دخانیات

به گزارش مجاهدت از مشرق، علی اصغر باقرزاده، عضو کمیسیون بهداشت مجلس در کشیک سلامت شبکه سلامت گفت: هر ساله مسیر اشتباه در بودجه‌نویسی در کشور تکرار می‌شود. سال‌ها این شعار مطرح می‌شود اما عوامل متعددی چه داخلی و چه خارجی مانند دیگر شعارهایی که داده می‌شود، باعث شده که همان مسیر اشتباه تکرار شود. میزان منابع و درآمد و هزینه‌کرد دولت مشخص است و اصلا لازم نیست که سازمان‌های عریض و طویل برای بودجه‌نویسی تشکیل و چندماه از وقت مجلس صرف رسیدگی به بودجه شود.

وی ادامه داد: ما باید شاخص‌ها را بهبود دهیم و بر اساس آنها، بودجه را مشخص کنیم. به‌ عنوان مثال بودجه سلامت باید به‌گونه‌ای نوشته شود که در مواردی مانند کاهش مصرف سیگار و کالاهای آسیب‌رسان فرهنگ‌سازی شود اما متاسفانه خلاف قانون، این اتفاق روی نمی‌دهد.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس افزود: ما از حقوق حداقلی کارگران که خط فقر هم محسوب می‌شود، مالیات می‌گیریم اما زمانی که بحث اخذ مالیات از محصولاتی مطرح می‌شود که میلیاردها تومان به بخش بهداشت و درمان ضرر می‌زنند، برخی با آن مخالفت می‌کنند.

باقرزاده با اشاره نقاط ضعف و قوت بودجه نظام سلامت در سال آینده گفت: در تریبون‌های اصلی و حتی خود رئیس‌جمهور می‌گوید که سهم نظام سلامت در بودجه 1402 افزایش یافته اما این موضوع را کاملا رد می‌کنم و افزایش ردیف بودجه سلامت، فقط به بحث افزایش حقوق برمی‌گردد تا دانشگاه‌ها دغدغه پرداخت حقوق را نداشته باشند. هرچند که متوسط تورم در کشور حدود 40 درصد است اما در بودجه افزایش حقوق 20 درصد دیده شده است.

اشتباه محاسباتی در ردیف بودجه 1402

وی تاکید کرد: حتی در بودجه نظام سلامت 1402 بعضی از ردیف‌ها دو بار دیده شده است؛ به عنوان مثال برخی از اعتبارات درآمدهای اختصاصی مانند درآمد دانشگاه‌ها، اعتبارات بیمه سلامت، تعرفه‌گذاری بخش پرستاری و درآمد از محل ارزش افزوده که حدودا 70 هزار میلیارد تومان است. دو بار در منابع حوزه سلامت لحاظ شده که باید از کل بودجه 312 میلیارد تومانی نظام سلامت، کاشته شود.

دبیر اول کمیسیون تلفیق مجلس با اشاره به سهم مالیات بر دخانیات در بودجه، افزود: متاسفانه حدودا 6 همت در بودجه دولت سیزدهم دیده شده و این در حالی است که در سال گذشته 43 هزار میلیارد تومان بود که البته در صحن علنی مجلس با اختلاف چند رای، تصویب نشد و مافیای سیگار پیروز و کلا صفر شد.

باقرزاده افزود: بر اساس لایحه بودجه از ابتدای سال ۱۴۰۲ به قیمت خرده فروشی هر نخ سیگار تولید داخل با نشان ایرانی مبلغ ۵۰ تومان، تولید داخل با نشان بین‌المللی ۱۰۰ تومان، هر بسته ۵۰ گرمی تنباکوی قلیان داخلی ۲۰ هزار تومان به عنوان مالیات و همچنین هر نخ سیگار وارداتی ۸۰۰ تومان، هر بسته ۵۰ گرمی تنباکو قلیان وارداتی ۳۵ هزار تومان به عنوان حقوق ورودی دریافت می‌شود تا مطابق ردیف‌های این قانون برای بخش سلامت و ورزش همگانی و ورزش بانوان هزینه شود.گزارش‌های دروغ بلااثر است.

باقرزاده ادامه داد: مافیای سیگار از هم اکنون کار خود را آغاز کرده و پیامک‌های برای تطمیع نمایندگان مجلس ارسال می‌شود. مافیای سیگار همیشه هست و در آینده نیز خواهد بود؛ اما به نظر بنده بلوغ میان نمایندگان ایجاد شده و مانند سال گذشته ارائه گزارش‌های دروغ توسط دولتمردان تاثیری نخواهد داشت.

نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: می‌گویند با افزایش مالیات مواد دخانی، بیکاری افزایش می‌یابد اما طبق آمارها و گزارش‌ها در چند سال گذشته حتی بر خطوط تولید کارخانه‌ها افزوده شده است. برخی هم می‌گویند که کشاورزان توتون کار آسیب خواهند دید اما حتی پول این کشاورزان پرداخت نشده است.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تاکید کرد: اگر واقعا دغدغه تولید و حمایت از کشاورزان را دارند، باید مالیات بر مواد دخانی تولید ایران صفر شود و مالیات بر برندهای خارجی به شدت افزایش یابد اما تمامی این حرف‌ها، شعار است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، محمدرضا مسجدی، دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات در نشست خبری با اشاره به آخرین وضعیت مصرف دخانیات در کشور، اظهار داشت: از سال ۹۵ تا ۱۴۰۰، ۱۴.۱ درصد از جمعیت بالای ۱۸ سال مصرف کننده دخانیات بودند که از این میزان ۲۵.۸۸ درصد مربوط به مردان و ۴.۴۴ درصد مربوط به زنان بوده است.

وی با اشاره به مصرف قلیان در جامعه خاطرنشان کرد: از سال ۹۰ تا ۱۴۰۰ در افراد بالای ۱۸ سال مصرف قلیان در زنان ۵۷.۶ درصد و در مردان ۱۷.۸ درصد افزایش داشته و به طور کلی حدود ۲۸ درصد افزایش در گروه سنی بالای ۱۸ سال گزارش شده است.

دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات اظهار داشت: مصرف سیگار از سال ۹۵ تا ۱۴۰۰ بین گروه سنتی بالای ۱۸ سال در زنان ۱۷.۲ درصد و در مردان ۰.۵۴ درصد کاهش داشته و به طور کلی ۷.۴۴ درصد کاهش را شاهد بوده‌ایم.

مرگ سالیانه بیش از ۶۰ هزار نفر در اثر مصرف دخانیات در ایران

مسجدی با اشاره به اپیدمی دخانیات در جهان و ایران افزود: سالیانه بیش از ۶۰ هزار نفر در اثر مصرف دخانیات جان خود را از دست می‌دهند که اگر روند افزایش مصرف سیگار کنترل نشود، میزان مرگ و میر در ۱۰ سال آینده به ۲۰۰ هزار نفر در سال خواهد رسید.

مرگ سالانه ۸ میلیون نفر در اثر سیگار

وی با بیان اینکه مصرف دخانیات سالیانه موجب مرگ ۸ میلیون نفر در جهان می‌شود، ابراز داشت: ۷ میلیون نفر به علت مصرف مستقیم و ۱.۲ میلیون نفر به خاطر مواجه با دود دسته دوم جان خود را از دست می‌دهند ضمن اینکه تا سال ۲۰۳۰ این آمار به ۱۰ میلیون مرگ خواهد رسید، که ۷ میلیون مرگ از این تعداد در کشورهای در حال توسعه رخ می‌دهد.

دود دسته دوم سالانه باعث بیش از ۱.۲ میلیون مرگ زودرس می‌شود

دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات با اشاره به خطرات دود حاصل از استعمال دخانیات تصریح کرد: دود دسته دوم سالانه باعث بیش از ۱.۲ میلیون مرگ زودرس می‌شود، ضمن اینکه سالانه ۶۵ میلیون کودک در اثر استعمال دود دست دوم جان خود را از دست می‌دهند.

مسجدی با اشاره به خسارات زیست محیطی استعمال دخانیات ابراز کرد: صنایع دخانی با تولید سالانه ۸۴ مگاتن گاز گلخانه‌ای باعث بر هم زدن تعادل آب و هوا در کره زمین می‌شوند و علاوه بر هدر دادن منابع محیط زیست به اکوسیستم آسیب می‌رسانند.

 سالانه ۳.۵ میلیون هکتار زمین برای کشت توتون از بین می‌رود

وی با اشاره به اینکه سالانه ۳.۵ میلیون هکتار زمین برای کشت توتون از بین می‌رود، افزود: سالانه ۶۰۰ میلیون درخت برای تولید سیگار بریده می‌شوند تا ۶ هزار میلیارد نخ سیگار تولید شود که همین کار سبب کاهش هوای سالم می‌شود.

ته سیگار فراوان‌ترین نوع زباله‌ پلاستیکی در جهان 

دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات با بیان اینکه ته سیگار فراوان‌ترین نوع زباله‌ پلاستیکی در جهان است که سالانه ۷۶۷ تن زباله سمی تولید می‌کند، گفت: حدود ۴.۵ تریلیون فیلتر سیگار در سال سطح شهرها، پارک‌ها، سواحل و رودخانه‌ها را پر می‌کند و باعث آلودگی آب و خاک می‌شود.

مسجدی با اشاره به اینکه ۵ درصد از کل جنگل زدایی ها در جهان به دلیل کشت توتون است، متذکر شد یک فرد سیگاری در صورت ترک به طور متوسط می‌تواند تا ۷۴ لیتر آب در روز ذخیره کند.

وی اضافه کرد: از مصرف سالانه ۲۲ میلیارد مترمکعب آب در صنایع دخانی در جهان خبر داد و افزود: سالانه ۲۵ میلیون تن زباله از چرخه تولید تنباکو به جا می‌ماند.

دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات با اشاره به اجرای طرح پیشگیری از استعمال دخانیات (طرح پاد) یادآور شد: این طرح با هدف کاهش استعمال دخانیات در بین دانش آموزان برای اولین بار در سال ۹۵ در شهرستان ورامین با همکاری جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات شروع شد. این طرح با هدف اجرا در سطح ملی در این شهرستان به صورت آزمایشی و نیز در حال حاضر در شهرستان رباط کریم هم در حال اجراست.

مسجدی با اشاره به جزئیات اجرای این طرح تصریح کرد: این طرح با درگیر کردن مدرسه، والدین، دانش آموزان، مربیان، محله‌های اطراف مدرسه، کسبه و ساکنین محل سعی در درگیر کردن کل ساکنین شهر در این طرح را دارد.

وی با اشاره به تأثیر افزایش مالیات محصولات دخانی بر سلامت عمومی و محیط‌زیست بیان داشت: بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه از جمله کشورهای همسایه نظیر ترکیه، پاکستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس،‌ با افزایش مالیات بر محصولات دخانی تا ۸۰ درصد قیمت خرده‌فروشی باعث کاهش مصرف مواد دخانی، افزایش درآمد دولت و کاهش قابل توجه مرگ و میر و بار بیماری‌های ناشی از آن شده‌اند.

دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات با اشاره به آخرین گزارش سازمان بهداشت جهانی درباره ایران گفت: بر اساس این گزارش ایران با نرخ متوسط ۱۵.۵ درصد مالیات به عنوان یکی از ضعیف‌ترین کشورهای منطقه رتبه‌بندی شده است و مقایسه ایران با سایر کشورهای منطقه در زمینه اجرای راهبردهای کلیدی کاهش تقاضای مصرف دخانیات نشان می‌دهد که علیرغم اقدامات قابل توجه کشورمان در حیطه‌های مذکور، وضعیت کشور در حوزه مالیات بر دخانیات قرمز است.

مسجدی تأکید کرد: از دولت و مجلس تقاضامندیم برابر ماده ۸ قانون جامع کنترل دخانیات نسبت به پیشنهاد کمیسیون تلفیق که ۵۶ درصد نمایندگان به آن رای داده‌اند، مجددا تجدیدنظر کنند.

سالانه ۶۰ هزار میلیارد تومان در اثر استعمال سیگار دود می شود

وی با بیان اینکه سالانه بالغ بر ۳ میلیارد پاکت سیگار با قیمت ۶ تا ۲۰۰ هزار تومان فروخته می شود، گفت:‌اگر به طور میانگین پاکتی ۲۰ هزار تومان در نظر گیریم حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان در اثر استعمال سیگار دود می شود.

دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات با اشاره به گزارش مجاهدت از بانک جهانی و سازمان جهانی بهداشت، اظهار داشت:‌بر اساس این گزارش دولتها ۲ تا ۳ برابر این مقدار یعنی بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد تومان برای درمان بیماری های ناشی از دخانیات هزینه می کنند.

مسجدی با تاکید بر اینکه مصرف دخانیات با افزایش بیماری‌های قلبی، عروقی،فشار خون، سکته قلبی و مغزی ، بیماری‌های تنفسی، سرطان مرتبط است، ابراز داشت:‌هزینه‌های انسانی و اقتصادی قابل توجهی نیز به دنبال دارد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، سازمان جهانی بهداشت می‌گوید در سال ۲۰۱۷ حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون نفر در جهان مصرف کننده دخانیات بودند و از این میزان حدود ۱۰ میلیون نفر به علت مصرف مستقیم و غیرمستقیم دخانیات فوت کردند. در ایران سالانه ۵۵ تا ۶۰ هزار مرگ بر اثر مصرف دخانیات رخ می‌دهد. یعنی به ازای هر یک میلیون نخ سیگار، یک مرگ محاسبه می‌شود که با مصرف سالانه ۵۵ تا ۶۰ میلیارد نخ سیگار در کشور، ۵۵ تا ۶۰ هزار مرگ اتفاق می‌افتد.

روزانه ٢٠ میلیارد تومان و سالی ١٠٠ هزار میلیارد تومان خرج سیگار می‌شود و بزرگترین خطر ابتلاء به فشار خون بالا، مصرف دخانیات است و خطر سکته قلبی تا ٢ برابر با مصرف دخانیات افزایش پیدا می‌کند.

 دود ناشی از مصرف دخانیات سالانه باعث بیش از ۱.۲ میلیون مرگ زودرس می‌شود که از این تعداد ۶۵ هزار کودک در سال بر اثر بیماری‌های ناشی از دود غیرمستقیم دخانیات، جان خود را از دست می‌دهند. صنایع دخانی با تولید سالانه ۸۴ مگاتن گاز گلخانه ای، باعث بر هم زدن تعادل آب و هوا در کره زمین می شوند و علاوه بر هدر دادن منابع محیط زیست به اکوسیستم آسیب می رسانند.

بر اساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سالیانه بیش از ۶۰ هزار نفر در ایران، بر اثر مصرف دخانیات جان خود را از دست می دهند که اگر روند افزایش مصرف سیگار کنترل نشود، میزان مرگ و میر در ایران در ۱۰ سال آینده به ۲۰۰ هزار نفر در سال خواهد رسید.

بیشترین گروه مصرف کننده مواد دخانی در مردان در گروه سنی ۴۵-۵۴ سال قرار دارند که نزدیک به ۳۰ درصد مصرف کننده دائمی هستند

رئیس اداره پیشگیری و کاهش آسیب مصرف مواد و دخانیات وزارت بهداشت در گفت و گو با خبرنگار حوزه سلامت ایرنا افزود: بیشترین گروه مصرف کننده مواد دخانی از جمله سیگار و قلیان در مردان در گروه سنی ۵۴-۴۵ سال قرار دارند که نزدیک به  ۳۰ درصد آنها مصرف کننده دائمی هستند.

ابراهیم قدوسی اظهارداشت: بیشترین گروه مصرف کننده دخانیات در زنان در گروه سنی ۳۴-۲۵ سال قرار دارند که نزدیک به ۶ درصد آنها مصرف کننده دائمی بوده و آمار مصرف کنندگان دخانیات هم در مردان و هم زنان در مناطق روستایی بالاتر از مناطق شهری است.

وی ادامه داد: بیشترین گروه مصرف کننده سیگار در مردان در گروه سنی ۵۴-۴۵ سال قرار دارند که حدود ۲۶ درصد آنها مصرف کننده دائمی بوده و بیشترین گروه مصرف کننده سیگار در زنان در گروه سنی ۷۵ سال و بالاتر قرار دارند که حدود  یک و نیم درصد آنها نیز بصورت دائمی این ماده دخانی را می کشند.

به گفته قدوسی، بیشترین گروه مصرف کننده قلیان در مردان در گروه سنی ۴۴-۳۵ سال قرار دارند که حدود ۶ درصد آنها دائمی مصرف کرده و بیشترین گروه مصرف کننده قلیان در زنان در گروه سنی ۴۴-۳۵ سال قرار دارند که قریب سه و نیم درصدشان مصرف کننده دائمی هستند.

برنامه تشخیص و مراقبت اختلالات مصرف دخانیات در حال اجراست و آماده خدمت به گروه سنی ۱۸-۶۵ سال در همه مراکز خدمات جامع سلامت است

وی با اشاره به برنامه ­های مبتنی بر پیشگیری و درمان اختلالات مصرف دخانیات در وزارت بهداشت، تصریح کرد: برنامه تشخیص و مراقبت اختلالات مصرف دخانیات با پشتوانه تجربه موفق ۶ ساله در مراکز مربوطه در حال اجراست و آماده ارائه خدمت به گروه ۶۵-۱۸ سال در همه مراکز خدمات جامع سلامت هستند.

قدوسی اظهار داشت:این برنامه با غربالگری توسط بهورز، کارشناس مراقب سلامت شروع و مداخلات روانشناختی توسط کارشناس سلامت روان و پزشک مرکز صورت می گیرد و درمان علایم و وسوسه مواد دخانی به خوبی با داروهای مناسب در اقصی نقاط کشور قابل دسترسی است.

وی با بیان اینکه یکهزار و ۹۰۰ کارشناس سلامت روان مجری این برنامه هستند، ادامه داد: گروهی از مصرف کنندگان که به هر دلیل تمایلی به مراجعه حضوری ندارند یا دسترسی محدودتری دارند می توانند با استفاده از خدمات مشاوره تلفنی ترک دخانیات از طریق خط تلفن ۴۰۳۰ زیرشماره ۵ از ساعت ۸ لغایت ۱۶ به مشاوران آموزش دیده دسترسی پیدا کنند و طی یک برنامه مدون هشت جلسه با پیگیری­های دوره­ای تا یکسال از خدمات یاد شده بهره مند شوند.

به گفته قدوسی، ارزشیابی این برنامه نیز در سال جاری انجام و نتایج حاکی از استقبال مردم و موفقیت چشمگیر طرح است و تون آموزشی تیم سلامت در سال ۱۴۰۰ بازبینی شده و بازآموزی آن توسط دانشگاههای علوم پزشکی انجام شده است.

بر اساس سیاست های کلی سلامت افزایش آگاهی و توانمندی و مشارکت ساختارمند برای پیشگیری از اعتیاد ضروریست

 محمد رضا مسجدی دبیر کل جهانی مبارزه با دخانیات نیز در این زمینه گفت: رهبر انقلاب اسلامی در اجرای بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی؛ در سیاست های کلی «سلامت» به مواردی از قبیل وضع عوارض بر محصولات، مواد و خدمات زیان‌آور سلامت، همچنین اولویت پیشگیری بر درمان، افزایش آگاهی، مسئولیت پذیری، توانمندی و مشارکت ساختارمند و فعالانه فرد، خانواده و جامعه در تأمین، حفظ و ارتقای سلامت با استفاده از ظرفیت نهادها و سازمان‌های فرهنگی، آموزشی و رسانه‌ای کشور تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاکید کرده اند.

وی افزود: بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه از جمله کشورهای همسایه نظیر ترکیه و پاکستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس با افزایش مالیات بر دخانیات تا ۸۰ درصد قیمت خرده فروشی، باعث کاهش مصرف محصولات دخانی، افزایش درآمد دولت و کاهش قابل توجه مرگ و میر و بار بیماری های ناشی از آن شده اند.

رئیس جمعیت مبارزه با دخانیات کشور تاکید کرد: سالانه بیش از سه میلیارد پاکت سیگار با قیمت (۶ تا ۲۰۰ هزار تومان) به طور میانگین پاکتی ۲۰ هزار تومان مصرف و حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان بر اثر استعمال سیگار دود می شود. بر اساس محاسبات بانک جهانی و سازمان بهداشت جهانی، دولت ها ۲ تا ۳ برابر این مقدار (بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد تومان) برای درمان بیماری های ناشی از دخانیات هزینه می کنند.

مسجدی اظهار داشت: مصرف دخانیات با افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی، فشار خون بالا، سکته (قلبی و مغزی)، بیماری های تنفسی، سرطان و غیره مرتبط است که هزینه های انسانی و اقتصادی قابل توجهی به همراه دارد.

وی گفت: قانون جامع کنترل دخانیات، تبلیغات محصولات دخانی را ممنوع اعلام کرده و در صورت وجود این تبلیغات دستگاه‌های قضایی باید با آنها برخورد کنند و البته مسئولیت رسیدگی به تبلیغات اینترنتی بر عهده پلیس فتا است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، محمد شیخان، مدیر عامل شرکت دخانیات با انتشار مطلبی در صفحه توئیتر خود نوشت:

«دلالی از آقازاده‌ها که در دولت گذشته با رانت و نفوذ در خرید توتون، ضمن کسب ثروت نامشروع، با زد و بند، شرکت دخانیات را محکوم، و در پایان سال برای بحران آفرینی در تولید، حساب‌های شرکت را مسدود کرده بود، با دستور ویژه رئیس محترم قوه قضائیه، این پرونده فساد در بررسی مجدد قرار گرفت.»

خبرگزاری مهر نوشت: بر اساس اسنادی که در اختیارمان قرار گرفته است، این آقازاده توانسته با ایجاد روابط ناسالم ورانت در دولت قبل و در جریان خرید محصول توتون، میلیاردها تومان به شرکت دخانیات خسارت وارد کند، و اکنون نیز با شکایت قضائی حساب‌های بانکی این شرکت را نیز مسدود کرده است، که با پیگیری مدیرعامل جدید این شرکت، رئیس قوه قضائیه دستور بررسی ویژه این پرونده را صادر کرده است.

شیخان پیش از این و در مراسم معارفه مدیر مجتمع دخانیات گیلان گفته بود: باید اعلام کنم در دولت گذشته رد پای چهار عضو کابینه در فساد دخانیات کاملاً مشهود است و وقتی این موضوع را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم در سه حلقه تأمین، فروش و سرمایه گذاری این فساد وجود داشته است.

مدیرعامل و نایب رئیس هیئت مدیره شرکت دخانیات ایران خاطر نشان کرده بود: حجم فساد آنقدر بالا بوده که حتی با آب دریا کاسپین هم نمی‌توان آن را پاک کرد.