خروج آمریکا از برجام

سرویس جهان مشرق* – پس از آن‌که «جو بایدن» رئیس‌جمهور کنونی آمریکا و گزینه‌ی اول دموکرات‌ها برای نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری سال جاری میلادی در این کشور، مقابل انتقادها و درخواست‌های هم‌حزبی‌هایش تسلیم شد و از رقابت کناره‌گیری کرد، «کاملا هریس» معاون اولش محتمل‌ترین گزینه برای جایگزینی محسوب می‌شود. اگرچه نامزدی هریس هنوز رسماً قطعیت پیدا نکرده، اما انتظار می‌رود این اتفاق طی یک یا دو هفته‌ی آینده، از طریق رأی‌گیری مجازی یا همزمان با برگزاری «گردهمایی ملی دموکرات‌ها» در اوایل آگوست، رخ دهد (منبع). به این ترتیب، هریس که پیشاپیش عالی‌رتبه‌ترین سیاستمدار زن در تاریخ آمریکاست، پس از دو بار تلاش ناکام «هیلاری کلینتون» در انتخابات سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۶، تلاش خواهد کرد تا به اولین رئیس‌جمهور زن تاریخ آمریکا تبدیل شود. اما این اتفاق چه‌قدر احتمال دارد؟

کاملا هریس (راست) و همسرش «داگلاس امهاف». در مراسم ازدواج هریس، هم سنت‌های هندی (برگرفته از ریشه‌های خانوادگی هریس) رعایت شد و هم سنت‌های یهودی (برگرفته از اعتقادات مذهبی امهاف) (+)

در حال حاضر، نظرسنجی‌های مختلف درباره‌ی رقابت میان «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق آمریکا و نامزد حزب جمهوری‌خواه، و کاملا هریس، نتایج متفاوتی را نشان می‌دهند. سی‌ان‌ان با استناد به نظرسنجی شرکت تحقیقاتی اس‌اس‌آراس (نظرسنجی‌ای که به درخواست خود سی‌ان‌ان انجام شده) می‌نویسد هریس اگرچه عملکرد بهتری از بایدن داشته، اما همچنان حدود ۳ درصد از ترامپ عقب است (منبع). طبق این نظرسنجی، ترامپ ۴۹ درصد و هریس ۴۶ درصد از آرای انتخابات پیش رو را کسب خواهند کرد. از سوی دیگر، خبرگزاری انگلیسی رویترز ضمن انتشار یکی از نظرسنجی‌های معتبر در این‌باره (که به صورت مشترک توسط رویترز و شرکت تحقیقاتی چندملیتی «ایپسوس» انجام می‌شود) می‌نویسد پس از کناره‌گیری بایدن از رقابت، هریس با حاشیه‌ی ۲ درصدی (۴۴ درصد به ۴۲ درصد) از ترامپ پیش است (منبع). در عین حال، مجله‌ی «فوربس» در گزارشی تجمیعی، می‌نویسد ترامپ در اکثر نظرسنجی‌ها با حاشیه‌ای اندک از هریس پیش است (منبع).

در همین‌باره بخوانید:

›› آن‌چه باید درباره سوءقصد علیه دونالد ترامپ بدانید +عکس و فیلم

لازم به ذکر است که اکثر نظرسنجی‌های فعلی، فاصله‌ی دو نامزد اصلی انتخابات ماه نوامبر را حدود ۳ درصد یا کم‌تر ارزیابی می‌کنند که عمدتاً در چارچوب ۳ درصد حاشیه‌ی خطای نظرسنجی‌ها می‌گنجد. به علاوه، چنان‌که رویترز در گزارش خود می‌نویسد، نتیجه‌ی انتخابات در آمریکا معمولاً از دل آرای تعداد انگشت‌شماری از ایالت‌ها بیرون می‌آید که بیش‌ترین تأثیر را در «مجمع انتخاب‌کنندگان» می‌گذارند؛ نهادی که در نهایت رئیس‌جمهور آمریکا را انتخاب خواهد کرد. مشرق پیش از این در دو گزارش، این مجمع و سازوکار منحصربه‌فرد انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا را معرفی نموده است. مخاطبان محترم می‌توانند این دو گزارش را از لینک‌های زیر مطالعه نمایند:

›› مردم آمریکا چگونه رئیس‌جمهور خود را انتخاب نمی‌کنند

›› همه آن‌چه درباره انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا باید بدانید

---

آن‌چه در ادامه می‌خوانید، بازنشر گزارش معرفی کاملا هریس است که اولین بار، پس از انتخاب او به عنوان شریک انتخاباتی بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ در مشرق منتشر شد.

---

«جو بایدن» نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری امسال آمریکا [۱] ، روز سه‌شنبه، ۱۱ آگوست ۲۰۲۰ (۲۱ مرداد ۹۹)، رسماً اعلام کرد «کامِلا هریس» را به عنوان «شریک انتخاباتی» خود انتخاب کرده تا در صورت پیروزی در انتخابات، نامزد معاون اولی‌اش باشد. به این ترتیب، هریس به اولین آفریقایی-آمریکایی، اولین آسیایی-آمریکایی، و (بعد از «جرالدین فِرارو» در سال ۱۹۸۴ و «سارا پالین» در سال ۲۰۰۸) سومین زنی تبدیل شد که به عنوان نامزد یک حزب اصلی برای معاون اولی در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا انتخاب می‌شود. در گزارش پیش رو به معرفی بیش‌تر کامِلا هریس می‌پردازیم.

زندگی خانوادگی و تحصیلی کامِلا هریس (۱۹۶۴ تا ۱۹۹۰)

«کامِلا دِوی هَریس [۲] » ۲۰ اکتبر ۱۹۶۴ (۲۸ مهر ۱۳۴۳) در شهر «اوکلند» در ایالت کالیفرنیا از پدری جامائیکایی و مادری هندی به دنیا آمد و در شهر «برکلی» در همین ایالت بزرگ شد. پدرش «دونالد جِی. هریس [۳] » استاد بازنشسته رشته اقتصاد در دانشگاه «استنفورد» است [۴] و مادرش «شیامالا گوپالان» (که سال ۲۰۰۹ فوت کرد) متخصص درمان سرطان سینه بود [۵] . کامِلا در کودکی همراه با پدر و مادرش، هم به کلیسای «باپتیستِ» عمدتاً سیاه‌پوستان می‌رفت، و هم به معبد هندوها. با این حال، سال ۱۹۷۱، وقتی کامِلا هفت سال داشت، پدر و مادرش از هم جدا شدند.

«کامِلا هریس» (نوزاد) در آغوش مادرش «شیامالا گوپالان» (+)

خانه کودکی «کامِلا هریس» در شهر «برکلی» در ایالت کالیفرنیا (+)

هریس از دوازده سالگی تا پایان دوران دبیرستان را در کانادا کنار مادرش سپری کرد و سپس در دانشگاه هاوارد (Howard) در واشینگتن پذیرفته شد که به طور سنتی دانشجویان سیاه‌پوست در آن تحصیل می‌کردند. سال ۱۹۸۶ از همین دانشگاه مدرکی در رشته اقتصاد و علوم سیاسی دریافت کرد و سپس به ایالت زادگاهش یعنی کالیفرنیا برگشت و در کالج حقوق هِیستینگز در دانشگاه کالیفرنیا مشغول به تحصیل شد. هریس که با سهمیه «برنامه فرصت تحصیلی» برای دانشجویان «دارای پیش‌زمینه نامساعد» (به نوعی «کم‌بضاعت») وارد کاج هیستینگز شده بود [۶] ، سال ۱۹۸۹ با مدرک دکترای حقوق از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد و یک سال بعد به عضویت کانون وکلای کالیفرنیا درآمد [۷] .

زندگی شغلی کامِلا هریس از معاونت دادستانی شهرستان تا دادستان کلی ایالت (۱۹۹۰ تا ۲۰۱۶)

هریس زندگی شغلی خود را سال ۱۹۹۰ با معاونت در دفتر دادستانی شهرستان «آلامیدا» در ایالت کالیفرنیا آغاز کرد. چهار سال بعد، «ویلی براون» رئیس وقت مجلس ایالتی کالیفرنیا (که با هریس رابطه داشت [۸] ) او را به عنوان مسئول «هیأت استیناف بیمه بی‌کاری» و سپس «کمیسیون مددکاری پزشکی» این ایالت منصوب کرد.

سال ۱۹۹۸، بعد از قطع رابطه‌اش با براون، «تِرِنس هالینان» دادستان شهر سان‌فرانسیسکو در ایالت کالیفرنیا هریس را به عنوان دستیار خود و رئیس بخش کیفری انتخاب کرد. دو سال بعد، هریس در شهرداری سان‌فرانسیسکو و تحت نظر «لوئیز رِن» وکیل این شهر مشغول کار شد [۹] . رن درباره هریس گفته بود: «یک روز تبدیل به بهترین دادستانی می‌شود که این شهر از سال‌ها پیش تا کنون به خود دیده است [۱۰] .»

هریس نه تنها سال ۲۰۰۳ موفق شد در انتخابات دادستانی شهر سان‌فرانسیسکو پیروز و تبدیل به اولین دادستان رنگین‌پوست در ایالت کالیفرنیا شود، بلکه در انتخابات دور بعد در سال ۲۰۰۷ نیز عملاً بی‌رقیب بود و تا سال ۲۰۱۰ در همین سِمت باقی ماند. وی سال ۲۰۰۸ اعلام کرد نامزد انتخابات دادستانی کل کالیفرنیا خواهد شد و سناتورهای کالیفرنیا، یعنی «دایان فاینستاین» (جزئیات بیش‌تر) و «باربارا باکسر»، به همراه «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، از نامزدی او حمایت کردند.

«کامِلا هریس» (راست)، سال ۲۰۰۴، به عنوان اولین دادستان منطقه‌ای رنگین‌پوست در تاریخ ایالت کالیفرنیا سوگند یاد می‌کند؛ «شیامالا گوپالان» (وسط) مادرِ هریس نسخه‌ای از «منشور حقوق ایالات متحده» را در دست دارد تا دخترش به آن سوگند یاد کند؛ و کسی که مراسم سوگند را برگزار می‌کند، «رونالد جورج» (چپ) رئیس وقت دیوان عالی ایالت کالیفرنیاست (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› «دایان فاینستاین» کیست؟ اولین زن یهودی در سنای آمریکا و میزبان ضیافت شام با ظریف

هریس پس از پیروزی در انتخابات دادستانی کل کالیفرنیا طی آخرین روزهای ماه نوامبر سال ۲۰۱۰ [۱۱] ، در اولین روزهای سال ۲۰۱۱ به عنوان اولین آفریقایی-آمریکایی، اولین آسیایی-آمریکایی و اولین زنی که دادستان کل این ایالت می‌شد، سوگند یاد کرد. برخی رسانه‌ها به خاطر شباهت پیشینه هریس به «باراک اوباما» رئیس‌جمهور سابق آمریکا، از جمله رنگین‌پوست بودن و مهاجرزاده بودن، او را «اوبامای مؤنث» هم توصیف کرده‌اند [۱۲] . هریس سال ۲۰۱۴ برای بار دوم در انتخابات دادستانی کل کالیفرنیا پیروز شد [۱۳] .

«کامِلا هریس» سال ۲۰۱۱ به اولین آفریقایی-آمریکایی، اولین آسیایی-آمریکایی و اولین زنی تبدیل شد که دادستان کل کالیفرنیا می‌شد (+)

«کامِلا هریس» (چپ) و باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق آمریکا؛ هریس را به خاطر شباهت‌هایش به اوباما در «تاریخ‌سازی» در آمریکا «اوبامای مؤنث» یا «اوبامای زن» توصیف کرده‌اند (+)

هریس در دوران تصدی دادستانی کالیفرنیا دست به اصلاحات و سیاست‌هایی زد که از جمله آن‌ها برخورد با والدین فرزندان محروم از تحصیل [۱۴] ، افزایش مسئولیت‌پذیری پلیس [۱۵] ، محدودیت دسترسی شهروندان آمریکایی به سلاح [۱۶] ، دفاع جنجالی از مجازات اعدام [۱۷] ، دفاع از حریم خصوصی کاربران [۱۸] ، حمایت از حقوق و ازدواج همجنس‌گرایان [۱۹] و حفاظت از محیط‌زیست [۲۰] بود.

شرکت «کامِلا هریس» در مراسم موسوم به «رژه‌ی افتخار» یا «نمایش افتخار» همجنس‌گرایان در سان‌فرانسیسکو در ماه ژوئن سال ۲۰۱۹؛ مراسمی که هریس یکی از سخنرانان آن بود (+)

سخنرانی «کامِلا هریس» در یکی از مراسم‌های دفاع از سقط جنین در آمریکا؛ هریس یکی از حامیان «حق انتخاب» زنان است (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› «پیت بوتجج» نامزد همجنس‌باز انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا را بشناسید

زندگی سیاسی کامِلا هریس از مجلس سنا تا نامزدی معاون اولی بایدن (۲۰۱۶ تا الآن)

هریس سال ۲۰۱۵ اعلام کرد قصد شرکت در انتخابات سال آینده برای انتخاب نماینده کالیفرنیا در مجلس سنا را دارد [۲۱] ، و پس از آن‌که باراک اوباما، رئیس‌جمهور وقت، و جو بایدن، معاون اول او، از هریس حمایت کردند [۲۲] ، با کسب بیش از ۶۰ درصد آرا در انتخابات سال ۲۰۱۶ پیروز شد [۲۳] . هریس بلافاصله پس از پیروزی، وعده داد با سیاست‌های ترامپ، از جمله در حوزه مهاجرت، مقابله خواهد کرد [۲۴] ؛ و یکی از مقامات آمریکایی بود که فرمان اجرایی شماره ۱۳۷۶۹ [۲۵] ترامپ را که موقتاً مانع از ورود شهروندان چندین کشور اسلامی به آمریکا می‌شد، صراحتاً «ممنوعیت ورود مسلمانان» توصیف کرد [۲۶] .

سخنرانی «سناتور» «کامِلا هریس» در دفاع از حقوق مهاجران؛ هریس در انتخابات سال ۲۰۱۶ برای تصاحب کرسی نمایندگی کالیفرنیا در مجلس سنا پیروز شد (+)

هریس طی دوره سناتوری‌اش و به خصوص پس از انتصاب در کمیته قضایی مجلس سنا بارها و بارها به خاطر انتقاد و بازخواست شدید دونالد ترامپ و مقامات دولتش به تیتر یک رسانه‌های داخلی آمریکا تبدیل شد. یکی از این جلساتِ داغ، پرس‌وجوی سال ۲۰۱۸ هریس از «کرستین نیلسن» وزیر سابق امنیت داخلی درباره سیاست «تحملِ صفر [۲۷] » دولت ترامپ و جداسازی خانواده‌ها و فرزندان مهاجر در مرزهای آمریکا (جزئیات بیش‌تر) بود. هریس، همان سال، یکی از سیاستمداران دموکرات و مخالفان ترامپ بود که هدف سوءقصد از طریق ارسال بمب در قالب بسته‌های پستیِ [۲۸] قرار گرفت.

در همین‌باره بخوانید:

›› انتقال شبانه کودکان مهاجر در آمریکا از پرورشگاه به بیابان‌های تگزاس

در جریان پیگیری‌ها برای استیضاح دونالد ترامپ [۲۹] طی اولین روزهای سال جاری میلادی (۲۰۲۰)، هریس یکی از نمایندگانی بود که در دفاع از استیضاح ترامپ در مجلس سنا سخنرانی کرد و به استیضاح هم رأی مثبت داد [۳۰] . وی، در عین حال، اخیراً همسو با جمهوری‌خواهان به اصلاحیه‌ی پیشنهادی «برنی سندرز» سناتور مستقل-دموکرات ایالت «ورمانت» برای کاهش بودجه ۷۴۰ میلیارد دلاری ارتش آمریکا در سال ۲۰۲۱ رأی منفی داد [۳۱] .

هریس اوایل سال ۲۰۱۹ رسماً اعلام کرد قصد دارد در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ شرکت کند [۳۲] و حتی توانست رکوردی معادل رکورد سال ۲۰۱۶ برنی سندرز را در زمینه «جذب بیش‌ترین حمایت مالی طی یک روز پس از اعلام نامزدی» ثبت کرد [۳۳] . هریس که یکی از شانس‌های اصلی برای کسب نامزدی حزب دموکرات‌ در انتخابات هم بود، در شماری از مناظره‌های درون‌حزبی حضور پیدا کرد و ضمن انتقاد از نامزدهای دیگر، از جمله بایدن [۳۴] ، خودش هم به خاطر سیاست‌هایی مانند دفاع از مجازات اعدام در دوران دادستانی کل کالیفرنیا، مورد انتقاد قرار گرفت. محبوبیت هریس در نظرسنجی‌های داخلی حزب دموکرات به تدریج کاهش یافت و حتی به صفر نزدیک شد [۳۵] . وی ماه دسامبر سال ۲۰۱۹ به علت «کمبود منابع مالی» از رقابت بر سر نامزدی حزب دموکرات انصراف داد [۳۶] و مانند شماری دیگر از گزینه‌های اصلی این حزب، از نامزدیِ بایدن حمایت کرد [۳۷] .

(از راست) «کامِلا هریس»، «برنی سندرز»، «جو بایدن» و «پیت بوتِجِج» (جزئیات بیش‌تر)، برخی از گزینه‌های حزب دموکرات در جریان مناظره درون‌حزبی برای انتخاب نامزد نهایی حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ (+)

مقامات ارشد مجمع نمایندگان سیاه‌پوست کنگره آمریکا از اواسط ماه ۲۰۱۹ اعلام کرده بودند که به اعتقاد آن‌ها نامزدی همزمان جو بایدن برای ریاست‌جمهوری و کامِلا هریس برای معاون اولی، گزینه ایده‌آل حزب دموکرات برای شکست دوقلوی ترامپ-پنس در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ خواهد بود [۳۸] . ماه مارس همان سال بایدن وعده داد یک زن را به عنوان نامزد معاون اولی‌اش انتخاب خواهد کرد [۳۹] . بلافاصله نام کامِلا هریس در صدر فهرست گزینه‌های احتمالیِ بایدن قرار گرفت و نشانه‌هایی هم وجود داشت از این‌که بایدن و هریس متقابلاً علاقه دارند با هم نامزدی حزب دموکرات را به عهده بگیرند. از جمله، هریس در واکنش به گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای اعلام کرد برای «باعث افتخار است [۴۰] » که در کنار بایدن نامزد دموکرات‌ها باشد.

«کامِلا هریس» (پشت تریبون، راست) و «جو بایدن» (پشت تریبون، چپ) پیش از اعلام رسمی شراکت‌شان در نامزدی حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ هم در این‌باره اظهار علاقه کرده بودند (+)

اواخر ماه می، پس از قتل «جورج فلوید» شهروند سیاه‌پوست، به دست پلیس آمریکا و آغاز اعتراضات گسترده و سراسری در آمریکا، درخواست‌ها از بایدن برای انتخاب یک زنِ سیاه‌پوست به عنوان شریک انتخاباتی بیش‌تر شد [۴۱] . چیزی نگذشت که رسانه‌های آمریکایی با اشاره به رنگ پوست هریس و پیشینه‌ی وی در دادستانی، به ویژه کار در حوزه رابطه پلیس با مردم، او را شریک تقریباً قطعیِ بایدن توصیف کردند [۴۲] . به علاوه، هریس عملاً تنها گزینه‌ی آفریقایی-آمریکایی‌ای بود که تجربیات لازم برای عهده‌داری معاون اولی رئیس‌جمهور و ویژگی‌های تاریخ‌ساز [۴۳] و جذاب دیگری مانند دفاع از حقوق همجنس‌گرایان [۴۴] را در رزومه‌اش داشت [۴۵] . در نهایت، بایدن روز سه‌شنبه، ۲۱ مرداد، رسماً اعلام کرد که گزینه نهایی‌اش برای معاون اولی، کامِلا هریس [۴۶] است [۴۷] .

«جو بایدن» با ماسکی به رنگ سیاه به نشانه حمایت از حقوق سیاه‌پوستان؛ اعتراضات سراسری علیه نژادپرستی در آمریکا بایدن را بیش‌تر تحت فشار گذاشت تا یک زنِ سیاه‌پوست را به عنوان نامزد معاون اولی‌اش انتخاب کند (+)

«جو بایدن» (راست) از طریق تماس تصویری، به «کامِلا هریس» خبر می‌دهد که او را به عنوان شریک انتخاباتی و نامزد معاون اولی‌اش در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ نتخاب کرده است (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› اعلان جنگ ترامپ علیه سیاه‌پوستان/ آتش خشم معترضان چگونه شعله‌ور شد

›› کار آمریکا چرا به این‌جا کشید؟ / کشیده شدن دامنه اعتراضات تا مقابل درهای کاخ سفید

›› «جان سیاه‌پوستان برای هیچ‌کس مهم نیست»؛ تظاهرات حامیان ترامپ در «تمسخر» جورج فلوید

›› اینک آخرالزمان؛ آمریکا در آتش خشم معترضان به نژادپرستی

›› ۵۰ ایالت و ۵۸۰ شهر/ آخرین جزئیات از اعتراضات سراسری در آمریکا

مواضع هریس درباره ایران

هریس یکی از حامیان توافق هسته‌ای آمریکا با ایران است [۴۸] . سال ۲۰۱۸، وقتی ترامپ خروج آمریکا از برجام را اعلام کرد، هریس بیانیه‌ای صادر نمود و گفت تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا «امنیت ملی را به خطر می‌اندازد و ما را در میان نزدیک‌ترین متحدانمان منزوی می‌کند [۴۹] .» وی همچنین توافق هسته‌ای را «بهترین ابزارِ موجود در اختیار ما برای جلوگیری از ساخت سلاح هسته‌ای توسط ایران و اجتناب از یک درگیری نظامی فاجعه‌بار در خاورمیانه» توصیف کرد. نامزد معاون اولی بایدن سال گذشته، زمانی که هنوز به دنبال نامزدی حزب دموکرات برای ریاست‌جمهوری بود، گفت در صورت رسیدن به ریاست‌جمهوری دوباره به برجام بازمی‌گردد، اما این توافق را گسترش می‌دهد تا آزمایش‌های موشکی بالستیک ایران را نیز شامل شود [۵۰] .

شریک انتخاباتی بایدن پس از عملیات دولت ترامپ در فرودگاه بغداد و ترور شهید سلیمانی، در کنار دیگر همکاران هم‌حزبی‌اش در سنای آمریکا، «لایحه عدم جنگ با ایران» را طرح کرد و «تنش‌آفرینی خطرناک» ترامپ مقابل ایران را محکوم کرد [۵۱] . البته هیچ‌یک از این‌ها به معنای حمایت هریس از ایران نیست، بلکه این سناتور آمریکایی [۵۲] به حمایت از اسرائیل و «حق» آن در «دفاع از خود [۵۳] » شهرت ویژه‌ای دارد.

در همین‌باره بخوانید:

›› دیپلمات آمریکایی: سلیمانی برای مردم خاورمیانه مقدس بود

›› آمریکایی‌ها چه واقعیتی را در عین‌الاسد مخفی می‌کنند؟

›› چرا فیس‌بوک و اینستاگرام واقعیت را درباره شهید سلیمانی سانسور می‌کنند؟

* گزارش مشرق درباره” کاملا هریس” اولین بار در سال 1399 منتشر شده و پس از انصراف جو بایدن، به روز رسانی شده است.

سرویس جهان مشرق – «مایک پمپئو» وزیر خارجه‌ی سابق آمریکا و مدیر سابق سی‌آی‌ای (هر دو در دولت دونالد ترامپ) یکی از ایران‌ستیزترین سیاستمداران آمریکاست. پمپئو پس از خروج زودهنگام از دولت آمریکا با تک‌دوره‌ای شدن ریاست‌جمهوری ترامپ، اقدام به انتشار کتابی تحت عنوان «هرگز کوتاه نیا: جنگیدن برای آمریکایی که عاشقش هستم[۱]» کرد که به تجربیاتش در دوران خدمت در دولت آمریکا پرداخته است. مشرق قصد دارد طی یک مجموعه گزارش بخش‌های مربوط به ایران در این کتاب را خدمت مخاطبان محترم ارائه کند. آن‌چه در ادامه می‌خوانید قسمت پنجم از این مجموعه گزارش است. برای خواندن قسمت‌های قبلی می‌توانید از لینک‌های انتهای همین گزارش استفاده کنید.

جلد کتاب «هرگز کوتاه نیا: جنگیدن برای آمریکایی که عاشقش هستم» نوشته‌ی «مایک پمپئو» وزیر خارجه‌ی سابق آمریکا و مدیر سابق سی‌آی‌ای (+)

---

لازم به ذکر است که مشرق صرفاً جهت اطلاع نخبگان و تصمیم‌گیران عرصه‌ی سیاسی کشور از محتوای کتاب مذکور این گزارش را منتشر می‌کند و دیدگاه‌ها، ادعاها و القائات این کتاب لزوماً مورد تأیید مشرق نیست.

---

قسمت پنجم/ فصل ۳: «دنیای پست و کثیفی است»

طی سال‌هایی که برجام داشت تدوین می‌شد، من در [مجلس نمایندگان] کنگره خدمت می‌کردم. آن زمان با تمام توانم روی میز می‌کوبیدم تا توجه همه را به این اشتباه بزرگ جلب کنم: در صحن علنی سخنرانی می‌کردم؛ [در نشریه‌ها] یادداشت می‌نوشتم؛ و تابستان ۲۰۱۴ به تک‌تک همکارانم در مجلس نمایندگان (هر ۴۳۴ نفرشان) زنگ زدم و به آن‌ها گفتم این توافق، به این شکلی که انجام شده، باعث می‌شود ایران علاوه بر قابلیت‌های موشکی واقعی، ظرفیت [نظامی] هسته‌ای و پول هنگفتی برای توسعه‌ی هر دوی این برنامه‌ها به دست بیاورد.

«مایک پمپئو» نماینده‌ی وقت ایالت کانزاس در مجلس نمایندگان کنگره، در جریان نشست تأیید صلاحیتش به عنوان نامزد پیشنهادی «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور وقت آمریکا، برای تصدی ریاست سی‌آی‌ای، در ماه ژانویه‌ی سال ۲۰۱۷. پمپئو اعا می‌کند زمانی که نماینده‌ی کنگره بوده به تک‌تک همکارانش در مجلس نمایندگان زنگ زده و درباره‌ی توافق هسته‌ای با ایران به آن‌ها هشدار داده است. (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› نگرانی اندیشکده آمریکایی از قدرت موشکی ایران

›› ایران در تولید موشک‌های بالستیک به نهایت تخصص رسیده است

تا همین امروز هم افتخار می‌کنم که وزارت خارجه را مجبور کردم اعتراف کند که این «توافق» در واقع یک معاهده یا حتی یک فرمان اجرایی نیست، بلکه یک بیانیه‌ی مطبوعاتی است که توسط آمریکا و سایر کشورها تهیه شده است. چنان‌که «جولیا فریفیلد» دستیار وزیر خارجه در امور قانون‌گذاری، در قالب یک پاسخ رسمی، با چندین ماه تأخیر، به من نوشت: «برنامه‌ی جامع اقدام مشترک یک معاهده یا توافق‌نامه‌ی اجرایی، و یک سند امضاشده نیست، بلکه منعکس‌کننده‌ی تعهدات سیاسی ایران، ۱+۵ (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه، و چین) و اتحادیه‌ی اروپاست.»

«مارتین شافر» مسئول روابط عمومی وزارت خارجه‌ی آلمان، ماه جولای سال ۲۰۱۵، نسخه‌ای امضاشده از برجام را در دست دارد. «مایک پمپئو» می‌نویسد وزارت خارجه‌ی دولت اوباما به او گفته برجام نه یک معاهده‌ی رسمی و دستور اجرایی است و نه حتی یک سند امضاشده است. (+)

نامه‌ی مذکور همچنین حاوی این ادعا بود که دولت اوباما هیچ «توافق سری‌ای» با ایران نکرده است. دولت داشت دروغ می‌گفت. تابستان ۲۰۱۵، فقط چند روز پس از رونمایی از برجام، من به همراه «تام کاتن» همکارم در مجلس نمایندگان، به وین سفر کردیم تا با مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (سازمانی که مسئول انجام بازرسی‌های تعیین‌شده از تأسیسات هسته‌ای ایران است) ملاقات کنیم. توقع زیادی نداشتیم. اولاً شگفت‌زده شدیم که مقامات آژانس اصلاً قبول کرده‌اند با دو نفر از سرسخت‌ترین مخالفان توافق هسته‌ای ایران دیدار کنند. کاملاً انتظار داشتیم وزارت خارجه‌ی دولت اوباما این دیدار را لغو کند.

«مایک پمپئو» (چپ) وزیر خارجه‌ی سابق آمریکا، رئیس سابق سی‌آی‌ای و نماینده‌ی سابق ایالت کانزاس در مجلس نمایندگان کنگره‌ی آمریکا، در کنار «تام کاتن» (راست) نماینده‌ی سابق ایالت آرکانزاس (آرکانسا) در مجلس نمایندگان و سناتور فعلی این ایالت در کنگره. پمپئو و کاتن جولای ۲۰۱۵ ادعا کردند به وجود توافق‌های جانبی محرمانه میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حاشیه‌ی توافق بر سر برجام پی برده‌اند. دولت اوباما وجود این توافق‌ها را تأیید کرد، اما آن‌ها را بخشی از روند عادی توافق‌های کنترل تسلیحاتی دانست، نه «توافق‌های جانبی محرمانه». (+)

وقتی رسیدیم، یکی از اعضای تیم تشریفات آژانس، با عذرخواهی شروع کرد: «متأسفم، مدیرکلْ «[یوکیا] آمانو» نمی‌تواند امروز با شما ملاقات کند.» من و تام، اخم‌هایمان در هم رفت و سر تکان دادیم؛ فکر می‌کردیم بیهوده ۷۰۰۰ کیلومتر پرواز کرده‌ایم. اما بعد فهمیدیم چرا آمانو نمی‌تواند با ما دیدار کند؛ کارمند آژانس ادامه داد: «هنگام دوچرخه‌سواری زمین خورده و در بیمارستان است. به معاونان خود دستور داده به شما گزارش بدهند.» در طول این نشست دو ساعته، به این واقعیت پی بردیم که آژانس و دولت اوباما تمام حقیقت را درباره‌ی توافق به دنیا نگفته‌اند.

آژانس و ایران بر سر دو الحاقیه‌ی محرمانه درباره‌ی اقدامات راستی‌آزمایی در یکی از مجموعه‌های نظامی ایران توافق کرده بودند. امکان بررسی این الحاقیه‌ها به صورت عمومی وجود نداشت. این حرف کارمندان آژانس یک اعتراف خیره‌کننده بود. پرسیدم: «کدام مقامات آمریکایی این توافق‌نامه‌های جانبی را دیده‌اند؟» پاسخ‌شان گویای همه‌چیز بود: «ما اجازه نداریم به این سؤال پاسخ بدهیم.» هماهنگ‌کننده‌ی وزارت خارجه، که همراه ما بود، با وحشت از اتاق بیرون دوید؛ احتمالاً رفت به مافوق‌هایش خبر بدهد که ما از این بندهای الحاقی خبردار شده‌ایم.

«مایک پمپئو» (راست) وزیر خارجه‌ی وقت آمریکا، طی ملاقات با «یوکیا آمانو» (چپ) رئیس وقت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در ساختمان وزارت خارجه‌ی آمریکا در واشینگتن در اوایل آوریل سال ۲۰۱۹. (+)

به یکی از رئیس‌دفترهای سی‌آی‌ای متوسل شویم تا شاید بتواند کمک‌مان کند این اسناد را ببینیم. اما فقط شانه بالا انداخت: «این کار خیلی بالاتر از سطح من است. باید به وزارت خارجه بگویید.» در واقعیت، نه وزارت خارجه و نه هیچ آمریکایی دیگری اجازه‌ی مشاهده‌ی این توافق‌نامه‌های جانبی محرمانه را نداشت. دولت اوباما این تصمیم وحشتناک را گرفته بود که بدون این‌که بداند برخی از عناصر پایبندی ایران چگونه راستی‌آزمایی می‌شوند، پای توافق‌نامه را امضا کند. می‌توانید من را دیوانه صدا کنید، اما من حاضر نیستم بر اساس قابل‌اعتماد بودن آیت‌الله، خطر جنگ هسته‌ای را به جان بخرم.

یکی از ناظران آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فرآیند غنی‌سازی اورانیوم در تأسیسات هسته‌ای نطنز در ایران را بررسی می‌کند. با وجود تن دادن ایران به نظارت‌های گسترده‌ی آژانس انرژی اتمی در قالب توافق هسته‌ای، «مایک پمپئو» ادعا می‌کند این نظارت‌ها کافی نبوده‌اند. (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای؛ ابتکاری که می‌تواند جایگزین برجام شود

›› دلایل تهران برای خودداری از ساخت سلاح هسته‌ای/ چگونه آمریکا ایران را وادار به ساخت بمب اتمی می‌کند؟

فقط چند روز بعد، من و تام اعلام کردیم به توافق‌نامه‌های جانبی مخفیانه‌ی ایرانی‌ها پی برده‌ایم، هرچند نگذاشته‌اند آن‌ها را بخوانیم. به‌محض اجرایی شدن توافق، تقلب‌ها هم شروع شد. علی‌رغم ادعای اهالی برجام مبنی بر این‌که ایرانی‌ها مدت‌ها قبل برنامه‌ی [نظامی] هسته‌ایشان را تعطیل کرده‌اند، ایران مخفیانه این برنامه را ادامه داده بود. سایت‌های هسته‌ایشان را در سراسر کشور پخش کرده بودند؛ تونل‌های عمیق‌تری در کوه‌های سخت‌تر ساخته بودند؛ دانشمندان هسته‌ایشان را در دانشکده‌ها و برنامه‌های نظامی‌شان قایم کرده بودند؛ برنامه‌ی «فضایی» شان را برای توسعه‌ی ظرفیت‌های موشکی گسترش داده بودند؛ و «محسن فخری‌زاده مهابادی» عالی‌رتبه‌ترین دانشمند هسته‌ایشان، را در رأس کار نگه داشتند. وزارت اطلاعات ایران همچنین برجام را طوری تنظیم کرده بود که به این کشور اجازه می‌داد از ظرفیت‌های هسته‌ای غیرنظامی «دوکاربردی» [دارای کاربردهای مشترک نظامی و غیرنظامی] خود استفاده کند و بی‌سروصدا به سمت یک سلاح هسته‌ای بخزد، بدون این‌که از خط قرمز قانونی [توافق] عبور کند.

شهید «محسن فخری‌زاده» دانشمند هسته‌ای ایران بود که سال ۱۳۹۹ در یک عملیات تروریستی توسط موساد به شهادت رسید. (+)

خوش‌بختانه، من تنها کسی نبودم که می‌دانستم ایرانی‌ها دارند تقلب می‌کنند. دوستم «یوسی کوهن» مدیر موساد، نیز این را می‌دانست. تیم او در نهایت موفق شد یک عملیات محرمانه‌ی شگفت‌انگیز انجام دهد: مجموعه‌ای از اسناد حیاتی را از آرشیو هسته‌ای ایران، که در یک مرکز فوق‌العاده امن نگهداری می‌شد، به سرقت بردند. تاریخ، یک روز جزئیات سرگیجه‌آور نحوه‌ی اجرای این یورش حیرت‌انگیز را افشا خواهد کرد.

اما نکته‌ی مهم‌تر این بود که آوریل ۲۰۱۸، نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اطلاعات به‌دست‌آمده از آن شاهکار جسورانه را با جهانیان در میان گذاشت. اسناد به‌دست‌آمده نشان دادند که ایران هرگز برنامه‌ی تسلیحات هسته‌ایش را آن‌طور که طبق برجام ملزم شده بود، رها نکرده است. کل توافق هسته‌ای بر اساس یک دروغ بنا شده بود. من ادعایش را کردم؛ یوسی اثباتش کرد؛ و اکنون جهان این را می‌داند.

«یوسی کوهن» رئیس موساد بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱. «مایک پمپئو» مدعی است موساد توانسته در زمان ریاست کوهن بخشی از آرشیو هسته‌ای ایران را به سرقت ببرد. (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› نمایش کمدی نتانیاهو: دروغ‌پردازی صهیونیست‌ها با تصاویر ماهواره‌ای «تورقوزآباد»

›› ژنرال اسرائیلی: به لطف بازرسی‌های آژانس اطلاعات زیادی درباره سایت‌های هسته‌ای ایران داریم

از این‌که شنیدم دونالد ترامپ در جریان تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۱۶، برجام را یک برنامه‌ی خیریه برای آیت‌الله‌ها توصیف کرد (که در ازای آزادی چهار گروگان آمریکایی، ۴۰۰ میلیون دلار اسکناس خشک به عنوان انگیزه برای امضای قرارداد دریافت کردند) و آن را به باد تمسخر گرفت، دل‌گرم شدم. فهمیدم ترامپ توافق و رژیم ایران را همان‌طوری که واقعاً هستند، می‌بیند، نه آن‌طوری که ما دلمان می‌خواست باشند. از وقتی رئیس سی‌آی‌ای شدم، لحظه‌شماری می‌کردم تا این افتضاح دیپلماتیک را اصلاح کنم.

تصویر رسمی «مایک پمپئو» در سال ۲۰۱۷ به عنوان مدیر سی‌آی‌ای. پمپئو از ژانویه‌ی ۲۰۱۷ تا آوریل ۲۰۱۸ در دوره‌ی ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، مدیر «آژانس مرکزی اطلاعات» اصلی‌ترین نهاد جاسوسی دولت آمریکا بود. وی می‌نویسد از زمانی که ریاست سی‌آی‌ای را به عهده گرفته برای خروج آمریکا از برجام لحظه‌شماری می‌کرده است. (+)

با این حال، بیرون آوردن آمریکا از این توافق احمقانه، در حرف آسان‌تر از عمل بود. اولاً، باید با باد مخالف در داخل سی‌آی‌ای می‌جنگیدم. تقریباً کل تیم تحلیل امور ایران، دو سالِ قبل از آغاز ریاست من را صرف تلاش برای توجیه برجام کرده بودند. این تیم ادعانامه‌ی مفصلی طراحی کرده بود (که بعداً در یک جلسه‌ی توجیهی عمومی منتشر شد) مبنی بر این‌که رژیم راستی‌آزمایی برجام، بازرسی‌ها را افزایش داده، درک ما از فعالیت‌های ایران را بهبود بخشیده، و از افزایش ظرفیت سانتریفیوژهای ایران جلوگیری کرده است. اما آن‌چه در آن تحلیل، هرگز به اندازه‌ی کافی به آن پرداخته نشده بود، دروغ‌هایی بودند که برجام بر اساس آن‌ها تدوین شده بود، یا سابقه‌ی ایران در تقلب که دست «لنس آرمسترانگ» [دوچرخه‌سوار سرشناس آمریکایی و قهرمان هفت دوره‌ی پشت سر مسابقات «تور دو فرانس» که بعدها اثبات شد از مواد نیروزا استفاده کرده و تمامی عناوین خود را از دست داد] را از پشت بسته بود.

تأسیسات هسته‌ای بوشهر در سال ۲۰۱۰. بخش زیادی از اطلاعات هسته‌ای ایران پس از امضای برجام و تشدید بازرسی‌های آژانس در اختیار کشورهای مختلف و حتی رژیم صهیونیستی قرار گرفت. این در حالی است که چنین اطلاعاتی درباره‌ی برنامه‌ی هسته‌ای کشورهای دیگر هرگز در اختیار جامعه‌ی بین‌المللی قرار نمی‌گیرد. تصور می‌شود افزایش حملات علیه دانشمندان و تأسیسات هسته‌ای ایران نیز دست‌کم تا اندازه‌ای نتیجه‌ی افشای همین اطلاعات بوده باشد. (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› ترامپ به حکم کدام قانون از برجام خارج شد؟

---

آن‌چه خواندید قسمت پنجم از خلاصه‌ی کتاب «هرگز کوتاه نیا» به قلم مایک پمپئو، وزیر خارجه‌ی سابق آمریکا و مدیر سابق سی‌آی‌ای، بود. قسمت‌های قبلی این مجموعه گزارش را از لینک‌های زیر بخوانید. قسمت‌های بعدی این مجموعه به‌زودی در مشرق منتشر خواهد شد. برای مطالعه‌ی ترجمه‌ی مشرق از کتاب‌های دیگر به کتاب‌خانه‌ی مشرق مراجعه نمایید.

قسمت‌های قبلی مجموعه گزارش

◄ قسمت اول: خدمت در دولت ترامپ لطف خدا بود/ آمریکا درخشان‌ترین ستاره در تاریک‌ترین آسمان‌های جهان است

◄ قسمت دوم: فشار کوبنده‌ای به ایران آوردیم/ برنامه‌ای برای تعطیلات در تهران ندارم

◄ قسمت سوم: ماجرای انتخاب «آیت‌الله مایک» برای عملیات علیه ایران/ سلوک با رئیس موساد به صرف ویسکی و سیگار

◄ قسمت چهارم: برجام یک کیسه «باقالی سحرآمیز» بود/ قاسم سلیمانی مغز متفکر برنامه‌های ایران بود

سرویس جهان مشرق – دولت آمریکا تحریم‌های یک‌جانبه‌ی اقتصادی خود علیه کشورهای دیگر را ابزار دیپلماسی و جایگزینی برای جنگ معرفی می‌کند. این در حالی است که این تحریم‌ها نه‌تنها در بعضی موارد، مانند قطع دسترسی کشورهای هدف به داروهای ضروری، تبعات مرگ‌بارتری از جنگ دارند، بلکه اکنون به جای «ابزار» تبدیل به «هدف» شده‌اند. به عبارت دیگر، واشینگتن به جای آن‌که با تحریم کشورهای دیگر به دنبال تغییر رفتار آن‌ها (صرف‌نظر از درستی یا نادرستی قضاوتش) باشد، صرفاً به دنبال وضع تحریم‌های بیش‌تر و بیش‌تر علیه این کشورهاست.

بایدن هم می‌تواند (مانند ترامپ که با یک امضا از برجام خارج شد) با امضای یک «فرمان اجرایی» تحریم‌های ضدایرانی را لغو کند و عملاً گام بلندی در جهت احیای برجام بردارد، اما واقعیت این است که دولت‌های آمریکایی یکی پس از دیگری به تحریم دشمنان آمریکا اعتیاد پیدا می‌کنند؛ تا جایی که وضع تحریم‌ها برایشان از «وسیله» تبدیل به «هدف» می‌شود. (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› چرا با آمریکا مذاکره کردیم و چرا دیگر نمی‌کنیم؟

›› آیا آمریکا مدل «امتیاز صفر» تهران را روی پکن هم پیاده می‌کند؟

«رَند پال[۱]» سناتور جمهوری‌خواه ایالت کنتاکی و عضو کمیته‌های «روابط خارجی» و «امنیت داخلی و امور دولتی» مجلس سنا، اخیراً طی گزارشی تحت عنوان «در رد دیپلماسی غیردیپلماتیک[۲]» در نشریه‌ی آمریکایی «امریکن کنسروتیو» ضمن انتقاد از اعتیاد دولت‌های پیاپی آمریکا به تحریم دشمنان این کشور، تأکید می‌کند که چهره‌های برجسته در مجلس سنای این کشور نیز از راهبردهایی دفاع می‌کنند که مذاکره و صلح با دشمنان را دشوارتر می‌کند. آن‌چه در ادامه می‌خوانید، ترجمه‌ی گزارش امریکن کنسروتیو است.

«رند پال» چشم‌پزشک و سیاستمدار آمریکایی و سناتور جمهوری‌خواه ایالت کنتاکی است. پال معتقد است دولت آمریکا به جای آن‌که از تحریم به عنوان وسیله‌ای برای مجاب کردن کشورهای دیگر به نشستن پشت میز مذاکره و دستیابی به توافق با واشینگتن استفاده کند، صرفاً تحریم‌های بیش‌تر و بیش‌تری علیه دشمنانش وضع می‌کند، بدون آن‌که این تحریم‌ها تأثیری در رفتار یا سیاست‌های کشورهای هدف داشته باشند. (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› علت اعتیاد ۴۰ ساله واشینگتن به دشمنی با ایران چیست؟

›› آن‌چه باید درباره مذاکرات لغو تحریم‌ها بدانید

›› آیا برجام احیا می‌شود؟ / «تصمیم سیاسی» مورد نظر ایران چیست؟

---

لازم به ذکر است که مشرق صرفاً جهت اطلاع نخبگان و تصمیم‌گیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاه‌های محافل رسانه‌ای-اندیشکده‌ای بین‌المللی این گزارش را منتشر می‌کند و دیدگاه‌ها، ادعاها و القائات این گزارش‌ لزوماً مورد تأیید مشرق نیست.

---

وقتی سفرا یا وزرای خارجه [ی آمریکا] به نشست کمیته‌ی روابط خارجی سنا می‌آیند، از آن‌ها می‌خواهم توضیح بدهند که روسیه، چین، ایران، یا کره‌ی شمالی در نتیجه‌ی تحریم‌های آمریکا چه تغییراتی در سیاست‌هایشان ایجاد کرده‌اند. تا امروز هیچ‌کدام از مقامات دولت‌مان نتوانسته تغییرات رفتاری‌ای را توصیف کند که ناشی از تحریم‌هایی باشند که ما اعمال می‌کنیم. تنها حرفی که به من زده‌اند، و بیش‌ترین شباهت را به یک «جواب» برای سؤال من داشته، این بوده که تحریم‌ها در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما، باعث شدند ایران پای میز مذاکره بیاید و توافق «برنامه‌ی جامع اقدام مشترک» (برجام) شکل بگیرد. شاید این‌طور باشد؛ اما می‌توان استدلال کرد که اتفاقاً انگیزه‌ی حذف تحریم‌ها بود که ایران را پای میز مذاکره آورد. اغلب به نظر می‌رسد صداهای بلند [و شخصیت‌های تأثیرگذار] در هر دو حزب [دموکرات و جمهوری‌خواه] معتقدند اعمال تحریم‌های بیش‌تر و بیش‌تر است که سیاست‌های دشمن را تغییر می‌دهد. این در حالی است که این افراد باید درک کنند در واقع عرضه‌ی گزینه‌ی حذف تحریم‌هاست که می‌تواند دشمنان ما را تغییر دهد.

در همین‌باره بخوانید:

›› به‌رغم تحریم‌ها، حال و روز ایران خوب است

›› نه فشار و تحریم، نه جنگ نظامی/ آمریکا باید با برجام به جنگ جمهوری اسلامی برود

›› تک‌تک تحریم‌های آمریکا را می‌توان دور زد

›› چگونه تحریم‌ها صادرات نفت را حتی یک قطره کم نمی‌کند؟

پس از پایان مذاکرات بر سر توافق‌نامه‌ی [هسته‌ای با] ایران، خود من درباره‌ی این توافق تردیدهایی داشتم. احساس می‌کردم آمریکا می‌توانسته بیش‌تر پافشاری کند تا پول‌های توقیف‌شده‌ی ایران به‌تدریج و بر اساس تداوم پایبندی این کشور به توافق، آزاد شوند. با این حال، به مرور زمان، بازرسان تأیید کردند که ایران به محدودیت‌های غنی‌سازی اورانیوم پایبند مانده است. در واقع، برجسته‌ترین انتقاد از ایران این نبود که ایرانی‌ها دارند برجام را نقض می‌کنند، بلکه اعتراض به این بود که چرا همچنان دارند موشک‌های بالستیک‌شان را توسعه می‌دهند؛ در حالی که برجام محدودیتی برای این موشک‌ها قائل نشده بود. نهایتاً نیز دولت ترامپ از برجام خارج شد؛ اما نه به این دلیل که ایران از این پیمان تخطی کرده بود، بلکه به خاطر این‌که تهران در حال ساخت و ارتقای تسلیحاتی بود که این پیمان چارچوبی برای آن‌ها وضع نکرده بود. اما نه کارزار فشار حداکثری ترامپ و مایک پمپئو، وزیر خارجه‌ی وقت آمریکا، و نه ترک توافق، در حقیقت با کم‌ترین تأثیر یا تغییری در رفتار ایران همراه نشد.

در همین‌باره بخوانید:

›› ایران در تولید موشک‌های بالستیک به نهایت تخصص رسیده است

›› نگرانی اندیشکده آمریکایی از قدرت موشکی ایران

›› هیاهوی ترامپ برای هیچ؛ چرا «شدیدترین تحریم‌های تاریخ» علیه ایران بی‌فایده خواهد بود؟

به جای این اقدامات، اگر به دنبال یک معاهده با ایران بر سر موشک‌های بالستیک این کشور هستیم، اولین کاری که باید بکنیم این است که از خودمان بپرسیم چرا ایران موشک بالستیک می‌سازد. ایرانی‌ها در جهانی تحت سلطه‌ی قدرت‌های هسته‌ای زندگی می‌کنند: اروپا، آمریکا، روسیه، چین، اسرائیل، پاکستان، و هند همگی دارای سلاح هسته‌ای هستند. علاوه بر این، ایران شیخ‌نشین‌های سُنی را نیز دشمن خود می‌داند. بنابراین نباید انتظار داشت این کشور موشک‌های بالستیک خود را محدود کند، در حالی که شیخ‌نشین‌های سنی اطرافش موشک‌های خودشان را تقویت، و از سربازان آمریکایی میزبانی می‌کنند. هر کس واقعاً خواهان یک پیمان بر سر موشک‌های بالستیک با ایران است باید بداند که چنین توافقی هرگز میان آمریکا و ایران رخ نخواهد داد؛ مگر این‌که شامل شیخ‌نشین‌های سنی نیز بشود. بنابراین، یک هدف دیپلماتیک مفید، برقراری گفت‌وگوی منطقه‌ای میان کشورهایی است که واقعاً [از نظر جغرافیایی] در خاورمیانه هستند.

صدالبته، ممکن است برخی این استدلال منطقی را پیش بکشند که آمریکا تنها در صورتی می‌تواند از حذف تحریم‌ها به عنوان یک ابزار مذاکره استفاده کند که در وهله‌ی اول تحریم‌ها را اعمال کرده باشد. این استدلال، کاملاً درست است. با این حال، اگرچه ما دهه‌هاست ایران، روسیه، چین، و کره‌ی شمالی را تحریم کرده‌ایم، اما تا کنون گفت‌وگوهای اندکی به رهبری آمریکا بر سر تبادل «کاهش تحریم‌های تجاری» در ازای «تغییر سیاست» اتفاق افتاده است. جنگ روسیه و اوکراین باید چنین فرصتی را فراهم کند؛ اما بلندترین صداهای سنا، به جای این کار، همچنان بر زدنِ برچسب «نسل‌کشی» روی کشتار غیرنظامیان در اوکراین پافشاری می‌کنند؛ انگار که این کار به شکلی معجزه‌وار روس‌ها را پای میز مذاکره می‌آورد. بر خلاف آن‌چه که این سناتورهای پرسروصدا ادعا می‌کنند، تبلیغ روایتی که در نهایت ایجاب می‌کند رهبران روسیه به دلیل جنایات جنگی در لاهه محاکمه شوند و برای همیشه در زندان بمانند، بعید است روند مذاکرات را تسهیل کند.

در همین‌باره بخوانید:

›› هزینه‌های کوچ از خاورمیانه/ متحدان آمریکا در بحران اوکراین طرف روسیه هستند

›› جوزف نای پاسخ می‌دهد: جنگ اوکراین چرا اتفاق افتاد؟

›› «جان میرشایمر» پاسخ می‌دهد: چرا بحران اوکراین تقصیر غرب است؟

›› «جان میرشایمر» پاسخ می‌دهد: آیا پوتین به دنبال ایجاد «روسیه بزرگ» است؟

هیچ‌کس شک ندارد که این جنگ باعث کشته شدن غیرنظامیان شده، و می‌شود، یا این‌که روسیه جنگ را شروع کرده و کشور متجاوزی است که تمام هنجارهای بین‌المللی را زیر پا گذاشته است. با این وجود، نسل‌کشی تعریف دارد: کشتار دسته‌جمعی گروهی از مردم که متعلق به یک نژاد یا مذهب خاص هستند. آن‌هایی که سر از پا نمی‌شناسند تا کشتار غیرنظامیان توسط روسیه را نسل‌کشی بنامند، چه جوابی داشتند اگر ژاپنی‌ها می‌گفتند بمباران اتمی هیروشیما و ناگاساکی [یا ناگازاکی یا ناگازاکی] نیز نسل‌کشی بوده؟ البته در این مورد بخت با آمریکایی‌ها یار بود، چون ژاپن در موقعیتی نبود که چنین ادعایی بکند. شکست ژاپن، تسلیم بی‌قیدوشرط بود. اما این در حالی است که اکثر جنگ‌ها به تسلیم بی‌قیدوشرط ختم نمی‌شوند، بلکه از طریق مذاکره به پایان می‌رسند.

تصاویر قبل (بالا) و بعد از بمباران اتمی شهر «ناگاساکی» ژاپن توسط آمریکا در پایان جنگ جهانی دوم. در تصویر پایین، که پس از خاموش شدن آتش‌ها گرفته شده، نقطه‌ی اصابت بمب و دایره‌هایی به شعاع هزار کیلومتر و دو هزار کیلومتر ترسیم شده‌اند. (+)

پیکر کودک ژاپنی که در اثر بمباران اتمی «ناگاساکی» سوخته است. این تصویر یک روز پس از بمباران و فروکش کردن آتش ساختمان‌ها گرفته شده است. ارتش آمریکا به‌محض به دست گرفتن کنترل ژاپن، جلوی انتشار این تصاویر را گرفتند. این ممنوعیت تا سال ۱۹۵۲ (حدود هفت سال بعد) ادامه داشت. اگر کشتار غیرنظامیان در اوکراین نسل‌کشی است، آیا قتل‌عام ۱۲۹,۰۰۰ تا ۲۲۶,۰۰۰ نفر تنها در دو شهر ژاپن، نسل‌کشی نبود؟ (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› دیپلمات سابق آمریکایی: تحریم‌های آمریکا علیه روسیه نتیجه عکس خواهد داد

›› معیارهای دوگانه کنگره آمریکا: مخالفان تحریم اسرائیل برای تحریم روسیه سرودست می‌شکنند

افرادی که می‌خواهند کشتار غیرنظامیان در اوکراین را نسل‌کشی معرفی کنند نیز با مذاکره درباره‌ی اوکراین مخالف هستند؛ می‌گویند تا وقتی تک‌تک روس‌ها از تمام خاک اوکراین خارج نشوند، نباید [با روسیه] مذاکره کرد. من در صداقت آن‌هایی که قائل به «عدم مذاکره تا پیروزی» هستند، شکی ندارم، اما باید این را هم در نظر گرفت که اگر این جنگ بی‌وقفه ادامه پیدا کند، اوکراین در نهایت چه شکل‌وشمایلی پیدا خواهد کرد. علاوه بر ۱۰۰ میلیارد دلاری که پیشاپیش از جیب مالیات‌دهندگان آمریکایی به اوکراین ارسال شده، صداهای بلندِ مخالف مذاکره، از همین الآن دارند درباره‌ی یک طرح تریلیون دلاری برای بازسازی اوکراین صحبت می‌کنند. فکر می‌کنم تصورشان این است که چین همچنان به اعطای وام به ما ادامه خواهد داد. با این حال، یک چیز مسلم است: نرخ این وام، احتمالاً دو برابرِ بهره‌ی ۱ تا ۲ درصدی پولِ قرضی‌ای خواهد بود که ما به حساب اوکراین واریز می‌کنیم.

آن دسته از سیاستمداران آمریکایی که بر عدم مذاکره با مسکو تا تسلیم بی‌قیدوشرط روسیه در اوکراین اصرار دارند، به تبعات تداوم این جنگ بر اوکراین در درازمدت توجهی ندارند. (+)

سال گذشته، سود پرداختی آمریکا برای بدهی‌هایش حدود ۴۰۰ میلیارد دلار بود. انتظار می‌رود این رقم طی یک دهه‌ی آینده به بیش از یک تریلیون دلار در سال افزایش یابد و در نهایت از مبلغی که برای ارتش خود هزینه می‌کنیم، بیش‌تر شود. کسانی که از مداخله‌ی بی‌پایان در همه‌ی جنگ‌های خارجی روی کره‌ی زمین حمایت می‌کنند، باید از خودشان بپرسند آیا امنیت ملی ما با رفتن زیر بار بدهی‌هایی که بیش از هزینه‌های دفاعی‌مان است، تقویت می‌شود؟ «عدم مذاکره تا پیروزی» شبیه همان موضع «عدم صلح تا تسلیم بی‌قیدوشرط» است. راهبرد وضع تحریم‌های بیش‌تر و بیش‌تر، بارها و بارها ناکارآمدی خود را اثبات کرده است. آن‌هایی که در کنگره صدایشان را بلند می‌کنند و مشت به سینه‌یشان می‌کوبند ممکن است خودشان را انسان‌های درستکاری بدانند [که دارند از حق مظلوم دفاع می‌کنند]، اما با ادامه‌ی تخریب اوکراین، ممکن است قضاوت تاریخ، در نهایت نام آن‌ها را ساده‌لوح بگذارد.

یک مرد اوکراینی، ماه مارس سال ۲۰۲۲، مقابل ایستگاه مرکزی قطار شهر «تروستیانتس» در شمال شرقی اوکراین دوچرخه‌اش را از میان گل‌ولای و آوار و از کنار یک تانک تخریب‌شده‌ی روس عبور می‌دهد. روس‌ها پیش‌تر از این ایستگاه قطار به عنوان پایگاه نظامی خود استفاده می‌کردند. بخشی از سیاستمداران آمریکایی که به دنبال تسلیم کامل روسیه هستند، در حقیقت هزینه‌ی پافشاریشان بر دشمنی علیه روسیه را از جیب مردم اوکراین می‌پردازند. (+)

در همین‌باره بخوانید:

›› کشتار غیرنظامیان «وحشیانه» است؛ مگر توسط آمریکایی‌ها

›› جنگ اوکراین محکوم است؛ اما جنگ‌ها و جنایات آمریکا چه‌طور؟