به گزارش مجاهدت از مشرق، علامه سیدمحمدباقر حجتی متولد ۱۳۱۱ شهرستان بابل، پدرش سیدمحمد حجتی از عالمان و ائمه جماعت شهر بابل و جدش سید محمدباقر حجتی بارفروش مازندرانی از مراجع تقلید در منطقه مازندران و از شاگردان سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، آخوند خراسانی و ملا عبدالله مازندرانی در حوزه نجف بود.
تولد در بابل و آغاز تحصیلات در این شهر
سید محمدباقر حجتی، تحصیلات ابتدایی خویش را در زادگاهش و مقداری از تحصیلات حوزوی را در مدرسه علمیه صدر بابل گذراند. استادان او در شهر بابل، پدرش، شیخ علی موحد، سید محمد محقق بهشتی، شیخ نجف فاضل استرابادی، شیخ محمد سالکی، شیخ محمدعلی طبرستانی، سید حبیب‌الله غروی و کربلایی علیجان طبری بودند.
حضور در تهران و ادامه تحصیل در مدرسه مروی
حجتی برای ادامه تحصیلات علوم دینی در اردیبهشت سال ۱۳۳۰ به تهران رفت و در مدرسه مروی ساکن شد. سید صدرالدین رضوی، مرتضی مطهری، ابوالقاسم گرجی، میرزا باقر آشتیانی و سید ابوالقاسم رفیعی قزوینی و ابوالحسن شعرانی از استادان او بودند.
ورود به دانشگاه تهران و اخذ مدرک دکترا از این دانشگاه
سال ۱۳۳۴ وارد دانشگاه علوم معقول و منقول (دانشکده الهیات و معارف) شد و به جمع دانشجویان رشته فقه و مبانی علوم اسلامی دانشگاه تهران پیوست. کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا را در همان‌جا خواند و پس از اخذ دکترای حکمت و فلسفه در سال ۱۳۴۶ به استخدام دانشگاه تهران درآمد و استادیار شد.
پایه‌گذار رشته علوم و معارف قرآن در دانشگاه تهران
او رشته علوم قرآن و حدیث را در دانشگاه تهران بعد از انقلاب اسلامی ایران پایه‌گذاری کرد و سال‌ها به تدریس در رشته زبان و ادبیات عرب، ترجمه، قرائت و تفسیر قرآن مشغول بود و مدیریت دانشکده الهیات و معارف اسلامی در گروه علوم قرآن و حدیث، معاونت پژوهشی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران و عضویت در مجامع و انجمن‌های علمی قرآنی بخشی از مسئولیت‌های این عالم فقید است. همچنین فهرست‌نویسی نسخه‌های خطی، تحقیق و تألیف در حوزه علوم قرآنی، تحقیق و تألیف در حوزه علوم تربیتی و روان‌شناسی، ارائه مقالات و سخنرانی در کنگره‌ها و سمینارها از جمله فعالیت‌های علمی و پژوهشی او به‌شمار می‌رود.
دیگر فعالیت‌های آموزشی
از جمله فعالیت‌های آموزشی حجتی، تدریس حدیث و علوم قرآنی در دانشگاه تهران، تربیت مدرس، علوم اسلامی رضوی و دیگر دانشگاه‌های معتبر ایران است. او در سال ۱۳۸۷ با درجه استادتمام بازنشسته شد.
تألیفات و آثار
بخش عمده تألیفات و مقالات سید محمدباقر حجتی، درباره علوم قرآنی است و آثاری هم در باب علوم تربیتی و روان‌شناسی دارد. پژوهشی در تاریخ قرآن کریم مشهورترین اثر او در علوم قرآن است. تفسیر کاشف، اسباب النزول، تاریخ قرائات قرآن کریم، میثاق در قرآن، آداب تعلیم و تعلم در اسلام ترجمه کتاب «منیة المرید فی آداب المفید و المستفید» تألیف شهید ثانی از جمله آثار اوست.
این عالم ربانی ساعاتی پیش در سن ۹۳ سالگی دعوت حق را لبیک گفت.
