خشکسالی

به گزارش مجاهدت از مشرق از وزارت نیرو، محمدولی علاءالدینی در نشست مشترک خود با معاون وزیر عربستان که در حاشیه پنجمین کنفرانس وزرای مسئول آب سازمان همکاری اسلامی OIC در عربستان سعودی اظهار کرد: با توجه به نقاط قوت مختلف هر کشوری در این زمینه، این نشست‌ها فرصت‌های آشنایی بسیاری فراهم نموده و زمینه به اشتراک‌گذاری آنها را ایجاد می‌کند.

وی ادامه داد: ایران مایل است سخاوتمندانه تجربیات خود را در حوزه مدیریت منابع آب در اختیار همه کشورها قرار دهد.

علاءالدینی با اشاره به منابع آبی متنوع ایران خاطرنشان کرد: منابع آبی ایران از طریق بیش از ۳۰۰ سد، چاه‌های زیرزمینی، رودخانه‌ها و منابع آبی مشترک با همسایگان مانند ترکیه، افغانستان و ترکمنستان تامین می‌شود. از این میزان ۴ درصد برای مصارف شرب و مابقی برای صنعت و کشاورزی اختصاص می‌یابد.

رئیس مرکز امور بین‌الملل وزارت نیرو ضمن دعوت از مسئولان عربستانی برای حضور در ایران، گفت: با توجه به ماهیت آب که مایه‌ی حیات است و باید موجب وحدت شود نه نزاع و اختلاف، علاوه بر سایر همکاری‌های جاری با کشور عربستان علاقمندیم در حوزه مسائل آب نیز همکاری‌های مشترکی داشته باشیم.

علاءالدینی با اشاره به دستاوردهای ارزشمند جمهوری اسلامی ایران در حوزه خدمات فنی مهندسی آب و برق و سوابق مدیریتی وزیر نیرو جمهوری اسلامی ایران در حوزه آب و برق افزود: بسیاری از کشورهای منطقه و جهان در حال حاضر مشتری محصولات فنی و مهندسی آب و برق ایران هستند و ایران علاقمند است این تعاملات خود را با کشور عربستان نیز گسترش دهد.

سازمان همکاری اسلامی OIC به میزبانی عربستان و با حضور بیش از ۴۹ کشور و ۲۰ وزیر از کشورهای مختلف از جمله ایران، مصر، موریتانی، اندونزی برگزار شده است؛ عباس علی آبادی وزیر نیرو، ریاست هیات اعزامی ایران را بر عهده دارد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، سال آبی آخر تابستان (۳۱ شهریور) به پایان رسید و اول پاییز (اول مهر) سال نو آبی از راه رسیده است. حالا با پایان سال آبی و جمع بندی پایش‌های انجام شده، به نظر می‌رسد در هیچ یک از ۱۲ ماه تغییر مطلوبی در میانگین بارندگی اتفاق نیفتاده است، به‌طوری که در ماه‌های گذشته بحران و تنش آبی ‌از دیگر سال‌ها ملموس‌تر و پیامدهای کم بارشی نیز بیش از زمان‌های دیگر دیده شد. آمارهای رسمی نشان ‌داد سطح آب‌های زیرزمینی و ذخیره سدها کاهش یافته است و تنش آبی در مناطق پرجمعیت، تهدید امنیت آبی، افزایش احتمال فرونشست زمین و تشدید خشکسالی بیش از پیش احساس می‌شود.

داده‌های سازمان هواشناسی با پایش‌ دقیق بارش‌ها نشان می‌دهد طی هفت روز گذشته منتهی به ۳۱ شهریور، با شدت گرفتن بارش در نقاط مختلفی از کشور ۲ میلیمتر بارش دریافت شده که این میزان در بلندمدت ۱.۲ میلیمتر بوده است و بر همین اساس بارش در هفت روز پایانی سال آبی ۷۶.۹ درصد بیش از میانگین بلندمدت بود.

با این حال از ابتدا تا پایان ۳۱ شهریور میانگین بارش با روند کاهشی همراه بوده است و بارش هفت روز پایانی نیز این کسری را جبران نکرد. بر اساس آمارها در طول یک ماهه شهریور به‌طور میانگین در سطح کشور ۴.۱ میلیمتر بارش ثبت شده، در حالی که میزان آن در بلندمدت ۴.۲ میلیمتر بوده است. در نتیجه کشور با ۲.۵ درصد کاهش بارش نسبت به بلندمدت روبرو بود.

از ابتدای فصل تابستان تا ۳۱ شهریورماه نیز مجموع بارش کشوری ۸ میلیمتر ثبت شد که نسبت به بارش ۱۱.۱ میلیمتری در بلندمدت، کاهش ۲۷.۹ درصدی بارش اتفاق افتاد.

در مجموع نیز آمار سال آبی با کاهش نسبت به میانگین بلندمدت همراه بود، به‌طوری‌که از ابتدای سال آبی جاری تا ۳۱ شهریور به‌طور میانگین ۱۴۲.۳ میلیمتر بارش در کشور ثبت شده که نسبت به میانگین بلندمدت ۲۳۴.۹ میلی‌متر، کاهش ۳۹.۴ درصدی یافته است.

بارش در تمام استان‌ها کمتر از میانگین بود

جدول اطلاعات پهنه‌ای بارش‌ استان‌ها از ابتدای سال آبی جاری (اول مهرماه سال گذشته) نشان می‌دهد بارش در تمامی استان‌ها کمتر از حد نرمال بوده است. در این زمینه سیستان و بلوچستان بدترین وضعیت را تجربه می‌کند چراکه ۷۲.۵ درصد کمتر از حد نرمال طی سال آبی جاری بارش دریافت کرده است. استان هرمزگان نیز با اختلاف کمی، ۷۰.۲ درصد کاهش بارش را تجربه کرده است.

استان تهران نیز از جمله استان‌هایی است که با کم‌بارشی روبرو بوده است. در حالی که میانگین بارش تهران در بلند مدت ۲۸۰.۴ میلیمتر است ولی در سال آبی جاری تنها به‌طور میانگین ۱۴۴.۲ میلیمتر بارش دریافت کرده است که نشان دهنده کاهش ۴۸.۶ درصدی بارش در این استان است.

پایش‌ بارش‌ها و کاهش ۳۹.۴ درصدی بارش نسبت به میانگین بلندمدت حاکی از مواجهه گسترده وسیعی از کشور با کم بارشی و کسری منابع آبی است. اگرچه در روزهای گذشته بعضی مناطق با بارش‌های محلی و منطقه‌ای همراه بوده است اما در مقیاس کشوری تصویر کلی کم بارشی نسبت به نرم، پابرجاست. کسری بارش در برخی نواحی چشمگیر است و تداوم این شرایط می‌تواند بر منابع آب سطحی و زیرزمینی، کشت پاییزه، ریسک خشکسالی و گرد و غبار اثرگذار باشد. در این شرایط حتی با ورود به پاییز و آغاز بارش‌ در مناطقی از کشور همچنان صرفه جویی و مدیریت مصرف آب برای تداوم منابع در آینده ضروریست.