت کند که در مورد مسئله شط العرب [اروندرود]به مذاکره بنشیند. عقب‌نشینی بلاشرط، همان‌طوری که ایرانی‌ها می‌خواهند به معنای این است که عراق اقرار کند که تمام این جنگ با مخارج و تلفاتی که به بار آورده، بی‌نتیجه بوده و به‌علاوه ازنظر سیاسی می‌تواند برای پرزیدنت صدام حسین بسیار گران تمام شود. گو اینکه ایرانی‌ها بعد از پیشروی‌های اخیر خود احتمال کمتر دارد که از مواضع دیپلماتیک و تقاضا‌های قبلی خود کوتاه آمده و امتیازی به عراق بدهند. به نظر می‌رسد ایران مصمم است که اگر عراق شرایط آن را نپذیرد، آن‌وقت مسئله باید در میدان جنگ تعیین شود.»

یک روزنامه آمریکایی در گزارشی علت عقب‌نشینی عراق از منطقه جنوب غربی اهواز را جلوگیری از شکست بزرگ دیگر و نیز نشان‌دادن تمایل به مذاکره و حل اختلافات با ایران دانست و نوشت وقتی ایرانی‌ها به پیروزی دست یابند بر تقاضاهایشان خواهند افزود.

لس‌آنجلس تایمز به نقل از خبرنگار خود که از جبهه‌های جنگ ایران و عراق دیدن کرده است، ضمن تشریح پیروزی‌های اخیر ایران در جبهه خرمشهر نوشت: «ایران می‌تواند عراق را به عقب‌نشینی وادار کرده و برای اولین بار از زمان آغاز جنگ، عراق را به دفاع از خاک خود مجبور کند.»

این روزنامه ادامه داد: «خرمشهر صحنه نبرد داخلی جنگ ایران و عراق شده و پس از بیست ماه جنگ و اشغال خاک ایران توسط عراق، این شهر بندری کنار شط العرب [اروندرود]آبراه مرزی بین دو کشور به‌صورت مهم‌ترین نقطه درگیری درآمده است. پیروزی‌های دو ماه اخیر ایران در جبهه مرکزی [منطقه غرب شوش و دزفول]و در صورت عقب راندن نیرو‌های عراقی از خرمشهر باعث می‌شود که نیرو‌های عراق به مرز‌های خود عقب‌نشینی کنند.»

لس‌آنجلس تایمز افزود: «عراقی‌ها قرار بود بخشی از خاک ایران را در اشغال گیرند تا اینکه سرانجام ایرانیان را به قبول شرایط صلحی وادار کنند که دولت صدام حسین کنترل کامل شط العرب [اروندرود]را در اختیار داشته باشد. به گفته دیپلمات‌های مقیم بغداد تصمیم عقب‌نشینی نیرو‌های عراقی از اهواز احتمالاً مربوط به ملاحظات نظامی و سیاسی بوده است. ازنظر نظامی عراقی‌ها احتمالاً نمی‌خواسته‌اند که در خطر شکست عمده دیگری قرار گیرند. ازنظر سیاسی نیز شاید صدام حسین امیدوار بوده که این عقب‌نشینی به نشانه دیگری از پیشنهاد مذاکره و حل اختلافات تعبیر شود. تاکنون ایرانی‌ها از مذاکره صلح تا خروج کلیه نیرو‌های عراقی از خاک ایران خودداری کرده‌اند، ولی به گفته یک دیپلمات وقتی ایرانی‌ها به پیروزی دست یابند بر تقاضاهایشان خواهند افزود.»

اجلاسی که با رشادت رزمندگان ایرانی لغو شد

در پی تغییر موضع دولت هند در قبال محل برگزاری اجلاس آتی جنبش عدم تعهد، دولت یوگسلاوی نیز در حمایت خود از برگزاری این اجلاس در بغداد تجدیدنظر کرده است. همچنین، وزیر امور خارجه ایران در دیدار با سفیر یوگسلاوی در تهران اظهارات اخیر مقامات این کشور درباره تغییر احتمالی محل برگزاری اجلاس عدم تعهد از بغداد را گامی مثبت برای شناخت واقعیت‌ها توصیف کرد.

خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی از بلگراد با اعلام این خبر که دولت یوگسلاوی حمایت سیاسی و تبلیغاتی خود از برگزاری هفتمین اجلاس سران کشور‌های غیرمتعهد در بغداد را مورد تجدیدنظر قرار داده است، پیروزی‌های اخیر نیرو‌های ایران در جبهه‌های جنگ با عراق را علت اصلی این تغییر سیاست دانست. در این گزارش آمده است: «الکساندر گرلیکف، عضو برجسته کمیته مرکزی اتحادیه کمونیست‌های یوگسلاوی (حزب حاکم) امروز در یک کنفرانس مطبوعاتی پیرامون احتمال برگزاری کنفرانس غیرمتعهد‌ها در بغداد اظهار داشت که کنفرانس غیرمتعهد باید در بغداد برگزار شود، مگر آنکه شرایط واقعی و همچنین جنگ عراق با ایران برگزاری آن را غیرممکن سازد.» وزیر امور خارجه یوگسلاوی نیز روز گذشته در مصاحبه‌ای تلویزیونی بیانات مشابهی درباره احتمال تغییر محل اجلاس بیان کرده بود، ادامه داد: «اعلام احتمال عدم برگزاری کنفرانس سران غیرمتعهد در بغداد توسط مقامات عالی‌رتبه سیاسی یوگسلاوی از تازگی خاص و ویژه‌ای برخوردار است.»

در چهاردهمین روز از عملیات بیت‌المقدس رزمندگان ایران اسلامی چنان وارد صحنه شدند که دشمن به این باور رسید که در درگیری با نیرو‌های ایرانی هرچند حمایت‌های غرب را دارد، اما نمی‌تواند قدمی در زمینه تصرف خاک میهن اسلامی بردارد.

انتهای پیام/ 141

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، شهید عبدالرضا موسوی در سال ۱۳۳۵ در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. او دوران تحصیلش را در خرمشهر گذراند و در همه ایام تحصیل دانش‌آموز ممتاز بود.

دیپلمش را با معدل ۱۹/۵۸ گرفت و با رتبه عالی وارد دانشگاه تهران شد و در رشته پزشکی ادامه تحصیل داد. مدتی که از تحصیلش گذشت، با دوستانش تصمیم گرفتند تا هرکدام به شهر خود برگردند و با توجه به شناختی که از فرهنگ منطقه و مردم خود دارند، رابطه‌ای محکم‌تر برقرار کنند و همین علت باعث شد تا از دانشگاه تهران برای دانشگاه جندی‌شاپور انتقالی بگیرد.

سال ۱۳۵۵ رو به پایان بود که از طرف گارد دانشگاه اخطار دریافت کرد، اما سید به این موضوع اهمیتی نداد تا اینکه اخطار دوم منجر به اخراجش از دانشگاه شد.

هرروز به فعالیت‌های انقلابی او افزوده می‌شد تا بدان جا که به علت فشار ساواک، خانه‌ای در شهر اجاره کرد و فعالیت‌هایش را به شکل نیمه مخفی درآورد و با عضویت در حزب‌الله خرمشهر، زمینه آشنایی‌اش با سید محمدعلی جهان‌آرا فراهم شد.

با افزایش فعالیت‌های انقلابی، عبدالرضا و برخی از دوستانش توسط ساواک به زندان افتادند، اما با پیروزی انقلاب، زمینه آزادی آنان فراهم شد.

چند ماه بعد از پیروزی انقلاب، سپاه خرمشهر تشکیل شد و سید به‌عنوان مسئول عملیات شروع به کار کرد. آبان ماه سال ۵۸ بود که برای ادامه تحصیلات دانشگاهی‌اش در سال پنجم دانشکده پزشکی وارد دانشگاه شد و هنوز یک ترمی بیشتر نگذشته بود که به اصرار شهید جهان‌آرا، دوباره درس را رها کرد و برای رسیدگی به وضعیت خرمشهر راهی شهرش شد.

جنگ شروع شد و او به‌ مانند بسیاری از بچه‌های خرمشهر وارد عرصه نبرد با بعثی‌ها شد و در این جنگ نابرابر که به‌منظور جلوگیری از سقوط خرمشهر انجام می‌شد به‌شدت مجروح شد.

بعد از شهادت شهید محمد جهان‌آرا در حادثه سقوط هواپیمای سی ۱۳۰ در هفتم مهرماه سال ۱۳۶۰، موسوی فرمانده سپاه خرمشهر شد.

در قامت یک فرمانده هر کاری که از دستش برمی‌آمد برای پیشبرد هدف مقدس که دفاع از آب و ناموس و میهن بود انجام می‌داد، حال بلند کردن جعبه مهمات بود، یا رانندگی آمبولانس یا سرکشی به خطوط مقدم جنگ.

پیوستن به جهان‌آرا

عملیات بیت‌المقدس در جریان بود و چیزی به آزادسازی خرمشهر نمانده بود، اما او لحظه‌ای آرام و قرار نداشت و مدام در خط مقدم از این‌طرف به آن‌طرف می‌رفت و به بچه‌ها سرکشی می‌کرد.

با گرفتن یک موتور مرتباً در خط جبهه به هماهنگی گردان‌های مستقر در خط می‌پرداخت. به علت فعالیت مداوم، در شبانه‌روز بیش از ۳ تا ۴ ساعت نمی‌خوابید و در اکثر گشت‌های شناسایی ضد دشمن حضور فعال داشت، به همین دلیل چهره‌اش به‌شدت لاغر و تکیده شده بود.

سرانجام در هفدهم اردیبهشت سال ۱۳۶۱، زمانی که به سرکشی گردان‌های مستقر در خط مشغول بود، پس از آوردن آمبولانس برای چند زخمی، به دلیل خط آتش شدید دشمن، گلوله توپی در کنار او به زمین خورد و بر اثر اصابت ترکش توپ، بدنش متلاشی شده و به لقاءالله پیوست و در پی دوست و همرزم شهیدش سید محمد جهان‌آرا رفت.

همسر شهید:

با اینکه دست‌ و پایش قطع شده بود و بخشی از شکم پاره و نیمی از صورتش متلاشی شده بود، گمان می‌کردم که اکنون‌که مشمع را از روی پیکرش کنار بزنم، با سیدی متلاشی روبرو خواهم شد و نمی‌توانم چهره‌اش را شناسایی کنم، اما بااینکه سه روزی از شهادتش گذشته بود، همچنان لبخندی بر لب داشت که هیچ‌گاه از خاطرم بیرون نمی‌رود و یاد حرف‌هایش افتادم که می‌گفت: شهدا از شهادت لذت خاصی می‌برند تا جایی که در چهره‌هایشان به هنگام شهادت هویداست.

عطر خوش سید، فضای سردخانه را پر کرده بود تا جایی که من تاکنون چنین عطری نبوییده بودم و به نظرم آمد که این بوی سیدی است که اکنون بهشتی شده است.

فراز‌هایی از وصیت‌نامه شهید

فلسفه جنگیدن

جنگ فعلی نتیجه جبری ادامه حرکت انقلابی مردم و تلاش برای تحقق اهداف انقلاب است. انقلاب در حرکت رو به پیش خود با این موانع و توطئه‌ها و کارشکنی‌ها روبرو می‌شود و هر انقلاب اصیل و مردمی چنین است و لذا باید در ادامه راه خود به‌ سوی هدف‌های انقلابی، همه موارد را از پیش پا بردارد.

برادران عزیز من، برای ما استقلال و تمامیت ارضی میهن اسلامی‌مان در چهارچوب هدف‌های انقلاب و مکتب، معنی پیدا می‌کند. جنگ با عراق برای ما هدف نیست و همه‌چیز هم نیست، بلکه وظیفه‌ای است در کنار و به دنبال دیگر وظایف انقلابی و اسلامی که تاکنون داشته‌ایم و ازاین‌پس خواهیم داشت.

رسالت سپاه

برادرانم سپاه باید مبارزه درازمدت مکتبی را تا تحقق همه ایده‌آل‌های توحیدی، دستورالعمل زندگی و حیات خویش قرار دهد.

باید‌ها و نباید‌های ما

تحت چه شرایطی استعمارگران و دشمنان زخم‌خورده ما حاضرند به‌جای مخالفت و خصومت، به حمایت از ما برخیزند؟ آیا با نفی همه خواسته‌هایی که تاکنون در راهشان جنگیده‌ایم و قربانی داده‌ایم؟

آیا جز با نفی همه هدف‌هایی که دشمنی شیطان‌ها را برانگیخته بود؟ نفی استقلال واقعی و جوهره مکتبی انقلاب؟

و راستی برادران، اگر ما اختلاف خود را با استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا فراموش کنیم، چه چیزی برای ما می‌ماند؟

آری برادران ما برای تحقق آرمان‌های توحیدی انقلاب کرده‌ایم و به همین دلیل جنگ باید در خدمت این آرمان‌ها باشد.

با تحمل آوارگی از شهر و دیار و مصیبت از دست دادن عزیزان و آزار وارده از دشمن، همراه با کسب آگاهی و تقویت ایمان، صلاحیت وراثت زمین و رهبری نهضت‌های رهایی‌بخش انبیاء را در عصر خود به دست آوریم.

بجنگیم تا انقلابمان ادامه یابد و اسلام پیروز شود و آزادی و برابری و قسط اسلامی برقرار گردد و سرانجام استکبار و ستم گری و شرک و استبداد و استعمار در سراسر جهان نابود شود.

پیام قیام امام حسین (ع)

پیام حسین (ع)، نفی سازش با شیطان و مقاومت در برابر باطل است و اگر انسان بخواهد برای خود ارزش قائل باشد، باید میزان ظلم‌ستیزی و شیوه آن را ملاک قرار دهد و این مبارزه است که به انسان ارزش و شخصیت می‌بخشد.

حفظ خط انقلابی و استقلالی

برادرانم مبادا که از خط امام عدول ورزید و بکوشید تا خط استقلالی خویش را از جریان‌های قدرت، جدا و حفظ کنید، در غیر این صورت ابزاری برای قدرت یکی از جریان‌های سیاسی، بیشتر نخواهید بود.

انتهای پیام/ 141

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، در نهمین روز از آغاز عملیات بیت‌المقدس، شهر هویزه، پادگان حمید و بخش شمالی جاده اهواز خرمشهر آزاد و شهر اهواز پس از حدود بیست ماه، از تیررس توپخانه دشمن خارج شد. به این ترتیب، وسعت مناطق آزادشده در این عملیات به سه هزار و ٦٠٠ کیلومتر مربع افزایش یافت.

ﻋﻤﻠﯿﺎت «ﺑﯿﺖ‌اﻟﻤﻘﺪس» که در اداﻣﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪ عملیات‌های آزادﺳﺎزى ﻣﻨﺎﻃﻖ اﺷﻐﺎﻟﻰ ﺟﻨﻮب ﮐﺸﻮر ﻃﺮاﺣﻰ و اﺟﺮا ﺷﺪ، ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻓﺼﻠﻰ ﺟﺪﯾﺪ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎزی را در روﻧــﺪ ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﯿﻠﻰ ﺑﻪ وﺟﻮد آورد. در پی ﭘﯿﺮوزى اﯾﺮان در اﯾﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت و آزادﺳﺎزى ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ، ﺗﺤﻮﻟﻰ راﻫﺒﺮدى در روﻧﺪ ﺟﻨﮓ اﯾﺠﺎد ﺷﺪ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق در دﺳﺘﯿﺎﺑﻰ ﺑﻪ اﻫﺪاف تجزیه‌طلبانه‌اش در اﯾﺮان و ﺑﺮاﻧﺪازى ﻧﻈﺎم ﻧﻮﭘﺎى ﺟﻤﻬﻮرى اﺳــﻼﻣﻰ ﻧﺎﮐﺎم ﻣﺎﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ آزادى ﺧﺮﻣﺸــﻬﺮ ﺟﺮاﺣﺘﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاﺛﺮ اﺷﻐﺎل آن ﺑﺮ روح و ﺟﺴﻢ ﻣﻠﺖ اﯾﺮان وارد ﺷﺪه ﺑﻮد، اﻟﺘﯿﺎم ﯾﺎﻓﺖ و ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﻤﺎد ﺷﮑﺴﺖ و ﺣﻘﺎرت ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺻﺪام و ﭘﯿﺮوزى ﻣﻠﺖ اﯾﺮان ﺷﺪ. اﯾﻦ روﯾﺪاد ﻣﻬﻢ ﺑﺮ اﯾﺠﺎد ﺛﺒﺎت ﺳﯿﺎﺳﻰ در داﺧﻞ اﯾﺮان و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ‌اى و ﺟﻬﺎﻧﻰ ﮐﺸﻮر ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮔﺬاﺷﺖ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق را ﮐﻪ ﻋﻨﺼﺮى ﺗﻬﺪﯾﺪﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺷﻤﺎر می‌آمد، ﺑﻪ ﮐﺸﻮرى بی‌ثبات ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮد. با توجه به اینکه عملیات بیت‌المقدس از دهم اردیبهشت سال ۱۳۶۱ تا سوم خرداد ۱۳۶۱ انجام شد، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس بر آن شده است تا اتفاقات این رویداد بزرگ و مهم را به‌صورت روزبه‌روز از کتاب روزشمار جلد نوزدهم جنگ ایران و عراق با عنوان «آزادسازی خرمشهر» به‌صورت گزارش بیان کند.

شهر هویزه، پادگان حمید و بخش شمالی جاده اهواز خرمشهر از تصرف دشمن آزاد شد

عقب‌نشینی لشکر ٥ مکانیزه و لشکر ٦ زرهی ارتش عراق از شمال منطقه عملیاتی بیت‌المقدس (جنوب‌غربی اهواز و جنوب کرخه‌کور) که از بعدازظهر دیروز درپی پیشروی رزمندگان قرارگاه‌های فتح و نصر به‌طرف نوار مرزی و احتمال بسته‌شدن عقبه این دو لشکر عراق آغاز شده بود، همچنان ادامه دارد. گزارش‌های قبلی حاکی‌از آن بود که دشمن جنوب کرخه‌کور، هویزه و پادگان حمید را تخلیه کرده و به‌سرعت درحال فرار به‌سمت نوار مرزی کوشک و طلائیه است. گزارش‌های صبح امروز هم نشان می‌دهد نیرو‌های قرارگاه قدس درحال پیشروی به‌طرف پادگان حمید (کیلومتر ٦٠ جاده اهواز ـ خرمشهر) هستند. در هویزه نیز هیچ تحرکی از دشمن دیده نمی‌شود. [۱]

هویزه در دو قدمی آزادسازی

حدود ساعت ١٠، محسن رضایی فرمانده قرارگاه مرکزی کربلا، در تماسی با غلامعلی رشید فرمانده قرارگاه فتح، گفت: «دشمن عقب می‌رود. یک نیرویش می‌آید روی مرز و یک نیرویش هم به‌سمت طلائیه نشوه رفته است. بعد، می‌گویند [گزارش می‌کنند] یک نیروی دیگرش مانده است [در منطقه]؛ البته آن‌طوری که شنود می‌گوید. خود بچه‌ها هم می‌گویند که نیم‌ساعت با دوربین در هویزه نگاه کردند، هیچ‌کس پر هم نمی‌زند. یک گروه گشتی فرستادند که به هویزه برود…. الان آنجا دارد خالی می‌شود؛ معلوم نیست قضیه‌اش چیست!… به بچه‌هایتان بگویید که اگر نیرویی آنجا می‌آید، اول خوب شناسایی کنند و بعد آن‌ها را بزنند…. بگو یک گروه گشتی بالا برود که حواسش باشد ببیند چیست؛ دشمن هست یا نیست و بعد نیرو‌های خودمان کجا هستند … مواظب هم باش که ممکن است دشمن از آنجا هم بخواهد حمله کند.»

دقایقی بعد، از فرماندهی قرارگاه قدس اطلاع داده شد که نیرو‌های این قرارگاه از پادگان حمید عبور کرده، به‌سمت قرارگاه فتح درحال حرکت هستند. در جنوب کرخه‌کور هم تیپ٤١ ثارالله (ع) و تیپ ٣٧ نور خاکریز‌های اول، دوم و سوم دشمن را در ساعت ١٠:٤٥ تصرف کرده، به‌راحتی هشت کیلومتر پیشروی کرده‌اند و هیچ اثری از حضور دشمن مشاهده نکرده‌اند. آن‌ها سعی دارند تا جاده حمید جفیر جلو بروند. پس از این گزارش، فرماندهی قرارگاه کربلا به نیرو‌های قرارگاه قدس دستور داد که به‌تدریج و با احتیاط پیش بروند. از نیروی هوایی ارتش نیز خواسته شد نیرو‌های درحال عقب‌نشینی عراق را هدف قرار داده، حرکت آن‌ها را مختل کنند. درپی این دستور، هواپیما‌های خودی با پرواز در ارتفاع بالا و پایین، ستون‌های دشمن را بمباران کردند، اما یکی از این هواپیما‌ها براثر اصابت موشک پدافند هوایی دشمن در جنوب جفیر سرنگون شد. تیپ ٢١ امام رضا (ع) نیز که در کنترل عملیاتی قرارگاه فتح می‌باشد، از کیلومتر ٦٨ جاده اهواز خرمشهر به‌سمت شمال پیشروی کرده، پس از الحاق با نیرو‌های قرارگاه قدس (حدود ساعت ۱۱:۰۰) درحال پاک‌سازی منطقه غرب تا سه کیلومتری آن است. [۲]

اقدام عجیب نیروی هوایی عراق، بمباران شبانه منطقه استقرار یگان‌های قرارگاه فتح

گزارش رسیده در اواخر امروز از منطقه مجاور قرارگاه فتح نیز از عقب‌نشینی یگان‌های دشمن از منطقه حدفاصل جاده حسینیه مرز (پاسگاه کیلومتر ٢٥) تا کوشک و استقرار آن‌ها در پشت نوار مرزی در خط سایر یگان‌های ارتش عراق حکایت داشت. در ساعات ٢٢:٤٠ و ٢٣:٢٥، هواپیما‌های دشمن منطقه استقرار یگان‌های قرارگاه فتح را بمباران کردند. گفته می‌شود که این اولین‌بار در جنگ بیست‌ماهه است که نیروی هوایی عراق در شب اقدام به بمباران می‌کند.

گزارش حسن باقری از آخرین وضعیت منطقه عملیاتی قرارگاه نصر

درخصوص آخرین وضعیت منطقه عملیاتی قرارگاه نصر نیز حسن باقری فرمانده سپاهی این قرارگاه، که به اتفاق سرهنگ محمدعلی سالارکیا یکی از فرماندهان ارتشی، صبح امروز به خط مقدم این منطقه رفته بود، در ساعت ١٣:٢٠ در گزارشی به فرماندهی قرارگاه مرکزی کربلا گفت: «.. [عراقی‌ها] همه‌جا دارند درمی‌روند [فرار می‌کنند]. هیچ‌چیز آنجا نمانده. یعنی باید دیگر به بغداد برویم، ان‌شاءالله…. دیشب بچه‌ها رفتند اینجا در گوشه روی مرز گیر کرده‌اند. می‌خواهند بیایند عقب، [دشمن] می‌زند. آنها… هم تیر مستقیم تانک می‌زدند، هم توپ می‌زدند. با سرهنگ سالارکیا نشسته بودیم داشتیم اینجا را نگاه می‌کردیم، بعد، یکی زدند خورد بغل دستمان و یک ترکش خورد به پای احمد [متوسلیان] و او را به عقب بردند. تقریباً اوضاع اینجا خوب بود. یک هلیکوپتر اینجا مدام می‌گشت. مسلح هم بود، ولی نمی‌زد. [تیپ نجف]هم یک مقداری نیروهایش اینجاست….، ولی عجب انهدامی اینجا‌ها صورت گرفت. خیلی تانک زده شد. توی دشت تا چشم کار می‌کند تانک [دشمن]منهدم شده است. [نیروهای] پیاده بغل تانک‌ها افتاده‌[اند.] چطوری بچه‌ها این تانک‌ها را پیدا کردند و زدند، خودش بحث است!» [۳]

بررسی طرح مانور سومین مرحله عملیات بیت‌المقدس توسط فرماندهان سپاه و ارتش

ساعت ١٣:١٠ امروز، فرماندهان سپاه و ارتش در قرارگاه نصر گرد هم آمدند تا درباره آخرین وضعیت نیرو‌های ارتش عراق، علل عقب‌نشینی آن‌ها از منطقه جنوب‌غربی اهواز و جنوب رودخانه کرخه‌کور و نیز طرح مانور سومین مرحله عملیات بیت‌المقدس، به گفتگو بنشینند. در این جلسه پس از تعیین طرح مانور مرحله سوم عملیات مقرر شد این مرحله از عملیات امشب به اجرا درآید.

در این جلسه، محسن رضایی فرمانده کل سپاه، به بررسی دلایل احتمالی عقب‌نشینی ارتش عراق از جبهه شمالی منطقه عملیاتی بیت‌المقدس پرداخت و تأکید کرد تا دشمن در جبهه جنوبی سازمان و آرایش نگرفته، مرحله بعدی عملیات همین امشب اجرا شود. وی در بخشی از سخنان خود گفت: «.. از قبل هم می‌گفتیم که اینجا دو تا منطقه عمومی است؛ یکی این منطقه [جنوبی] است و دیگری منطقه بالا. بحث‌هایی که می‌شد این بود که خب اگر ما این منطقه اصلی [جنوبی] را آمدیم [پیشروی کردیم]، خودبه‌خود موجودیت منطقه بالا منتفی می‌شود. مخصوصاً اینکه اگر آمدن ما تهدیدی هم برای آنجا باشد، این صددرصد پا به فرار خواهد گذاشت. تقریباً همین‌طور هم شد… ما خرمشهر را محاصره کردیم و دور زدیم؛ بنابراین آنجا [منطقه جنوب کرخه‌کور]موضوعیتش منتفی شد. دشمن مانده بود که آیا آن بالا را باید نگه دارد یا نه. حالا چه عاملی باعث شد که اینجا [منطقه جنوبی] را دشمن برتری داده که یک مواضع مستحکم [در منطقه جنوب کرخه‌کور] را به‌رغم همه مسائل ول کند و بیاید اینجا [منطقه جنوبی]، یکی از آن مسئله کمبود نیرو است و یکی هم مسئله تهدید است…. ما از این قسمت انتهای مرز با هور و نشوه فاصله بسیار نزدیکی داریم و اگر ما نشوه را بگیریم تمام بصره ارتباطش قطع می‌شود با بغداد و غیره… آیا دشمن می‌خواهد بیاید اینجا واقعاً با یک سرعت‌عمل خیلی قوی به ما پاتک کند؟ ما را از خرمشهر عقب نگه دارد؟ این مرز را طوری نگه دارد که به ما ضربه بزند؟ انهدام نیرو از ما انجام دهد؟ چه کار می‌خواهد بکند؛ دقیقاً مشخص نیست. اما آنچه که برای ما باید مشخص باشد این است که ما سرعت‌عمل برایمان مهم است، برای اینکه سرعت‌عمل انجام بدهیم. این قرارگاه نصر الان توانایی ندارد که به او بگوییم که تو مأموریت را انجام بده؛ باید یک بخشی از مأموریت را انجام بدهد. فکر می‌کنم که فتح ٤ باید آماده باشد که اگر تصمیم گرفتیم وارد عمل شود… و بیاییم این قسمت از مرز [مقابل نصر١ و نصر٢ را که امشب قادر نیستند وارد عمل شوند] را همین امشب بگیریم…. ما نمی‌دانیم که آیا دشمن این نیرو را بیاورد اینجا به ما بزند. یعنی من هنوز احتمال پاتک دشمن را می‌دهم و نمی‌توانم خودم را قانع کنم که دشمن پاتک نزند…. هر اندازه که ما به او فرصت بدهیم که نیرو بیاورد و سازماندهی کند و اینجا آرایش بگیرد و بعد بخواهد خیز بگیرد، این خیلی به ضرر ماست و نکته اصلی در سرعت‌عمل است که به‌نظر من همین امشب هم باید عمل بشود.» [۴]

در پایان جلسه، سرهنگ علی صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، طرح مانور مرحله سوم عملیات را چنین اعلام کرد: «مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس را به یاری خداوند به این ترتیب می‌توانیم آغاز کنیم. ترکیب رزمی که در این عملیات به کار می‌رود در کنترل عملیاتی [قرارگاه] نصر خواهد بود که مربوط به منطقه اوست. یک جناح غرب و یک جناح شرق داریم؛ یعنی در دو محور عملیات آغاز می‌شود. در جناح غرب فتح٤ هست؛ منتها فتح٤، منها می‌شود [تیپ ٢٥ کربلا از سپاه پاسداران و تیپ٥٥ هوابرد از ارتش] و تیپ ٣٧ [زرهی از ارتش] آن می‌ماند. فتح٤ به‌اضافه فتح ٢ که تیپ ٢ زرهی [لشکر ٩٢ زرهی از ارتش] است به‌اضافه نصر ٣ [تیپ ٣١ عاشورا از سپاه پاسداران و تیپ ٣ پیاده لشکر ٢١ پیاده از ارتش] که یک‌کم کش پیدا کرده است.

ظاهراً این‌طور شد که نصر ٣ در اینجا [حدفاصل جنوب‌غربی ایستگاه گرمدشت و مرز]پشت این کانال قرار می‌گیرد. فتح ٤ اینجا را می‌گیرد و تیپ ٢ زرهی می‌آید برای تقویت رزمی و عملیات پاک‌سازی در این خط…. نصر ٥ [تیپ ٢٢ خرمشهر از سپاه پاسداران و تیپ ٢٣ نوهد از ارتش] و نصر ٦ [تیپ ٤٦ فجر سپاه پاسداران] به‌اضافه تیپ بیت‌المقدس یا تیپ ثارالله (ع) [از سپاه پاسداران] برای جناح چپ [شرق]. البته این‌دفعه برخلاف دفعه‌های دیگر احتیاط داریم که تیپ ٢ لشکر ١٦ زرهی [از ارتش] است در ایستگاه ٩٠ قرار می‌گیرد. لشکر ٩٢ [زرهی از ارتش] هم در این ایستگاه ٩٠ باشد که نزدیک باشد؛ چون خطر احتمالی از این طرف بیشتر است. تیپ ١٧ قم [از سپاه پاسداران] هم تا صبح آماده می‌شود و پای کار می‌رود و می‌رود در محل نصر ٢ که با نصر ٣ ادغام شود. ان‌شاءالله اگر این عملیات با موفقیت انجام شود، دیگر نصر ٢ [تیپ ٢٧ محمد رسول‌الله (ص) از سپاه پاسداران و تیپ ٢ پیاده از لشکر ٢١ پیاده از ارتش]وجودش اینجا لازم نیست. یعنی اگر ادغام شد می‌رود برای پاک‌سازی…. بنابراین، ترکیب رزمی این شد که در جناح غرب فتح ٤، فتح ٢ و نصر ٣. در جناح شرق هم نصر٥، نصر٦، تیپ ثارالله (ع) یا تیپ بیت‌المقدس، تیپ ١٧ قم با آن مشخصاتی که گفتیم که در کجا باید مستقر بشود. یک گردان تانک از تیپ ٤ لشکر ٢١ یا نصر ٤ هم در احتیاط قرارگاه کربلا باشد.»

تعویق یک روزه مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس

در پی تصویب اجرای مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس، فرماندهان یگان‌های عملیاتی قرارگاه فتح و نصر تمام سعی خود را به عمل آوردند تا یگان‌های خود را برای اجرای این مرحله از عملیات در شامگاه امروز آماده کنند، اما این مهم میسر نشد و عملیات به شب بعد موکول شد.

عبدالله درویشی راوی قرارگاه مرکزی کربلا، درباره وقایع پس از جلسه بعدازظهر امروز فرماندهان در قرارگاه نصر آورده است: «به‌طرف قرارگاه کربلا حرکت کردیم و حدود ساعت ١٨:٤٥ به آنجا رسیدیم. بعد از آمادگی برای نماز، تعدادی از بچه‌ها پیشنهاد کردند که نماز را با دیگران در مسجد قرارگاه بخوانیم. ما هم این فرصت را غنیمت شمرده و به مسجد رفتیم و نماز را آنجا خواندیم که در بین دو نماز یکی از برادران دعا و نوحه خواند و در آخر هم نماز شکر به‌جای آوردیم. بعد از نماز متوجه شدم که برادر محسن [رضایی]به برادر [سرهنگ]صیاد شیرازی گفتند که عملیات انجام نمی‌شود؛ به‌خاطر اینکه تعدادی از بچه‌ها آمادگی ندارند و به فرداشب موکول شد.» [۵]

اعلام میزان خسارات واردشده به ارتش عراق در دومین مرحله از عملیات بیت‌المقدس

در سیزدهمین اطلاعیه مشترک ارتش جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران که امشب انتشار یافت، درباره خسارات واردشده به ارتش عراق در دومین مرحله از عملیات بیت‌المقدس آمده است: «در این مرحله از عملیات رزمندگان اسلام موفق شدند علاوه‌بر انهدام تیپ‌های ٦ و ١٢ از لشکر ٣ ارتش عراق و انهدام قرارگاه‌های آن‌ها و وارد آوردن ضربات و خسارات سنگین به تیپ ٨ مکانیزه آنان، قرارگاه تیپ ٢٤ از لشکر ١٠ دشمن را محاصره و به‌ کلی منهدم سازند… در این عملیات رزمندگان اسلام ضمن به‌ هلاکت‌ رساندن تعداد زیادی از متجاوزین به میهن اسلامی، تعداد زیادی از آنان را نیز به اسارت خود درآوردند که تا آخرین ساعات امروز تعداد اسرای تخلیه‌شده مرحله دوم عملیات در غرب جاده اهواز خرمشهر، ٤٨٢ نفر است.

تیزپروازان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و نیز عقابان شجاع هوانیروز از صبح امروز مواضع و محل تجمع یگان‌های دشمن در محور‌های مختلف عملیات را مورد هدف قرار داده و بمباران نمودند و تعداد زیادی از تانک‌ها و ادوات زرهی و خودرو‌های فریب‌خوردگان را نابود ساختند. طی عملیات روز‌های جاری تعداد شش فروند از هواپیما‌های دشمن از جمله ٢ فروند میراژ توسط هواپیما‌های خودی و نیز آتش پدافند هوایی هدف قرار گرفته و سرنگون شدند. همچنین، یک فروند هلیکوپتر دشمن نیز در این عملیات توسط رزمندگان اسلام سقوط کرد.» [۶]

از سوی دیگر، یک سخنگوی نظامی ارتش عراق اعلام کرد: «در ساعت ١١:٤٥ امروز در یک نبرد هوایی بین هواپیما‌های جنگنده شجاع عراق و هواپیما‌های دشمن، یک فروند از هواپیما‌های فانتوم دشمن در منطقه جنوبی صحنه نبرد سرنگون شد.» [۷]

تعداد مجروحان و شهیدان عملیات بیت‌المقدس که امروز به پشت جبهه منتقل شدند، اعلام شد

بخش تعاون واحد امور پاسداران قرارگاه مرکزی کربلا در گزارشی به فرماندهی این قرارگاه، تعداد مجروحان امروز را یک هزار و ٤٧٥ نفر اعلام و اضافه کرد که عده‌ای از آن‌ها به‌طور سرپایی معالجه شدند. همچنین در این گزارش تعداد شهیدانی که امروز به پشت جبهه انتقال یافتند، ٥٩٥ نفر ذکر شده که حدود ٥٠٠ شهید از سپاه و بسیج و ٩٥ شهید از ارتش هستند.

به این ترتیب، از ابتدای عملیات بیت‌المقدس تا ساعت ٢٢:٣٠ امروز، دو هزار و ٦٨١ نفر از رزمندگان ایران به شهادت رسیدند که از این تعداد دو هزار و ١٥٣ شهید از سپاه و بسیج و ٥٢٨ شهید از ارتش می‌باشند. [۸]

پیام امام خمینی (ره) در پی پیروزی‌های اخیر رزمندگان اسلام

امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی، در پی پیروزی‌های اخیر رزمندگان اسلام، و به منظور تجلیل از مقام شهیدان و مجاهدت رزمندگان پیامی صادر کردند.

متن پیام به این شرح است:

«بسم الله الرحمن الرحیم. رحمت خداوند بر شهیدان بزرگی که با خون پاک خود درخت پربرکت اسلام عزیز را آبیاری و بارور نمودند. درود اولیای حق در طول تاریخ بر رزمندگان راه هدف، از ارتش و سپاه و بسیج و دیگر فداکاران قوای مسلح نظامی و انتظامی و عشایری و مردمی، که با قدرت الهی دست تبهکاران داخلی و خارجی را از تجاوز به میهن اسلامی قطع کردند؛ و آفرین بر مادران و پدران متعهدی که چنین فرزندان سلحشور و عاشقی را در دامن پربرکت خود تربیت نمودند؛ و سلام بر ملت عظیم‌الشأن ایران که همچون سدی عظیم در مقابل ابرقدرتان شرق و غرب استقامت کردند؛ و صلوات و سلام بر بازماندگان شجاع و صبور شهدا و بزرگان شایسته پروردگار.

۱۸/ ۲/ ۱۳۶۱

روح‌الله الموسوی الخمینی» [۹]

فرماندهی ارتش عراق اعلام کرد: عقب‌نشینی مزبور جنبه تاکتیکی دارد

فرماندهی ارتش عراق هدف از عقب‌نشینی از شمال منطقه عملیاتی بیت‌المقدس را متمرکزکردن قوای خود برای وارد آوردن ضربات سنگین بر نیرو‌های ایران در زمان مناسب عنوان کرد.

فرماندهی ارتش عراق بعدازظهر امروز با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که واحد‌های معروف به اسامه (لشکر ٦ زرهی) و محمد القاسم (لشکر ٥ مکانیزه) در مواضع جدید در نزدیکی مرز‌های بین‌المللی مستقر شده‌اند. بنا بر این بیانیه، عقب‌نشینی مزبور جنبه تاکتیکی دارد تا عراقی‌ها نیرو‌های خود را متمرکز کرده و بتوانند در موقع مناسب ضربات سنگینی بر نیرو‌های ایرانی وارد کنند. رادیو اسرائیل با اعلام این مطلب افزود: «ارتش عراق امروز برای نخستین‌بار به عقب‌نشینی محدود خود در جریان عملیات هشت روز اخیر اعتراف کرد. درحالی‌که طی این مدت هر روز عراق اعلام می‌کرد که نیرو‌های آن کشور ضربات سنگین بر نیرو‌های ایرانی وارد ساخته و همه حملات آن‌ها را خنثی کرده‌اند.» [۱۰]

تقویت توان نظامی ارتش عراق با خرید سلاح شیمیایی از سوئد و تجهیزات و سلاح‌های جدید از مصر

ارتش عراق با خرید سلاح شیمیایی از سوئد و تجهیزات و سلاح‌های جدید از مصر، توان خود را تقویت می‌کند.

بنا بر اعلام سفارت جمهوری اسلامی در استکهلم، رژیم بعث عراق به خرید یک نوع سلاح میکروبی ـ شیمیایی از سوئد اقدام کرده است و قرارداد آن نیز به امضا رسیده است. [۱۱] همچنین، طه یاسین رمضان عضو شورای فرماندهی رژیم بعث عراق، به‌منظور عقد قرارداد خرید سلاح هم‌اکنون در مصر به سر می‌برد. خبرگزاری جمهوری اسلامی ضمن اعلام این خبر به نقل از آخرین شماره مجله لبنانی الفکاح العربی افزود: «درپی برقراری یک پل هوایی بین مصر و عراق، روزانه ١٥ تن اسلحه و مهمات برای کمک به عراق در جنگ علیه ایران ارسال می‌شود.» [۱۲]

منابع

[۱]سند شماره ٧٥١٠ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران، شماره ٢٥، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱، صص١ و ٢.

[۲]سند شماره ٢٧٢٢/ پ‌ن، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱، نوار شماره ٥٠٢٨)، عبدالله درویشی، صص ٦٥ – ٩؛ و – سند شماره ٧٥٠٩ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای رکن٢ لشکر٩٢ زرهی، شماره ٤٩، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱، ص١؛ و – سند ٣٨/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات بیت‌المقدس، عبدالله درویشی، ۲۱ / ۱ / ۱۳۶۱ تا ۳۰ / ۱۲ / ۱۳۶۱، صص ٢٠٦ و ٢٠٧؛ و – سرتیپ٢ مسعود بختیاری، عملیات بیت‌المقدس، تهران: انتشارات ایران سبز، چاپ دوم، ١٣٨٧، صص ١١٥ و ١١٦.

[۳]سند شماره ٢٧٠٦/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس (قرارگاه کربلا، ١٨ و ۱۹ / ۲ / ۱۳۶۱، نوار شماره ٤٩٧٤)، عبدالله درویشی، ص١٤.

[۴]سند شماره ٢٧٧٥/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: (بررسی علل عقب نشینی عراق از قدس و طرح‌ریزی برای عملیات آینده) عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱، نوار شماره ٤٩٧٣)، عبدالله درویشی صص ٢٣ – ٣.

[۵]سند شماره ٢٧٠٦/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس (قرارگاه کربلا، ١٨ و ۱۹ / ۲ / ۱۳۶۱، نوار شماره ٤٩٧٤)، عبدالله درویشی، ص ۸.

[۶]خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبر‌ها و گزارش‌ها (ایران در ٢٤ ساعت گذشته)، شماره ٤٩، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱، صص ٥ و ٦، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱.

[۷]واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیو‌های بیگانه، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱، ص٢، رادیو صوت‌الجماهیر عراق، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱.

[۸]سند شماره ٣١٩٨٤ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از بخش تعاون واحد امور پاسداران قرارگاه کربلا به فرماندهی قرارگاه کربلا، ۱۷ / ۲ / ۱۳۶۱؛ و – سند شماره ٣١٩٨٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از بخش تعاون واحد امور پاسداران قرارگاه کربلا به فرماندهی قرارگاه کربلا، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱.

[۹]مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی (ره))، جلد ١٦، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ص٢٤٦.

[۱۰]واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیو‌های بیگانه، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱، ص٢، رادیو اسرائیل، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱.

[۱۱]سند شماره ٤٣٥٧٤٩ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از وزارت امور خارجه به ستاد مرکزی سپاه پاسداران، ۱۸ / ۲ / ۱۳۶۱.

[۱۲]خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ٥٠، ۱۹ / ۲ / ۱۳۶۱، ص٣، بیروت – خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۱۸ / ۲ / ۱۳

انتهای پیام/ 141

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، ﻋﻤﻠﯿﺎت «ﺑﯿﺖ‌اﻟﻤﻘﺪس» که در اداﻣﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪ عملیات‌های آزادﺳﺎزى ﻣﻨﺎﻃﻖ اﺷﻐﺎﻟﻰ ﺟﻨﻮب ﮐﺸﻮر ﻃﺮاﺣﻰ و اﺟﺮا ﺷﺪ، ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻓﺼﻠﻰ ﺟﺪﯾﺪ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎز را در روﻧــﺪ ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﯿﻠﻰ ﺑﻪ وﺟﻮد آورد. در پی ﭘﯿﺮوزى اﯾﺮان در اﯾﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت و آزادﺳﺎزى ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ، ﺗﺤﻮﻟﻰ راﻫﺒﺮدى در روﻧﺪ ﺟﻨﮓ اﯾﺠﺎد ﺷﺪ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق در دﺳﺘﯿﺎﺑﻰ ﺑﻪ اﻫﺪاف تجزیه‌طلبانه‌اش در اﯾﺮان و ﺑﺮاﻧﺪازى ﻧﻈﺎم ﻧﻮﭘﺎى ﺟﻤﻬﻮرى اسلامی ﻧﺎﮐﺎم ﻣﺎﻧﺪ.

ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ آزادى خرمشهر ﺟﺮاﺣﺘﻰ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ اﺷﻐﺎل آن ﺑﺮ روح و ﺟﺴﻢ ﻣﻠﺖ اﯾﺮان وارد ﺷﺪه ﺑﻮد، اﻟﺘﯿﺎم ﯾﺎﻓﺖ و ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﻤﺎد ﺷﮑﺴﺖ و ﺣﻘﺎرت ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺻﺪام و ﭘﯿﺮوزى ﻣﻠﺖ اﯾﺮان ﺷﺪ. اﯾﻦ روﯾﺪاد ﻣﻬﻢ ﺑﺮ اﯾﺠﺎد ﺛﺒﺎت ﺳﯿﺎﺳﻰ در داﺧﻞ اﯾﺮان و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ‌اى و ﺟﻬﺎﻧﻰ ﮐﺸﻮر ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮔﺬاﺷﺖ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق را ﮐﻪ ﻋﻨﺼﺮى ﺗﻬﺪﯾﺪﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺷﻤﺎر می‌آمد، ﺑﻪ ﮐﺸﻮرى بی‌ثبات ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮد.

با توجه به اینکه عملیات بیت‌المقدس از ۱۰ اردیبهشت سال ۱۳۶۱ تا سوم خرداد ۱۳۶۱ انجام شد، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس بر آن شده است تا اتفاقات این رویداد بزرگ و مهم را به‌صورت روزبه‌روز از کتاب روزشمار جلد نوزدهم جنگ ایران و عراق با عنوان «آزادسازی خرمشهر» به‌صورت گزارش بیان کند.

عقب‌نشینی نیرو‌های ارتش عراق از جاده اهواز – خرمشهر

بامداد امروز، ارتش عراق پس از اجرای آتش در منطقه قرارگاه فتح (کیلومتر ٦٨ تا کیلومتر ٩۵ جاده اهواز خرمشهر) که از ساعت ٠١:٣٠ تا چهار ادامه داشت، به سمت یگان‌های این قرارگاه در حدفاصل کیلومتر ٨٠ تا کیلومتر ٩۵ هجوم آورد که با مقاومت نیرو‌های خودی این حمله در ساعت ٠٩:٣٠ دفع شد. در ساعت ١١، عراقی‌ها مجدداً حمله کردند که تا ساعت ١٣:٣٠ ادامه داشت و آنها پس از تحمل تلفات عقب‌نشینی کردند. دقایقی بعد، حمله سوم دشمن آغاز شد، اما این بار هم با آتش شدید توپخانه و سایر سلاح‌ها، از نفوذ یگان‌های عراقی جلوگیری شد و آن‌ها مجبور شدند در خاکریزی که در سه کیلومتری غرب جاده اهواز خرمشهر (حد فاصل کیلومتر ٧٠ تا کیلومتر ٨٠) قرار داشت، مستقر شوند. در ساعت ٢١:٣٠، هجوم دیگری که سنگین‌تر از حملات قبلی بود، علیه مواضع قرارگاه فتح آغاز شد.

برابر طرح، لشکر ٣ زرهی عراق می‌بایست با یک تیپ مکانیزه خود به‌علاوه تیپ ٢۴ زرهی و تیپ ٦٠٢ پیاده و تیپ ٣٣ نیروی مخصوص، هماهنگ با لشکر ٩ زرهی در حدفاصل کیلومتر ٨٠ تا کیلومتر ١٠٠ جاده اهواز _ خرمشهر دست به حمله زده و این قسمت از جاده را بار دیگر اشغال کند.

در این حمله، تانک‌های عراقی به‌طرف جاده جلو آمدند و به‌صورت مستقیم بر روی رزمندگان قرارگاه فتح اجرای آتش کردند. توپخانه و کاتیوشای ارتش عراق نیز مواضع این رزمندگان را زیر آتش شدید قرار دادند؛ درنتیجه، نبردی سنگین درگرفت که راوی قرارگاه کربلا آن را چنین توصیف کرده است: «ما شاهد بودیم که دشمن بعضی وقت‌ها آنقدر بر بچه‌ها فشار می‌آورد که اگر زمین باز می‌شد، بچه‌ها در آن فرومی‌رفتند و اگر آن صبر و استقامتی که خدا سفارش کرده، در بچه‌ها نبود، یقیناً ما قادر به حفظ جاده نبودیم.» [۱] در ساعت ٢١:۴٠ قرارگاه فتح اعلام کرد «در مقابل ایستگاه ٩٠ نیرو‌های اسلام با شدت با دشمن درگیر شدند که به برادران دستور مقاومت شدید تا آخرین نفر داده شده [است].» درگیری تا ساعت ٢٣:٠٧ ادامه داشت تا اینکه در این زمان اعلام شد «دشمن در حال فرار و عقب‌نشینی تدریجی است و برادران با شدت روی آن‌ها اجرای آتش می‌کنند.»

استقرار یگان‌های تانک عراقی در مقابل مواضع یگان‌های قرارگاه نصر

از سوی دیگر، در محور قرارگاه نصر (کیلومتر ٩۵ تا ١٠٣ جاده اهواز خرمشهر)، ارتش عراق ضمن استقرار یگان‌های تانک خود در مقابل مواضع یگان‌های این قرارگاه، رزمندگان را با آتش تانک‌ها و توپخانه هدف قرار داد.

آتش بازی شدید دشمن بر نیرو‌های قرارگاه قدس مستقر در شمال رودخانه کرخه‌کور

در محور قرارگاه قدس (رودخانه کرخه‌کور) نیز عراقی‌ها ضمن تثبیت و تحکیم مواضع پدافندی خود در جنوب رودخانه کرخه‌کور، یگان‌های این قرارگاه را که در شمال این رودخانه مستقر هستند، به‌طور انبوه و شدید، به‌ویژه در ساعت ٠١:٣٠ تا ٠٢:٠٠ زیر آتش گرفت. [۲]

حرکت نیرو‌های خودی برای اجرای آخرین مرحله از عملیات قرارگاه فجر در منطقه شرق فکه

فرماندهان قرارگاه فجر که پس از سه مرحله عملیات، به محاسن طرح اول که به‌صورت ناقص در شب نخست اجرا شده بود پی برده بودند، آن را دوباره در دستور کار قرار دادند. اگرچه گستردگی منطقه مانور در این طرح می‌توانست پاتک‌های احتمالی دشمن را به میزان زیادی کاهش دهد؛ لیکن این گستردگی در شب نخست عملیات موجب خستگی و ناهماهنگی نیرو‌ها شده بود. به همین دلیل مقرر شد که نیرو‌های تک‌ور این‌بار بخشی از مسافت طولانی (حدود ١۵ کیلومتر) تعیین‌شده در طرح را که در شب اول پیاده رفته بودند، با خودرو طی کنند.

پس از تجهیز نیرو‌ها به آب، غذا و مهمات، تیپ ١٧ علی‌بن‌ابی‌طالب (ع) سپاه از جناح شمالی و تیپ ٣٣ المهدی (عج) سپاه از جناح جنوبی با درنظرگرفتن احتیاط کامل و بدون اینکه دشمن مطلع شود، حرکت خود را از بعدازظهر امروز آغاز کردند و تا پایان روز توانستند به نقاط تعیین‌شده (روستای ناصر فهد در جناح شمالی و رمل ٢ و ٣ در جناح جنوبی) برسند و سپس به انتظار بنشینند تا بنا به دستور در بامداد روز بعد وارد عمل شوند. [۳]

ورود دو هزار اسیر عراقی در عملیات بیت‌المقدس به تهران

صبح امروز بیش از دو هزار عراقی که در عملیات بیت‌المقدس به اسارت درآمده‌اند با قطار وارد تهران شدند و در ورزشگاه راه‌آهن استقرار یافتند. [۴]

منابع

[۱] سند شماره ٢٧ / گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، گزارش راوی قرارگاه کربلا، عبدالله درویشی، ١٣٦١، ص١٢.

[۲] سند شماره ٧۴۴١ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران، شماره ٢٢، ۱۳۶۱/۰۲/۱۵، صص ٣ـ١؛ و – سند شماره ٧۴۴٢ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای قرارگاه کربلا، شماره ۴٧۵، ۱۳۶۱/۰۲/۱۵، صص ١ و ٢؛ و – سرتیپ دوم مسعود بختیاری، عملیات بیت‌المقدس، تهران: انتشارات ایران سبز، چاپ دوم، ١٣٨٧، ص ١٠٩؛ و – سند شماره ۴٧٦٠ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه قدس، شماره۵٦٠، ۱۳۶۱/۰۲/۱۵، ص١.

[۳] سند شماره ٠٠٣١ / گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، گزارش راوی قرارگاه فجر، محمودی یکتا، ١٣٦١، ص ١۴.

[۴] روزنامه اطلاعات، ۱۳۶۱/۰۲/۱۶، ص ۴.

انتهای پیام/ 118