دریای اژه

به گزارش مجاهدت از مشرق، رئیس جمهور قبرس روز چهارشنبه گفت که قبرس نمی‌تواند در دام لفاظی‌های مرتبط با بازنگری حقایق تاریخی رئیس جمهور ترکیه که برای خدمت به اهداف خود اتخاذ کرده، بیفتد.

به نوشته روزنامه «سایپرس میل»، «نیکوس آناستاسیادس» رئیس جمهور قبرس در گفت‌وگو با خبرنگاران در زمینه مقابله با لفاظی‌های ترکیه گفت: «قبرس نمی‌تواند در دام لفاظی‌های رئیس جمهور ترکیه که برای خدمت به اهداف خود اتخاذ کرده است، بیفتد. آنچه شما  از جانب ترکیه شاهد هستید، خلاف قوانین بین‌المللی و خلاف منشور سازمان ملل است.»

رئیس جمهور قبرس در این زمینه از مناقشه منطقه انحصاری اقتصادی ترکیه در دریای اژه یاد کرد و آن را  رفتار غیرقابل قبول» خواند.

وی همچنین درواکنش به سخنان وزیر خارجه ترکیه در زمینه منطقه «واروشا» گفت: «این را  ما بازنگری حقایق تاریخی می‌نامیم. ایده‌ای بزرگ که تنها بر اساس آرمان سیاسی رئیس جمهور ترکیه بنا شده است.»

ترکیه سال ۱۹۷۴ وارد بخش شمالی جزیره قبرس شد و این بخش را به اشغال خود در آورد. در آن سال دولت سراسقف «ماکاریوس»، رئیس جمهور وقت قبرس، در کودتای نظامیان سرنگون شد و ترکیه با استناد به موقعیت خود به عنوان یکی از تضمین کنندگان حق حاکمیت قبرس، واحدهای ارتش خود را در شمال این سرزمین مستقر کرد. همین مسئله منجر به تقسیم جزیره قبرس به دو بخش شمالی و جنوبی و در حقیقت ترک نشین و یونانی نشین شد. هم اکنون بحران مالکیت اراضی یکی از اصلی ترین بحرانهای میان دو طرف محسوب می‌شود.

 از سال ۱۹۷۴ که قبرس  به دو بخش ترک و یونان نشین مبدل شد منطقه واروشا  تخلیه و  از آن به بعد به عنوان یک منطقه خالی از سکنه باقی ماند. شهر واروشا از ۴۷ سال پیش به این سو به عنوان یک منطقه نظامی در نظر گرفته شده و بر اساس تصمیمات سازمان ملل کسی حق حضور در آن مکان را ندارد، اما مقام‌های ترکیه و قبرس ترک نشین تصمیم  به بازگشایی این منطقه گرفته اند.

سازمان ملل متحد خواستار کنترل این منطقه است. ترکیه تنها کشوری است که قبرس ترک نشین را به رسمیت می‌شناسد. سازمان ملل متحد اخیرا در بیانیه خود از اقدام‌های یکجانبه ترکیه که مغایر با قطعنامه‌ها و بیانیه‌های قبلی شورای امنیت است ابراز تاسف کرده و خواستار لغو فوری این تصمیم که موجب تشدید تنش در منطقه می‌شود، شده است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، رسانه‌ها شنبه شب به وقت تهران از ورود ناو هواپیمابر «یواس‌اس هری ترومن» متعلق به نیروی دریایی آمریکا به شمال دریای اژه همزمان با تشدید تنش بین اوکراین با روسیه خبر دادند.

شبکه خبری «سی‌ان‌ان» به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد که  ناو هواپیمابر ترومن همزمان با تشدید تنش در منطقه وارد شمال دریای اژه شده است. این مقام آمریکایی که به هویت او اشاره‌ای نشده  در این باره اظهار داشت، در صورت تشدید تنش ممکن است از نیروی دریایی آمریکا خواسته شود گشت‌های هوایی بیشتری در دریای سیاه به اجرا گذارد.

این مقام آمریکایی مکان دقیق این کشتی را فاش نکرد و  گفت، اگر روسیه به دنبال عبور از این منطقه باشد و ترکیه از ناتو حمایت کند، این ناو هواپیمابر می‌تواند برای گشت‌زنی هوایی بر فراز «دریای سیاه» و « تنگه داردانل» استفاده شود.

هواپیماهای جنگنده آمریکایی اغلب برای بازدارندگی به گشت‌زنی هوایی می‌پردازند و این لزوماً نشان دهنده ورود این کشور به درگیری نیست. جت‌های جنگنده ناتو ترومن در حال حاضر بر فراز رومانی به عنوان بخشی از ماموریت ناتو برای نشان دادن حضور و عزم خود برابر روسیه در حال پرواز هستند.

این تحول در حالی اتفاق می‌افتد که پنتاگون اعلام کرده که ممکن است مجبور شود حضور نظامی طولانی ‌مدت آمریکا در اروپا را در پی حمله روسیه افزایش دهد.

آمریکا همچنین یک فروند بمب افکن «بی-۵۲ استراتو فورترس» خود را بر فراز جناح شرقی ناتو در اروپا به پرواز درآورد. آمریکا روز جمعه این رزمایش را در کنار نظامیان آلمانی و رومانیایی به نشانه اتحاد با اوکراین انجام داد.

وزارت دفاع روسیه نیز پیشتر از سرنگون کردن چند فروند جنگنده، بالگرد و پهپاد و همچنین از بین بردن ایستگاه‌های راداری ارتش اوکراین خبر داد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، در بحبوحه تنش ترکیه با یونان در زمینه مالکیت بر برخی جزایر در دریای اژه، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با رد صریح ادعاهای آنکارا، از یونان دفاع کرد.

به نوشته شماره شنبه روزنامه «اکاثیمرینی» اظهارات سخنگوی وزارت خارجه آمریکا یک روز پس از آن بیان شد که «مولود چاووش اوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه با استناد به معاهده‌های لوزان در سال ۱۹۲۳ و پاریس در سال ۱۹۴۷ اعلام کرد که حاکمیت این جزایر مشروط به این است که یونان آنها را نظامی نکند.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در این زمینه گفت که حاکمیت و تمامیت ارضی همه کشورها باید مورد احترام و محافظت قرار گیرد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا افزود که حاکمیت یونان بر جزایر واقع در دریای اژه غیرقابل انکاراست.

یونان همیشه ادعاهای ترکیه را رد کرده و پاسخ داده است که تا زمانی که تهدید نظامی ترکیه علیه این جزایر وجود داشته باشد، این جزایرغیرنظامی نخواهند شد.

چاووش اوغلو روز پنجشنبه گفت که ترکیه نامه‌ای به سازمان ملل  ارسال کرده  و در آن نقض ادعایی هر دو پیمان لوزان و پاریس را محکوم کرده است. وی افزود: «اگر یونان موضع خود را تغییر ندهد، حاکمیت این جزایر قابل بحث است.»

معاهده لوزان در سال ۱۹۲۳ توسط فرانسه، انگلیس، ایتالیا، ژاپن، یونان، رومانی، ترکیه و یوگسلاوی سابق امضا شد. آتن مدعی است که ماده ۱۵ معاهده لوزان انتقال حاکمیت جزایر به یونان را تصویب می‌کند و آنکارا نمی‌تواند یکطرفه به معاهده ۱۹۴۷ پاریس استناد کند.

روابط بین ترکیه و یونان، دو عضو ناتو که اغلب دچار تنش بوده به طوری که سال گذشته  این روابط به شدت رو به وخامت گذاشت و کشتی‌های جنگی در شرق مدیترانه در نزاع بر سر مرزهای دریایی و حقوق انرژی با هم روبرو شدند. یونان و ترکیه سال گذشته دردرگیری بر سر اکتشاف گاز در شرق مدیترانه به تقابل نظامی نزدیک شدند. ترکیه بارها اعلام کرده که از یونان می‌خواهد تا راه حل‌های سیاسی مسالمت آمیز را اتخاذ کند تا راه حل‌های تهاجمی.

یونان همواره ترکیه را به نقض حریم هوایی خود متهم می‌کند به طوریکه رسانه‌های یونانی اخیرا به نقل از وزارت دفاع این کشور از پرواز مجدد یک پهپاد ارتش ترکیه بر فراز حریم هوایی یونان در دریای اژه خبر دادند و نوشتند، یک فروند پهپاد ترکیه صبح یکشنبه بر فراز جزیره «آستاکیدا» در شرق دریای اژه پرواز کرد.

بر اساس اطلاعات وزارت دفاع یونان، این پهپاد ساعت ۹:۱۷ صبح  به وقت محلی در ارتفاع ۱۹ هزار پایی پرواز کرد. وزارت دفاع یونان به نوع این پهپاد ترکیه هیچ اشاره‌ای نکرد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، یونان برای مقابله با  تهدید پهپادهای ترکیه بر فراز دریای اژه و تهدیدهای امنیتی علیه حریم هوایی خود به دنبال راه حل های عملیاتی و همچنین دیپلماتیک برای مقابله با نفوذ این هواپیماهای بدون سرنشین برآمده است.

به نوشته روزنامه «کاثیمرینی»، یونان در جبهه دیپلماتیک، به دنبال راه‌هایی برای جلوگیری از بهره‌برداری آنکارا از پهپادها به عنوان اهرمی برای تصویب توافق‌نامه‌ها با بازیگران مختلف در منطقه است. جدیدترین نمونه آن توافق آنکارا با کی‌یف برای ساخت موتور پهپادهای ترکیه توسطیم شرکت اوکراینی بود.

همچنین اخیرا در وزارت امور خارجه یونان نشستی  با حضور سران ارتش برگزار شد تا راه‌هایی را که یونان می‌تواند به کسانی که چنین معاملاتی با آنکارا انجام می‌دهند و همچنین جامعه بین‌المللی تاکید کند که ترکیه از پهپادها برای افزایش نفوذ خود در منطقه استفاده می‌کند.

ناوگان پهپاد فعال ترکیه در انواع مختلف پهپاد «بیرقدار» است که تحت شرایط خاص می‌تواند تا ۱.۳ تن موشک و بمب را حمل کند. شمار آنها به حدود ۲۰۰ فروند می‌رسد و توسط شاخه‌های مختلف نیروهای مسلح ترکیه و همچنین ژاندارمری و نیروهای ویژه پلیس مورد استفاده قرار می‌گیرند. در سال‌های اخیر، افسران نیروی هوایی و نیروی دریایی یونان پروازهای بیرقدار را شناسایی کرده‌اند.

در جریان بحران مهاجران در مرز «اوروس» در فوریه ۲۰۲۰ و استقرار طولانی مدت ناوگان یونان و ترکیه در شرق مدیترانه در ماه های آگوست تا نوامبر همان سال، نیروهای مسلح ترکیه به طور گسترده از پهپادها برای جمع آوری اطلاعات استفاده کردند.

چندی قبل وزارت دفاع یونان اعلام کرد که یک فروند پهپاد ارتش ترکیه دو بار بر فراز جزیره «کاندلیوسا» در غرب «نیسیروس» واقع در جنوب شرقی دریای اژه پرواز کرد.

اخیرا مشاور رئیس جمهور ترکیه  با بیان اینکه موازنه قوا بین  ترکیه و یونان پس از کمک نظامی غرب به آتن تغییر کرده، گفت که کار ارتش ترکیه دشوارتر شده است. «مسعود حکی کاشین» مشاور رئیس جمهور ترکیه در امور امنیتی و سیاست خارجی که خود افسر سابق نیروی هوایی ترکیه نیز بوده گفت که برتری هوایی پس از خرید هواپیماهای جنگنده جدید به یونان رسیده است.

روابط بین ترکیه و یونان، دو عضو ناتو که اغلب دچار تنش بوده به طوری که سال گذشته  این روابط به شدت رو به وخامت گذاشت و کشتی‌های جنگی در شرق مدیترانه در نزاع بر سر مرزهای دریایی و حقوق انرژی با هم روبرو شدند. یونان و ترکیه سال گذشته دردرگیری بر سر اکتشاف گاز در شرق مدیترانه به تقابل نظامی نزدیک شدند. ترکیه بارها اعلام کرده که از یونان می‌خواهد تا راه حل‌های سیاسی مسالمت آمیز را اتخاذ کند تا راه حل‌های تهاجمی.